Тыныс жетіспеушілігі




Презентация қосу
Қ.А.Ясауи атындағы Халықаралық қазақ-түрік университеті
Шымкент медициналық институты
«Жоғарғы медициналық білімнен кейінгі білім беру» факультеті
Жалпы дәрігерлік практика №2 кафедрасы

Тақырыбы: Тыныс жетіспеушілігі

Қабылдаған: Нысантаева С.К.
Орындаған: Мырзахмет Т.Ж.
Тобы: ЖМ-510х

Шымкент 2020
Жоспар
• Кіріспе
• Этиологиясы
• Классификация
• Клиникалық көрінісі
• Диагностикасы
• Емі
• Пайдаланылған әдебиет
Кіріспе
Тыныс жетіспеушілік анықтамасы
Тыныс – организмде тотығу-тотықсыздану
метоболизмнің, яғни оттегінің организмге сырттан
түсуінен бастап тіндерде пайдалануын, соның
нәтижесінде көмір қышкыл газының бөлінуін,
оның сыртқа шығарылуын қамтамасыз ететін
күрделі процесс.
Кіріспе
Тыныс процесі төрт тізбектен тұрады:
• Сыртқы тыныс жүйесі – атмосфералық ауа мен қан
арасында газ алмасуын, яғни вентиляцияны қамтамассыз
етеді.
• Қан – оттегіні өкпеден тіндерге және көмір қышқыл газын
тіндерден өкпеге тасымалдайтын.
• Қан айналым жүйесі – газ тасымалдауын және организмде
қанның тимді таралуын қамтамасыз етеді.
• Тінішілік тыныс жүйесі – тотықтандырғыш ферметтер жүйсі
және көмір қышқыл газының тіндік тасымалдаушылар.
Осылардың қызметін оттегі пайдаланады, көмір қышқыл
газы бөлінеді.
Кіріспе
• Тыныс шамасыздығы – артериялық қанның
газдық құрамының жеткілікті қамтамасыз
етілмеуі немесе оның сырттық тыныс жүйесі
функциясының артуымен қамтамасыз етілуі.
Этиологиясы
Этиологиясы
Классификация
Патогенезі бойынша жіктелу:
• Газ алмасуы. Гипоксемиялық (ТЖ I типі). Паренхиматозды/ өкпелік
• Желдетілуі. Гиперкапниялық (ТЖ II типі). Желдеткіш/насостық
Өрістеуі бойынша:
• Жедел. Минут. Сағат. Күн. 7,357,45. HCO3¯ -қалыпты
• Ай. Жыл. pH-қалыпты. HCO3¯-↑
Ауырлығы бойынша:
Қалыпты жағдайда PaO2>80 SaO2>95
• 1 сатысы 60-79 90-94
• 2 сатысы 40-59 70-89
• 3 сатысы <40 <75
Классификация
Клиникалық функцияларына қарай Тыныс шамазыдығының түрі
• Обструкциялық
• Дестрикциялық
• Диффуздық
• Аралас
Обструктивті – бронхит, бронхоспазм, кеңірдек және ірі бронхтардың
тарылуы жатады. Спирография арқылы тексергенде өкпенің минуттық
желдетуінің және өкпенің жылдамдаған өмірлік сиымдылығының айқын
төмендеуін көреміз.
Шектелген – пневмосклероз, гидро-, пневмоторокс, кифосколиоз т.б
нәтижесінде өкпенің кеңею қабілетінің шектелуі байқалады.
Аралас – екі түрдің белгілері қосылады, кейде бір түрдің белгілері асып
тұрады. Бұл созылмалы өкпе және жүрек аурулары кезінде кездеседі.
Классификация
Созылмалы тыныс шамасыздығының ауырлық дәрежесіне
қарай жіктемесі
• І дәрежесі- қанның газдық құрамы бұзылмайды. Науқас
күнделікті тіршілігіне қажетті үйреншікті дене қызметімен
айналыса алады
• І дәрежесі- қанның газдық құрамы бұзылмайды. Науқас
күнделікті тіршілігіне қажетті үйреншікті дене қызметімен
айналыса алады
• ІІІ дәрежесі- организмде оттегінің жетіспеу белгілерімен
бірге көмірқышқыл газының жиналу көріністері пайда
болады. Ауыр ентігуден дене қимылы шектеледі, науқастар
өз- өздерін шаққа күтеді немесе күтінуге шамасы келмейді.
Клиникалық көрінісі
• Ентігумен
• Көгеруімен
• Демалудың жиіленуі
• Ал ақырғы кезінде, жүрек жетіспеушілігі
қосылғанда, ісінулер көрінеді.
Клиникалық көрінісі
Объективті қарауда анықталады:
• Дененің мәжбүрлі қалпы
• Тынысқа қосымша бұлшықеттердің қатысуы
• Орталық (диффузды) цианоз
• Тахипноэ
• Тахикардия
• Негізгі аурулардың көріністері
Клиникалық көрінісі
Созылмалы тыныс шамасыздығының
клиникалық көрінісі:
• Тыныс шамасыздығына әкелетін негізгі аурудың
көріністері;
• Тныс қызметінің күшеюімен жүретін ентікпе;
• Организмде оттегінің жетіспеуінің белгілері;
• Организмде көмірқышқыл газының жетіспеу
немесе көбею көріністері.
Диагностикасы
• Ауру анамнезіне және өмір анамнезіне сүйене
отырып себебін анықтаймыз. Науқасты қарап
тексергенде денесіндегі көгерулерге мән
береміз. Тыныс алу жиілігін және өкпенің тыныс
алуын байқаймыз.
• Функцияналдық сынамалар жүргіземіз және
көкірек қуысының ренгенографиясы.
• Қанның газдық құрамы мен қышқылды- сілтілі
жағдайын зерттеу.
Диагностикасы
Жалпы анализдердегі көріністер:
• полицитемия
• гематокриттің жоғарылауы
• қан тұтқырлығының жоғарлауы
• плазма көлемінің ұлғаюы
• гипетромбоцитоз
• ЭТЖ төмендеуі
Диагностикасы
Спирография.
• Спиография көмегімен форсирленген өкпенің
өмірлік сиымдылығын (ФӨӨС) және алғашқы
секундтағы форсирленген тыныс шығарудың көлемі
(ФТК1) анықталады. ФӨӨС – бұл ауа көлемі,
максимальді тез тыныс шығару кезінде,
форсирленген тыныс шығару. Сау адамдарда ФӨӨС
ӨӨС 75% жоғарлайды.
• ФТК1 ӨӨС индекс Тиффноға байланысты пайызбен
есептейміз. Нормада 75-83%.ТЖ кезінде Тиффно
индексі төмендейді.
Диагностикасы
• Пикфлоуметрия. Пикфлоуметриямен тыныс
шығарудың шың жылдамдығын анықтаймыз
(ТШШЖ), яғни максимальді жылдамдық,
максимальді толық тыныс алуда форсирленген
тыныс шығару кезінде тыныс жолдарынан ауа
шығуы мүмкін. ТЖ кезінде ТШШЖ нормадан
төмен болады.
Емі
• Жедел тыныс жетіспеушілік кезінде ең маңызды емі-тыныс
жетіспеушілігінің негізгі себебін іздеу болып табылады.
• ИВЛ ді қолдану.
• Кеуде торы аймағына физиотерапия
• Анестезия жүргізу
• Егер науқас ұзақ уақыт ЖТЖ кезінде төсек тартып жатса және
оған инфекция қосылған болса,М:өкпе қабынуы.Онда:
• Адекватты тепе-теңдікте сұйықтық қабылдау
• Бронхкеңейтетін препараттар тағайындау
• Глюкокортикостеройдтар
• Микробқа қарсы және вирусқа қарсы емдер жүргізу болып
табылады.
Емі
Созылмалы тынс шамасыздығын емдеу
• Негізгі кеселді емдеу;
• Инфекциямен күресу;
• Өкпенің желденуін жақсарту (бронхолитиктер,
кортикостероидтар, мукалитиктер, дене қалпымен дренаж,
бронхоскопиялық санация)
• Оксигенотерапия
• Өкпенің жасанды вентиляциясы
• Өкпедегі жүрек синдромын емдеу
• Хирургиялық ем (өкпенің немесе өкпе- жүрек комплексінің
трансплантация)
Пайдаланылған әдебиет
• https://kazmedic.org/archives/6242

Ұқсас жұмыстар
Тыныс жетіспеушілігінің формалары
Жіті тыныс жетіспеушілігі - қанның қажетті газдық құрамы қамтамасыз етілмейтін немесе сыртқы тыныстың компенсаторлық мүмкіндігі нәтижесінде ұсталып тұратын патологиялық жағдай
Өкпе ауасының кобею синдромының патофизиологиясы
Балалар мен нәрестелердегі респираторлық дистресс синдромы
Тыныс жеткіліксіздігі
Тыныс жолдарының желденуі
Микроэлементтерге анықтама
ОТТЕКТІК ТЕРАПИЯ ӘДІСІ
ТЫНЫС ЖОЛЫНА
Стресс ұғымы
Пәндер