Махамбетке хат

Презентация қосу

Махамбет
Өтемісұлы
( 1803 – 1846 )
Сабақтың мақсаты

•Білімділік: Махамбет өлеңдерінің көркемдік ерекшеліктерін
ұғындыру тақырыбы, жанры және маңызы жайында айту.
•Дамытушылық: Патриоттық тақырыптағы өлеңдерді нақышына
келтіріп мәнерлеп оқу, өлеңдеріндегі айтпақ ойды табу. Әдеби
кітаптар оқуға үйрету.
•Тәрбиелік: Ерлікке, елдікке, батырлыққа баулу, елін, жерін сүйуге,
патриорт болуға шақыру.
•Сабақтың көрнекілігі: Махамбеттің суреті, тірек кесте буклет,
көркем әдебиеттер, газет-журнал материалдары, семантикалық
карта, т.б.
•Сабақтың типі: ақпараттық сабақ
•Сабақтың түрі: Шығармашылық сабақ.
•Сабақтың әдісі: Мәнерлеп оқу,кестемен жұмыс,талдау
Талдау
Эпитет (айқандау) Теңеу Метафора Метонимия
(ауыстыру) (алмастыру)

заттың немесе Заттың не Суреттелген затты не Өзара байлынысты
құбылыстың айрықша құбылыстың ерекше құбылысты айқындай ұғымдар мен шартты
сипатың,сапасын,белгісін белгілерін басқа түсу үшін оларды сөздерді бірінің орнына
білдіретін суретті сөз. затпен не сөздеріне ұқсас затқа бірін алмастыра
Ауыспалы мағынадағы құбылыспен немесе құбылысқа қолдану .
сөздер тобы. ҚАНДАЙ ? салыстыра суретту . балау.
деген сұраққа жауап
береді.
Келеді желдей Сөз-жаңбыр,даусым- Үйі мәз боп қой сойды,
Алтын күнді,қара жерді зуылдап, дауыл,әнім-ескек. Сүіншіге шапқанға.
сағындым , Жеткізбейді Шұбар Ойнаған басылайын аз
Жан-жолдасым-жүйрік ат. желдетіп.
желді сағындым. Атқан оқтай
зырылдап,
Жал құйрығы
суылдап.
Ассонанс Аллитерация Кейіптеу Синекдоха

Біріңғай дауысты Біріңғай дауыссыз Табиғат құбылыстарын Бүтіннің орнына
дыбыстарды қайталау. дыбыстарды қайталау. жандандырып, адам бөлшекті жалпының
кейпінде суреттеу . орнына жалқыны
немесе керісінше
қолдану .

Ашу деген-ағын су, Түніменен түйіндік , Мөлдіреген “Жетімкөл” Дұғай сәлем жазамын
Алдын ашсаң,арқырар. Таң атқанда тарандық, көкке қарап, Күйісбайға ,
Ақыл деген -дария Таң ағарып атқан соң, Мөлдіреген көз жасын Бермек болған
Алдын тоссаң,тоқырар. Төңірек жаққа тыя алмай тұр. айғырдың көзі қайда ?
қарандық.
Ақын
Батыр

Қолбасшы Махамбет кім? Күйші

Аруақты ер
Жауынгер
Өлеңдерінің тақырыбы

Ел Елдік
Халық жайы Ерлік Заман

Кездесетін ұйқас түрлері

Кезекті ұйқас Аралас ұйқас

Шұбыртпалы ұйқас
Махамбет өмір сүрген кезең Қазіргі кезең

Ресей қол астындағы Егеменді тәуелсіз ел.
бодан ел. Күрес пен Халық сенген ,сайлап
тартыс ,ата қоныстан алған Президенті бар .
айырылу, ата қоныстан Атамекенге оралудың
ұдере көшу. мүмкінділігі.
«Махамбеттің халыққа, халық мүддесін қорғаушы жас ұрпақтарға сенуі сонша –
ол қандай өмірді басынан кешірсе де, болашақтағы игілік – атар таң, шығар
күннен үміт үзбейді.
Қ.Жұмалиев
«Бүкіл ХІХ ғасыр әдебиетінде қимыл мен күрес жырын Махамбеттей қып
жырлаған өзгеше ақын болған емес»
М.Әуезов
Ал, Фариза Оңғарсынова
Махамбет! Махамбет…
Білмеймін, жел ме, сел ме,
Жырда онымен бір тұлға теңдесер ме…
Әділетсіз дүниенің қабырғасын
Махамбетше сөгер жан кездесер ме…-деп толғанады.
Махамбет — халықты патшалық, хандық өкіметке қарсы қарулы
кетеріліске шақырған алғашқы қазақ ақыны. Оның бейнелі де жалынды
негізінен Шалкиіз, Сыпыра, Доспамбет, Қазтуған сияқты батыр
жыраулардың үлгісінде шығарылған көтеріліс туралы толғаулар.
«Жәңгірге», «Баймағамбет сұлтанға» деген өлеңдерінде үстем тап
өкілдерін бет-пердесін жырта шенесе, «Мұнар күн» өлеңінде ел басындағы
ауыртпалықты күйзеле, ашына айтты. Исатай — ақынның кеп
өлендерінің басты қаһарманы.
«Арманшылдар, қиялгерлер . . . »

1. Егер мен батыр болсам...
2. Егер мен ақын болсам...
Ойтолғау жазу
1.Махамбетке арнау
2. “Махамбет десем ойыма...”
3.Махамбетке хат
Махамбет өлеңдерінде «Мен» сөзі жиі қолданылады. Ондағы «Меннің» мәні
ерекше. Бұл өлеңдегі «Меннің» астарында мол сыр бар. Мағынасы терең.
Мұндағы «Мен»-Махамбеттің бүкіл болмысы, Махамбетттің күрескерлік әлемі,
Махамбеттің батыр жүрегі. Осы «Мен» арқылы оның ісі, күрескерлігі, ерлігі, елге
деген махаббаты, елдің тәуелсіздігіне деген жауапкершілігі, дұшпанына деген
ыза-кегі көрінеді.

МЕН – мақсаты анық, мұраты айқын, ойы нық болмыс.
МЕН – елін Еділдің бойы ен тоғайға қондырсам деген асыл арман иесі.
МЕН – кескілеспей басылмайтын, боз ағаштан биік батыр.
МЕН – ойшыл, дана. Елі мен жері үшін мазаланған тұлға.
МЕН –ғұмыры күйзеліспен, құсалықпен өткен жан.
Махамбеттің соңғы сөзі
*
Керуен тірлік бөктерді де бойға азап,
Бұлың-бұлың белдер асып шаршаған
Бұл жалғаннан кетіп жатты қанша
адам.
Қазанына қожа болған жай қазақ,
Екеуміз де “Егіз бе?” деп тамсанған.
*

Ұқсас жұмыстар

Оқушыларды ерлікке, батырлыққа баулу

Шернияз - Исатай, Махамбет бастаған халық көтерілісінің жыршысы

Өмірі туралы мәлімет

ҰСЫНЫС ХАТ

БАНКТІК ССУДАЛАРДЫҢ ҚАЙТАРЫЛУЫН ҚАМТАМАСЫЗДАНДЫРУДЫҢ ФОРМАЛАРЫ

Ресми хаттар

Ұсыныс хаттар

Қызметтік хат

ШҰҒЫЛА ЖЕКЕ МЕКТЕПКЕ ДЕЙІНГІ МЕКЕМЕСІ АЛҒЫС ХАТ

Луцилийге өнегелі хаттар

Пәндер