Қалыптастырушы бағалау Жиынтық бағалау

Презентация қосу

Жаңартылған оқу бағдарламасын
іске асыру: жоспарлау
Бағалау үдерісін Бастауыш сыныптарға арналған білім беру
ұйымдастыру бағдарламасына шолу
Жаңартылған білім беру бағдарламасы: оқу
бағдарламасы және оқу жоспарлары
Орта мерзімді және қысқа мерзімді жоспарлау(1)
Орта мерзімді және қысқа мерзімді жоспарлау(2)

• Бастауыш сыныптың оқу бағдарламалары бойынша қалыптастырушы бағалау
тапсырмаларын дайындау және оқу ресурстарын қолдану дағдысын дамыту
• Жаңартылған оқу бағдарламасы бойынша бағалау тәсілдерін зерделеу
• Оқу үдерісінде қолданылатын кері байланыстың түрлерін білу, тиімді кері байланыс
ұсынудың маңызын түсіну
• Бастауыш сынып пәндері бойынша орта мерзімді және қысқа мерзімді жоспарлауды
түсіну
• Критериалды бағалау жүйесіндегі жиынтық бағалаудың мазмұнын және
ұйымдастыру тәртібін білу
• Бөлім/ортақ тақырып, тоқсан бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау және
ұйымдастыруды түсіну
Қалыптастырушы бағалау: кері байланыс

Кері байланыс дегеніміз не?
Кері байланыс қандай мақсатпен жүргізіледі?
Кері байланыстың қандай түрлерін білесіз?
Кері байланыс сабақтың қай кезеңінде
жүргізіледі?
Оқу үдерісінде тиімді кері байланыстың
маңызы қандай?
Қалыптастырушы бағалау: кері байланыс

Кері байланыс – белгілі бір әрекетті немесе оқиғаны түсіну, игеру,
онымен келісіп, келіспейтіндігін көрсететін белгілі бір әрекет немесе
оқиға туралы пікір, баға беру, жауапты реакция.
Кері байланыс – оқу үдерісінің барысы туралы түсінік қалыптастыру
құралдарының бірі болып табылады, оқу мақсаттарына қол жеткізу
деңгейін анықтауға мүмкіндік береді, мұғалімді оқушының үлгерімі
мен қиындықтары туралы хабардар етеді.
Тиімді кері байланысты ұйымдастыру табысты оқытудың негізі
болып табылады (уақытылы және жүйелі ұсыну; анық және нақты
болуы).
Тиімді кері байланыс оқушының келесі
сұрақтарына жауап береді:
Менің оқуым қандай сатыда?
Мен жоғары нәтижеге қалай қол жеткіземін?
Білімімді толықтыру үшін не істеуім керек?
Қалыптастырушы бағалау: кері байланыс

Кері байланыс беру жөнінде ұсыныстар:
Үнемі тиімді кері байланыс жасаңыз және оқушыларды өз жұмысын және
басқалардың жұмысын бағалауға үйретіңіз.
Түсіндірмесіз айтылатын «дұрыс емес», «өтірік», «кім жауап береді?» деген
сөздерден аулақ болыңыз. Ненің дұрыс емес екенін, оны түзету үшін не істеуге
болатынын ұсыныңыз.
Қателігін емес, дұрыс орындалғанын айтыңыз.
Кемшіліктерді болдырмаудың жолдары немесе жауаптарын қалай жақсартуға
болатыны жөнінде ұсыныстар беріңіз.
Қателіктері туралы төмендегідей ақпарат бере аласыз:
орналасуы;
қателерінің түрі;
қателерді жөндеу үшін жасалатын әрекеттер.
Оқушының жауабына берілетін кері байланысыңызда мысқылдайтын, сынайтын
тұрғыдағы «орынсыз жауап», «бұлай ойлауға қандай қақың бар» және т.б.
жағымсыз сөздерді, сөз тіркестерін қолданудан сақтаныңыз.
Тиімді кері байланыс белгілері: уақытылы ұсыну; жүйелі ұсыну; анық және нақты
болуы
«Мұғалім өзінің түсініктемелерінің, бағалары мен балдарының оқушылардың
сенімділігіне және олардың құлшынысына тигізетін әсерін сезінуі тиіс, сол себепті
де ол кері байланыс беруде мейлінше сындарлы болуы тиіс». Бағалауды реформалау
тобы, 2002
Қалыптастырушы бағалау: кері байланыс
Критериалды бағалау құрылымы
Критериалды бағалау

Қалыптастырушы бағалау Жиынтық бағалау

Жиынтық бағалау – белгілі бір оқу
кезеңін (тоқсан/ триместр, оқу
жылы, орта білім деңгейі), сондай-ақ
оқу бағдарламаларындағы
бөлімдер/ортақ тақырыптарды
аяқтаған кезде балл және баға қою
арқылы жүргізілетін бағалау түрі
Критериалды бағалаудың құрылымы

Критериалды
Критериалды ба
бағғалау
алау

Қалыптастырушы
Қалыптастырушы бағалау
бағалау Жиынтық
Жиынтық бағалау
бағалау

Бөлім/ортақ
Бөлім/ортақ тақырып
тақырып Білім беру деңгейі
Тоқсандық жиынтық
бойынша
бойынша жиынтық
жиынтық бойынша жиынтық
бағалау
бағалау
бағалау бағалау
Критериалды бағалаудың құрылымы

Критериалды бағалау жүйесінің мазмұны

Пән
Пән бойынша
бойынша оқуоқу бағдарламалары
бағдарламалары
Пән
Пән бойынша оқу мақсаттары, бөлім, ортақ
бойынша оқу мақсаттары, бөлім, ортақ тақырыптар,
тақырыптар, бөлімшелер
бөлімшелер

Ойлау дағдыларының деңгейлері: білу, түсіну, қолдану, талдау, синтез, бағалау
Сөйлеу әрекетінің түрлері: тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым
Бағалау критерийлері -
білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалауға негіз болатын белгі
Түрлі деңгейдегі тапсырмалар

Балдар Ойлау Баға
Әр бөлім дағдыларының Оқу жылын
және тоқсан деңгейлері аяқтау бойынша 9

бойынша Әр бөлім және
тоқсанды аяқтау
бойынша
Жоспарлау Ұйымдастыру Өткізу

• Қритериалды бағалау бойынша
• Оқу бағдарламасы нұсқаулықтар
• Критериалды бағалау ережесі
• Оқу жоспары • Қалыптастырушы бағалауға арналған
тапсырмалар жинағы

Оқу мақсаттарын талдау және оқу Оқу үдерісін түзетуге қажетті
бағдарламасына сәйкес бағалау Дайындау:
ақпараттырды жинау
критерийлерін анықтау -Бағалау критерийлеріне сәйкес
тапсырмалар дайындау
Қолжеткізген нәтижені анықтайтын Оқушылар мен ата-аналарға кері
бағалау құралдарын анықтау -Тапсырмаларға дескрипторлар
құрастыру байланыс ұсыну
Оқыту әдістерін жоспарлау -Кері байланыс ұсыну түрлерін анықтау
Сабақ жоспарын құру

Мұғалімнің қалыптастырушы бағалауды ұйымдастыру тәжірибесіндегі түйінді мәселелер

Жоспарлау Ұйымдастыру Өткізу
• Оқу бағдарламасы • Бастауыш сынып мұғалімдеріне • Критериалды бағалау ережесі
• Оқу жоспары арналған критериалды бағалау
• Оқу жылы бойынша бағалау жоспары бойынша нұсқаулық;
• Жиынтық бағалауға арналған
әдістемелік ұсыныстар

Пәннен сынып бойынша оқу бағдарламасына Бағалау критерийлеріне сәйкес Өткізіледі:
сәйкес бағалау үдерісін өткізу саны тапсырмалар дайындалады. -Бөлім/ортақ тақырып бойынша
анықталады: Бөлім/ортақ тақырып және тоқсан жиынтық бағалау (мұғалім)
Ғылыми-жаратылыс және тілдік пәндер бойынша жиынтық бағалаулар үшін -Тоқсан бойынша жиынтық бағалау
бойынша - бөлімдер дескрипторлар мен ұпайлар (балл) (мұғалім)
Әлеуметтік-гуманитарлық пәндер бойынша анықталады
-Білім деңгейі бойынша жиынтық
- ортақ тақырыптар бағалау (ҰТО)
БӨЛІМ/ОРТАҚ ТАҚЫРЫП БОЙЫНША
ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА ДАЙЫНДЫҚ

*Мұға т ыра ды
ұ ра с
лім
ы нда йды/қ
да й

а л д а йды
т

*ПӨО және ҰБА ұсынған әдістемелік құралдарды басшылыққа
алады

БӨЛІМ/ОРТАҚ ТАҚЫРЫП БОЙЫНША
ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН
ТАПСЫРМА ДАЙЫНДАУ АЛГОРИТМІ

Жаратылыстану-ғылыми пәндер - бөлімдер
бойынша
Әлеуметтік-гуманитарлық пәндер - ортақ
тақырыптар бойынша
Тілдік пәндер – сөйлеу әрекетінің түрлері
бойынша: тыңдалым мен айтылым, оқылым және
жазылым бойынша
Оқу мақсаттары мен ойлау деңгейлері, бағалау критерийлерінің байланысы
Оқу мақсаттары мен ойлау деңгейлері, бағалау критерийлерінің байланысы

Ойлау Бағалау критерийлері
деңгейлері

Білу және Оқушы:
түсіну түрлі дереккөздерді
зерттеу арқылы жалпыға
ортақ әдеп нормаларын
анықтайды

Қолдану отбасылық мұрағат
негізінде отбасы
мүшелерінің портретін
ауызша жасайды
Талдау мысалдар келтіре
отырып, өз отбасындағы
әдеп нормаларын
түсіндіреді
Бағалау үдерісіндегі мұғалімнің рөлі

Әрекеттерді жоспарлаушы/жобалаушы ретінде
Бағалаушы/эксперт ретінде ойлау
ойлау
Түсіну деңгейін бағалаудың нақты дәлелі қандай? Тақырып, бөлімді өту кезінде не қызықты және
пайдалы болады?
Тапсырмамен, тақырыппен, бөліммен жұмыс
істегенде қандай мәселелерді бекіту керек және Бұл тақырыпқа қатысты қандай ресурстар мен
басқару әрекеттерінің қандай сәттеріне көңіл материалдарды пайдаланған дұрыс?
бөлу керек?
Сыныпта және сыныптан тыс уақытта оқушылар
Барлығын түсініп және ештеңе түсінбей отырған
немен айналысады? Оларға қандай тапсырма
оқушыларды қалай білемін?
ұсынуға болады?
Жұмысты бағалауда қандай критерийлерге назар Ата-аналарға ұсыну үшін оқушыларды қалай
аударамын? бағалаймын, ынталандырамын?
Оқушылар нені түсінбей қалуы мүмкін? Мен Жоспарым жүзеге асырылады ма? Неліктен
оны қалай тексеремін? «Иә/жоқ»?
«Көркем өнер» пәні

Деңгейлер Білу және Қолдану Талдау Синтез Бағалау 5 балдық шәкілге
түсіну ауыстыруда
болжамдық баға
Төмен деңгей • пәндік терминдер мен ұғымдар бойынша қарапайым білімін және түсінігін көрсетеді
• жай тапсырмаларды орындайды және тікелей нұсқаулықтарға сай орындау рәсімдеріне ілеседі 1 -2
• ақпаратты ұсынудың әр түрлі формаларының (кестелер, графиктер және диаграммалар) бағаларына сәйкес
негізінде жай қорытынды қалыптастырады
• жай тапсырмалардағы үлгілерді ажыратады

Орта деңгей • пәндік терминдер мен ұғымдар бойынша жеткілікті білімін және түсінігін көрсетеді 3-4
• әдеттегі тапсырмаларды орындайды, таныс және кейбір таныс емес жағдайларда білімін сәтті бағаларына
түрде қолданады сәйкес
• ақпаратты жалпылайды және ішінара негіздей отырып қорытынды жасайды, алынған
нәтижелерге қатысты аргументтерді келтіре алады
• әдеттегі тапсырмалардағы үлгілерді ажыратады, шешудің стандартты жолдарын ұсынады және
қолданады
• тапсырмалардың бекітілген жиынын шешу үшін оқу бағдарламасының басқа өрістерінен
білімін, дағдыларын кіріктіреді

Жоғары деңгей • пәндік терминдер мен ұғымдар бойынша терең білімін және түсінігін көрсетеді
• қиын тапсырмаларды орындайды және кең өрістегі жағдайларда білімін сәтті түрде қолданады 5
• әр түрлі дереккөздерден алынған ақпаратты жалпылайды және толық негіздей отырып бағасына сәйкес
қорытынды жасайды, алынған нәтижелерге қатысты логикалық бірізді аргументтерді келтіре
алады
• қиын тапсырмалардағы үлгілерді ажыратады, шешудің альтернативті және стандартты емес
жолдарын ұсынады және қолданады
• тапсырмалардың кең өрісін шешу үшін оқу бағдарламасының басқа өрістерінен білімін,
дағдыларын кіріктіреді, әр түрлі стратегияларды қолданады, алынған нәтижелердің
маңыздылығын және негізділігін бағалайды
Рубрика – бағалау критерийлеріне сәйкес оқу жетістігінің деңгейлерін көрсеру құралы

Рубрикада мұғалім әрбір оқушы үшін әрбір критерий бойынша оның қол жеткізген оқу
жетістігінің деңгейін белгілеп көрсетеді

Деңгейлер
Бағалау критерийлері
Жоғары Орта Төмен
Бірмүшені стандарт түрге
Бірмүшені стандарт Дәреженің қасиеттерін
Бірмүшені стандарт түрге келтіруде және
түрге келтіруді біледі, қолданады, бірмүшені
келтіргенде дәрежені коэффициентін
бірмүшенің стандарт түрге келтіреді,
қолданады, бірақ аздаған анықтағанда қиналады,
коэффициентін бірмүшенің коэффициентін
қателер жібереді қателеседі
анықтайды анықтайды

Көпмүшелердің
Көпмүшелерді қосу Көпмүшелердің қосындысы Көпмүшелерді қосу және
қосындысы мен
және азайтуды мен айырмасын дұрыс азайтуды орындағанда
айырмасын толық
орындайды табады қателеседі
орындай алмайды
Тоқсандық жиынтық бағалау
Тоқсандық жиынтық бағалау тоқсан аяғында өткізіліп, балл және баға қою
арқылы оқушының білімі, дағдысы, түсінуі туралы дәлелдемелерін көрсетеді.
Тоқсандық жиынтық бағалау түрлі бақылау және тексеру жұмыстарын
ұйымдастыру арқылы өткізіледі.
Тоқсандық жиынтық жұмысты құрастыруда оның білу мен түсінуді, қолдану
дағдыларымен ғана шектелмей, оқушының жоғарғы деңгейдегі ойлау
қабілетін: анализ, синтез және баға беруін анықтауға мүмкіндік беретін
тапсырмаларды қамтуы маңызды екендігін ескерген жөн.
Тоқсандық жиынтық бағалауға арналған тапсырмалар үлгілері әдістемелік
нұсқаулықтарда беріледі.
Дегенмен әр мектеп жиынтық бағалау тапсырмаларын өз еркімен дайындай
алады. Мұғалімге көмек ретінде жиынтық бағалаудың тапсырмалары
жинақталған базасы да қолданылуы мүмкін.
Оқу жылының басында мектептегі әдістемелік бірлестікте оқу жылына
арналып жасалған бағалау жоспары әзірленеді.
ТОҚСАНДЫҚ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ

Тапсырмалар кімдерге арналған?
Тапсырманы құрастырушы:
Тапсырмаларды орындауға қанша оқу бағдарламасындағы оқу
уақыт беріледі?
мақсаттарына шолу жасайды;
Тоқсандық жиынтық бағалау қалай тест спецификациясына сәйкес
өткізіледі?
тапсырмалар түрлерін анықтайды
Тоқсандық жиынтық бағалау және құрастырады;
тапсырмаларының мазмұны құрастырылған тапсырмалар мен
қандай?
балл қою кестелерін ПӨО мен
Қандай тапсырмалар түрлері ҰБА-на сараптамаға жібереді;
қолданылады? Сараптамадан кейін тапсырмалар
Тапсырмалар немесе сұрақ қажет? мен балл қою кестелерін
Сақтар үшін балдар қалай толықтырады және ПӨО жібереді.
есептеледі?
Неше тапсырма құрастыру керек?
Тоқсандық бағалау жұмыстарын және балдарды қою кестесін әзірлеу бір параллельдегі барлық сыныптар
үшін біркелкі Тест спецификациясы негізінде жүзеге асырылады.
Тоқсандық жиынтық жұмыстар әр түрлі болуы мүмкін (тест, сынақтар, бақылау жұмысы және т.б.).
Тоқсандық жиынтық бағалауды өткізу кестесі мектеп директорының бұйрығымен бекітіліп, тоқсан басында
ата-аналар мен оқушылардың назарына жеткізіледі.
Тоқсандық жиынтық жұмыс бір параллель үшін бірдей жағдайда өткізіледі.
Тоқсандық жиынтық бағалауды қайтадан орындауға (көшіруге) болмайды.
Егер оқушы тоқсандық жиынтық бағалауға белгілі бір себептермен қатыса алмаған жағдайда (ауырып
қалуы, конференцияға, олимпиадаға және басқа да ғылыми жарыстарға қатысқан жағдайда), пән бойынша
орындай алмаған тоқсандық жиынтық жұмысын мектепке келгеннен кейінгі екі апта ішінде орындауы тиіс;
бұл жағдайда тоқсандық жиынтық бағалау жұмысының қосымша нұсқасы қолданылады.

Тоқсандық жиынтық бағалау нәтижелерін талдау
Тоқсандық жиынтық бағалау жиынтық бағалаудың әдістемелік
ұсынысында берілген үлгідегі балл қою кестесіне сәйкес құрастырылады.
Аталған кестеге сәйкес мұғалімдер балл қояды.
Венн диаграммасы.
Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалау және тоқсандық
жиынтық бағалау арасындағы ұқсастық пен айырмашылықты талдау.
Қалыптастырушы бағалау және жиынтық бағалау ерекшеліктері
Жиынтық бағалау үдерісі

Бөлім/Ортақ тақырып бойынша Тоқсан бойынша
• Бөлім бойынша оқу мақсаттарын қамтиды; • Тоқсандағы барлық бөлімдердегі оқу мақсаттарын
• Жаратылыстану және тілдік пәндерден бөлімдер бойынша, қамтиды;
әлеуметтік-гуманитарлық пәндерден ортақ тақырып
• Жаратылыстану және тілдік пәндерден бөлімдер
бойынша ұйымдастырылады ;
бойынша, әлеуметтік-гуманитарлық пәндерден
• 5-20 минут уақыт беріледі;
ортақ тақырып бойынша ұйымдастырылады ;
• Ойлау деңгейлері мен бағалау критерийлеріне сәйкес
• Сабаққа берілген уақытта орындалады;
жүргізіледі;
• Жиынтық бағалау спецификациясына сәйкес өтеді
• Балл дескрипторларға сәйкес қойылады;
• Нәтижесі балл қою ережесіне сәйкес қойылады;
• Оқу жетістіктерінің деңгейлері бойынша (төмен, орта,
• Тоқсандық бағаға әсер етеді (50%)
жоғары) кері байланыс беріледі;
• Тоқсандық бағаға әсер етеді (50%);
Бағалау жүйелеріндегі айырмашылықтар
Сипаттамалар Нормативті бағытталған бағалау Критериалды бағалау
(қазіргі таңда орын алатын жүйе) (мазмұнды жаңарту шеңберіндегі жүйе)

Оқушылардың нәтижелерін салыстыру Оқушылардың оқу жетістіктерін басқа оқушылардың оқу Оқушылардың оқу жетістіктерін критерийлерге негізделген
аймағы жетістіктерімен салыстыру күтілетін нәтижелермен салыстыру

Қалыптастырушы бағалау– мұғалімдерді, оқушыларды және
педагогикалық үдерістің басқа
да қатысушыларын оқуды жетілдіру үшін қажет ақпаратпен
қамтамасыз
Ағымдағы бағалау – мұғалімнің жүйелі түрде бағаны тіркеу
Бағалаудың түрлері ететін оқудың ағымдағы бағалануы (нәтижесі баға ретінде
арқылы үнемі жүргізіп отыратын бағалауы
тіркелмейді)
Жиынтық бағалау- оқушылардың белгілі бір оқу кезеңін
аяқтағандағы оқу жетістіктерінің деңгейі (бөлім бойынша және
тоқсандық жиынтық бағалау)

Оқушының барлық бағалары орта арифметикалық негізде Бөлім бойынша және тоқсандық жиынтық бағаның пайыздық
Қорытынды бағалау нәтижесі
қойылады ара қатынасы ретінде қойылады.

Мазмұн мен бағалаудың өзара байланысы Мақсаттардың жалпыланған тұжырымдамасына байланысты Мақсаттарға және күтілетін нәтижелерге жетуді көрсетеді
оқу мақсаттарына жету жолдарын көрсетпейді
Бағалаудың бағыты Ақпараты аз баға алу Мазмұндылығы мен толықтылығымен ерекшеленетін күтілетін
(бағаны сандық түрде білдіру) нәтижелерге жету жайында пайымдау
Мұғалім тәжірибесіндегі бағалау • «жарысу» • ақпараттың ашықтығы мен оқу үдерісіне сай талаптар,
үдерісінің сипаттамасы • шектеулі ақпарат беру нормалар, критерийлер және бағалау рәсімінің
• шәкілдің «өрескелдігі» айқындылығы
• нормалар мен критерийлердің жөнсіздігі, олардың • оқуға қызығушылықты ынталандыру,
жабық болуы • даму жолдарын ұсыну,
• «азайту» әдісі • қойылатын бағалардың мәнін түсіну
• шешім қабылдау субъективтілігі және артық күтілімдер
• уақыт факторын қолданудың ақталмауы
Бағалау жүйесінде білім алушылардың жеке
траекториясының үлгісі
Өзін-өзі
Күнделікті бағамдау
өзін-өзі бағамдау нысаны
Төмендегі құралдарды
қолданып, кері байланыс
ұсыну ұсыныңыздар
«Бес саусақ»
Қағаз бетіне қолыңызды қойып,
саусақтарыңызды айналдыра сызыңыз. Әр
саусақтың өзінің мәні бар, солар бойынша өз
ойыңызды білдіріңіз:
1. Бас бармақ – мен үшін маңызды және
қызықты болды ......
2. Сұқ саусақ – мен бүгін .......... түсіндім.
3. Ортаңғы саусақ – мен үшін ....... қиын
болды.
4. Төртінші саусақ – менің бағам ....... , өйткені...
5. Шынашақ – Мен ............ білгім келеді.
«Бағалау ағашы»
Оқушылар себеттегі алма, гүл және жапырақ
түріндегі жапсырма қағаздарды қабырғаға ілінген
алма ағашына жапсыру арқылы сабақ бойынша
ойларын қорытады, мұндағы:

Алма – бүгінгі сабақтан түйгенім өте көп, маңызды болды.
Гүл – бүгін көп нәрсені түсіндім, маған пайдалы болды.
Жапырақ – бүгін сабақта түсінбеген сұрақтарым бар,
оқуым керек.
«Екі жұлдыз, бір тілек»
(2 stars and a wish)

жұлдыз – ұнаған нәрсе (жұмыс
туралы);

тілек – жақсартуды қажет ететін
тұстары туралы ұсынымдар
Кері байланыс бутерброды (Бағалау бутерброды) дегеніміз
– бұл бірінші жағымды түсініктеме беріп, кейін сындарлы
сын айтып, соңынан тағы да жағымды пікір білдіру.
Мысалы; «Маған ...... ұнады, себебі ..... Енді/келесі
жолы ..... жетілдіруге болады деген ойдамын. Сонымен
қатар ... жақсы шыққан, себебі ....».

Ұқсас жұмыстар

ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Тоқсандық жиынтық бағалау

Бағалау үдерісі

Жиынтық бағалау үдерісі

Критериалды бағалау жүйесі

Қалыптастырушы бағалау үдерісі

ТОҚСАНДЫҚ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ ТАПСЫРМАЛАРЫН ҚҰРАСТЫРУ АЛГОРИТМІ

Оқыту үшін бағалаудың түпкілікті нәтижесі

БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ

Математика Проблемаларды шешу

Пәндер