АРХИМЕД ЖАЙЛЫ АҢЫЗ



Архимед күші
Strength of Archimedes

Сергіту сәті және топқа бөлу
“Үштік әдіс”

Үй тапсырмасын пысықтау

Бағалау
“Жұлдызшалар” арқылы

Жаңа сабақ
Сабақтың тақырыбы:
Архимед күші

Архимед (б. з. б. 287-212) Ежелгі Грекияның ұлы ғалымы, математигі,
механигі. Ол Сицилия аралындағы Сиракуз қаласында туып, сонда өмір
сүрген. Архимед астроном Фидийдің баласы деген жорамал бар.
Оның математикалық еңбектері өз заманынан озық болған.
Архимедтің көптеген математикалық еңбектерінің ішінен қисық
сызықтардың ұзындықтарын, әр түрлі фигуралар мен денелердің көлемін
және беттердің ауданын есептеу ерекше орын алды. Архимед рычаг заңын,
суда өлшеу арқылы қорытпаның құрамын анықтау тәсілін тапқан, өз
атымен аталған гидростатика заңын ашқан, жер суаратын механизмдерді,
жүк көтеретін рычаг жүйелері мен блоктарды, тас ататын, қамал бұзатын
соғыс қондырғыларын, т. б. ойлап шығарған. Рычагтың математикалық
заңын тапқанда, Архимед “Тіреу нүктесін берсеңдер, Жерді де төңкеріп
тастаймын” деп айтқан екен. 9-11 ғасырларда Архимедтің еңбектері араб
тіліне, ал 13 ғасырда олар араб тілінен латын тіліне аударылып, Батыс
Еуропа елдеріне тараған.
АРХИМЕД . . .

АРХИМЕД ЖАЙЛЫ АҢЫЗ . . .
Аңыз бойынша, бұл заңның ашылуына себепкер болған сиракуз патшасы Гиерон болған екен. Ол Архимедке
өзінің тәжінің таза алтыннан жасалғанын біліп беруді тапсырады.


Кері итеруші күш қайда бағытталған?


АРХИМЕД ЗАҢЫ:
Сұйыққа батырылған денеге осы дене ығыстырып шығарған сұйықтың салмағына тең ығыстырушы күш әрекет етеді.

Архимед күші немесе кері итеруші күш


Топтық жұмыс
Топтарға 3 тілде жазылған шатастырылған сөздер беріледі. 5 минут уақыт ішінде шатастырылған тізбектерді құрастыра отырып, 3 тілдегі термин сөздерді табуы керек.
“Шатастырылған логикалық тізбектер”

Выталкивающая сила
Тонуть
Pushing
Бату
Жидкость
Плотность воды
Дененің көлемі
Archimedes’ principle
Объем тела
Архимед күші
Volume of the body
Закон Архимеда
Density of water
Судың тығыздығы
Сұйықтық
Buoyant force
Кері итеруші күш
Салмақ
The weight
Ығыстырушы
Sink
Body
Выталкивающий
Вес
Liquid
Дене
Тело

І-топ
Архимед күші
Закон Архимеда
Archimedes’ principle
Салмақ
Вес
The weight
Дененің көлемі
Объем тела
Volume of the body

ІІ-топ
Судың тығыздығы
Плотность воды
Density of water
Сұйықтық
Жидкость
Liquid
Ығыстырушы
Выталкивающий
Pushing

ІІІ-топ
Дене
Тело
Body
Бату
Тонуть
Sink
Кері итеруші күш
Выталкивающая сила
Buoyant force


Жауабы: теңіз суы тұзды, тұзы неғұрлым көп болған сайын тығызырақ келеді. Архимед күші көбірек болады.
Неге өзен суына қарағанда, теңіз суында жүзген жеңілірек?

3 түрлі кубтар берілген, осылардың қайсысына көбірек ығыстырушы күш әсер етеді? Егер керосинге батырсақ ығыстырушы күштің шамасы өзгере ме?
Денелердің көлемдері әртүрлі болғандықтан оларға әсер етуші ығыстырушы күш те әртүрлі. Көлемі көп денеге ығыстырушы күш көп болады. Керосинге батырсақ ығыстырушы күштің шамасы кемиді, себебі, керосиннің тығыздығы судың тығыздығынан кем.

Суңгуір үйрек су бетінде қамыстың сабағынан ұя жасайды. Ұя су бетінде жел қалай соқса, солай қарай жүзеді. Құстың ұясын су бетінде қандай күш ұстап тұрады. Ұяның пішіні мен көлемі туралы не айтуға болады?
Судың бетінде ұяға Архимед күші әсер етеді. Ұя пішіні ұяның салмағымен оған әсер ететін ығыстырушы күштен бірнеше есе аз болуы керек.

Рефлексия

Үйге тапсырма:
Архимед туралы аңызды біліп келу. Үйде эксперименттік тапсырма орындау.

- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz