Насекомдармен Далалы, шөлейтті аймақтар

Отряд: Насекомқоректілер

№

Тұқымдастары

Түрлері

Көбеюі

Қоректенуі

Таралуы

Кірпілер тұқымдасы - Erinaceidae.

Құлақты кірпі

Cәуір айының соңында басталады.

3-9 кірпі туады

Жылан, бақа,

құрт, кеміргіштер.

Орта Азия таулы аудандарда 2400м,

Шөлді аймақтарда таралған.

Кәдімгі кірпі

Жылына 1 рет көбейеді. 2-7 ұрпаққа дейін береді

Насекомдармен қоректенеді.

Далалы, шөлейтті аймақтар және Маңғыстау жерлерінде тараған.

Қара кірпі

Мамыр- маусым айларында көбейе бастайды.

Күніне 100 ден аса жәндік, бауырымен жорғалаушылар және кеміргіштермен қоректенеді.

Маңғыстау түбегінде таралған.

Даур кірпісі

1-7 ұрпаққа дейін, бірақ негізінде

4-5 ұрпақ беруі жиі кездеседі.

Қорегі қоңыздар, жәндіктер,

Насекомдар болып табылады.

Солтүстік қазақстанның орманды дала жерлерінде таралған.

Көртышқандар тұқымдасы - Talpidae.

Жұпар

Жер астында ұя салады, жылына 2 рет көбеюге бейімді.

3-4 ұрпақ береді.

Құрттар, насекомдар және дернәсілдермен қоректенеді.

Тобыл, Обаған,

Жайық өзенінің алабында таралған.

Алтай көртышқаны

Жылына 1 рет көбейеді,

1-5 көртышқан дүниеге келеді.

Құрт, құмырсқа тұқымдармен қоректенеді.

Таулы аймақтада тараған. Алтай, Батыс Сібір, Риддер маңында мекендейді.

Жертесерлер тұқымдасы - Soricidae.

Ергежейлі жертесер

2. Ала жертесер

Жылына 2-3 рет көбейеді.

1) 2-10 ұрпақ

2) 4-5 ұрпақ

1) Құрттар, наскомдар негізгі қорегі.

2 . Жәндіктер, кесірткелер, қоңыздар, дернәсілдермен қоректенеді.

1) Шалқар, Қорғалжың, Ақмола, Зайсаң жерлерінде таралған.

2) Еділ-Жайық құмдары, Арал Маңғыстау жәнеҮстіртте кездеседі.

3. Кіші жертесер

Жылына 1-2 рет көбейеді,

4-9 ұрпаққа дейін береді.

Майда жәндіктер және олардың дернәсілдері, сонымен қатар өрмекшілермен де қоректенеді.

Батыс, Солтүстіқ Қазақстан, Солтүстік Тянь-Шянь, Жетісу аймақтарында таралған.

4. Орташа жертесер

Жылына 3-4 рет көбеюге бейімді,

4-7 ұрпақ береді.

Қосқанаттылар, көпаяқтылар, жауынқұрттар олардың негізгі қорегі б/т.

Алтай, Сауыр- Тарбағатай жерлерінде таралған.

5. Кәдімгі жертесер

Жылына 2-3 рет көбейеді,

6-8 ұрпақ береді.

Жәндіктер және олардың дернәсілдерімен қоректенеді.

Солтүстік жақтарда орманды шөпті жерлерде таралған.

6. Су жертесері

Жылына 2 - рет көбейеді,

3- 8 ұрпақ береді.

Омыртқасыздарымен және балық уылдырығымен қоректкнеді.

Солтүстік Америка,

Сулы жерлерде таралған.

7. Кіші ақтісті жертесер

5-10 ұрпақ береді.

Негізгі қроегі насекомдар .

Далалы, шөлейтті жерлерде, Батыс Қазақстанда кездеседі.

8. Аққұйрықты ақтісті жертесер

5-10 ұрпақ береді.

Құрттар, насекомдармен қоректенеді.

Батыс Қазақстанда кездеседі.

Жұпар тышқан

№

Жұпар тышқанның таралуы

Қорегінің түрлері

Көбею ерекшелігі

Қорғау шаралары

Қазақстанда:

Жәндіктермен, олардың дернәсілімен, құрттар және моллюскілермен қоректенеді, кейде судағы өсімдіктің тамырын немесе сабақтарын да жейді.

Жылына 2 рет

(көктем- жаз және күзде) көбейеді.

Буаз аналығы 45- 50 күнде 1 - 5 (көбінесе 3- 4) жұпартышқан туады.

Қазақстанда жұпар тышқанды аулауға 1920 жылы тыйым салынған. Батыс Қазақстан облысында Кирсанов қорықшасында және басқа қорықшаларда қорғалады.

Ресейде:

Күніне өз салмағымен бірдей қорек жейді.

Өсімдіктер, кішкене балықтар, құрттар, қоңыздармен қоректенеді.

1-5 ұрпақ туады, олар соқыр, әлсіз болады.

Қөбею алдында олар ерекше дыбыстар шығарады:

аталықтары шырылдаған дыбыс шығарады.

аналықтары нәзік, дыбыстар шығарады.

Ресейде мускрат популяциясын қорғау және қалпына келтіру шаралары бірнеше рет қабылданды. 1929 жылдан 1999 жылға дейін 10 000-нан астам жұпартышқан қоныстандырылды, соның ішінде Новосибирск (Тартас өзені) және Томск (Таган өзені) облыстарына 4 қорық және федералдық және жергілікті маңызы бар 80 қорық құрылды, онда жануарлардың жалпы санының 30% -дан астамы шоғырланған.

Дүние жүзінде:

Моллюскалармен, насекомдармен және олардың личинкаларымен, өсімдіктермен және аздап балықтармен қоректенеді.

Көбею мерзімі мамыр айынан қараша айына дейін созылады, бірақ жылына 1 рет көбейеді.

1- 5дейін ұрпаққа дейін болады.

Бұл жануар өте сирек кездесетін жануар болғандықтан, арнайы қорғауға алынып, Халықаралық табиғат қорғау одағының тізіміне және Ұлттық «Қызыл кітап» құрамына енгізілген.

Ұқсас жұмыстар

Неоарктикалық аймақ

Көшпелілік мәдениет түрі

Еңбекшілдер ауд алқап

ЖАНУАРЛАР ЭКОЛОГИЯСЫ - экологияның бір саласы

Ұяң жүнді құйрықты қолтұқымдар

Қой қолтұқымдары

Оқушыларға экологиялық білім беру жүйесіндегі аймақтық компонентті пайдалану

Төрт түлік

Бассүйек қаңқасының сүйектері мен қаңқасы ауаға толы

Жорғалаушылар класының отрядтары

Пәндер