Литва бағдарламалары

НАО «Астана медицина университеті»

«Қоғамдық денсаулық сақтау» кафедрасы

Тақырыбы: Зиянды әдеттердің таралуы және әлеуметтік-экономикалық

сипаты бойынша Литвадағы салауатты өмір салты бағдарламалары

сөж

Орындаған: Қайназар З. Қ

Тексерген: Жақсыбекова І. С

Топ: 301 ҚДС

Нұр-Сұлтан 2019

http://www. free-powerpoint-templates-design. com

Салауатты өмір салтын насихаттаудың

Литвалық

бағдарламасы

Жоспар

Салауатты өмір салтын насихаттаудағы

мемлекеттік саясат пен

бағдарламалардың маңыздылығы

Кіріспе

Салауатты өмір салтын насихаттаудағы мемлекеттік саясат пен

бағдарламалардың маңыздылығы

Мемлекеттік бағдарламалар маңызы

Халықтың аурушаңдық деңгейінің жоғарлауын ғалымдар, халық денсаулығына

әсер ететін факторлармен түсіндіреді. Ғылыми зерттеулер деректері бойынша

тұрғындардың денсаулығына әсер ететін факторлар: гендік бағдарлама 20%,

экология 20%, өмір салты 50%, медициналық көмек сапасы 10%. Ең көп пайыздық үлесте өмір салты, бұл денсаулық сақтауда үлкен маңыздылықты көрсетеді.

Салауатты өмір салтын ұстанумен байланысты, тәуекелдің негізгі факторлары арасында Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) сарапшылары

темекі өнімдері мен спирттік ішімдіктерді шектен тыс тұтыну,

Ұтымсыз тамақтану және физикалық белсенділіктің жеткіліксіздігі сияқты

теріс құбылыстарды көрсетеді.

Көптеген мемлекеттер арасында салауатты өмір салтын насихаттау - мемлекеттік саясаттың негізгі приоритеттік бағыттарының бірі болып табылады.

Жалпы мемлекеттік деңгейде салауатты өмір салтын қалыптастыру жөніндегі

бағдарламалар, әдетте, адамның өмір салтына байланысты негізгі проблемаларды мәлімдейтінін және оларды шешу жөніндегі мемлекеттік саясаттың басым

Бағыттарын қалыптастыратынын атап өткен жөн.

Негізгі бөлім

Денсаулықтың әлеуметтік-экономикалық көрсеткіштері

Денсаулықтың статистикалық көрсеткіштері

80%

20%

Жас бойынша халық саны, 0-14 жасқа дейінгі - 416, 90, 14-25 жасқа дейінгі - 299, 37, 60 жастан жоғары 736, 93.

69, 5 %

13, 5 %

16, 9%

Денсаулық статистикалық көрсеткіштері

Туу көрсеткіші

Коэффициент 1000 адамға шаққанда

10, 3

21, 5

2018 жылғы деректер бойынша

Өлім көрсеткіші

Коэффициент 1000 адамға шаққанда

13, 6

7, 6

Балалар өлімі 3, 9

Қазақстанда 8, 54

Аналар өлімі 2, 5

2018 жылғы деректер бойынша

Табиғи өсім

Коэффициент 1000 адамға шаққанда

-3, 95

13, 9

2018 жылғы деректер бойынша

Вакцинация

коэффициент

9, 2

9, 9

2018 жылғы деректер бойынша .

Қазақстан және Латвия елдерінің халық денсаулығын

салыстырмалы бағалау

Денсаулық сақтауға бөлінетін ЖІӨ

Қазақстан және Литва елі салыстырмалы динамикасы

Негізгі бөлім

Литвада зиянды әдеттердің таралуы

Алкоголизм

Таралуы

Сонымен қатар, елде халықтың алкогольдік құмарлығын анықтауға арналған сауалнама жүргізілді. Денсаулық үшін зиянды мөлшерде еңбекке қабілетті ерлердің 48% және әйелдердің 16% - ы пайдаланатыны анықталды.

Алкоголизмнен өлім көрсеткіші

Алкоголиктер көбіне цирроз ауруымен және спиртпен байланысты басқа да аурулармен ауырады. 2007 жылы осы себептермен 1700 адам қайтыс болса, ішімдік сатуға тыйым салынғаннан кейін және басқа да шектеулерден кейін бұл көрсеткіш бойынша 2015-2016 жылдары өлім жағдайлары 700 ге дейін төмендеген.

Психологиялық денсаулығы

Халықтың психикалық

денсаулығының

жай-күйін көрсететін

маңызды көрсеткіштердің бірі өзіне-өзі қол жұмсау саны.

Литвадағы өзіне-өзі қол

жұмсау деңгейі 2000 жылдан бастап жыл сайын төмендесе де, осы көрсеткіш бойынша

Литва ЕО бойынша орташа

көрсеткіштен бұрынғыша

айтарлықтай асып түседі және ЕО 28 мемлекетінің соңғысы

болып табылады.

Суицид статистикасы

Гигиена институтының

медициналық-санитарлық

ақпарат орталығының

деректері бойынша Литвада 2014 жылы 100 000 тұрғынға 31, 7

өзін-өзі өлтіруге тура келді;

Еуростаттың деректері бойынша, ЕО-да (орта есеппен 28 ел

бойынша) 100 000 тұрғынға 11, 7

өзін-өзі өлтіруден келеді. Өзін-өзі

өлтіру-бұл барлық әлеуметтік мәселелерді талдағаннан кейін ғана шешілуі мүмкін әлеуметтік мәселе.,

экономикалық, психологиялық,

медициналық және басқа да

себептер адамды өмірінен

айыруға мәжбүр етеді.

Темекі шегу

таралуы

Еркектер арасында темекі шегу таралуы

Әйелдер арасында темекі шегу таралуы

21, 3%

38, 0%

Халық арасында

туберкулез ауруы 1 адамға

шаққандағы саны

Литва тұрғындарының елу төрт және

жеті оныншы пайызы семіздік немесе артық салмақтан зардап шегеді

(дене салмағының индексі 25-тен

жоғары) . Ауыр адамдар жүрек-қан

тамырлары ауруларының, қатерлі

ісіктің және қант диабетінің жоғары

қаупі бар.

ТАМАҚТАНУ

Литва тұрғындарының көпшілігі дұрыс тамақтану принциптерін ұстамайды, яғни олардың рационы теңгерілмеген және нормаларға сәйкес келмейді; көкөністерді, жемістерді, тұтас дәнді өнімдерді, балық пен балық өнімдерін тұтыну жеткіліксіз, ал майларды, тұз бен қантты тұтыну шамадан тыс болып табылады. Мұндай диета халықтың сырқаттанушылық және өлім-жітім бойынша денсаулық көрсеткіштерінде көрініс табады (мысалы, жүрек-қан тамырлары ауруларынан болатын өлім-жітім көрсеткіштері ЕО-да ең жоғары болып табылады) .

Литва тамақ өнеркәсібі мен сауда нарықта сау азық-түлік ұсынуға тым аз көңіл бөледі

Тек барлық аналардың үштен бірі ғана

алғашқы алты ай бойы өз балаларын емізу. Балалар ауруханаларының дамуына емшек емізудің артықшылықтары туралы білімнің болмауы, емшек сүтін алмастырғыштардың кең таралған жарнамасы кедергі келтіреді.