Сүйек кемігінде нейтрофилдердің жетілуі




Презентация қосу
Лейкоцитоздар
Лейкоцитоздар – шеткі қанда
лейкоциттердің саны көбеюі.
Қалыпты жағдайда
лейкоциттердің саны
4 – 9 х 109/л
Лейкоцитоздардың жіктелуі
Организмдегі маңызы бойынша
• Физиологиялық
• Патологиялық
Патогенезі бойынша
• Нағыз (лейкопоэздің белсенділенуі)
• Қайта бөліністік (тамыр ішінде
лейкоциттердің қайта бөлінісі)
Лейкоциттік өрнекте лейкоциттердің
басымырақ ұлғаюы бойынша

• Нейтрофилдік лейкоцитоз
• Эозинофилдік лейкоцитоз
• Базофилия
• Лимфоцитоз
• Моноцитоз
Физиологиялық лейкоцитоз
НАҒЫЗ
• Жаңа туылғандардың • Алғашқы екі апта

• Жүкті әйелдердің • Жүктіліктің 5-6 айында
және босанғаннан соң
2 –ші аптада
ҚАЙТА БӨЛІНІСТІК
• Миогендік
• Ауыр қол жұмысын
• Ауқаттық атқарғанда
• Тамақ ішкеннен кейін 2-
3 сағаттан соң
• Эмоциялық
• психикалық қозудың
салдарынан
Патологиялық лейкоцитоз

• Жұқпалық
• Қабынулық
• Уыттанулық
• Постгеморрагиялық
• Өспелерде
Нағыз лейкоцитоздың патогенезі
Бүліндірүші жайт

интерлейкин, (ИЛ-1, ИЛ – 6), ӨТЖЖ және басқа
цитокиндердің түзілуі

Сүйек кемігінде тіректік жасушалар және Т-
лимфоциттердің түрткіленуі

колония түрткілеуші жайттардың (КТЖ) түзілуі

• лейкопоездің белсенділенуі
• Сүйек кемігінен лейкоциттердің көп шығуы
Колония түрткілеуші жайттар
Гранулоциттік КТЖ Өсу күшейткіші және
гранулоциттердің жетілуі
анулоциттық- Өсу күшейткіші және
крофагтық КТЖ гранулоциттердің, моноциттердің,
макрофагтардың жетілуі
Л-3, ИЛ -5, ИЛ-17, эозинофилдер түзілуінің
инофилдердің күшейткіштері
мотаксистік факторы,
таксин

Л-2, ИЛ-4, ИЛ-7, Ил-12 лимфоциттердің өсіп өнуі және
нақтылануының күшейткіштері

ХП - моноциттік моноциттердің белсенділенуі
мотаксистік протеин
Қайта бөліністік
лейкоцитоздың патогенезі
Лейкоциттердің тамыр ішінде қайта
бөлінісі (қабырғалық жиынтығынан қан
ағымына түсуі)
Қордағы лейкоциттердің шеткері қанға
шығарылуы
Нейтрофилдік лейкоцитоз
нейтрофилдер мөлшерінің 65% (6,0 х 109/л)
жоғары болуы

Бөлшектенген
ядролы
нейтрофилдер
• Іріңді қабыну кезінде
• асептиқалық қабыну кезінде
(миокард инфаркты, тромбофлебит,
қан құйылуы, жабық сынықта)
• регенераторлық анемияларда
• аутоинтоксикацияларда (уремия,
подагра)
• жәндіктер шаққанда
• өспелерде байқалады.
Нейтрофилдердің дегенерациялық
түрлері
• анизоцитоз (әр түрлі жасушалардың болуы)
• пойкилоцитоз (нейтрофилдердің пішінінің өзгеруі)
• ұытты түйіршіктенуі (цитоплазма нәруыздарының
коагуляциясы)
• цитоплазма және ядроның вакуолизациясы
• гипохроматоз –ядроның боялу қабілетінің жоғалуы
• фрагментация – ядроның кейбір бөлшектерінің бөлініп
шығуы
• пикноз –хроматиннің құрылымдарының қатаюы
• кариорексис –ядроның бөліктерге ыдырауы
• ядроның гиперсегментациясы
Нейтрофилдердің ядролық
жылжуының түрлері

Нейтрофилдердің ядролық солға
жылжуы – жас нейтрофилдердің
көбейуі, лейкопоездің белсенділенуін
мәлімдейді
Гемопоез
Сүйек кемігінде
нейтрофилдердің жетілуі
Ядросы солға жылжыған
нейтрофилдік лейкоцитоз
Гипорегенерациялық ядролық солға
жылжу – таяқшаядролы нейтрофилдердің
мөлшерінің көбейуі (5% жоғары)
Регенерациялық ядролық солға жылжу –
таяқшаядролы нейтрофилдердің көбейуі
және метамиелоциттердің пайда болуы
Гиперрегенерациялық ядролық солға
жылжу –нейтрофилдердің жас түрлерінің–
миелоциттердің, промиелоциттердің және
тіпті миелобласттардың пайда болуы ,
анэозинофилиямен жиі қабаттасуы, іріңді-
сепсистік аурулардың асқынуын
көрсетеді
• Нейтрофилдердің ядролық оңға жылжуы –
көп бөлшектенген ядролы нейтрофилдердің
лейкоциттердің дегенерациясы белгілерімен
және таяқшаядролы нейтрофилдер санының
азаюымен қабаттасып пайда болуы.
- Эозинофилді лейкоцитоз -
• эозинофилдердің жалпы санының 5%-дан
(0,3 х 109/л) артық көбейуі
• Қарапайымдар ауру туындатқанда
(аскаридоз, описторхоз, лямблиоз ж.б.),
аллергиялық және аутоиммундық ауруларда
(коллагеноздарда), глюкокортикоидтардың
аз өндірілуінде, созылмалы миелолейкозда.
Эозинофилдік лейкоцитоз
Базофилия
- қанда базофилдердің мөлшерінің артуы.
Гемолиздік анемияларда, гемофилияда,
егілу кезінде, бөгде нәруыздарды
еңгізгенде, созылмалы миелолейкозда,
созылмалы жаралы колит кезінде болуы
мүмкін.

Базофилдер(а), нейтрофилдер (b),
эозинофилдер (с)
Лимфоцитоз
- лимфоциттердің мөлшерінің 45%
(3,0 х 109/л) жоғары болуы

Лимфоциттер
Физиологиялық лимфоцитоз 10 жасқа
дейінгі балаларда, вегетариандықтарда
кездеседі.
Лимфоцитоз созылмалы бактериалық
жұқпаларда қабаттасады (мерез,
туберкулез, бруцеллез), жедел вирустық
жұқпалар (көк жөтел), протозойлық
жұқпалар (токсоплазмоз). Созылмалы
лимфолейкозға тән.
Моноцитоз
- Қанда моноциттердің мөлшері 9%
(0,6 х 109/л) жоғары болуы.
• Моноцитоз иммундық үрдістерде
байқалады, вирустық жұқпаларда
кездеседі (шешек, қызылша,
қызамық, инфекциялық паротит,
жұқпалық мононуклеозда), күл
ауруында, қарапайым жұқпаларда
(лейшманиоз, малярия).
Лейкоцитоздардың маңызы
Лейкоцитоз бүліндірүші жайттардың
әсеріне организмнің қорғаныстық
серпілісі болып табылады,
организмнің арнайы және арнайы
емес төзімділігінің жоғарылауын
сипаттайды.
ЛЕЙКОПЕНИЯЛАР
(лейкоцитопениялар)

- Шеткі қанда лейкоциттердің саны
4,0 х 109/л-ден азаюы
Лейкоциттердің жеке түрлері бойынша
• Нейтропениялар
• Эозинопениялар
• Лимфоцитопениялар
• Моноцитопениялар

Лейкопениялар жиі нейтрофилдер
санының азаюы – нейтропения
нәтижесінде дамиды.
Нейтропениялардың себептері
• Миелопоездің бағаналық жасушаларының
иондаушы сәулемен, цитостатиктермен,
вирустармен, антиденелермен зақымдануы.
• Қан жасушаларының көбеюі мен жетілуіне қажетті
заттардың (В12 витамині, фоль қышқылы, темір,
пиридоксин, нәруыз) тапшылығы.
• Гемопоез жасушаларының микроқоршауы
зақымдануы және колония түрткілеуші
жайттардың түзілуінің бұзылуы.
• Миелопоез өсіндісінің өспе тінімен ауысуы.
• Лейкоциттердің қимылдық белсенділігінің тұқым
қуатын және жүре пайда болған төмендеуінен
сүйек кемігінен шығуының бұзылуы.
• Кейбір дәрі-дәрмектерді (амидопирин,
сульфаниламидтер ж.б.) қолданғанда,
аутоиммунды ауруларда лейкоциттердің
антиденелермен қарқынды ыдырауы.
• Лейкоциттердің морфологиясы мен
қызметінің толық жетілмегенінде артық
ыдырауы (В12 витамині-тапшылықты
анемия, Чедиак-Хигаси ауруы).
• Нейтрофилов тамыр ішінде қайта бөлінісі,
шок кезінде, (лейкоциттердің бауыр, өкпе,
ішек бұлшық еті қылтамырларында
шоғырлануы), қабыну кезінде
лейкоциттердің үлкен аумақты алатын
«кемерленіп тұру» феномені дамығанда.
Агранулоцитоз
- қанда гранулоциттердің тез
азаюымен сипатталатын
синдром, (нейтрофилдер 0,75
х109/л төмен).
АГРАНУЛОЦИТОЗ
Миелотоксикалық Иммундық
сүйек кемігінде Сүйек кемігінде немесе
гранулоцитопоэз қанда гранулоциттердің
тежелгенде антиденелермен
ыдыратылуы
Гаптендік қасиеті бар
дәрілік заттарды
қолданғанда (бутадион,
анальгин, амидопирин)
Аутоиммундық ауруларда
• |Агранулоцитоз
кезінде
лейкограммада
нейтропения,
анэозинофилия,
салыстырмалы
лимфоцитоз
байқалады.
• Агранулоцитоздың
классикалық
клиникалық
көрінісі жара-
некроздық баспа
болып табылады
Эозинопения
- эозинофилдер санының 0,2 х
109/л-ден төмен болуы.
• Жедел жұқпаларда, сепсисте,
миелотоксикалық
агранулоцитозда,
гиперкортизолизмде байқалады.
Лимфоцитопения
- лимфоциттер санының 1,2 х
109/л-ден төмен болуы.
• Глюкокортикоидтардың
артықшылығында, балаларда
тимустың гипоплазиясында
байқалады. Жедел сәулелік
аурудың ерте көрінісі болып
табылады.
Моноцитопения
- Моноциттер санының
0,09 х 109/л-ден төмен болуы.
• Жедел жұқпаларда (нағыз ауру
сатысында), сепсисте, Аддисон-Бирмер
анемиясында байқалады. Қанда
моноциттер санының лимфоцитозбен
қосақтасып азаюы туберкулез бен
ревматизмнің асқынуын айқындайды.
ЛЕЙКОПЕНИЯНЫҢ салдары
• Организм төзімділігінің
төмендеуі
• Жұқпалардың жайылуы
• Өспелер даму қауіптілігінің
артуы

Ұқсас жұмыстар
Қанды зерттеу әдістері
Лейкоз
Қанның қызметі
Иммундық жүйе жасушалары
Өсу факторлары
Жасушалар қатысуымен өтетін аллергиялық әсерленістер
Қан және лимфа. ЭМБРИОНАЛЬДЫҚ ҚАН ЖАСАУ.ҚАННЫҢ ЖАСҚА БАЙЛАНЫСТЫ ГИСТОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ РЕГЕНЕРАЦИЯСЫ
Қабыну процесстерінің биохимиясы
Постгеморрагиялық анемия
Өсу факторы
Пәндер