ҚАН ЛИМФА ДӘНЕКЕР

Презентация қосу

Жәңгір хан атындағы Батыс Қазақстан аграрлық техникалық университеті
Ветеринарлық медицина және мал шаруашылығы институты

Тақырыбы:Дәнекер ұлпалардың
матриксі,құрамы (сызба-тірек)
Дәнекер ұлпасы (соединительная ткань); (textus соп- nectivus; лат. textus
үлпа, connectivus — дәнекер) — сыртқы орта және дене қуысымен
шектеспейдi, организмнiң iшкi ортасын құрып, тұрақтылығын сақтайды.

Академик А.А. Заварзин оларды iшкi орта ұлпалары деп атады.Дәнекер
ұлпаларға мына ерекшеліктер немесе белгілер тән:
1)барлық дәнекер ұлпалар
ұрықтық кезеңде көп қабілеттi (полипотент)
2) қан тамырларымен жақсы
жабдықталған, жасуша аралық заттегінің мөлшерi мол, құрамы,
биологиялық, физикалық, химиялық қасиеттерi әртүрлi
3)қан мен сөлде ол
сұйық, шырышты ұлпаларда дiрiлдек тәрiздi, сүйекте қатты болады
4)жасушалары
еркiн орналасады, қарқынды ауысып отыру қабылетiне ие, полюстенбейдi

5)дәнекер ұлпа жасушалары жылдам қалпына келедi, организмнiң қалпына
келу процесiне қатысады.
ҚАН ЛИМФА

ДӘНЕКЕР
СҮЙЕК ҰЛПАСЫ ШЕМІРШЕК

МАЙ РЕТИКУЛАЛЫ
ДӘНЕКЕР ҰЛПАСЫНЫҢ ҚЫЗМЕТІ
Дәнекер ұлпасының құрамы мен құрылысы
Дәнекер ұлпасын бөледі:
• жасушаралық (негізгі) затқа,
•жасушалық элементтерге,
• талшықтық құрылымдарға (коллагендік талшықтар).
•Ерекшелігі: жасушаралық зат жасушалық элементтермен салыстырғанда
біршама көп.

Жануарлар жасушалары арамындағы интерстициалдық ұлпаішілік
кеңістігінде күрделі жасушаралық зат, экстрацеллюлярлы матрикс
болады. Көптеген ұлпаларда, мысалы, бауыр мен бұлшықеттерде бұл
матрикс жасушалардың арасындағы жіңішке аралықтарды
(саңылауларды) толықтырады, ал басқа ұлпаларда, мысалы дәнекер,
шеміршек, сүйек ұлпасында жасушаралық матриксте ол көп көлемді
алады және ол негізгі қызметті атқарады.
ЖАСУШАРАЛЫҚ
ЖАСУШАЛЫҚ ЭЛЕМЕНТТЕР
МАТРИКС

НӘРУЫЗ ГЛКОЗАМИН ПРОТЕОГ
ОГЛИКАН ЛИКАН

КОЛЛАГЕН
КОЛЛАГЕНДІ ЭЛАСТИН

АДГЕЗИВТІ
КОЛЛАГЕНДІ ЕМЕС АДГЕЗИВТІ ЕМЕС
Коллагендер -
жіптерді,
фибриллаларды,
торларды және
байламдарды түзеді.
Коллагендерге тән
қасиеттер
— жыртылуға қарсы
мықтылық және
иілгіштік. Осыған
ұқсас қасиеттерді
көрсететін эластикалық
протеин эластин болып
табылады.
Дәнекер ұлпасының протеогликандары және гликозаминогликандары

Протеогликандар -
толықтырғыштар қызметін Гликозаминогликандар
атқарады (негізгі зат). (ГАГ) – бұл мономерлері
Полярлы қасиетіне және әртүрлі дисахаридтік бірлік
күшті теріс зарядына болатын
байланысты олар гетерополисахаридтер
катиондарды және судың (гетерополимерлер).
негізгі бөліктері ретінде
байланыстырады.

Гликозаминогликандар (ГАГ) – :
1. Гиалурон қышқылы;
2. Хондроитин-4-сульфат;
3. Хондроитин-6-сульфат;
4. Дерматансульфат;
5. Кератансульфат;
6. Гепарансульфат;
7. Гепарин.

Ұқсас жұмыстар

Дәнекер ұлпасы

ДӘНЕКЕР ҰЛПАЛАР

Жүрек қан тамырлары жүйесі

Қан жасау. Эмбрионалдық қан түзу. Жасқа байланысты гистологиясы

Лимфа түйіні

Лимфаның химиялық құрамы

Ағзаның құрылымдары

Иттің тыныс алу мүшесінің морфологиясы

Қан түзетін ағзалар

Жүрек тамырлар

Пәндер