Семей ядролық полигоны

Презентация қосу

Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина
университеті

Кафедра: Қазақстан тарихы және
гуманитарлық пәндер
Курс: 1

Студенттің сабақтан тыс
өзіндік жұмысы
Тақырыбы: Семей полигон-Қазақстанның ядролық қасіреті

Орындаған: Кушмагамбетов Т.Д
Тексерген: Қалманова Г.Т.

Ақтөбе-2016
ЖОСПАР:
КІРІСПЕ.
НЕГІЗГІ БӨЛІМ:
А) ЯДРОЛЫҚ ҚАРУ
Ә)ӨТКІР РАДИАЦИЯ
Б)СЕМЕЙ ПОЛИГАНЫ
В)НЕВАДА-СЕМЕЙ
ҚОРЫТЫНДЫ
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Заманауи жаппай қырып жою
қаруларының жалпы сипаттамасы және
оларды қолданудың зардаптары

Жаппай қырып жою қаруы —
жаппай шығынға ұшырату
немесе қирату үшін
колданылатын жою қабілеті
жоғары кару. Жаппай қырып жою
қаруының жою факторлары оны
қолданудан кейін белгілі бір
уакытта қарсыласты шығынға
ұшыратуы және оған күшті
моральдық, психологиялық әсер
етуі мүмкін.
Ядролық қару
Ядролық қару деп қырып жою әсері уран
мен плутоний сынды изотоптардың ауыр
ядроларының тізбекті реакциялар арқылы
бөлінуі кезінде немесе жеңіл сутегі
изотоптары ядроларының термоядролық
синтез реакциялары кезінде бөлінетін
ядроішілік энергияны қолдануға
негізделген жаппай қырып жою
қаруларының бір түрін айтамыз.
Ол барлық белгілі
зақымдау құралының
ішіндегі ең қуаттысы.
Ядролық жарылыстың
қуаты тротилдық
эквивалентпен
өлшенеді. Тротилдық
эквивалент тоннамен
(т), килотоннамен (Кт)
және мегатоннамен
(Мт) өлшенеді.
Өткір радиация
Өткір радиация (ядролық жарылыс кезіндегі
гамма-сәулелену мен нейтрондар ағыны-әсері 10 –
15 с-қа созылады) сәуле ауруының пайда болуына
әкеп соғады. 100 кт тротилдік эквивалентті
ядролық жарық жер үстінде жарылған кезде
жасырынатын жерден тыс орналасқан адамдар 1
км радиуста өлімге ұшырап, 1,7 км-де ауыр
дәрежедегі, 1,9 км-де орташа, 2 км-ге дейін жеңіл
дәрежедегі күйікке ұшырайды. Қоршаған орта
мен онда орналасқан нысандардың радиоактивті
зақымдануы ядролық жарылыс бұлтынан және
радиоактивтік заттардың түсуінен пайда болады.
Радиоактивті заттар
адамдарға екі жолмен
әсер етеді: гамма-сәуленің
бета-бөлшектерімен
бөлініп адамның ашық
жеріне, терісіне қонады,
екіншіден, олар адамның
ішіне кетеді. Осыдан
адамдар сәуле ауруына
шалдығады. Егер теріге
радиоактивті заттар көп
қонса, адамдар
радиоактивті күйік алуы
мүмкін. Ішке түскен
радиоактивті заттар қан
арқылы адам бойына
толық тарайды.
Семей
ядролық
полигоны
Семей полигоны
КСРО ядролық сынақ
полигондарының бірі, аса маңызды
стратегиялық объектісі болды.КСРО
заманында Қазақстан аумағында
атом бомбалары сынақтан өтті. Ол
үшін арнайы 18 млн га жер бөлініп,
Семей ядролық полигоны ашылды
Бастапқысынды адамдарға, жануарлар
мен табиғатқа тікелей зардабын
тигізген ашық сынақтар жасалды.
Сосын оларды жер астына жасай
бастады. Атом бомбаларының
жарылыстары сұмдық ауыр болды. Семей
маңындағы радиациялық әсер аймағында
тұратын 500 мыңдай адам осы
сынақтан азап шекті.
1949 жылғы 29 тамызда тұп-тура таңғы
сағат жетіде көз ілеспес жылдамдықпен
ұлғайып бара жатқан отты доп кенеттен
Жер денесіне қадалып, оны шарпып өтіп,
аспанға көтерілген. Отты шардан соң,
сұрапыл қуат пен көз қарастырар сәуле бас
айналдырып жібергендей бір сәтте жер
қабығының ыстық күлі мен иісі көкке
көтерілген. Жер лыпасының өртең иісі
қолқа атар түтіннің ащы иісін қолдан
жасалған жел әп-сәтте жан жаққа
таратты.
Семей ядролық полигонындағы сынақтардың
адамдарға, қоршаған ортаға әсері
Тұңғыш атомдық жарылыстың радиоактивті
өнімдері аймақтың барлық елді мекендерін
жауып қалды. Көрші қонған әскери объектіде
не болып жатқаны туралы титімдей түсінігі
жоқ жақындағы ауылдардың тұрғындары
радиациялық сәуленің сұмдық дозасын алды.
Халыққа сынақ туралы ескертілмеген де еді.
Ядролық жарылыстар туралы халыққа 1953
жылдан бастап қана ескертіле бастады. Онда
адамдар мен малды радиоактивті заттардың
таралу аймағынан уақытша көшіру, оларды
қарабайыр қорғаныш объектілеріне, орларға
немесе кепелерге жасыру көзделді.
1949 жылғы алғашқы жер бетіндегі
жарылыстан бастап Семей және
Павлодар облыстарының радиациялық
сәулеленудің ықпалына ұшыраған басқа
аумақтардың тұрғындарының
арасында сырқат санының ұдайы өсіп
келе жатқаны байқалады. Бұлар өкпе
мен сүт бездерінің рагы,
лимфогемобластоз және басқа да
қатерлі ісікті патологиялары.
Невада - Семей
Бір кездері ядролық полигон нақ Семей жерінде
неге құрылды деген сұрақтың жауабын
іздегенде сол кезде бұл өңір Кеңес Одағының
адам ең аз қоныстанған, сонымен бірге негізгі
коммуникация жерлерінен оншалықты қашық
емес деген сөздер шыққан. Тек осы себептерден
ғана құрбандыққа шалу үшін адам саны қандай
болуы керек деген сұрақ туындайды. Темір
жолдың екі жүз километрін үнемдеуден гөрі,
жалғыз да болса, адамның өмірі арзан
бағалағаны ма?
1989 жылдың ақпанында Семейдегі атом
полигонын табу үшін күресті бастауға
ұйғарған «Невада - Семей» қозғалысының
алғашқы митингісі өткізілді. Оны
басқарған – белгілі қоғам қайраткері, ақын
Олжас Сүлейменов.
Сол жылдың 6 тамызында Семей облысының Қарауыл
ауылында ядролық қаруды сынауға мораторий жариялау
жөніндегі ұсынысты КСРО және АҚШ
Президенттеріне үндеу қабылданды. Онда былай
делінген болатын: «Сайын даламыз ядролық
жарылыстардан қалтырап бітті, сондықтан да онда
ары қарай үнсіз қалу мүмкін емес. 40 жыл ішінде бұл
арада мыңдаған Хиросималар жарылды Біз келешекті
қауіппен күтудеміз. Уайымсыз отырып, су мен тамақ
ішу, өмірге нәресте әкелу мүмкін емес болып барады.
Қазақстандағы ядролық қаруды тоқтату үшін, өз
үйімізде бейбітшілік пен тыныштық орнату үшін, өз
құқықтарымыз үшін күресу мақсатында біз «Невада -
Семей» қозғалысын құрдық». Осы уақытқа дейін үнсіз
тығылып келген халық бір дауыстан «ядролық қаруға
жол жоқ!», «Сынақтар тоқтатылсын!» деп мәлімдеді.
Ядролық сынақтардың қатері жөнінде
барлық бұқаралық ақпараттары
құралдарында, телевидение мен газеттерде
әңгіме бола бастады. Түрлі елдердің
парламенттері өз сессияларында қозғалыс
ұрандарын талқылап жатты.
Радиациялық сәулелердің зардаптары
жайлы дәрігерлер мен ғалымдардың ашық
әңгіме қозғауға батылдары жетті.
Бұқараның қысымымен Семей
полигонындағы сынақтар саны азая
бастаған еді.
Халықтың бастамасымен тұңғыш
ретКСРО Үкіметі ядролық қаруды
сынауға тыйым салу – мораторий жасау
туралы шешім шығарды. Қазақстан
Республикасының егемендігі туралы
Декларацияда ел ауағы ядросыз аймақ
деп жарияланды. Қазақстан Президенті
Н.Ә. Назарбаев Семей полигонын жабу
туралы Жарлық шығарған күні – 1991
жылдың 28 тамызы.
Курчатов қаласындағы Ұлттық ядролық орталықтың алдындағы
И.В.Курчатовқа арналған ескерткіш
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ!!!

Ұқсас жұмыстар

СЕМЕЙ ЯДРОЛЫҚ ПОЛИГОНЫ СЕМЕЙ ЯДРОЛЫҚ ПОЛИГОНЫ

Семей ядролық полигонның осынау тәжірибелік алаңдарында

Невада Семей қозғалысы

Семей ядролық полигоны туралы

Семей полигонының зардаптары

Семей полигонының инфрақұрылымы

ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫНЫҢ ЭКОЛОГИЯСЫ

Семей ядролық полигонының экологиялық зардаптары

Ядролық қарусыз әлем

БАЛҚАШ ПРОБЛЕМАСЫ

Пәндер