ТЕРМОДИНАМИКА ЗАҢДАРЫ




Презентация қосу
МЕББМ «ҚАЗАҚСТАН-РЕССЕЙ МЕДИЦИНАЛЫҚ


УНИВЕРСИТЕТТІ» СТОМАТОЛОГИЯ КУРСЫ

ТЕРМОДИНАМИКА
ЗАҢДАРЫ.ИЗОПРОЦЕСТЕР, ОЛАРДЫҢ
МЕДИЦИНАДА ҚОЛДАНЫЛУЫ

Орындаған:Сламбек Елдар
Группа:104А Стоматология
Тексерген:Уразакынов Д.К.
Бұл презентацияда термодина және термодинамиканың заңдарын және
олардың анықтамасын,изопроцесстер оның ішіндегі изобаралық
изохоралық изотермиялық процесстер туралы ақпараттар, түсініктер
жазылған.
Термодинамика (грек. θέρμη - "жылу", δύναμις - "күш") - физика ғылымындағы
жылудың жұмыс және басқа энергия түрлерімен арадағы қарым-қатынасын зерттейтін
тармағы. Термодинамика — тәжірибелерден жинақталған нәтижелерге сүйенетін
феноменологиялық ғылым. Ол көптеген құрамдас бөліктерден тұратын макроскопиялық
жүйелер - термодинамикалық жүйелерді зерттейді. Мұндай жүйелерде жүретін
процестер макроскопиялық шамалар, мысалға қысым немесе температура арқылы
сипатталады және олар молекулярлық деңгейде қолдануға келмейді.
Термодинамиканың бірінші заңы энергияның сақталу заңы. Бұл заң бойынша жүйеге берілетін жылу оның
ішкі энергиясын өзгертуге және жүйенің сыртқы күштерге қарсы жұмысына жұмсалады.
Изоляцияланған жүйеде энергияның жалпы қоры тұрақты болатынын көрсетеді.Термодинамиканың бірінші
заңы жұмыс,жылу және жүйенің ішкі энергиясының өзгеруінің арасындағы байланысты көрсетеді.
Жүйе күйінің соңғы өзгерісі үшін термодинамиканың бірінші заңы келесідей теңдеумен көрсетіледі:

-жүйеге берілген немесе жүйеден шығарылған жылу
-ішкі энергия өзгеріс -жүйемен істелген жалпы жұмыс
Бұл теңдеу термодинамиканың 1-ші заңының математикалық өрнегі болып табылады.
Жүйеге берілген немесе жүйеден шығарылған жылу мөлшері ішкі энергияның
өзгерісіне және жұмыс жасауға кетеді.
Әртүрлі термодинамикалық процестер үшін термодинамиканың 1-ші заңының
математикалық теңдеуі келесідей түрде жазылады.
Изобаралық процесс ( p = сonst )

Изобаралық процесте жылу мөлшері энтальпияның өзгеру шегі болып табылады.
Термодинамиканың ІІ заңы үрдістің өздігімен жүру мүмкіндігін қарастырады. Жылу аз қыздырылған
денеден көп қыздырылған денеге ауыстырыла алмайды. Энтропия күйдің функциясы, оның өзгеру мәні
қайтымды және қайтымсыз үрдістерде.
Энтропияның өзгеру мәнін есептеу кезде қайтымды үрдістерге тән теңдеулерді қолдану керек. Күрделі
үрдістердегі энтропияның өзгерісі оның әр түрлі стадиясындағы энтропиясына тең. Энтропия ретсіздік
өлшемі, оқшауланған жүйедегі энтропияның мәні 0-ден үлкен болса, яғни үрдіс өздігімен жүреді. ∆S>0.
Барлық температурада, барлық зат үшін энтропияны есептеуе болады, егер оның 1 температурадағы 1
абсолют мәні белгілі болса.
Термодинамиканың үшінші бастамасы (Нернст теоремасы):
Температура нөлге ұмытылғанда барлық денелердің энтропиясыда нөлге ұмытылады:

Термодинамиканың үшінші бастамасы — абсолюттік нөлге жуық температура маңында, реакцияның
жылу эффектісі мен максимал жұмысты сипаттайтын қисық сызықтар өзара бірігіп кетеді, ал
олардың ортақ жанамасы температуа осіне параллель болады дейтін, химиялық реакцияларға тән
эксперименттік нәтижелерді қорытындылаудан туатын постулат.
Изопроцестер деп үш параметрдің (Р - қысым, V - көлем, Т - температура) біреуі тұрақты
болғандағы басқа екі параметр өзгеретін процесті айтады.
Изопроцестер үшеу: изотермалық, изобаралық, изохоралық.
изотермалық

изобаралық

изохоралық
Изотермалық процесс- физикалық жүйеде тұрақты температурада жүретін процесс; термодинамикалық
күй диаграммасында изотермамен кескінделеді.
Изотермалық процессті жүзеге асыру үшін жүйе, термостатқа орналастырылады. Бұл жағдайда
термостаттың жылу өткізгіштігі өте үлкен болып келеді, жүйе температурасының іс жүзінде термостат
темп-расынан айырмашылығы болмайды. Изотермалық процесстің мысалына тұрақты температурадағы
сұйықтықтың қайнауы не қатты дененің балқуы жатады. Изотермалық процесс кезіндегі идеал газда
қысым мен көлемнің көбейтіндісі тұрақты болады. Изотермалық процесс кезінде жүйеге белгілі бір жылу
мөлшері беріледі және оның есебінен сыртқы жұмыс жасалады.
Изобаралық процесс - сыртқы тұрақты қысымда физикалық жүйеде өтетін процесс.
Ол термодинамикалық диаграммада изобарамен кескінделеді. Изобаралық процесстің
қарапайым мысалына ашық ыдыстағы суды қыздыру, еркін қозғалатын поршені бар
цилиндрдегі газдың ұлғаюы жатады. Бұл екі жағдайда да қысым атмосфералық қысымға тең.
Изобаралық процесс кезінде идеал газдың көлемі температураға пропорционал болады (қ. Гей
– Люссак заңы). Изобаралық процессте, жүйенің жылу сыйымдылығы изохоралық процеске
(тұрақты көлемде) қарағанда көбірек болады.
Изохоралық процесс – физикалық жүйеде тұрақты көлемде жүретін процесс. Ол
термодинамикалық күй диаграммасында изохорамен кескінделеді.
Изохоралық процессті көлемі өзгермейтін герметикалық (тұмшаланған) ыдыстағы газдар мен
сұйықтықтарда жүзеге асыруға болады. Дене көлемінің өзгеруіне ішкі энергиясының өзгеруі
жылудың жұтылуы не шығуы есебінен атқарылады. Температураның өзгеруіне байланысты
газдың (сұйықтықтың) қысымы да өзгереді
Қорытынды: Классикалық физиканың термодинамикасындағы ғылыми көзқарас бойынша
жабық системадағы (жүйеде) қайтымсыз процестер энергияның минимум (азаятын), ал
энтропияның максимум (өсетін) бағытында жүреді. Сөйтіп, система тепетеңдік күйге
ұмтылады. Ал, биологиялық система ашық жүйе. Ол тепе-теңдік күйде болмайды. Осындай
системадағы қайтымсыз процестерге классикалық термодинамиканың заңдарын қолдануда
қажетті теорияға кейбір толықтырулар енгізілген. Нәтижесінде қайтымсыз процестердің
термодинамикалық теориясы жасалынып, дамып келеді. Оны «Ашық системаның қайтымсыз
процестерінің термодинамикасы» деп атайды.
Қолданылған әдебиеттер:
https://kk.wikipedia.org/wiki/%
D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%BE%D0%B4%D0%B8%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B
8%D0%BA%D0%
http://lib.kstu.kz:8300/tb/books/Fizikalyk%20himiya/teory/lek1.htm
https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%BE%D0%B4%D0%
B8%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%B1%D1%9
D1%80%D1%96%D0%BD%D1%88%D1%96_%
D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%8B
https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%A2%D0%B5%D1%80%D0%BC%D0%BE%D0%B4%D0%
B8%D0%BD%D0%B0%D0%BC%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%BD%D1%8B%D2%A3_%D0%B5%D0%B
D1%96%D0%BD%D1%88%D1%96_%
D0%B1%D0%B0%D1%81%D1%82%D0%B0%D0%BC%D0%B0%D1%81%D1%8B
https://kk.wikipedia.org/wiki/%
D0%98%D0%B7%D0%BE%D0%BF%D1%80%D0%BE%D1%86%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B5%
D1%8
0

Ұқсас жұмыстар
Термодинамика заңдары, изопроцесстер
Термодинамика анықтамасы
Термодинамиканың бастамалары
Термодинамика - тәжірибелерден жинақталған нәтижелерге сүйенетін феноменологиялық ғылым
Термодинамика анықтамалары және сыныптамасы
Термодинамикалық жүйе, процесс және тепе - теңдік
Гиббс энергиясы
Стефан - Больцман және Винн заңдары 1879 жылы австриялық физик
Термодинамиканың заңдары
ХИМИЯЛЫҚ ТЕРМОДИНАМИКА
Пәндер