Девиантты мінез - құлық психологиясына қысқаша сипаттама




Презентация қосу
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Мардан Сапарбаев Институты

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы: «Девиантты мінез-құлықты балалардың отбасымен жүргізілетін
әлеуметтік жұмыс мазмұны,формасы, бағыттары»

Орындаған: Стамкулова У.Б.
Тобы:ППк18-1
Қабылдаған:Бектурсунова Д.Т.

Шымкент, 2020.
ЖОСПАР:
• Девиантты мінез-құлық психологиясына қысқаша сипаттама.
• Отбасы психологиясы, ұғымы.
• Девиантты мінез-құлықтың пайда болуының отбасылық
факторлары.
• Девиантты мінез-құлықты балалардың психологиясын
отбасымен бірге түзету, алдын-алу.
ДЕВИАНТТЫ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚ ПСИХОЛОГИЯСЫ
Девиантты мінез-құлық ( лат. deviatio -
ауытқу) - жалпыға ортақ ережелерден
ауытқитын әлеуметтік іс-әрекет, осы
ережелерді бұзатын адамдар мен
әлеуметтік топтардың қылықтары;
қабылданған құқықтық немесе моральдық
нормаларды бұзған адамның мінез-кұлқы.
Девиантты мінез-құлықтың
көрсеткіштеріне: агрессия, демонстрация,
оқудан, еңбектен бет бұру, үйден кету,
алкоголизм, наркомания, қоғамға жат
қылықтар, жыныстық жат мінез-құлық,
суицид т.б. жатады.
Девиантты мінез-құлық

Тар мағынасында қалыптасқан
құқықтық және өнегелік ережелерді
Кең мағынасында девиантты мінез- құлық кез тек белінен басып, этап өту деп
келген әлеуметтік ережелерден (мысалы, оның түсініледі. Мүндай девиантты мінез-
ішінде жағымды: батырлық, аса еңбек-
қорлық, альтруизм, өзін құрбан эту, аса үлкен
құлық әлеуметтік өмірді ыдыратып,
рөл ойнау, жетістіктермен қатар, жағымсыз: әлеуметтік аномияға әкеп соқтырады.
қылмыс, қоғамдық тәртіпті бұзу, адамгершілік Ол конформизмге қарама-қарсы
ережелерін, дәстүрді, әдет-ғұрыптарды этап
өту, өзіне-өзі қол жұмсау және т.б.) ауыт-
қушылықты білдіреді.альтруизм
ОТБАСЫ ПСИХОЛОГИЯСЫ
• Отбасы – адамзат қоғамының ең шағын
бейнесі. Қоғамда отбасы екі қызмет
атқарады, оның бірі – дүниеге ұрпақ әкелу,
екіншісі – дүниеге келген сәбиді тәндік
жағынан дамытуды қамтамасыз етіп, өмір
бойы рухани жағынан жетілдіріп, оны тұлға
ретінде қалыптастыру.
• Отбасы психологиясы- психологиядағы
неке және отбасы проблемаларын
зерттейтін пәнаралық бағыт. Отбасы-
некелесуден, туыстық байланыстардан
тұратын шағын топтар, жеке өмірді
ұйымдастырудың маңызды формасы және
әлеуметтік қоғамдастық түрі. Отбасы
тәрбиесі- ұлттық тәрбиенің негізі
болып табылады. Отбасылық екіжақты
жанжалдар- күйеуі мен әйелі де қатысатын
отбасылық жанжалдар.
ОТБАСЫНЫҢ БАЛА ТӘРБИЕСІНДЕГІ МІНДЕТТЕРІ:
• баланың дене және танымдық дамуы үшін максималды
қауіпсіз жағдайлар мен түрлі мүмкіндіктер жасау;
• баланы эмоционалдық қолдауды қамтамасыз ету;
• баланың тіршілік іс –әрекетінде қауіпсіздік туралы алғашқы
білім қалыптастыру;
• балаларды өз – өзіне қызмет етуге және жақындарына
көмектесуге бағытталған қолданбалы дағдылар мен
іскерлікке үйрету;
• тілдік қатынастың дамуын қамтамасыз ету;
• баланың бейімі мен қызығушылығын дамыту.
БАЛАНЫҢ ПСИХОӘЛЕУМЕТТІК ДАМУЫНДАҒЫ
АУЫТҚУШЫЛЫҚТАРДЫҢ НЕГІЗГІ ФАКТОРЫ - АТА-АНА.
БАЛАНЫҢ БОЙЫНДАҒЫ АСОЦИАЛДЫ МІНЕЗ-ҚҰЛЫҚТЫ
ҚАЛЫПТАСТЫРАТЫН ОТБАСЫ ҚАТЫНАСЫНЫҢ БІРНЕШЕ
ЖАҒЫМСЫЗ СТИЛДЕРІ БАР :
• дисгармонды стиль - бір жағынан ата-ана
баланың барлық тілектерін орындайды,
үлкен қамқорлық жасайды, екінші жағынан
конфликті жағдайларға баланы итермелейді
• тұрақсыз, конфликті стиль – толық емес
отбасындағы, ажырасу кезіндегі, ата-ана мен
балалар бөлек тұрған жағдайдағы тәлім-
тәрбиелік кемшіліктерден туындайды
• асоциалды стиль - ата-ананың арақ ішуі,
нашақор заттарды пайдалануы, криминалды
іс-әрекет, аморальді өмір сүру жағдайы,
отбасылық қаттыгездік, зорлаушылық
жатады.
Жасөспірімдердің девиантты мінез-құлқын
алдын-алу процесі әртүрлі әлеуметтік
институттар кешені арқылы жүзеге асады.
Алдын -алу шараларымен отбасы, мектептен
тыс демалыс мекемелері (спорттық секциялар,
клубтар және т.б.) сияқты әлеуметтік
институттар да айналысады. Олардың алдын-
алу шаралары жасөспірімдерге қоғамда
қабылданған тәсілдермен өздерінің
қажеттіліктерін қанағаттандыруға мүмкіндік
беруге және жағдай жасауға бағытталған,
сонымен қатар, индивидке өмірлік субъективті
қиын жағдайларда дер кезінде кәсіби көмектер
көрсету
Девиантты мінез –құлықты түзету, алдын алу
жолдары:
• отбасы институтымен тығыз байланысты жүзеге асыру;•
• жеткіншектер бос уақытындағы мазмұнды түрлі қызметтердің
бағдарламалықəдістемелік жанамалануы;
• жеткіншектердің бос жəне сабақ уақыты аясындағы
педагогикалық өзара əрекеттесудің тиімді формаларын, əдістерін,
əдістемелерін, техноголияларын пайдалану;
• жасөспірімдердің класстан жəне мектептен тыс уақытында
концерттер, байқаулар, жарыстар, мерекелер өткізу;
• оқу жылы мен демалыс уақытында спорттық-сауықтыру қызметін
жүзеге асыру.
Қорыта айтқанда, девиантты мінез-құлықты балалармен тәрбиелік
жұмыстарын жүргізуде римдік философ Сенеканың: "әрбір адам
өмірінің тек кейбір жақтарын ойлап талдайды,бірақ ешкім жалпы
өмір туралы ойланбады" деген ой пікірге сүйене отырып,баланың тек
кейбір мінездік кемшіліктерін түзетіп қана қоймай,оларды қоғамдық
өмірдің талаптарымен ұштасқан дұрыс қарым-қатынас жолына
қайтып әкеліп,ары қарай қалыптасып дамуына,әлеуметтенуіне
көмектесу қажет. Адамдар арасындағы қарым-қатынастар
(достық,жолдастық, туыстық,сүйіспеншілік,махаббат т.б)
нормаларымен ұштастырыла жүзеге асырылғанда,балалар бойында
девиантты мінез-құлықтың өріс алмауына және оларды мектеп
қабырғасынан бастап әлеуметтендіруге мүмкіндік жасалады.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Акажанова А.Т. Девиантология. - Алматы, 2009.
– Б.8.
2. Балалар мен жасөспірімдердің девиантты
мінез-құлқы психологиялық және
педагогикалық мәселе жөнінде.-
www.rusnauka.com/14_ENXXI_2014.
3. Жаназарова З.Ж. Отбасы социологиясы. -
Алматы, 2010. – Б.196-201.
4. Смелзер.Н. Социология. Пер.с анг. - М:
Феникс,1994. – Б. 294-296.
5. Жасөспірімдердің ауытқушы мінез-құлқының
негізгі түрлерінің психологилық сипаттамасы.-
http://www.kazakh.ru/talk/mmes.phtml?

Ұқсас жұмыстар
Девинатты мінез-құлықты балалармен педагогикалық жұмыс
Психологиялық факторлар
ҰЛЫҚБҮБІ ДЕВИАНТТЫ МІНЕЗ - ҚҰЛЫҚ
Девиантты мінез
Девиантты мінез - құлық ұғымы
Девиантты мінез - құлықты балалармен педагогикалық жұмыс жайлы ақпарат
Девиантты мінез - құлықтың себептері
Девиацияның формалары
ӘЛЕУМЕТТІК ДЕВИАЦИЯ
Девиантты мінез-құлықты балалармен педагогикалық жұмыс
Пәндер