АИТВ таралуы АИТВ таралуы




Презентация қосу
ТБ/АИТВ қосарлануы
мәселелері бойынша
қысқаша шолу
ТБ-дің жаңа жағдайлары (барлығы), 2007 ж.
(ВОЗ региондары бойынша бөлінген)

Европа
445 000 (5.0%)
Восточное
Средиземноморье
Американский регион 645 000 (7.2%) Юго-Восточная
363 000 (4.1%) Азия
Африка 2.9 m (33.3%)
Западная часть
2.6 m (28.9%) Тихого океана
1.9 m (21.6%)

8.9 млн. ТБ жаңа жағдайы (80% в Африкада + О-Ш Азия +тынық мұхиттың батыс
бөлігі; 741 мың ВИЧ-инфицирленген адамдар)
1.7 млн. ТБ-ден қайтыс болғандар (соның ішінде ВИЧ коинфекциясынан)
425 тыс. Жағдай МЛУ-ТБ (бірінші рет анықталған немесе бұрын емделген ТБ бар
адамдар)
Әлемде ТБ-бен
Источник: ВОЗ. аурушанды қты
Доклад ВОЗ 2006 ң жылына
г.: Борьба 0.6% вазаюы
с туберкулезом (Африкадан
мире; эпиднадзор, басқа)
планирование,
финансирование. Женева: ВОЗ (WHO/HTM/TB/2007.362)
АИТВ-мен ауыратын адамдар 2007 ж.
(ЮНЭЙДС региондарына бөлінген)

Восточная Европа и
Центральная Азия
Западная и
Северная Америка Центральная Европа 1.6 m (3.9%)
1.2 m (2.9%) 720 000 (1.8%) Восточная Азия
Северная Африка и 870 000 (2.2%)
Карибский бассейн Ближний Восток Южная и Юго-
510 000 (1.3%) Восточная Азия
300 000 (0.7%) 7.4 m (18.4%)
Африканские
Латинская страны к югу от Океания
Америка Сахары
1.8 m (4.5%) 25.8 m (64.1%) 74 000 (0.2%)

40.3 млн. (36.7 - 45.3) АИТВ-мен өмір сүреді
4.9 млн. (4.3 - 6.6) алғаш АИТВ-инфицирленгендер 2007 ж.
3.1 млн. (2.8 - 3.6) смертей от СПИДа в 2007 г.
Источник: ЮНЭЙДС. Последние данные об эпидемии СПИДа: декабрь 2005 г.. Женева: ЮНЭЙДС,
декабрь 2007 г.
Европа территориясы бойынша жаңадан анықталған
ТБ жағдайларын бөлгенде, 1998-07 жж.
Европаның әртүрлі аймақтарында жаңа анықталған
АИТВ тіркелген жағдайлар, 1998-07 жж.
Европа региондары территорияларында АИВТ –ның
берілу жолдары , 2008 ж.

Источник: ЕвроВИЧ. Эпиднадзор за ВИЧ/СПИДом в Европе: Отчет на конец 2003 г. Saint Maurice:
Institute de Veille Sanitaire (Франция), 2004, N°70.
Шығыс европа ммелекеттерінде АИТВ –ның
таралу көрсеткіштері, 2003-07 гг.
АИТВ –ның тұрғындар мен ТБ-мен ауыратындар (ересектер) арасында
таралу көрсеткіші(%)

АИТВ таралуы АИТВ таралуы
Мемлекет Мемлекет
(%) (%)

Тұрғ. ТБ Тұрғ. ТБ
(2003) (2005) (2003) (2005)

Украина 1.4 7.9 Армения 0.1 0.8

Эстония 1.1 6.6 Узбекистан 0.1 0.6

Росс. Федерация 1.1 6.2 Кыргызстан 0.1 0.5

Латвия 0.6 3.8 Литва 0.1 0.4

Беларусь 0.5 2.7 Азербайджан <0.1 0.1

Молдова 0.2 1.4 Таджикистан <0.1 0.0

Грузия 0.1 1.3 Туркменистан <0.1 0.0

Казахстан 0.2 1.2
Источник: ЮНЭЙДС (2004); C. Dye (2007)
Адамның иммундытапшылық
вирусы

Т-лимфотропты ретровирус, СD4+
рецепторы бар, вирусқа туыстас
гликопротейнді қабаты бар
жасушаларды зақымдайды.
АИТВ геномы зақымдалған
генетикалық аппараттың
жасушаларына енгенде организм
өмір бойы тасымалдаушы болып
қалады.
Бұндай «нысаналарға» жатады:

Т-лимфоциттер-хелперлар;
макрофагтар;

моноциттар;

ОЖЖ жасушалары;

Тік ішек шырышты қабатының

жасушалары;
тамыр эндотелийі.
Туберкуулезбен ауру қауіпі бар адамдар
тобы АИТВ инфекциясы бар науқастармен
бірдей болады
ТБ бойынша Медициналық қауіп
Әлеуметтік қауіп топтары
қатнаста болғандар топтары

Жанұялық және БОМЖдар
ВИЧ –
тұрмыстық инфицирленгендер
Мигранттар, қашқындар,
Профессионалдық
оралмандар Өкпенің профаурулары
бар науқастар
Нозокомиальды
Маскүнемдер,
нашақорлар, Қант диабетімен
жұмыссыздар ауыратындар
Пенитенциарлы,
СИЗО
Түрмеде отырғандар Цитостатиктер,
немесе түрмеден глюкокортикоидтарды
босатылып шыққандар үнемі қолданатын
науқастар
Ересектер арасында АИТВ-инфекция
мен АИТВ-ассоциирленген аурулардың
клиникалық жіктелуі
Клиникалық Клиникалық көріністері Өмір сүруін бағалау
сатысы

I • Симптомдар жоқ 1: симптомдар жоқ,
• Персистирлеуші қалыпты өмір
генерализацияланған сүруге қабілетті
лимфоаденопатия

II • Дене салмағының 10% дейін 2:
жоғалту симптоматическая,
• Тері мен шырышты нормальная
қабаттардың ауыр емес активность
зақымдануы
• Соңғы 5 жыл бойы
белдемелі герпестің болуы
• Жоғарғы тыныс
жолдарының рецидивитеуші
инфекциясы
Клиникалық Клиникалық көріністері Өмір сүруге
сатысы қабілетін бағалау

III • Дене салмағының 10% жоғары 3:
жоғалту Соңғы айдың
• Себепсіз диарея, 1айдан аса барлық
• 1 ай бойы себепсіз қызба күндерінің
• Кауыз қуысының кандидозы 50% төсекте
өткізген
• Ауыз қуысының
лейкоплакиясы
• 1 жыл бойы өкпелік
туберкулез
• Ауыр бактериальды
инфекциялар (пневмония
және т.б.)
Сатысы
Клиникалық көрінісі Өмір сүруге
қабілеттілігін
бағалау

IV •

Вэйстинг-синдром («әлсірететін АИТВ-синдром»)
Пневмоцисттік пневмония
4: Соңғы
айдың
• Церебральды токсоплазмоз барлық
• Диареямен криптоспороидоз күндерінің
• бауыр, көкбауыр, лимфа түйіндерінен басқа 50%
органдардың цитомегаловирусты инфекциясы 1 астамын
ай бойы терінің, шырышты қабаттардың төсекте
герпестік немесе ұзақтығына байланыссыз өткізген
висцеральды герпестік зақымдануы
• Прогрессирлеуші көпошақты
лейкоэнцефалопатия
• Қандай да болмасын диссеминирлеуші
эндемиялық микоз
• Өнеш, трахея, бронхтар, өкпе кандидозы
• Атипиялық диссеминирленген микобактериоз
• Тифтік емес сальмонеллездік септицемия
• Экстрапульмоналды туберкулез
• Лимфома
• Капоши саркомасы
• АИТВ-энцефалопатия
АИТВ – инфекцияны анықтау
әдістері:
Қан сарысуынан немесе плазмадан АИТВ
антиденелерін анықтау – ең қолайлы
дәлелдеу әдісі:
Иммуноферментті анализ,
Экспресс әдіс (хроматографиялық),
Қан плазмасынан вирустың РНК-ның санын
анықтау (вирустық жүктеме) – диагнозды
анықтаудың ең тиімді әдісі, ВААРТ*
көрсеткіштеріг анықтауға және ем
мониторингін жүргізу үшін (қымбат)
* ВААРТ – высоко активная антиретровирусная терапия
Вирустық жүктемеге байланысты
АИТВ-инфекцияның клиникалық
көрінісі
Вирустық Клиникалық көрінісі
жүктеме
1 мл –де 500-ден Шағымы жоқ, персистирлеуші
5000 дейін РНК- лимфоаденопатия
копиялары
1 мл –де 10000- 1 жыл ішінде үрдістің өршуі
нан 30000 дейін болмайды; иммунологиялық
РНК-копиялары көрсеткіштері төмендемейді
1 мл –де 30000- Жалпы жағымдары бірдей, 1 жыл
нан 100000 дейін ішінде АИТВ- инфекцияның өршуі
РНК-копиялары

1 мл –де 100000- АИТВ-инфекцияның IV сатысының
нан астам РНК- клиникалық көрінісінің анықталуы
копиялары
АИТВ- инфекциясына
туберкулездің әсері
Туберкулеза микобактериясы вирустың
көбеюіне септігін тигізеді және АИТВ –
инфекциясының табиғи прогрестелуін
жылдамдатады
ТБ/АИТВ ағымының ерекшелігі
Өкпелік ТБ АИТВ-инфекциясымен ауыратын
науқастардың туберкулкезінің ең жиі
кездесетін клиникалық түрлерінің бірі;
Инфицирленбегендерге қарағанда өкпеден тыс
ТБ және екі жақты ТБ АИТВ –
инфицирленгендерде жиі болады;
АИТВ – инфицирленгендерде жиі болатын
өкпеден тыс ТБ:
Лимфоаденопатия,

Плеврит немесе перикардит,

Милиарлы туберкулез,

Туберкулезды менингит
ТБ/ВИЧ ағымының ерекшелігіия

АИТВ-инфицирленудің бастапқы сатысында
клиникалық, морфологиялық және
рентгенологиялық белгілері АИТВ-
инфицирленбеген науқастардағы ТБ –ге
ұқсас,
АИТВ-ның соңғы сатысында ТБ клиникалық
көрінісі бейспецификалық болып, ағымы
ауырлана түседі,
АИТВ-инфекцияның бастапқы және соңғы
сатысындағы өкпе ТБ-нің айырмашылығы

Өкпе ТБ-нің белгілері АИТВ- инфекциясының сатысы
бастапқы соңғы
Клиникалық көрінісі Жиі екіншілік ТБ-ге ұқсайды Біріншілік ТБ-ге ұқсайды,
айқын интоксикация

2 ТЕ-мен Манту 50-80% жағдайда оң Жиі теріс
сынамасы
Қақырық Жиі оң Жиі теріс
микроскопиясы
Қақырық себіндісі Жиі оң Жиі оң, дәріге тұрақты

Рентгенологиялық Өкпенің жоғарғы бөлімінің Атипиялық орналасқан
зақымдануы өкпе кавернасыз көптеген
зерттеу
кавернасы инфильтраттар
АИТВ-инфицирленген науқаставрда болатын
ТБ айырықша белгілері

Таралуы
Интерстициальды өзгерістердің болуы
Динамикалық инфильтрациялық
өзгерістер
ТБ-дің кандидозбен, дерматитармен
қосарлануы
Өкпеден тыс зақымданулар
Жиі микобактериемияның дамуы
ТБ-ді АИТВ
инфицирленгендерде емдеу
АИТВ - инфицирленбеген науқастардың
еміне ұқсас, бірақ оның өзінің кейбір
ерекшеліктері болады,
ВААРТ және оппортунисттік инфекциясы
бар пациенттерге с ТБ/АИТВ ескере
отырып инфекционист пен фтизиатр ем
тағайындауы қажет
АИТВ инфицирленген адамдарда ТБ-ді
емдеу ерекшелігі
МБТ-ның ПТП-ға сезімталдығы сақталған
жағдайда ВОЗ бойынша стандартты ем режимі
қолданылады,
ТБ/ВИЧ бар науқастардың емделу ұзақтығы
ұзағырақ болуы қажет (абациллирлеуден кейін
+ 6 ай),
Мультирезистентті туберкулез дамыған
жағдайда емді схема бойынша жүргізеді,
Ескерту ТИОАЦЕТАЗОН қолдануға болмайды.
ВААРТ принциптері туберкулезге
қарсы терапияға ұқсас
Комбинирленген ем – әр түрлі топтың 3
препараты қолданылады,
Стандартты ем схемасы,
Препараттар қабылдауын бақылау,
Тоқтаусыз препараттармен
қамтамассыздау,
Ем нәтижесінің мониторингі
Антиретровирустық препараттар, ВОЗ-ға
2002 ж. Сәуір айында енгізілген негізгі
дәрілік заттардың тізімі
Қайтымды транскриптаза ингибиторлары :
Нуклеозидтік қайтымды транскриптаза
ингибиторлары (НзИОТ): зидовудин,
диданозин, ставудин, ламивудин, абакавир,
залцитабин*,
Ненуклеозидтік қайтымды транскриптаза
ингибиторлары (ННИОТ): невирапин,
эфавитенц, делавирдин*,
Нуклеотидтік қайтымды транскриптаза
ингибиторлары (НзИОТ): (НтИОТ): тенофовир*,
Протеаза ингибиторлары (ПИ): саквинавир,
ритонавир, индинавир, нелфинавир,
лопинавир/ритонавир, ампренавир*.
* - препараты, не включенные в перечень ВОЗ
ТБ/АИТВ емінде ВААРТ қолдану

Жағдай Ұсыныс
Өкпелік немесе өкпеден тыс ТБ ТБ емін бастау
Егер туберкулезге қарсы терапияны көтере
CD4+ < 50 1 мкл, алса АРТ бастау керек
Өкпелік ТБ ТБ емін бастау
CD4+ 50 - 200 ВААРТ-ты – 2 айдан кейін бастау керек

Өкпелік ТБ ТБ емін бастау
CD4+ > 200 CD4 деңгейін бақылау

Егер CD4+ клеткаларын зерттеуге мүмкіншілік болмаса, ВААРТ-ты бастау үшін
келесіні қолдану керек:
Лимфоциттер санына қарамастан АИТВ- инфекцияның III и IV сатысында
1 мл-де лимфоциттер саны 1200 –ден кем, АИТВ II сатысы
Иммуннды реконституция
синдромы
Иммуннды реконституция синдромы - ВААРТ
фонында ауру ағымының нашарлауы.
Себебі – МБТ өмір сүру өнімдеріне ВААРТ қолдана
бастаудан кейінгі иммунды жауаптың күшеюі,
Сирек кездеседі,
АРТ басталғаннан кейін 2 аптадан соң байқалады,
CD4 жасушалары аз пациенттерде (50/мл аз)
болады.
Тактика: басталған емді жалғастыру +
симптоматикалық терапия.
АИТВ-инфицирленгендерде ТБ-
дің алдын алу
Скринингтік зерттеу (рентгенологиялық
и туберкулиндік диагностика),
Вакцинация (БЦЖ ?)
Инфицирлену мүмкіндігін шектеу,
ТБ бар науқастарды эффективті емдеу,
Инфекционды бақылау,
ТБ-дің профилактикалық емі
Қортынды
АИТВ инфекциясы туберкулездің дамуына
алып келетін негізгі қауіп факторы
Туберкулез бойынша эпидемиялық
жағдайды АИТВ инфекциясы айтарлықтай
нашарлатады
АИТВ инфекциясы туберкулез үрдісінің
ағымын өзгертіп, оның болжамын
айтарлықтай нашарлатады

Ұқсас жұмыстар
ЖИТС - жүре пайда болған иммунды тапшылық синдромы
Жыныстық жолмен таралатын ауруларға сипаттама
Инфекциялық үрдістің патофизиологиясы
АИТВ және жүктілік
ЖИТС және АИТВ
Аурудың қоздырғышы
Медициналық қызметкерлер арасында АИТВ жұқпасының алдын алу шаралары
Таралу жолдары
Үрейлі СПИД деген ғасыр дерті, Айырған сұлулықтан адам көркін
БІРДЕН ЕКІ МҮШЕКАПТЫ ҚОЛДАНУ АРҚЫЛЫ ЖҮКТІЛІКТІН
Пәндер