Бағалау критерийі

Орта білім мазмұнын жаңарту шеңберінде бастауыш сынып пəндері
бойынша педагог кадрлардың біліктілігін арттыру курсының білім
беру бағдарламасы

Критериалды Бағалау қағидаттары.
бағалауға
арналған
негізгі тәсілдер
Критериалды бағалау моделі

Қалыптастырушы бағалау

Ішкі жиынтық бағалау(ІЖБ), Нәтижелерді
жариялау, Критериалды бағалауға дайындық
және КБ материалдарын шолу
Критериалды бағалау жүйесі

Бағалау: Бұл не үшін қажет?

Бағалау деген не?
Бағалау не үшін қажет?
Бағалаудың мақсаты қандай?
Бағалаудың мүдделі тараптары кімдер?
Бағалаудың қандай түрлері бар?
Критериалды бағалау дегеніміз не?
Критериалды бағалауды енгізу қажеттігі неден
туындайды?
Бағалау
Б.Г.Ананьев: «Бағаның болмауы … бағаның ең нашар түрі
болып табылады, себебі бұл бағыт беретін әсер емес, керісінше
бағыт бермейтін әсер, объект жақсы ынталандырушы емес,
керісінше депрессияға әкелуші, өзінің нақты білімі көрініс тапқан
объективті баға негізінде өзіндік бағалауды құрудың орнына
адамды субъективті түсіндірілген тұспалдарға, жартылай түсінікті
жағдайларға, педагог пен оқушылардың мінез-құлқына
негізделуге мәжбүрлейді».
Борис Герасимович Ананьев (1907-1972) - кеңес психологы ЛМУ (СПбМУ) психология факультетінің
тұжырымдамасының негізін қалаған,орталық рөлді психология атқаратын адамтану жүйелік моделін құрастырушы

Бағалау дегеніміз
Оқу нәтижелері туралы дәлелдерді
жинау үдерісі;
Содан кейін дәлелдердің негізінде
жұмысты бағалау үшін белгіленген
критерийлерді пайдалану;
Орындалған жұмыс туралы
қорытынды шығару
Бағалау түрлері Бағалауға мүдделі тараптар
Қалыптастырушы бағалау Оқушылар;
Оқушыларды оқу және Ата-аналар;
Мектептер;
оқыту үдерісінде бағалау
Мектеп әкімшілігі;
Жиынтық бағалау Жұмыс берушілер;
Оқуды бағалау Шешім қабылдаушы
Диагностикалық бағалау мемлекеттік органдар;
күшті және әлсіз жақтарды айқындау Қоғам;
Білім беру және оқушылар
үшін дағдылар мен білімді өлшейді
жайлы қоғамдық пікір;
Тағы да кімдер мүдделі...?

Бағалау:

Критериалды бағалау дегеніміз не?
Критериалды бағалауды енгізу қажеттігі неден
туындайды?

«Критериалды бағалау» терминін алғаш рет Роберт Юджин Глейзер (1963) қолданған және бұл термин оқушылардың оқу
жетістіктерінің қол жеткізген және потенциалды деңгейлері арасындағы сәйкестікті анықтауға мүмкіндік беретін үдерісті сипаттайды.

Критериалды бағалау – белгіленген критерийлер негізінде білім алушылардың нақты қол жеткізген нәтижелерін оқытудың
күтілетін нәтижелерімен сәйкестендіру үдерісі.

Критериалды бағалау оқушылардың жетістіктерін бір-бірімен салыстырмайды және бір-біріне тәуелді етпейді, сонымен
қатар әр оқушының құзыреттілік деңгейі туралы ақпарат беруге бағытталады.

Бағалау критерийі – білім алушының оқу жетістіктерін бағалауға негіз болатын белгі.

Glaser, R. 1963. Instructional technology and the measurement of learning outcomes: some questions. The American psychologist. Issue: 8. Vol.18. pp. 519 - 521
Қазақстандағы бағалау жүйесіне талдау (сараптамалық
зерттеу нәтижесі бойынша)
ЭЫДҰ

Ұлттық
Обзорбілім беру саясатына
национальной шолу.
образовательной
политики. Среднее образование
«Критерийлерге негізделген бағалау жүйесін енгізу өте маңызды … . Ол өз кезегінде ….
Қазақстандағы в Казахстане,білім
орта 2014 беру, 2014 Мұғалімдердің бағаны көтеріп қоюларына тосқауыл болады»

SABER, Білім беру нәтижелерін жақсартудағы
«... Педагогикалық тәжірибені жетілдіру үшін бағалау нәтижелерін қолданатын саясат қызмет
ДҮНИЕЖҮЗІЛІК БАНК

SABER, Системный подход к улучшению
жүйелі тәсілдеме
результатов образования.
Страновой отчет – Казахстан, 2013
Ел бойынша есеп – Қазақстан, 2013 істемейді»

«… оқу жетістіктерінің деңгейі әлі де болса белгісіз … ағымдағы бағалаудың сапасына
SABER,
SABER,Оқушыларды бағалау.
Оценивание обучающихся. мониторинг жасайтын қолданыстағы механизмдерді шектеулер бар»
Ел бойынша
Страновойесеп
отчет ––Казахстан,
Қазақстан,2012 2013
«… бағалау критерийлерінің, күтілетін нәтижелердің, бағалау тәсілдерін қолданудың толық
сипаттамасы жоқ»
НАЗАРБАЕВ АҚПАРАТТЫҚ АНАЛИТИКАЛЫҚ

Қазақстан Республикасындағы
Национальный доклад «Мектепте алған бағамен сыртқы бағалау нәтижелері арасында корреляциялық байланыс
о білім
состоянииберу жүйесінің
и развитии системы
Образования Республики
дамуы мен жағдайы туралы Казахстан
ұлттық баяндама
жоқтығы ескертіледі… Қазақстанда оқу үлгерімі нашар оқушыларды жүйелі қолдау
қарастырылмаған …»
ОРТАЛЫҚ

(по итогам 2014 года)
(2014 жылдың нәтижесі бойынша)

9-сынып оқушыларының оқу нәтижелері мен
Анализ результатов внешней оценки
«ОЖСБ-дың орташа балы бойынша көрсеткіштердің төрт жыл ішінде төмендегені байқалады:
сыртқы бағалау нәтижелерінің
учебных достижений учащихся анализі – 2012 ж. – 51,6; 2013 ж. – 35,81; 2014 ж. – 39,58; 2015 ж. – 37,36»
9 классов - ВОУД-2015
ОЖСБ-2015 «… ОЖСБ жоғары балл алған оқушылардың тоқсандық бағалары төмен немесе керісінше»
УНИВЕРСИТЕТІ

Қазақстан Республикасындағы 2015-2020 жж «Баға қою үшін анық критерийлер жоқ болғандықтан … әдетте, бағалар мұғалімнің еркімен
білім беруді жаңартудың қойылады. … Қолданыстағы білімді бағалау жүйесіне міндетті түрде радикалды өзгертулер
стратегиялық бағыттары, 2014 енгізу аса қажет»
Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалаудың қазіргі жүйесіне талдау
Сипаттамалар ҚР Жалпы білім беретін мектептердегі бағалау жүйесі ЭЫДҰ ұсыныстары
Негіздеме Бағалаудағы «Нормативті бағытталған» тәсілге негізделген Мемлекеттік жалпыға міндетті білім беру «Қазақстанның барлық бастауыш және орта мектептеріне
стандарты (сонымен қоса жоғары сыныптарға) критерийлер негізіндегі
бағалау жүйесін енгізу қажет. Бұл бағаларды жоғарылатуға
ЭЫДҰ қорытындылары (2014): «Сыныптағы үлгерімді бағалау бойынша берілген «нормативті жол бермейді және ата-аналар үшін оқушылардың үлгерімі
бағытталған» тәсілде кемшіліктер кездеседі. Сонымен қатар оқушылар мен олардың ата-аналарына жайында есептерді барынша түсінікті етуге ықпал етеді».
түсіндіруге болатын әр түрлі пәндер бойынша нәтижелерді бағалау мен салыстырудың
дифференциалданған критерийлері жоқ».

Қорытынды Мұғалім оқушының пән бойынша тоқсан барысында алған барлық бағаларын орташа «Бағалардың әр түрлі типтері жайында мақсаттардың
бағалау арифметикалық негізде қабылдайды. айқындылығын орнату мен оларды дұрыс пайдалану
бойынша сыныптар, мектептер және білім беру жүйесі деңгейінде
ЭЫДҰ қорытындылары (2014): «Әдеттегідей, мұғалімдер бағаларды сыныптағы оқушылардың бағалау құрылымын жетілдіруге оңтайлы үлес қосуды
шешім
орташа, жоғары және төмен деңгейлерін салыстыру негізінде қояды …» қамтамасыз етудің маңызды факторы болып есептеледі».

Оқушылар • Жеке нәтижелер «…мұғалімдерді тиісті түрде «критерийлерге негізделген
дың • Жүйелік әрекет нәтижелері бағалаудың» арнайы әдістерін тиімді пайдалану үшін
дайындық дайындық барысында кемшіліктерді бұл әдістер көмегімен
еңсеруге болады. Қазіргі таңда критерийлерге негізделген
деңгейіне •Пәндік нәтижелер - Сандық
әдістер Қазақстан территориясында және жетекші жеке
қойыла тын сипаттамалар мектептерде, соның ішінде Назарбаев Зияткерлік
талаптар Бесбалды шәкіл: 1-ден 5-ке дейін (шынында 4 балл қолданылады) мектептерінде қолданылады (НЗМ, 2012)».
және бағалау
шәкілі
ЭЫДҰ қорытындылары (2014): «Мұғалімдер оқушылардың білімін 1-ден 5-ке дейінгі шәкіл
негізінде бағалайды, сонымен бірге алғашқы КСРО кезінде жасалған жалпы дидактикалық
критерийлердің кешені сыныптағы үлгерімді бағалау бойынша пәндік тәуелсіз нұсқаулықпен
қамтамасыз ету үшін өнделген».

Тәуекелдер Мұғалімдердің субъективті шешім қабылдауы негізінде 3-ке («қанағаттанарлық») бағаланған «Критерийлерге негізделген бағалау моделі оқушылар үшін әділ
оқушылардың жоғары үлесінің болуы болып табылады , … . Берілген модель шеңберінде субъективті
стандарттарға негізделудің орнына шынайы және алдын ала
ЭЫДҰ қорытындылары (2014): «.. әр сыныптағы үлгерімі орташа және төмен оқушылар бірге мәлімденген мақсаттарға бағытталған объективті
3 (үш) деген баға алады.» стандарттар бойынша оқушылардың үлгерімі
салыстырылады, … . …, бұл мұғалімдерге өздерінің жоғары
немесе төмен баға қоюды таңдауын негіздеуге көмектеседі».
Блум таксономиясы
Теорияларды бағалау;
идеяларды салыстыру;
нәтижелерді бағалау; шешім,
Бағалау пікір; ұсынымдар, саралау

Жаңа идеялар құру үшін білетін Жинақтау
түсініктерін пайдалану; әзірлемелер
мен өнертабыстар құрастыру;
(синтез)
бейнелеу; қорытындылау;
Үлгілерді анықтау және
өзгерістер; болжамдар; біріктіру
Талдау (анализ) талдау; идеяларды
реттеу
Білімді пайдалану және
қолдану; міндеттерді
шешу әдістерін
Қолдану
пайдалану; әдіс-тәсілдер;
әзірлеу түсіну; түсіндіру;
Түсіну көрсету

Ақпаратты жаңғырту;
жаңалық, бақылау, Білу
санамалау, байқау, атау

Критериалды бағалау жүйесінің мақсаты:
Бағалау критерийлерінің негізінде оқушылардың оқу жетістіктері
туралы шынайы ақпарат алу және оқу үдерісін жетілдіре түсу үшін
оны барлық қатысушыларға ұсыну.
Критериалды бағалау жүйесінің міндеттері:
1. Оқу үдерісінде бағалаудың қызметі мен мүмкіндіктері аясын кеңейту;
2. Жүйелі кері байланыс орнату арқылы білім алушылардың өзін-өзі үнемі
жетілдіріп отыруына жағдау жасау.
3. Бірыңғай стандарттар және сапалы бағалау құралдары мен бағалау
механизмдерін қалыптастыруға көмектесу.
4. Қолжетімді, нақты, үздіксіз ақпараттар ұсыну:
Білім алушыларға олардың білім сапасы туралы;
Мұғалімдерге оқушылардың оқу жетістіктері туралы;
Ата-аналарға балаларының оқу мақсаттарына қаншалықты жеткендігі
туралы;
Басқару органдарына білім беру қызметінің сапасы туралы.

Бағалау нәтижелері оқу мен оқытуды түзету, оқушыларды ынталандыру,
есеп беруді дайындау, оқу бағдарламалары мен оқу жоспарларын
жетілдіру үшін қолданылады
Критериалды бағалау жүйесінің мазмұны

ҚР МЖМБС
Білім беру аясында білім алушылардың дайындық деңгейлеріне қойылатын
талаптар (күтілетін нәтижелер Б.Блум таксономиясына негізделген)
Пән бойынша оқу бағдарламалары
Пән бойынша оқу мақсаттары, бөлім, ортақ тақырыптар, бөлімшелер

Ойлау дағдыларының деңгейлері: білу, түсіну, қолдану, талдау, синтез, бағалау
Сөйлеу әрекетінің түрлері: тыңдалым, айтылым, оқылым, жазылым
Бағалау критерийлері -
білім алушылардың оқу жетістіктерін бағалауға негіз болатын белгі
Түрлі деңгейдегі тапсырмалар

Балдар Ойлау Баға
Әр бөлім дағдыларының Оқу жылын
және тоқсан деңгейлері 10 аяқтау бойынша
бойынша Әр бөлім және
тоқсанды аяқтау
бойынша
Бағалауға арналған негізгі құжаттар тізімі:

1. Бастауыш білім берудің мемлекеттік жалпыға міндетті стандарты (ҚР
Үкіметінің 2015 жылғы 25 сәуірдегі №327 қаулысымен бекітілген)
2. Оқу бағдарламасы (пән бойынша)
3. Оқу жоспары (пән бойынша)
4. Жалпы білім беретін оқу бағдарламаларын жүзеге асыратын білім беру
ұйымдарында білім алушылардың оқу жетістігін критериалды бағалау
өткізудің тәртібі;
5. Бастауыш сынып мұғалімдеріне арналған критериалды бағалау бойынша
нұсқаулық
6. Критериалды бағалау бойынша өңірлік және мектеп үйлестірушілеріне
арналған нұсқаулық
7. Қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырмалар жинағы
8. Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар
Талқылау: Оқушылардың оқу жетістіктерін бағалау
деген не?

Оқу мен бағалаудың арасында қандай байланыс
бар?
Дұрыс бағалау дегеніміз не?
Дұрыс бағалау неден құралады?
Оған қандай сипаттар тән?
Бағалауды табысты болуына не ықпал етеді?
Критериалды бағалау оқу үдерісіне қалай әсер
етеді?
Критериалды бағалаудың негізгі
Бағалау қағидаттары
- Оқыту мен бағалаудың өзара байланысы.
Оқу жетістігін бағалау білім Бағалау оқытудың ажырамас бір бөлігі болып
алушының кері байланыс табылады, ол оқу бағдарламасындағы
арқылы оқу мақсаттарына мақсаттармен, күтілетін нәтижелермен тікелей
сәйкес жоспарланған білім беру
байланысты.
үдерісін реттеу және түзету
арқылы нақты қол жеткізген - Шынайылық, анықтық және валидтілік.
нәтижесін белгілеу үдерісі. Бағалау дәл және сенімді ақпаратты ұсынады.
Қолданылатын критерийлердің, құралдардың оқу
Критериалды бағалау – мақсаттарына жетуге, күтілетін нәтижелерді
белгіленген критерийлер
бағалайтынына сенімділігі болады.
негізінде білім алушылардың
нақты қол жеткізген - Ашықтық және қолжетімділік. Бағалау түсінікті,
нәтижелерін оқытудың айқын ақпараттарды ұсынады, сондай-ақ, барлық
күтілетін нәтижелерімен оқу үдерісіне қатысушылардың қызығушылығын,
сәйкестендіру үдерісі. жауапкершілігін арттырады.
- Үздіксіздік. Бағалау білім алушылардың оқу
жетістігінің ілгерілеуін дер кезінде және жүйелі
қадағалап отыруға мүмкіндік беретін үздіксіз үдеріс
болып табылады.
- Дамуға бағыттау. Бағалау білім алушылардың,
мұғалімдердің, мектептің, білім беру саласының
даму бағытын анықтайды және ынталандырады.
Критериалды бағалау жүйесінің тұжырымдамалық құрылымы
«Кері дизайн» әдісі
«Түсіну» «Басқару»

Түсінуге кедергі келтіретін жұмыс істеу
Грант Уиггинс
тәсілдерін түсіндіреді
Қиындықтарды болдырмау үшін кері Джей Мак Тай
дизайн үдерісін түсіндіреді. «оқу бағдарламасын
Оқыту үдерісінде оқушыларды тың ашудан» «оқу
идеяларды зерттеуге бағыттайтын әдіс- бағдарламасын жасауға»
тәсілдер ұсынады жол салады
Мақсатқа жету үшін жобалаудың
жиынтығын ұсынады
Жіктеу қадамдары немесе кері дизайн әдісінің мәні
Күтілетін нәтижені
анықтау

Білімді меңгеру
көрсеткішін анықтау
Оқу үдерісін
жоспарлау
Критериалды бағалау жүйесінің түйінді идеялары

Элементтер Түйінді идеялар

Құзыреттілікке негізделген Оқу бағдарламасын меңгеру, бағалау критерийлерін бақылау, өлшеуге қатысты берілген оқу
тәсілдеме мақсаттарына жеткенін айғақтайтын нақты нәтижелер арқылы бағаланады.
Кері дизайн Кері дизайн технологиясында оқу үдерісінің жобалануы: Оқу бағдарламасы – Бағлау жүйесі – Оқу
және оқыту үдерісі
Әлеуметтік- Оқушы пассивті бағаланушыдан бағалау үдерісінің белсенді «жасаушысына/құрылысшысына»
конструктивистік білім беру айналады; «нені», «қалай» және «неліктен» бағаланатынын түсінеді. Бұл оқушы мен мұғалімнің
теориясы арасындағы кері байланыстың сапасының, оқушының өзін-өзі реттеуі мен өзіндік жауапкершілігінің
артуына ықпал етеді.
Оқу мақсаттарының Оқу мақсаттары ойлау дағдыларының алты деңгейімен сипатталады: білу және түсіну, қолдану, талдау,
таксономиясы синтез, бағалау
Сөйлеу әрекетінің теориясы Тілдік пәндер бойынша бағалау критерийлері 4 тілдік дағдыларды сипаттайды: тыңдалым, айтылым,
оқылым, жазылым
Жақын арадағы даму Мұғалім мен құрдастарының қолдау көрсетуі арқылы оқушының дамуына қолайлы орта орнатылады
аймағы
Скаффолдинг теориясы Оқушыларды қадамдық қолдау және әр түрлі деңгейдегі тапсырмаларды қолдану
Қалыптастырушы Бағалаудың негізін үш сұрақ құрайды: « білім алушылар оқудың қай сатысында тұр?», «өз оқуында
бағалаудың теориясы олар қайда ұмтылады?» «соған жету үшін оларға қандай көмек көрсету қажет?»
Білімді толық меңгеру Оқушының оқу жетістігі деңгейіндегі айырмашылықты үш фактор арқылы түсіндіреді: Білім
теориясы алушылардың бастапқы білімін бақылау және оқу үдерісін олардың қажеттілігіне сай бейімдеу;
мүмкін болатын сәтсіздіктерге берілмеу үшін алдын-ала қолдау көрсету арқылы оқушыны
ынталандыру; жеке қолдау көрсету және марапаттау
Критериалды бағалау құрылымы

Критериалды бағалау

Қалыптастырушы Жиынтық бағалау
бағалау
Қалыптастырушы бағалау
Сұрақтарды топта талқылаңыздар және жауаптарыңызды
флипчартқа жазыңыздар.
1. Қалыптастырушы бағалау деген не?
2. Мақсаты мен қағидаттары қандай?
3. Қашан, қалай өткізіледі?
4. Ақпарат кімдерге беріледі?
5. Мұғалімнің рөлі қандай?
6. Оқушының рөлі қандай?
Қалыптастырушы бағалау
Қалыптастырушы бағалау – оқушы мен мұғалім арасындағы
кері байланысты қамтамасыз ететін және оқу үдерісін дер кезінде
түзетуге мүмкіндік беретін бағалаудың түрі болып табылады.

ҚБ қағидаттары:
•Оқу мен оқытудың бір бөлігі («оқу үшін бағалау»);
•барлық оқу мақсаттары қамтылады (оқу мақсаттары барлық
сыныптарда пәндер бойынша оқу жоспарларында нақтыланып
белгіленген);
•бағалау белгіленбейді;
•оқу мақсаттарына жеткендігі бағалау критерийлеріне сәйкес
жүзеге асады;
•әрбір оқушының ілгерілеуі туралы кері байланыс беріледі;
•ҚБ нәтижелері оқыту сапасын, оқу бағдарламасын жақсарту
үшін қолданылады.
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ

Өткізіледі Ақпараттандырады Оқушының қызметі

• Оқу үдерісіне белсене қатысады;
Мұғалім және • материалды оқу барысында тапсырманы • Бағалау критерийлері мен
қаншалықты дұрыс орындағаны жөнінде дескрипторларды түсінеді;
оқушының оқушылар ақпарат алады;
• өзін-өзі бағалайды/бірін-бірі
қатысуымен тоқсан • оқушының ілгерілеуі жөнінде мұғалім
бағалайды.
ақпарат алып, оқыту үдерісіне өзгерістер
барысында өткізеді енгізе алады.

Мұғалімнің қызметі Өткізілу формасы

• оқу мақсаттарына сәйкес бағалау
жеке
критерийлерін анық жазады;
• бағалау критерийлеріне сәйкес жұппен
тапсырмалар құрастырады; топпен
• тапсырмаға дескриптор құрастырады; ауысатын топтар құрамында
• оқушыларға тиімді кері байланыс береді;
• оқыту мен бағалау үдерісіне түзету енгізеді;
Қалыптастырушы бағалау құрылымы
Қалыптастырушы бағалау

Мұғалімнің күнделікті тәжірибесі
Қалыптастырушы бағалауды жоспарлау және
ұйымдастыру;
Қалыптастырушы бағалау әдістерін таңдау;
Қалыптастырушы бағалау нәтижесін талдау;
Қалыптастырушы бағалау нәтижесі бойынша кері
байланыс ұсыну .

Топтық жұмыс

Қалыптастырушы бағалау
Қалыптастырушы бағалау тапсырмаларын құрастыру
алгоритмі :

Нәтиже

Нәтижеге қол
жеткізу алгоритмі
(тапсырманы
орындау қадамдары)

Қолжетімді
Нақты
Анық
ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ
Жаттығу
«Дүниетану» пәнінің оқу бағдарламасынан (2 сынып) келесі оқу мақсатына байланысты қалыптастырушы
бағалау ұйымдастыру керек:
2.1.3.2 Қазақстан картасынан өз облысын, ірі өзендерін, қалалар мен жолдарды көрсету
1) Ойлау дағдыларының деңгейлерін белгілеу
2) Бағалау критерийлерін анықтау
3) Тапсырма дайындау
4) Тапсырмаға дескрипторлар құрастыру
Ресурс: Қазақстан республикасының картасы
Оқу мақсаты 2.1.3.2 Қазақстан картасынан өз облысын, ірі өзендерін, қалалар мен жолдарды көрсету

Ойлау дағдыларының
деңгейі
Бағалау критерийі

Тапсырма .

Бағалау критерийі Дескрипторлар

ҚАЛЫПТАСТЫРУШЫ БАҒАЛАУ
Жаттығу
«Дүниетану» пәнінің оқу бағдарламасынан (2 сынып) келесі оқу мақсатына байланысты қалыптастырушы
бағалау ұйымдастыру керек:
2.1.3.2 Қазақстан картасынан өз облысын, ірі өзендерін, қалалар мен жолдарды көрсету
1) Ойлау дағдыларының деңгейлерін белгілеу
2) Бағалау критерийлерін анықтау
3) Тапсырма дайындау
4) Тапсырмаға бағалау критерийлеріне сәйкес дескрипторлар құрастыру
Ресурс: Қазақстан республикасының картасы
Оқу мақсаты 2.1.3.2 Қазақстан картасынан өз облысын, ірі өзендерін, қалалар мен жолдарды көрсету

Ойлау дағдыларының Қолдану
деңгейі
Бағалау критерийі Картадан нысандарды табады

Тапсырма Тапсырма
Қазақстанның картасына мұқият қараңыз. Одан өз облысыңызды, ондағы ірі өзендер мен қалаларды
табыңыз. Бақылау дәптеріне өз облысыңыздың, өзендер мен қалалардың атауларын жазыңыз.

Бағалау критерийі Дескрипторлар
Картадан нысандарды табады • дәптерге өз облысын, өзендері мен ірі қалаларының атауын жазады;
• Қазақстанның картасынан өз облысын, ірі қалалары мен өзендірін табады.

Қалыптастырушы бағалау

Тақырып «Менің отбасым және достарым»
Оқу мақсаты Мәтіннің мазмұнын түсінеді, негізгі ақпаратты анықтайды.
Тыңдаушыны қызықтыру үшін көркем-бейнелі сөздерді (сипаттау, т.б.) қолдану.
Бағалау критерийі Мәтіннің негізгі мазмұнын түсінеді. Тыңдалған ақпараттың негізгі ойын түсінеді. Мәтіннің негізгі
мазмұнын эмоционалды көркемдегіш сөздерді қолдана отырып айтады.
Тапсырма Мәтінді тыңдаңыз, тірек сөздерді теріп жазыңыз. Тақырыбын, негізгі ойын анықтаңыз. Жұпта
эмоционалды көркемдегіш сөздерді қолдана отырып мәтінді мазмұндаңыз.
Айсұлу мен Күнсұлу
Ерте, ерте, ертеде бір байдың Айсұлу және Күнсұлу деген екі қызы болыпты. Екеуі де теңдесі жоқ
сұлу екен. Бірінен бірі асқан сұлумын деп бірімен-бірі үнемі ұрысып, жиі-жиі жанжалдасып қалады
екен.
Бір күні Күнсұлу іс тігіп отырған Айсұлуға тиісіп:
Сенен мен сұлумын!-дейді.
Ал Айсұлу болса:
- Жоқ, сен сұлу емессің, мен сұлумын!-деп таласады. Ақыр соңында бұл талас үлкен шатаққа
айналады. Ыза қысып, әбден ашуланған Күнсұлу өзіне қарсы келіп отырған Айсұлудың бетін тырнап
алады. Күнсұлудың тырнағының ізі Айсұлудың бетінде өшпестей болып қалады. Міне, содан бері
Айсұлу жұрттан ұялып, тек түнде ғана далаға шығады екен. Ал бейбастығынан қатты ұятқа батқан
Күнсұлу түн қараңғылығында бұғып жатады екен. Содан бері Айсұлу мен Күнсұлу бірін-бірі көре
алмайды екен.

Бағалау критерийі Дескрипторлар
Мәтіннің негізгі мазмұнын тыңдалған мәтіннің тақырыбын анықтайды.
түсінеді тірек сөздерді теріп жазады
Тыңдалған ақпараттағы мәтіннің негізгі ойын жеткізеді.
негізгі ойды анықтайды.
Көркемдегіш сөздерді біледі мәтіннің мазмұнын жүйелеп айтады;
мазмұндауда көркемдегіш сөздерді қолданып айтады
Қалыптастырушы бағалау
2-сыныпқа арналған «Математика» пәні бойынша
қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

Сурет бойынша есептің шартын құрастырыңыз. Сұрақ қою үшін «Нешеуі
артық?», «Нешеуі кем?» деген тұжырымдарды қолданыңыз. Есепті шығарыңыз.

Бағалау критерийлері Дескрипторлар
Талдай отырып, сурет бойынша
есептің шартын құрастырады.

Түрлі құрама есептерді шығарады.

2-сыныпқа арналған «Математика» пәні бойынша
қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

Сурет бойынша есептің шартын құрастырыңыз. Сұрақ қою үшін «Нешеуі
артық?», «Нешеуі кем?» деген тұжырымдарды қолданыңыз. Есепті шығарыңыз.

Бағалау критерийлері Дескрипторлар
Талдай отырып, сурет бойынша -есептің шартын құрастырудың түрлі нұсқаларын қарастырады;
есептің шартын құрастырады (талдау). -сурет бойынша есептің шартын құрастырады;
-есептің шартына сәйкес сұрақ қояды;

Түрлі құрама есептерді шығарады -есепті шығару үшін тиісті амалды таңдайды;
(қолдану). -қойылған сұрақтың жауабын анықтайды.

Қалыптастырушы бағалау
2-сыныпқа арналған «Математика» пәні бойынша
қалыптастырушы бағалауға арналған тапсырма

1. Есепті шығарыңыз.
Екі түлкінің арасы 100 қадам. Егер әрқайсы алға қарай 35 қадам жасайтын болса,
тоқтаған уақытта екеуінің арасы қанша қадам болады ?
2. Кері есептер құрастырыңыз.

Бағалау критерийлері Дескрипторлар
есептің шартын құрастырады;
есептің шартына сәйкес өрнек құрастырады;
амалдардың ретін сақтайды;
қосу және азайту, азайту және азайту амалдарын орындайды.

кері есептің шартын құрастырады;
есептің сұрағын қояды;
амалдардың ретін сақтай отырып, өрнек құрастырады.

Қалыптастырушы бағалау

Математика
Оқу мақсаты 2.4.1.8 Екі амал арқылы шығарылатын есептерді түрлі тәсілдермен шешу және өзара кері есептер
құрастыру

Бағалау критерийлері Екі амалды есептерді шығару дағдыларын қолданады;
Кері есептер құрастырады.
Тапсырма 1. Есепті шығарыңыз.
Екі түлкінің арасы 100 қадам. Егер әрқайсысы алға қарай 35 қадам жасайтын болса, тоқтаған
уақытта екеуінің арасы қанша қадам болады?

2. Кері есептер құрастырыңыз.

Бағалау критерийлері Дескрипторлар

Екі амалды есептерді шығару есептің шартын құрастырады;
дағдыларын қолданады; есептің шартына сәйкес өрнек құрастырады;
амалдардың ретін сақтайды;
қосу және азайту, азайту және азайту амалдарын орындайды;
Кері есептер құрастырады. кері есептің шартын құрастырады;
есептің сұрағын қояды;
амалдардың ретін сақтай отырып, өрнек құрастырады;
Бағалау Дескрипторлар Бағалау Дескрипторлар
критерийлері критерийлері
Суреттерді мәтіннің -суреттерді мәтіннің тақырыбымен және Екі амалды - есептің шартын құрастырады;
тақырыбымен және бастапқы бөлімімен сәйкестендіреді; есептерді шығару - есептің шартына сәйкес өрнек
ұсынылған бастапқы -оқиғаның жүйесін сақтай отырып, суреттерді дағдыларын құрастырады;
бөлігімен сипаттайды; қолданады -амалдардың реттілігін сақтайды;
сәйкестендіреді. -тақырыбы бойынша мәтіннің негізгі ойын - екі амалды есепті шығарады;
анықтайды;
Талдай отырып, кері - кері есептің шартын құрастырады;
Мәтіннің мазмұнын -суретке сәйкес әңгіме құрастырады; есеп құрастырады. - есептің сұрағын дұрыс қояды;
тақырыбы және -баяндау құрылымын сақтайды (шарықтау - амалдардың реттілігін сақтай отырып,
ұсынылған бастапқы шегі, соңы). өрнек құрастырады.
бөлігі бойынша
болжайды.

Бағалау Дескрипторлар
критерийлері
Екітаңбалы, - екітаңбалы сандарды таниды;
Бағалау Дескрипторлар үштаңбалы - үштаңбалы сандарды таниды ;
критерийлері сандарды және - салыстыру таңбаларын біледі;
Ұзындық , салмақ - әр ағаштың биіктігін анықтайды; салыстыру
және сыйымдылық - ұзындық өлшем бірліктерін жазады; таңбаларын біледі
өлшем бірліктерін Сандарды - үлкен/кіші сандарды анықтайды;
атайды. салыстырады, -салыстыру таңбаларын дұрыс қояды;
Ұзындық өлшем - ең биік және ең аласа ағаштарды баламалы
бірліктерін анықтайды; мысалдар келтіреді.
салыстырады.

Жауап үлгілері
Бағалау критерийлері Дескрипторлар
Дыбыстарды қаттылығы -тірі және өлі табиғаттағы дыбыстардың таралу
бойынша ажыратады көздерін атайды;
және жіктейді - қатты және ақырын дыбыстарды анықтайды;
-дыбыстарды екі топқа жіктейді.

Бағалау критерийлері Дескрипторлар
Судың агрегаттық -судың табиғаттағы үш күйін (сұйық, қатты, газ
күйінің өзгеруі туралы тәріздес) ажыратады;
білімін іс-жүзінде -мұғалімнің көмегімен тәжірибе жасайды.
қолданады.
Физикалық өзгерістерді суретті пайдаланып, судың өзгерістерін
салыстырады. ажыратады.
Өзінің көзқарасын Өз тәжірибесіне сүйеніп қорытынды жасайды.
білдіреді.

Бағалау критерийлері Дескрипторлар
Өсімдіктің түрлерін - ағаштар, бұталар, шөптерді ажыратады;
таниды. - өсімдіктерді үш топқа жіктейді.
Өсімдікті топқа жіктеу -өсімдіктерді түрлі топтарға жіктеудің себебін
тәсілін дәлелдейді. түсіндіреді;
- өсімдіктерді үш топқа жіктеу бойынша мысалдар
келтіре алады: өсімдіктің мөлшері, сабағының
құрылысы, пішіні мен тіршілік ету ұзақтығы.

Қалыптастырушы бағалауды ұйымдастыру

Қалыптастырушы бағалау тапсырмасы

1. Оқу бағдарламасы бойынша оқу мақсаттарын шолу 2 Оқу мақсаттарын ойлау дағдыларының деңгейлерімен
сәйкестендіру.
3. Бағалау критерийлерін құру.
№ Бөлім Бөлімше Оқу мақсаттары
7.1А Бүтін Бүтін 7.2.1.1 сандық өрнектердің мәндерін
1 Ойлау Бағалау критерийлері
көрсет- көрсеткішті табуда бүтін көрсеткішті дәреже
дағдыларының
кішті дәреже және қасиеттерін қолдану;
деңгейлері
дәреже. оның 7.1.2.5 алгебралық өрнектерді
қасиеттері ықшамдауда дәреженің қасиеттерін Талдау Тізбектегі заңдылықты анықтайды
қолдану;
Дәрежелі 7.1.2.5 алгебралық өрнектерді Жинақтау
Барлық мүшелері үшін ортақ
өрнектерді ықшамдауда дәреженің қасиеттерін ережені анықтайды
түрлендіру қолдану;
7.2.3.1 құрамында дәрежесі бар
сандар тізбегінің орналасу
заңдылығын анықтау және
толықтыру. 4. Тапсырма түрін анықтау және құрастыру

Тапсырма

6. Кері байланыс 5. Тапсырмаға дескрипторлар құрастыру Тізбек берілген .

Дескрипторлар:
- Тізбектің мүшелерін салыстырады; Тізбектің мүшелерінің өзгеру заңдылығын сипаттаңыз.
- Тізбектің мүшелерінің өзгеру Тізбектің х – белгісіз мүшесін табыңыз. Тізбектің n-ші
заңдылықтарын анықтайды және мүшесінің формуласын жазыңыз.
сипаттайды;
- Тізбектің белгісіз мүшесін табады;
- Заңдылықты тізбектің n-ші мүшесінің
формуласы арқылы жазады Толық жауапқа негізделген сұрақтар
«Критериалды бағалау
моделі оқушылардың
үлгерімін нақты
белгіленген, бірлесе
жасалған, үдерістің
барлық қатысушыларына
алдын ала белгілі
критерийлермен
салыстырады».

«Критериалды бағалау
Қазақстанда қолданылатын
дәстүрлі әдістерге қарағанда,
оқушыларға барынша
әділетті».

Өзін-өзі бағамдау

Ұқсас жұмыстар

Бағалау критерийлері Мазмұндық сипаты

Бағалау нәтижесі

Географиялық зерттеу әдістері

Бюджетті бақылаудың мақсаты - барлық деңгейдегі бюджетке кірістің неғұрлым толық жұмылдырылуын, бюджеттік қаражаттың нысаналы мақсатқа және тиімді пайдаланылуын қамтамасыз ету

Сабақтың Сфералық айналар

Тәуелді және тәуелсіз үлгілер

Бағалау критерий

Шамалар арасындағы тәуелділікті формуламен Сабақ барысында оқушылар үнемі қалыптастырушы

Берілетін тапсырма Блум таксономиясы бойынша сол ойлау деңгейінен асып кетпеуі шарт

Оқушылардың барлығы сабаққа қатысуын

Пәндер