Изотоп жылу мөлшерінің көп мөлшері

Радиациялық қауіпті нысандар

Орындаған: Каирова Асель

Тексерген: Жантеева Г. Е.

Радиация («radiatio» грекше -сәуле шығару) - бұл кванттық немесе элементар бөлшектер ағыны түрінде таралатын иондаушы сәуле.

Радиоактивтілік - орнықсыз атом ядроларының басқа элементтер ядросына бөлшектер немесе гамма-кванттар шығару арқылы өздігінен түрлену құбылысы . [

Радиоактивтілік

Табиғи

Техногендік

Табиғи жолмен пайда болған, қоршаған ортаның барлық жерінде кездестіруге болады

Адамныің іс-әрекетінің нәтижесінде пайда болады

Радиациялық-қауіпті объект - қызмет атқару барысында иондаушы сәулелену көздерін пайдаланатын объктілер

Осындай объктілерге:

АЭС

ядролық отын өндіретін және қайта өңдейтін кәсіпорындар

ғылыми-зерттеу және жобалау ұйымдары

ядролық қалдықтарды жою кәсіпорныдары

көліктегі атом электр станциялары

ядролық сүңгуір қайық

Атом электр стансасы (АЭС), ядролық электр станса - атом ядросының энергиясын электр энергиясына айналдыратын қондырғы.

АЭС ядроның нейтрондармен әсерлесуінен туатын энергия көмегімен жұмыс істейді.

Атом электр станцияларын 31 ел пайдаланады. Атом электр станцияларының басым көпшілігі Еуропада, Солтүстік Америкада, Қиыр Шығыс Азияда және бұрынғы КСРО аумағында орналасқан, ал Австралия мен Океанияда олар мүлдем жоқ.

Атом энергетикасының кейбір көшбасшылары (АҚШ, Франция, Жапония) және басқа бірқатар елдер бірқатар атом электр стансаларын жапты. Италия барлық қолданыстағы атом электр стансаларын жауып, атом энергетикасынан толығымен бас тартқан жалғыз ел болды. Бельгия, Германия, Испания, Швейцария ядролық энергияны жою жөніндегі ұзақ мерзімді саясатқа ие. Литва, Қазақстан уақытша ядролық қуатқа ие емес, бірақ олар жабық электр станциясының орнына жаңаларын салуды жоспарлап отыр

АЭС жұмыс істеп жатыр, жаңа энергоблоктар салынуда.

АЭС жұмыс істеуде, жаңа энергоблоктардың құрылысы жоспарлануда.

АЭС жоқ, бірақ станциялар салынып жатыр.

АЭС жоқ, жаңа электр станцияларын салу жоспарлануда.

АЭС пайдалануда, жаңа энергоблоктардың құрылысы әлі жоспарланбаған.

АЭС пайдаланылуда, олардың санын азайту қарастырылуда.

АЭС-ке тыйым салынған.

АЭС жоқ.

Суретте қос тізбектегі суытылған қуатты реакторы бар атом электр станциясының жұмыс схемасы көрсетілген. Реактордың өзегінде шығарылған энергия бастапқы салқындатқышқа беріледі. Содан кейін салқындатқыш жылу алмастырғышқа (бу генераторына) кіреді, ол жерде екінші тізбектегі суды қайнатуға дейін қыздырады.

Алынған бу турбиналарға айналатын электр генераторларына түседі. Турбиналардың шығатын жерінде бу конденсаторға түседі, онда оны резервуардан келетін көп мөлшердегі су салқындатады.

Жұмыс істеу принципі

• атмосфераға газды (радиоактивті) шығарындылар;

• жылу мөлшерінің көп мөлшері;

• сұйық радиоактивті қалдықтардың атом электр станцияларына таралуы.

Изотоп

Ыдырау мерзімі

иод-129

17 млн лет

көміртек-14

5730 лет

цезий-137

30 лет

тритий

12, 3 года

криптон

10, 6 лет

иод-131

8 суток

ксенон-133

5, 27 суток

иод-133

20, 8 часа

аргон-41

1, 82 часа

криптон-87

78 мин

ксенон-138

17 мин

азот-16

7, 35 сек

Кез келген жұмыс істеп тұрған атом электр станциясы қоршаған ортаға үш салада әсер етеді:

+ Пайдаланылатын отынның аздығына байланысты отын көздерінен тәуелсіздік.

+ Ядролық отынды тасымалдау құны төмен. Ресейде бұл әсіресе Еуропалық бөлікте маңызды, өйткені Сібірден көмір жеткізу тым қымбат.

+ Кейбір атом электр станциялары жылудың бір бөлігін қалаларға жылу беру және ыстық сумен қамтамасыз ету үшін бөледі, бұл жылудың өндірістік емес ысыраптарын азайтады.

- Апаттардың ауыр салдары

- Ресурс т кейін оларды жою АЭС үшін маңызды проблема болып табылады, есептеулер бойынша бұл олардың құрылысының құнынан 20% құрайды.

- Жұмсалған ядролық отынды қайта өңдеудегі қиындықтар

Пайдасы

Зияны

АЭС-тің мәселесін шешу жөніндегі ұсыныстар:

• Қауіпсіздік жүйелерімен жабдықтау.

Атом электр станцияларының басты кемшілігі апаттық жағдайлардың ауыр салдары болып табылады, оларды жою үшін атом электр станциялары көптеген жобалық негіздегі апат болған жағдайда да ядролық балқыманың болуын болдырмайтын бірнеше қорлары мен резервтері бар күрделі қауіпсіздік жүйелерімен жабдықталған. Сонымен қатар, әлемде 1970 жылдардағы қауіпсіздік стандарттары талап ететін маңызды қауіпсіздік жүйелері жоқ реакторлар жұмыс істейді.

• Қалдықтардың көзін жою

Атом электр станцияларының қалдықтарынан топырақ пен судың ластануының алдын алуға болады, егер олар тиісті жерге көмілсе. Тұрақты гранит қабаттарында көму ондаған мың жылдар бойы, ал құрғақ бөшкелерде 1 ғасырға қиындық тудырмайды.

Ұқсас жұмыстар

Жылу мөлшерінің заттың массасына тәуелділігі

Нейтрондық әдістердің нәтижелерінің ұңғымаға әсері

Радионуклидтердің қолданылуы мен өндіру

Судың күн энергиясын жұтуы мен сейілтуі

Ғаламдық жылыну

Заттың агрегаттық күйлері өзгерген кездегі жылу мөлшерін есептеу

Органикалық заттар өндірістері

Атмосфералық ауаны қорғау

Атмосфераның электромагниттік өріспен ластануы

Химиялық өнеркәсіп шикізаты

Пәндер