Беріліс қорабының сұлбасы




Презентация қосу
М.Әуезов атындағы ОҚМУ колледжі

Бір сатылы редукторды жобалау.

Орындаған : Тойбек Бағлан
Қабылдаған : Тәліп Ақерке

Шымкент-2020
Редуктор— бір не одан да көп механикалық
берілістер арқылы айналу моментін беретін
және өзгертетін механизм. Механикалық
бәсеңдеткіштің негізгі мінездемелері - ПӘК,
біріліс қатынасы, берілетін қуат, біліктердің
максимал бұрыштық жылдамдықтары,
жетекші және жетектегі біліктер саны,
берілістер мен сатылардың түрлері мен саны.

Сурет-1. Редуктор айналу моментін беретін механизм.Беріліс
қорабының сұлбасы.
1 – артқы жүрістің екі қайталанған (екі еселі) щестернясы, 2 – жетектегі
білік, 3 – жетекші білік, 4 – қорап корпусы, 5 – ашалар, 6 – кулиса, 7 –
берілісті ауыстырып қосу рычагы, 8 – бекіткіш, 9 – жылжымалар.
ЦИЛИНДІРЛІК
РЕДУКТОР
КӨЛДЕНЕҢ

РЕДУКТОР

ЦИЛИНДІРЛІК
РЕДУКТОР
ВЕРТИКАЛДЫҚ
Редуктор— бір не одан да көп механикалық берілістер арқылы айналу моментін
беретін және өзгертетін механизм. Механикалық бәсеңдеткіштің негізгі
мінездемелері - ПӘК, біріліс қатынасы, берілетін қуат, біліктердің максимал
бұрыштық жылдамдықтары, жетекші және жетектегі біліктер саны, берілістер
мен сатылардың түрлері мен саны.
Әдетте бәсеңдеткіш деп кіріс білігінің жоғарғы бұрыштық жылдамдығын
шығыс білігіне төмендетіп беретін, сондай-ақ айналу моментін жоғарылататын
құрылғыларды айтады.Төмен бұрыштық жылдамдықты бірнеше есе ұлғайтатын
бәсеңдеткіштерді мультипликаторлар деп атайды.
Бұрыштық жылдамдықты сатылы өзгертетін бәсеңдеткіштерді беріліс қорабы
деп, ал сатысыз өзгертетіндерін вариаторлар деп атайды.
Сериялық өндірісте бәсеңдеткіштердің стандартталған құйылған
тұрқылары кең таралған. Ауыр өндіріс пен машина жасау салаларында құйылған
шойыннан жасалған тұрқылар жиі қолданылады, құйылған болаттардан
жасалғандары сирек кездеседі. Конструкцияны максимал жеңілдету үшін жеңіл
қорытпалардан жасалған тұрқылар қолданылады. Бәсеңдеткіштің тұрқысында
орын ауыстыруға және бәсеңдеткішті орнатуға арналған құлақшалары болады.
Біліктердің шығып тұратын жерлерінде майдың ағып кетуінен сақтайтын
тығыздалған материалдан жасалған сақиналар орналасады. Көбінесе
бәсеңдеткіш тұрқыларына конструкциялық элементтер орналастырылады. Олар
жұмыс уақытында бәсеңдеткіштің қызуынан пайда болатын бәсеңдеткіш ішіндегі
қысымның артуынан сақтайды.
2-сурет Гипоидты және Гипоидты араласқан.
Машиналарда берiлiс қорабы мотордың айналдыру моментiн жетекшi дөңгелектерге
көбейтiп беруге арналған. Оның үстiне, автомобильдiң жүрiс жағдайына байланысты сол моменттiң
әртүрлi мәндерге өзгерту қажет болады. Тракторлардың жүруге кедергi көбейген кезде, жүрiс
жылдамдығын азайтып, соның есесiнен тарту күшiн арттырады, ал керiсiнше болғанда жүрiс
жылдамдығын арттырады. Осыған қосымша, автомобиль артқа жүруi үшiн, жетекшi дөңгелектiң
айналу бағытын да осы берiлiс қорабы iске асырады.
Жетектегі шестерняның (тіс саны не диаметрі бойынша.) жетекші шес-тернядан қанша есе
үлкен екендігін немесе жетекші білікпен салыстырғанда жетектегі біліктін айналу жиілігінің
қаншалықты өзгеретінін көрсететін санды беріліс саны деп атайды. Егер беріліске шестернялардың
бірнеше жұбы қатысса, онда жалпы беріліс саны барлық шестернялардың беріліс санын өзара көбейту
арқылы анықталады. Мотордың иінді білігінің айналу жиілігі тұрақты болғанда, трактор мен
автомобильдің мотор білігі мен жетекші донғалақтың не жұлдызшаның арасыңдағы беріліс қатынасын
өзгерту арқылы түрлі жылдамдыққа жетуге болады.
3-Сурет қуат ағынын үзіп беретін беріліс қорабының жұмыс схемасы:
а-бейтарап қалпы; б-бірінші беріліс; в-екінші беріліс; г-артқы беріліс; 1,2,3-бірінші
біліктің шестернялары; 4-аралық шестерня; 5,6,7-екінші біліктің шестернялары; 8-
екінші білік;
9-бірінші білік.
Механикалық беріліс қораптары
осындай беріліс сандарын екі
түрлі өзгерту мүмкін. Біріншісі —
сатылы монге, ал екіншісі
беріліс санының кез-келген
мәніне өзгерте алады.
Сондықтанда автомобильдің
трансмиссиясы сатылы немесе
сатысыз болып екі түрге
бөлінеді. Эксплуатациялық
тиімділігі жағынан сатысыз
трансмиссия оте тиімді, бірақ ол
үшін қолданылатын әртүрлі
механикалық берілістердің
құрылыстары мен жұмыстары
әлі жеткіліксіз дәрежеде
болғандықтан, бүгінгі танда
автомобильдер беріліс қорабы
тек сатылы етіліп жасалады. Ол
үшін көбінесе тісті берілістерді
қолданады
4-сурет. Қуат ағынын үзіп
беретін беріліс қорабының
кинематикалық схемасы

1-қарап; 2-бірінші білік; 3-екінші білік;
4,6,8-синхронизаторлар; 5-аша; 7-
тұтқа; 9,22,24,27,28,31-бірінші біліктің
шестернялары;
11,12,13,14,15,16,19,20-артқы
берілістің және аралық
дифференциалдың шестернялары
мен біліктері; 21,23,25,26,29,30-екінші
біліктің шестернялары.жылжытатын
беріліс қорабының тұтқасы (7)
болады. Сол арқылы кез келген
шлицалы муфтаны (4) жылжыту
арқылы қажетті беріліске қосады
Айналыс кезінде тісті
дөңгелектерді жұмысқа
қосқанда сыну қаупі болмау
үшін оларды иілуге есептеу
керек. Тісті берілістер белгілі
қораптың ішінде орналасып,
жақсы майланатын болса, онда
жабық тісті беріліс деп
атаймыз.

Ашық тісті беріліс деп, қорабы
жоқ, жақсы маланбайтын тісті
берілісті айтамыз. Тістер
әлсіреген болса олардың сыртқы
қабаты үгіледі. Бұл жағдайда ең
алдымен тістің бетінде өте
кішкентай жарықша пайда
болуы, одан кейін ол жерге май
кіріп, оның үлкейуіне себепші
5-сурет. Жеңіл
машиналардың беріліс
қорабының схемасы

1-бірінші білік; 2,5,6-екінші
білік шестернялары; 3-
синхронизатәр; 4,7-ашалар;
8-екінші білік; 9,10,11-арткы
берілістің шестернялары мен
біліктері; 12,13,14-
аралыкбіліктің
шестернялары; 15-аралык
білік; 16-қарап.
Редукторлардың берілісін реттеу
төсемдермен жүзеге асырылады
5. Жұмыс кезінде реттеу
подшипниктерде алдын-ала
жүктеме болғандықтан
бұзылмайды.
Артқы осьте жетек редукторының
конустық мойынтіректерін
майлауға көп көңіл бөлінеді.
Майлау құралы осы
мойынтіректерге мәжбүр болады,
ол үшін иінді қорапқа май қырғыш
гильзасы орнатылады, ол
қозғалмалы берілістермен
байланыста май жинайды және
оны арнайы арна арқылы
мойынтіректерге
бағыттайды.Жетек 17
редукциялық дифференциалдық
корпусқа 3 құйылған
Камаздың редукторы.
Қорытынды.
Қазіргі кезде техника мен машина механизмінің даму жолында оның жүру жұмысы, қарқыны, сапасы
елеулі орында. Сонын ішінде қосылыстардың орны ерекше екенін көреміз.
Кескінді және гипоидты берілістерді қолдану редуктор коэффициентімен және мойынтіректің көтергіш
қабілетімен шектеледі, өйткені айтарлықтай моментті беру кезінде тіс модулін, редукторлардың өлшемдерін
және негізгі берілістердің жалпы өлшемдерін арттыру қажет. Бұл автокөліктің орналасуына және жердің
тазартылуына теріс әсер етеді, ол негізгі беріліс редукторы орналасқан диск жетегінің ортаңғы бөлігінің
жалпы өлшемдерінің ұлғаюымен едәуір азаяды.
Тісті тістерге жүктемені азайту және ауыр көлік құралдарындағы қондырғылардың өлшемдерін азайту
үшін қос (екі сатылы) негізгі редукторлар қолданылады.
Кескіш беріліс - 90 градус бұрышта орналасқан екі қиғаш беріліс. Ол артқы және толық доңғалақты
жетегі бар автомобильдерде қолданылады.
Цилиндрлік, параллель қосылған екі параллель берілістерден тұрады. Бұл соңғы диск жетегі алдыңғы
доңғалақты автомобильдерде қолданылады.
Гипоид - бұл бір-біріне қатысты 45 градус бұрышта орналасқан беріліс. Ол артқы және толық
доңғалақты жетегі бар автомобильдерде қолданылады.
Түзу тісті цилиндр дөңгелектері есептеудегі дөңгелек материалы шестерня материалымен бірдей болса,
онда шестерня бойынша есептеуді қажет етеді. Техникада түзу тісті цилиндрлі дөңгелектерді МЕМСТ9593-60
бойынша қатарлы модульды қолдана отырып өндіреді. Түзу тісті дөңгелектерде екі түрлі модуль кездеседі:
қалыпты модуль және жиекті модуль.
Осы курстық жұмысымды қорытындылайтын болсам таңдаған тақырыбым қазіргі заманда актуалды,
маңызы зор, машина ғылымындағы елеулі мәселелердің бірі болып табылады. Себебі XXI ғасыр техника
ғасыры болғандықтан машина бөлшектері және де соған қатысты барлық қосылыстардың маңызы зор.
Назарларыныз
ға
Рахмет ! (^_^)

Ұқсас жұмыстар
Схеманың элементтері
Электрондық басқару блогының функциялары
ТРАКТОР ТРАНСМИССИЯСЫ
Автомобильдің басты берілісі, дифференциалы және құрылысы
Макарон өндірісінің технологиясы
Автомобильдің беріліс қорабы
Көп насосты станцияның өнімділігін автоматты реттеу жүйесін жобалау
Комбайн жаткасы
Жібітіп шприцтеу типті бөтелке жұғыш машинаның сұлбасы
АВТОМАТТЫ БАСҚАРУ ЖҮЙЕСІН ЖІКТЕУ
Пәндер