Септикалық шок




Презентация қосу
Акушерия және
гинекологиядағы іріңді-
септикалық асқырулар
Дәріс жоспары:
Акушериядағы іріңді-септикалық асқынулар:
жіктеу,этиопатогенез, клиникалық формалары,
емдеу әдістері
Акушерлік перитонит
• Гинекологиядағы іріңді-септикалық
асқынулар:
• жіктеу, этиопатогенез, клиникалық формалары,
емдеу әдістері
• Септикалық шок
Акушериядағы іріңді-септикалық
асқынулар
Босану жолдарының босанудан
кейінгі инфекцияларының әртүрлі
формалары бір динамикалық
инфекциялық (септикалық)
процестің кезеңдері деп қаралады
Жиілігі – 2-6%

Жиі кесар тілігінен кейін кездеседі

Аналық өлім-жітім ішінде іріңді-
септикалық асқынулар 37% құрады
Босанғаннан кейінгі инфекциялар
кезеңдері Сазонов С.В. (1935)-Бартельс А.В.
(1973)
I- босанғаннан кейінгі жарамен шектелген
инфекция (эндометрит, босанғаннан кейінгі
ойық жара)
II – жарадан шыққан, бірақ кіші жамбаспен
шектелген инфекция (метроэндометрит,
метротромбофлебит, параметрит,
пельвеоперитонит, аднексит)
III – жайылуға бейімделген инфекция
(жайылған перитонит, үделген тромбофлебит)
IV – жайылған процесс (сепсис,
инфекционды-токсикалық шок)
Іріңді-қабыну ауруларының қазіргі
замандағы жіктеуі
Шартты шектелген
Эндометрит
Кесар тілігінен кейінгі іштің алдыңғы
пердесіндегі, аралықтағы жараның іріңдеуі
Мастит
Жайылған түрлері
Сепсис
Перитонит
Инфекционды-токсикалық шок
Шартты шектелген жайылған түріне
ауысуы ықтимал
Сондықтан жайылуды алдын алу үшін
босанғаннан кейінгі неғұрым іріңді-
қабыну ауруларды интенсивті бақылап,
емдеу шараларын жүргізу қажет
этиология

Алтын стафилококк – босанғаннан кейінгі
маститтың басым болған қоздырушысы
Аэробты грамтеріс микроорганизмдер –
возбудители эндометрит, пелонефрит,
септическалық шок
Грамотеріс дәне грамоң микроорганизмдер
(және олардың ассоциациясы) – кесар тілігінен
кейінгі перитонит, сепсис коздырушылары
Соңғы жылдары анаэробты
микрофлоралардың маңызы жоғарлады
(бактериоидтар, пептококктар,
пептострепткокктар)
патогенез:
Кіретін жолдары
Жара. Жиі – жатыр, плацента
орналасқан аймақ
Аралық жыртығы, қынап, жатыр мойны,
әсіресе байқалмай тігузіс қалған
Кесар тілігінен кейін – жатыр және
операциядан кейінгі іштің алдыңғы
пердесінің жарасы
Инфекцияның жайылатын жолдары:
Лимфогенді
Гематогенді
Олардың қосарлануы
Жалпы симптомдар
Дене қызу көтерілу
Тахикардия, қалтырау
Тершеңдік
Ұйқы бұзылып, бас ауру
Эйфория
Асқа зауықтылығы азайю немесе
кету
Дизурия и диспепсия
ҚҚ төмнедеу (сепсис немесе
септикалық шок кезінде)
Жергілікті симптомдар

Іштіңтөменінің ауруы
Лохиялардың кідіруі
Көп мөлшер ірің тәрізді жағымсыз иісі
бар лохиялар
Жатырдың субинволюциясы
Жара іріңдеуі (аралық, қынап, іштің
алдыңғы пердесінің)
Аралық ісінуі
Босанғаннан кейінгі эндометрит

Формалары
жеңіл (абортивті) 4-8 күннен кейін
байқалады
Ауыр 3-6 күндері басталады
Атипті (клиникалық симптомдары
байқалмайды, бірақ жатырда және
жатыр маңайындағы тамырларда
күрделі деструктивті өзгерістер болады)
Диагностика:
УДЗ – жатыр үлкейеді, қуысында –
ұйыған қан, плацентарлық тіннің
қалдықтары, көлемі анықемес
сиретілген эхоструктуралар
Гистероскопия – борпылдақ
фибринді қалдықтар, тез
қансырайтын көп тамырлары бар
ісінген шырышты қабат
Емдеу:
Ваккум-аспирация және жатыр қуысын
антисептиктармен жуу
Сонымен қатар – АБ терапия,
инфузионды терапия
Детоксикация – тездеткен диурез,
энторосорбция
Керекті болса - ультрафильтрация,
плазмоферез, гемосорбция
Иммуномодуляторлар (интерферон
индукторлары)
Аралық және кесар тілігінен кейінгі
жараның іріңдеуі
Емдеуі
Тігістерді шешу – бөлінділер кетуіне
себеп болады
Іріңді қуысқа дренаж жасау
АБ терапия
Жалпы күштендіретін гидратациялық
терапия
Жергілікті – протеолитикалық
ферменттер, майлы байлам
Босанғаннан кейінгі мастит

Мастит болар алдында патологиялық
лактостаз байқалады, сүтте көп
мөлшерде стафилококк пайда болады
Мастит сатылары:
Серозды
Инфильтративті
Іріңді
Клиника:
Жиі кездесетін клиникалық
формасы – инфильтративті-іріңді
мастит
Қазіргі замандағы ерекшелігі – кейіннен
басталу – босанғаннан кейінгі 2-ші
аптаның соңы – 3-шінің басы, 4-ші апта
90% біржақ сүт безі жарақаттанады
Серозды мастит инфильтративті және
іріңді маститке 3-4 тәулікте ауысады
Диагностикасы:

Қиын емес
УДЗ-ның көмегі зор
Емдеу:
Неғұрлым ерте бастау керек
Негізгі емдеуі – диагноз қойғаннан кейін тез
АБ тағайындау
Іріңді мастит болса – АБ терапия және
хирургиялық емдеу
Инфильтративтә жіне іріңді мастит болған
кезде – инфузионды терапия
Физикалық емдеу әдістерін – клиникалық
барысына қарап қолдану қажет
Баланы емізуді уақытша тоқтату керек
Серозды мастит инфилтративті, іріңді
немесе флегманозды-гангренозды
маститке ауысып кетсе – лактацияны
тоқтатын әдіс қолдану қажет
(парлодел)
Акушерлік перитонит
Жиілігі

0,5 – 1,0% - Я.П. Сольский (1990г)

1,5 – 3,5% - В.И. Кулаков, В.Н. Серов
(1996г)
Акушерлік перитониттің жиіленген
себептері:
Әйел ағзасының нейроэндокриндік
өзгерістерінің ерекшеліктері
Жүктілік және босану кезіндегі
асқынулар
Экстрагениталды патологиясының
жиелеуі
Вагиниттің жиелеуі
Кесар тілігіні жиелеуі
Акушрелік перитониттің жіктеуі
I. Себебіне байланысты
Операциядан кейінгі
Перфоративті (тубоовариалды
түзілістерінің, аналық без кистасының
қабығының жыртылуы)
Босанғаннан кейінгі инфекциялар
(эндометрит, метротромбофлебит, жатыр
қосалқыларының іріңді қабынулары)
II. Қоздырғыштардың түріне байланысты
Грамоң кокктар (стрептококк, стафилококк,
анаэробты кокктар – пептострептококк,
пептококк)
Грамтеріс таяқшалар (эшерихия,
клебсиелла, протей, анаэробты таяқшалар
– бактероидтар)
Аралас инфекция
III. Жайылуына байланысты
Шектелген
Жайылған
IV. Экссудаттың түріне байланысты
Серозды
Серозды-фибринозды
іріңді
V. Клиникалық ағымына байланысты
Реактивті( компенсаторлық механизмдері
сақталған)
Токсикалық (интоксикация дамып кеткен)
Терминалды
Патогенезі:

Биологиялық активті заттардың әсері

Қан тамырларының микроциркуляторлы
бөлігіндегі айқын генерализацияланған
бұзылыстар

Тіннің жалпы гипоксиясы, заталмасу үрдісінің бұзылуы

Өмірге қажеті маңызды жүйелер мен ағзалардың бұзылуы:
жүрек-қан тамыр, тыныс, гемостаз

Бүйрек, ұйқы без, бауыр, ащы ішектегі деструктивті өзгерістер
Ішек парезі
Қимылдату, секреторлы, сіңіруші функциялардың
бұзылуы

Ішек ішінде көптеген сұйық, ақуыз, электролиттер
жиналады

Олар ішекті кернеп, тосқауыл функциясын бұзып,
интоксикацияның өршуін жоғарлатады
Клиникалық түрлері:
1-ші вариант – инфекция фонында
жасалған кесар тілігі (көбіне –
хорионамнионит)
Симптомдары ерте байқалады – 1-2
тәулікте
Реактивті фазасы анық болмайды,
жылдам токсикалық фазаға ауады
Кебінбей ішекте тұрақты парез пайда
болады
Лейкоцитоз – 18,0·109\л жоғары
Септикалық шок, полиорганды
жетіспеушілік басталады
2 вариант – операциядан кейін эндометрит басталса

Жағдайы қанағаттанарлық, іші жұмсақ. Бір
сергек қылатын симптом – ішектің жеңіл
парезі
Қан анализінде – анемия, жеңіл
лейкоцитоз
3-4 сағаттан кейін ішек парезі
қайталайды
Осы симптомның қайталауы – көңіл
аударытын маңызды сәт
3-4 күнне кейін реактивті фаза
токсикалық фазаға айналады
3-і вариант – жатыр тігісінің жетіспеушілігі (тігіс
инфекциялану, тігіс дұрыс салынбаған)

Жыныс жолдарының бөлінділері аз мөлшер фонында
перитонит симптомдары байқалады. Перкусиялағанда
– экссудаттың белгілері байқалады
Тігістің жетіспеушілігі 4-5 тәуліктен кейін көріне
бастайды
Тігістің инфекцияланған себебінен болған эндометрит
2-9 тәуліктен кейін белгісін береді
Инфекция шектеліп тұрған кезге дейін науқастың
жағдайы қанағаттанарлық, бірақ кешкісін тахикардия,
дене қызуы көтеріліп, қасағаның үсті ауыра бастайды .
Ішектің парезі байқалмайды.
Перитонеалды симптомдар іріңді инфекция құрсақ
ішіне таралғанда байқалады
Диагностика:
Симптомдар триадасы:
Бірінші күннен бастап - гиперемия
«қанкету симптомы» - 1-ші тәуліктен
бастап - тахикардия
Ішектің тұрақты парезі

Лабораторлық зерттеулер перитониттің
ағымын және емдеудің нәтижелігін
анықтау үшін қолданады
Дифференциалды диагностика:
Ішекпарезі
Эндометрит
Жедел ішек түйілуі

Қауіпсіз, жәй диагностика әдісі –
трансвагиналды УДЗ, рентгендік зерттеу
(ішек түйілуін анықтау үшін)
Емдеу :( 3 этап)
1. Операцияға дайындау (2-3 сағатта) –
қарынға декомпрессия жүргізу, инфузионды
терапия, АБ
2. Операция – жатырға қосалқыларымен
экстирпация жасау. Экссудатты –
бактериалдық егуге жіберу
3. Операциядан кейін
• Инфекция және интоксикасиямен күресу
• Ішектің моторлы-эвакуаторлық жұмысын жөндеу
• Патофизиологиялық бұзылыстарды қалыпына
келтіру
Гинекологиядағы іріңді-септикалық
асқынулар
Алып келетін себептер:

Пиосальпинкс, пиовар, тубоовариалды
түзілістің іріңдеу
Әртүрлі гинекологиялық операциялар
Криминалды аборттар
Жатыр қосалқылар ісіктерінің некрозы
(аяқшасының айналуы, капсуласының
жыртылуы)
Әлемде 55 млн көп аборт жасаланады, оның
ішінде 20млн - криминалды

Асқынулар 2%-дан 30%- ге дейін кездеседі
Жіктелу (Сазонов-Бартельс)

Шектелген формалары
Асқынбаған инфицирленген аборт
Асқынған инфицироленген аборт

Жайылған формалары
Сепсис
Перитонит
Инфекционды-токсическалық шок
I этап– амнионит, децидуит
IIэтап – инфекция жатыр көлемінен
шығып, кіші жамбаспен шектеледі
III этап – сепсис – инфекция кіші жамбас
көлемінен шығып жайылған түріне
айналады
Диагноз анықтаудың негізгі мақсаты –
аурудың клиникалық түрін және
инфекция жайылған деңгейін анықтау
Асқынбаған инфицирленген
аборттың клиникасы:
Дене қызуы көтерілу
Аборттан 5-7 күн кейін қанды
бөлінділер кету
Науқас жағдайы қанағаты, адекватты
диурез
Лейкоцитоз 10-12 мың, лимфопения,
ЭДЖ - калыпты
Септикалық аборт (сепсис)
Аборттан кейінгі перитонит
Септицемия (метастазсыз сепсис)
Септикопиемия (метастаздалған сепсис)
Септикалық шок және оның асқынулары
(ЖБЖ, ЖПЖ, тромбогеморрагиялық
синдром)
Анаэробты сепсис
Сетпичкалық шок
Геморрагиялық және кардиалдық шоктан
кейін 3 орында
Өлім жітімдіктен 1 орында
Септикалық шок болған кезде 20-80%
науқас қайтыс болады.
Соңғы онжылдықта азайатын түрі жоқ.
Септикалық аборттың фазасы
Күштену фазасы – макроорганизмның
қоздырғыш агрессиясына көрсететін
компенсаторлы-қорғау реакциясы
Катаболикалық фазасы – декомпенсациямен
бітетін ферменттер және структуралық
жүйкелердің үдеуленген ыдырауы
Анаболикалық фазасы – бірте-бірте
жоғалтылған резерті ресурстардың қалыпына
келуі

Ұқсас жұмыстар
БОСАНУДАН КЕЙІНГІ СЕПТИКАЛЫҚ АУРУЛАР
Босанғаннан кейінгі септикалык аурулардың III кезеңі
Түйнеме
Аса қауіпті жұқпалы аурулары
АНТИГЕНДІК ЖҮЙЕЛЕР
НЕГІЗГІ БӨЛІМ ПЛАЗМА АЛМАСТЫРУШЫ ЗАТТАР - ҚАН
Сібір жарасының клиникасы, диагностикасы және емі
Жүрек - қантамыр ауруларды диагностикалау
Сепсис сипаттамасы
Қақпақшадағы микробтар колониялары
Пәндер