Азамат соғысының алғышарттары

Презентация қосу

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан Мемлекеттік
медициналық Университеті

Факультеті: Қоғамдық денсаулық сақтау
Кафедрасы:

Тақырыбы:

Орындаған: Уайдаева Б.Ә
Тексерген: Қалманова Г.Т.

Ақтөбе 2011 жыл
Жоспары:

І. Кіріспе: Азамат соғысының
алғышарттары

ІІ. Негізгі бөлім: 1) Шетелдік интервенция
2) Қазақ өлкесіндегі
майдандардың жойылуы
3) Азамат соғысының салдарлары

ІІІ. Қорытынды
IV. Қолданылған әдебиеттер
Азамат соғысының
алғышарттары:

Кеңестердің өкіметті басып алуы
құлатылған таптардың күшті қарсылығын
туғызды.

Большевиктердің экономикалық саясаты
және оны іске асыру әдістері экономикалық
дағдарысты жоя алмады.
Азамат соғысының
алғышарттары:
Кеңестердің өкіметті басып алуы
құлатылған таптардың күшті қарсылығын
туғызды.

Большевиктердің экономикалық саясаты
және оны іске асыру әдістері экономикалық
дағдарысты жоя алмады.
Антанта және АҚШ I-дүниежүзілік соғысты
соза түсіп Ресейді әлсіретуді ойластырды.
Халықаралық империализм Ресей үлгісі өз
елдеріне таралады деп қауіптенді.
Кеңес үкіметі монополистердің патша үкіметіне
және Уақытша үкіметке берген қарыздарын
қайтарудан бас тартты.
Интервенттердің негізгі
мақсаты:
Большевизмді қоршауға алып, жою.
1918 жыл, наурыз-ағылшын, француз, американ әскерлері
Мурманскіге, Архангельскіге енгізілді.
1918 жыл, сәуір-Қиыр Шығыста жапон интервенциясы
басталды.
1918 жыл, күз-интервенттер бүкіл Қиыр Шығысты
жаулады.
1918 жыл-герман импералистері Украинаны
оккупациялады, Дондағы Ростовты, Таганрогты жаулап,
Қырым мен Грузияға енді.
Түркия Арменияны, Әзірбайжанның көп бөлігін басып
алды.
Ағылшын импералистері орта Азияны жаулауға
әрекеттенді
Большевизмді қоршауға алып, жою.
1918 жыл, наурыз-ағылшын, француз,
американ әскерлері Мурманскіге,
Архангельскіге енгізілді.
1918 жыл, сәуір-Қиыр Шығыста жапон
интервенциясы басталды.
1918 жыл, күз-интервенттер бүкіл Қиыр
Шығысты жаулады.
1918 жыл-герман импералистері Украинаны
оккупациялады, Дондағы Ростовты,
Таганрогты жаулап, Қырым мен Грузияға енді.
Түркия Арменияны, Әзірбайжанның көп бөлігін
басып алды.
Ағылшын импералистері орта Азияны
жаулауға әрекеттенді
Интервенттер Ресейге басып кіргеннен
бастап ішкі контрреволюция күштерімен
одақтасты:

Ақ гвардияшыларды қару-жарақпен,
қаржымен жабдықтады.

Біріккен соғыс операцияларын жоспарлады.
Ішкі контрреволюция күштері-
Капиталистер
Помещиктер
Ескі армияның офицерлері
Кулактар
Казактар
Дінбасылар
Кеңестер басшылығымен “мұсылман әскери”
бөлімдері құрылып, олар ұзақ тұрақтамады.
Оның себептері:
Державалық шовинистер қаруланған
мұсылман Ресейдің жауы деп санады.

Қазақтар армия үшін сенімсіз элемент, олар
әскери қызмет құрметін көрсетуге жеткен
жоқ деп есептеді.
Азамат соғысы жылдарындағы алғашқы
қазақ әскери басшылары:
Дала өлкесінің төтенше комиссары - Ә.Жангелдин.

Торғай уезінің әскери комиссары – А.Иманов

Қазақ атты әскер бригадасы саяси бөлімінің меңгерушісі –
Б.Қаратаев.

Әскери бөлімшелердің командирлері мен комиссарлары –
Т.Әлиев, С.Арғыншиев, Б.Алманов, Ж.Жәнікешов,
М.Масанчи, А.Розыбақиев, О.Исаев, А.Оразбаева.
1918 жылғы мамыр – Антанта импералиастері
чехословак корпусын ( 30 мыңдай соғыс
тұтқындары мен эмигранттар) бүлік шығаруға
айдап салды.

Бүлікшілер:
27 мамыр - Челябіні,
31 мамыр – Петропавлды,
Маусым – Көкшетау, Ақмола, Омбы, Павлодар,
Семей, Қостанайды басып алды.

1918 жылғы 29 наурыз- ақ гвардияшылар Орал
қаласын жаулады. Сәуірде оларға қарсы “ерекше
армия” құрылды.
Черкасск қорғанысының тарихи
маңызы:

Колчакшылардың Жетісуға шабуылы
тоқтатылды.

Сібір контрреволюциясымен бірігуіне жол
берілмеді.
Колчак тобына қарсы өрістеген
партизан соғысы болып өткен
аймақтар:
1919 жылғы 12-13 наурыз – Львов, Денисов
деревнялары.

1919 жылғы 27 наурыз – Долбушин, Боровской,
Камен, Белояр деревнясы.

1919 жылғы 5 сәуір – 25 мыңдық партизан
отрядтары Қостанайды колчакшылардан азат етті.
Бірақ жақсы қаруланған Колчак топтары
Қостанайды қайта жаулап алып, 18 мың адамды
қатыгездікпен өлтірді.
Қазақ өлкесіндегі майдандардың жойылуы:
1919 жылғы маусым – Оңтүстік топ (қолбасшысы М.В.Фрунзе)
әскерлері Уфаны азат етті.
1919 жылғы шілде – 25–Чапаев дивизиясы мен қазақ атты әскер
бригадасы Оралды жау қоршауынан босатты.
1919 жылғы жаз - Қызыл Армия Челябіні азат етті.
1919 жылғы қыркүйек- 1-армия Ақтөбе майданымен Мұғалжар
станциясында (Орынбор-Ташкент темір жолы) түйісті. Нәтижесінде
Түркістан Орталық Ресеймен қайта қосылып, Ақтөбе майданы
жойылды.
1919 жылғы қараша – Қызыл Армия Ілбішін мен Жымпитыны азат
етті.
1919 жылдың соңы- Орал облысы ақ гвардияшылардан толық азат
етілді.
1920 жыл қаңтар – Орал майданы жойылды.
1919 жылғы күз – Шығыс майданының 5-армиясы (қолбасшысы
М.Н.Тухачевский) Солтүстік және Шығыс Қазақстанды азат етіп,
Петропавл, Ақмоланы жаудан босатты.
1919 жылғы қараша – Семейде Колчак өкіметі құлатылып, Кеңес
өкіметі орнады.
1920 жылғы наурыз – Семей облысы түгел азат етіліп, Жетісу
майданы жойылды.
Азамат соғысының салдарлары:
Демографиялық жағдай ауырлап, 8 млн.адам
қаза тапты.
Мал саны күрт азайды.

Қазақ ауылдары мен қыстақтар материалдық
жоқшылыққа ұшырады.

Қатігездік пен зорлық-зомбылықтың күшейтілуі
үрей және ертеңгі күнге сенімсіздік туғызды.
Қорытынды:

Азамат соғысының барысында кеңес үкіметі ұлт
аймақтарындағы жаңа өкіметтің оқшаулануын ескере
отырып, Алашордамен келіссөз жүргізді. Ақ
гвардияшылар мен интервенттер тарапынан болған
қатігездік пен зорлық “Алаш” өкілдерін бастапқы
бағыттарын өзгертуге итермеледі. А.Байтұрсынов
“Төңкеріс және қазақтар” мақаласында “Алаш”
зиялыларын Кеңес өкіметі жағына шақырып, ұлттық
келісім тактикасына қол жеткізді.
1919 жылғы 4 сәуір – Бүкілресейлік Орталық Атқару
Комитеті Алашорда мүшелеріне кешірім (амнистия)
жариялады.
Қолданылған әдебиеттер:

Ч.Мусин “Қазақстан тарихы ” 3-басылым.
Алматы, 2005
“Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінге

дейін” 1-том. Алматы, 1994
Мыңжанов “Қазақтың қысқаша тарихы”

Алматы, 1994
www.google.ru

Ұқсас жұмыстар

Қазақстан Азамат соғыс жылдарында

Қазақстан азамат соғысы жылдарында

Шығарманың басты кейіпкері

Азаматтық және ашаршылық қозғалыс

Югославия

МҰХТАР ӘУЕЗОВТЫҢ АБАЙ ЖОЛЫ РОМАН - ЭПОПЕЯСЫ ҚАЙ ЖЫЛЫ ЖАРЫҚҚА

Баубек Бұлқышев кім

Қазақстан кеңестерінің Құрылтай съезі өтіп, Қазақ АКСР - нің

Жер бетінде адамзат баласы санының демогр

Қазан төңкерісі және Қазақстанның саяси өмірі

Пәндер