Баланың сөйлеу қиындықтар

Психологиялық -педагогикалық түзету кабинеттері 18 жасқа дейінгі мүмкіндігінде шектеуі бар тұлғаларға кешенді медициналық-педагогикалық және әлеуметтік психологиялық көмек көрсету негізінде облыс, аудан, қала орталықтарында құрылатын білім берудің арнайы мекемесі.

Психологиялық-педагогикалық түзету кабинеттерінің міндеттері.

Ауданда арнайы білім беретін мекеме болмаған жағдайда ППТК әр түрлі категориядағы мүмкіндігі шектеулі балаларға түзету жұмыстарын жасай алады. ППТК ең алдымен басқа арнайы мекемелерде беріле бермейтін өте ауыр деңгейдегі ақыл-ойы кем және психикалық дамуы артта қалған балаларға түзету жұмыстарын жүргізеді. Түзету көмегінің мазмұны жеке-даму бағдарламасымен анықталады. Түзету көмегінің мазмұны баланың жеке мүмкіндіктері мен психофизиологиялық даму ерекшеліктері бойынша жасалатын жеке дамытушылық бағдарлама арқылы анықталады. Жеке дамытушылық бағдарламаны құру үшін алдымен баланың психофизиологиялық жағдайын тексереді. Бұл кешенді тексерудің ең негізгі мақсаты балаға дұрыс диагноз қойып алдағы жарты жыл ішінде дұрыс жұмыс жүргізуге ықпал жасау. Түзету жұмысының міндеттерінің өзгеруі жылына екі рет өтетін алдынғы кезеңнің нәтижесі мен бағасына байланысты. ППТК әдіскері баланың оқуына арналған жеке дамытушылық бағдарламаны бекітеді. ППТК-ғы түзете -дамыта үрдісін ұйымдастыруы жұмысын әдіскер, бекітеді. Сабақ жоспары, жылдық күнтізбелік жоспар бойынша сабақ кестесімен жүргізіледі. Оқыта-тәрбиелеу үрдісі баланың психологиялық-медициналық-педагогикалық және клиникалық талданған мәліметтері бойынша дифференциалды түрде және жекелей қағида арқылы әр балаға жекелей іске асырылады. Сөйлеу ерекшелігінің оқытудағы жүйесі, назары, баланың жұмысқа қабілеттілігі, білім деңгейі, оқу материалдарын меңгеру ерекшелігі мен мүмкіндіктері түзету жұмысының дұрыс жүргізілуіне және баланың дұрыс дамуы әсер етеді. Апталық оқудың ұзақтығы (5 немесе 6 күн) білім беру мекемесінің арнайы орган басшылығымен және әдістемелік кеңеспен шешім қабылданады және ППТК менгерушілер бекітіледі. Мүмкіндігі шектеулі балалармен түзете-дамыта оқыту жұмысы ППТК жұмысы белгілі уақыт мөлшерімен келетін жеке немесе кеңес арқылы көмек көрсету бойынша жүргізіледі. Балалар топ бірдей жастағы және әр түрлі жастағы балаларға қарай бөлінеді. Топтағы балалар саны білім беру үрдісі негізінде ППТК басқармасымен санитарлық шартқа байланысты бекітіледі.

ПМПК жұмысының маңызды мақсаты мен негізгі ұстанымы, бала туылғаннан бастап, жасөспірімдік шакта, 18 жасқа дейін комплексті психологиялық - медициналық - педагогикалық диагностикадан өтуі. Ерте диагностика балаларға дер кезінде көмек көрсетуі үшін қажетті, баланың даму деңгейі мен ерекшеліктерін анықтайды, сонымен қатар баланың мінез-құлығын, ерекшеліктерін, тәрбиелеу және оқыту түрлерін анықтайды . Бұл сұрақтардың барлығы мен, психологиялық - медициналық - педагогикалық кеңес қызметкерлері айналысады.

Жеке дамыту бағдарламасы

Баланың топтық жетілуін психофизикалық бағалау, түзеу жұмысының жолын анықтау үшін қажетті түзету шараларын басында талқылау арқылы хаттама жұмыстарын жүргізу керек. Топтық бағалау (6-айдан 1-жылға дейін) оқу кезеңге дейін түзету және дамыту бағдарламасымен қайта бағаланып рәсімделеді. Оқу мерзімі баланың психикалық және физикалық жай-күйіне (ақау құрылымы), сондай-ақ ата-аналарының қалауы мен санасына байланысты болады. Бұл бөлімде сарапшылар тобының барлық мүшелері қатысуы тиіс. Түзете дамыту бағдарламасында ата-аналардың сұрақтарын ескеру қажет. Егер баланың зиянды қылықтары болса (мысалы, бала кез-келген бейтаныс адамның шақырғанына барып, есігін ашса) ата-аналардың талабын қабылдап, ескеріп бағдарламаға енгізу керек. Логопед баланың жеке және топтық тілін дамыту бойынша жұмыс жоспарлауы қажет. Егер бала логопедпен жұмыс жүргізбесе, онда логопед оны, осы жұмыс бойынша жауапты мамандарға жібереді (мысалы олигофренопедагогка) . Келешек ұсынымдар негізінде балаға жауапты мамандар сөйлеу тілін дамыту бойынша кеңес береді. Түзеу бағдарламасы негізгі міндеттің ұзақ уақытылы бүкіл жұмыс кезеңін құрайды. Басты мақсатқа жету міндеттері бойынша өсім сипатындағы жұмыстары жүргізіледі. Бағдарламаның орындалуы, мақсатқа жету «+» белгісі бойынша, ал егер мақсат орындалып, ғылым қалыптасқан болса, «-» белгісі егер жоқ болса, «V» белгісімен белгіленеді. Топ ішіндегі түзетуші педагог барлық бағдарлама бойынша жұмысын жоспарлайды.

Топтың басқа мүшелеріне (олар баламен жұмыс істемеген жағдайда) ауызша қозғалыстардың дамуы туралы толық нұсқаулар, эмоционалдық және ерiк-жiгер, сөйлеу дамуын қамтамасыз етеді. Бұл бағдарламаны бірлесіп орындауды жоспарлау болып табылады. Егер баламен басқа да мамандар жұмыс атқаратын болса, әр сарапшы өз бағдарламасын жоспарлап, ал түзетуші педагог өзін-өзі танумен, өзіне қызмет жасауына жауапты болып табылады. Психолог балалардың қажеттіліктеріне негізделген екі жеке топты жоспарлайды. Егер бала топқа қатысып жүрсе, тәрбиеші барлық бөлім бойынша бағдарлааны толтырады, - Танымдық бөлімге (бейнелеу, ойын, жұмыспен қамту), математика, сыртқы әлеммен танысу, барлық бөлімдерді қамтиды. - Сөйлеу дамуының бөлімінде еркін қызметіндегі тілдерді дамыту, байланыстыру сыныптарын қамтиды. - Мотор дамыту бөлімінде таңертеңгі жаттығу және дене шынықтыру, ашық ойындарды қамтиды; - Әлеуметтік және эмоционалдық даму бөліміне мерекелік және ойын-сауық, музыка сабақтары, оқу үйірмелері, балалардың таңғы қабылдауы кіреді. - өзін-өзі күту бөліміне қоғамдық күнделікті өзін күту жұмыстары кіреді. Музыкалық ырғақ мұғалімі баланың эмоционалдық дамуын жоспарлап, командалық бағалау өткізеді. Балалармен жұмыс жөніндегі ішкі топтар жоспарланған. Бөлімдер музыкалық білім бойынша жұмыс жасайды, Негізгі мақсатқа музыка және ырғақты қозғалыстар, музыка, ән, би, шығармашылық, музыкалық ойындар тыңдап, балалар музыкалық құралдары бойынша; тапсырмалар беріп негізгі міндеттерін шағын қадамдар жасау арқылы үйретеді.