Қарым - қатынастағы психологиялық кедергілер және оларды жеңу

Презентация қосу

Қарым – қатынастағы
психологиялық
кедергілер және оларды
жеңу
Орындаған: АЗТ – 105
Атаниязова Н.

Тексерген: Баймахан С.
Қарым
Қарым –– қатынас
қатынас -- адамдар
адамдар арасында
арасында бірлескен
бірлескен іс
іс –– әрекет
әрекет қажеттілігін
қажеттілігін туғызып,
туғызып,
байланыс
байланыс орнататын
орнататын күрделі
күрделі процесс.
процесс. Екі
Екі немесе
немесе оданодан да
да көп
көп адамдардың
адамдардың
арасындағы
арасындағы танымдық
танымдық немесе
немесе эмоционалды
эмоционалды ақпарат,
ақпарат, тәжірибе,
тәжірибе, білімдер,
білімдер,
біліктер,
біліктер, дағдылар
дағдылар алмасу.
алмасу. Қарым
Қарым –– қатынас
қатынас тұлғалар
тұлғалар мен
мен топтар
топтар дамуының
дамуының
және
және қалыптасуының
қалыптасуының қажетті
қажетті шарты
шарты болып
болып табылады.
табылады.
Қарым
Қарым –– қатынастың
қатынастың негізгі
негізгі қасиеттері:
қасиеттері:

Ақпараттық
Ақпараттық ––
коммуникативтік.
коммуникативтік.
(ақпарат
(ақпарат алмасу
алмасу және
және
адамдардың
адамдардың бірін
бірін –– Реттеуші
Реттеуші ––
бірі
бірі тануымен
тануымен коммуникативтік.
коммуникативтік.
байланысты)
байланысты) (адамдардың
(адамдардың ісіс ––
әрекетін
әрекетін реттеу
реттеу және
және
біріккен
біріккен әрекетті
әрекетті
ұйымдастыру)
ұйымдастыру)

Аффективті
Аффективті ––
коммуникативтік.
коммуникативтік.
(адамның
(адамның эмоционалдық
эмоционалдық
аясымен
аясымен байланысты)
байланысты)
Қарым – қатынас мәселесіне мәдени
– тарихи психологияның негізін
салушы Л.С. Выготский баға
жетпес үлес қосты. Оның
зерттеулерінде қарастырылатын
қарым – қатынастың тұлға
санасында мәдени аспект ретінде
тасымалдануының мәдени – тарихи
мәнін В.С. Библер нақты былай
дейді: “Әлеуметтік
байланыстардың терең санаға ену
процесі – логикалық жоспарда және
ашық қатысты “мәдениет
бейнелерінің” дербестілігінің, оның
дайын феномендерінің ойлау
мәдениетіне айналуы. Әлеуметтік
байланыстар ішкі сөйлеуге еніп
қоймай, онда олар түбегейлі қайта
жасалады, әлі жүзеге асырылмаған
жаңа мәнге, сыртқы әрекетке,
жаңа бағытқа ие болады”.
Л.С. Выготский
А.Б.
А.Б. Добрович
Добрович қарым
қарым –– қатынастағы
қатынастағы екі
екі жақтың
жақтың қанағаттанбаушылығын
қанағаттанбаушылығын туғызуға
туғызуға
себеп
себеп болатын
болатын шектеудің
шектеудің 33 типін
типін көрсетті:
көрсетті:

Шартты
Шартты түрдегі
түрдегі
шектеулер
шектеулер –– адамдар
адамдар Жағдайлық
Жағдайлық шектеулер
шектеулер
расында “конвенция”
расында “конвенция” –– толыққанды
толыққанды қарым
қарым ––
болған
болған жағдайда
жағдайда пайда
пайда қатынас
қатынас қатаң
қатаң
болады,
болады, яғни,
яғни, салт
салт –– жағдайдың
жағдайдың шеңберінде
шеңберінде
дәстүр,
дәстүр, ғұрып
ғұрып өзін
өзін шектеулі
шектеулі болған
болған
қалай
қалай ұстау
ұстау керектігін
керектігін жағдайда
жағдайда кездесеміз.
кездесеміз.
көрсетеді.
көрсетеді.

Эмоционалды
Эмоционалды шектеу
шектеу –– қарым
қарым ––
қатынас
қатынас атмосферасының
атмосферасының құрылуында
құрылуында
анықталады.
анықталады. Әңгімелесушілер
Әңгімелесушілер бір
бір ––
бірін
бірін кездестіргенде
кездестіргенде жасанды
жасанды қуаныш
қуаныш
пен
пен махаббатты сезінсе, онда олар
махаббатты сезінсе, онда олар
қарым
қарым –– қатынастағы
қатынастағы бақытты
бақытты
минуттарды
минуттарды бұзбау
бұзбау үшін
үшін олар
олар өздерінің
өздерінің
уайымы
уайымы мен
мен проблемаларын
проблемаларын жасырады.
жасырады.
Н.И. Шевандрин біздің эмоциямызға негізделген келесі кедергілерді көрсетіп
берді:
Жек көру және жиренгіштік кедергісі – күнделікті өмірде жиі кездеседі.
Қолайсыз иістер, тер қолдар, әңгімелесушіге тым жақын жүру әдеті – бұның
бәрі қарым – қатынастағы серіктесінің жиренгіштік сезімін туғызады. Ал
мұның алдын алу үшін гигиена мен әдетке жиі көңіл бөлу керек.
Уайым мен қайғырудан пайда болатын қарым – қатынастағы кедергімен кез –
келген адам кездеседі. Қайғыруға себеп әдетте трагедиялық оқиғалар, өзінің
жағдайына қанағаттанбаушылықтан, артық физикалық шаршауды сезінуден
пайда болады.
Қорқыныш кедергісі – тұлғалар арасындағы қарым – қатынаста кедергі
жасайтын жеңуі қиын кедергілердің бірі. Бұл қорқыныш кедергісін жеңу, оны
қаншалықты дұрыс шеше алуға байланысты.
Ұят пен кінә кедергісі – бұл басқа біреудің немесе өзіне деген
қолайсыздықтан туатын кедергі. Ұят пен кінәнің әңгімелесушімен қарым –
қатынасты үзетін кездері аз емес.
Жек көрушілік кедергісі – мінездің бейнеленуін көрсетеді, бірақ бұл кейде
нәсілдік немесе ұлттық кемсітушіліктен көрінеді. Кейбір жағдайда болмаса,
оны жеңу қиын.
Қабылдау кедергісі – түсініксіз ойды айтуда, әңгімедегі ойдың дұрыс
құрылмауы, т.б. жағдайда пайда болады.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

КЕДЕРГІЛЕР ЖӘНЕ ОЛАРДЫ ЖЕҢУ

Қарым - қатынас кедергісі

Кәсіби таңдау

Қарым -қатынас

Қарым - қатынас мәселесінің зерттелу деңгейі

Өмірдің мәні және кәсіби өзін - өзі анықтау психологиясы

Қазіргі таңдағы мектептің тәрбие үдерісіне педагогикалық қолдау

Имидж - бағдарлама

Педагогикалық қолдаудың мәні

Әлеуметтік психологиялық тренинг пәніне кіріспе

Пәндер