ЖЕҢІЛ АТЛЕТИКА

Презентация қосу

ЖЕҢІЛ АТЛЕТИКА.
СЕКІРУ
Рахманберді Аружан
Жеңіл атлетика
◦ Жеңіл атлетика - спорттың ең көп
тараған түрі. Оған әр түрлі
қашықтықта жүгіру мен жүру, ұзындық
пен биіктікке секіру,
спорттық снарядтарды лақтыру, жеңіл
атлетикалық көпсайыстар енеді. Жеңіл
атлетикалық жарыстар ашық және
жабық (манеж) алаңдарда өтетін жеке,
командалық және эстафеталық
жарыстар болып бөлінеді.
түрлері
◦ Мәліметтерге сүйенсек, жеңіл атлетикадан жарыс біздің эрамызға дейінгі 776 жылы
өткізілген. Онда атлеттер тек жүгіру спорт түрінен бақ сынаған. Додаға 192 метрді
бағындырған жалғыз атлет жеңімпаз аталған екен. Жеңіс тұғырынан көрінген азамат
Элида қаласында жай ғана даяшы болған.
◦ Ал, жеңіл атлетика алғаш рет Англияда ұйымдастырылған. 1837жылдары жарысқа
түскендер 2 метр қашықтықта жүгірген. Оған қатысушылар Регби қаласындағы
колледжде білім алып жатқан жастар болған. Итон, Оксфорд, Кембридж, Лондондағы
оқу орындарында да спорттық жарыстан жиі өтіп тұрған. Кейіннен бағдарламаға қысқа
қашықтықта жүгіру, ұзындықта және биіктіктен секіру сынды шарттар енгізіді.
◦ 1880-90 жылы жеңіл атлетика жеке дара спорт түрі ретінде күллі Еуропаға кең таралды.
1896 жылы өткен олимпиада ойындары жеңіл атлетиканың дамуына орсан жол ашты.
Сол жылы Афинада өткен І олимпиада ойындарына жеңіл атлетиканың 12 түрі енгізілді.
◦ Әйелдер арасындағы жарыс 1928 жылдан бастау алады. Нәзік жандар 1999 жылы
жаздық әлем чемпионатында және 2000 жылы Сидней олимпиадасында жақсы
нәтиежеге қол жеткізе білді.
секіру
Биікке секіру
◦ Биіктіктен секіру үшін спортшы ең әуелі сілтейтін және итерілетін аяқты анықтап алады. Шамамен 7-9
м жүгіретін жерін белгілейді. Әдетте, биіктікке секіретін спортшы кермеден секіруге жүгірген кезде аса
жоғары жылдамдықпен бастағанымен, кермеге жақындаған кезде жылдамдық төмендейді. Себебі,
спортшы секіруге дайындалады.Бүгінде биіктікке секірудің бүкіл әлемге тараған үш түрлі жаттығуы
бар. Біріншісі — «аттап» секіру, екіншісі -алдыға қарай «аунап» секіру, үшіншісі — «шалқадан жатып
өту». Қазір әлем бойынша ең жоғарғы көрсеткішті -«шалқадан жатып өту» әдісімен орындап отыр. Оқу
процесінде қолданылатын секірудің ең қарапайым түрі «аттап» секіру. Сабақта биіктікке секіруді осы
«аттап» секіруден бастайды. Секірудің негізгі айла-тәсілін үйрену үшін ең әуелі дұрыс жүгіріп келгенде
сілтейтін аяқ дәл шығу керек. Сілтейтін аяқты кермеге қарай созғанда тізе бүгілмеуі керек. Екіншіден,
итерілетін аяқ нақтылы өз орнына түсуі керек. Яғни, негізгі мақсат — итерілетін аяқтың қозғалысы
дұрыс орындалуы керек. Сонда ғана жаттығудың орындалуы нәтижелі болады. Жаттығуды орындаушы
жерге сілтеген аяғымен түседі. Кермеден сілтеген аяқ, өткеннен кейін итерілетін аяң мүмкіндік
болғанша жоғары көтеріледі.
Бір орыннан ұзындыққа секіру
◦ Ұзындыққа секірудің ең қарапайым түрі-«аяқты бүгіп секіру әдісі».
◦ Тізені бүгіп секіру екпіндей жүгіру,жерден серпілу,қалықтаудан және жерге секіруден
тұрады.
◦ Ұзындыққа секірудің 3 кезеңі:
◦ Серпілу (жерден көтерілу)
◦ Серпілуді мүмкіндігінше тез жасау керек.Серпілетін аяқтың барлық буындары бүгіліп
салмақтың екпін күшімен секіруші тік қалыпқа келуі керек.
◦ Самғау (ұшу немес қалықтау)
◦ Көтерілу кезінде сілтенетін аяқ жоғары көтерілген жамбаспен бірге алға қарай
сілтеніп,серпілетін аяқ артта қалады.
Үш аттап секіру
◦ Жүгіріп келе жатып, әрбір екі адымнан кейін үшіншісінде жоғары секіріп жүгіру
жалғасады. Бұл жүгіруді стадионды 2-3 айналым бойында орындауға болады.
◦ Үш аттап секіруде екпінмен жүгіріп келіп серпілмелі аяқ арқылы оң немесе сол аяқ
арқылы бір аяқпен екі рет қарғып үшінші келесі аяқпен секіріп белгіленген немесе
ойлаған жерге қарай қарғу, ұшу аяқты,қолды сермеу және қону қолды алға қарай
сермеу денені бүгу жаттығулары орндалады. Ұшу кезінде аяқты қайшылау оған қоса
қолдың да әрекеті болғаны жөн, осы қозғалыстардан кейін алысқа түсуге болады.

Ұқсас жұмыстар

ЖЕҢІЛ АТЛЕТИКАНЫҢ ҚАЗАҚСТАНДА ДАМУЫ

Жеңіл атлетика жаттығулары

Бұқаралық спортты дамыту

Жеңіл атлетика түрлері

Лақтыру техникасы

Төменгі сөреден жүгіру техникасы

Аяқтың ұшымен жүгірулерін қадағалау

ЖЕҢІЛ АТЛЕТИКАЛЫҚ ЖАТТЫҒУЛАР

Еркін күрес

АТУ ЖЕҢІЛ АТЛЕТИКА

Пәндер