Тірі зат

Презентация қосу

Мамандығы: Стоматология
Дисциплина: Экология және тұрақты даму
Кафедрасы: Жалпы гигиена және экология
Курс: 1
Тақырыбы: Экожүйе – биосфераның құрылымдық, функционалдық

бірлігі ретінде
Орындау әдісі: Презентация

Тексерген: Кенжалина А.С
Орындаған: Кушмагамбетов Т.Д
Тобы:102
Жоспар:
І. Кіріспе
Экожүйе
ІІ. Негізгі бөлім
а) Экожүйе типтері
ә) Биосфера ұғымы
ІІІ. Қорытынды
IV. Әдебиеттер тізімі
Экожүйе- зат айналымы жүре алатын
организмдер мен бейорганикалық компанеттер
жиынтығы.
Экожүйелер арасында биогенеценоздар
арасындағы сияқты анық шекара жоқ, бір
экожүйе біртіндеп екінші экожүйеге
ауысады.Үлкен экожүйелер кіші экожүйелерден
құралады.
Экожүйенің бірнеше түрлерін ажыратады:
- микроэкожүйе(шіріп жатқан ағаш діңі)
- мезоэкожүйе ( орман, көл, батпақ )
- макро экожүйе (континет, мұхит)
- ғаламдық экожүйе( Жер биосферасы)
Экологиялық пирамиданың негізгі типтері:

С Б Э
а и н
о е
н
м р
д г
а
ы с и
қ с
я
а
Сандық пирамида энергияның жыртқыш-
қорек байланысы арқылы жүреді де,
трофикалық деңгей бойынша органйзмдердің
санын көрсетеді.
Биомасса пирамидасы трофикалық
деңгейлері бойынша экожүйедегі барлық
организмдердің биомассасының ара
салмағын көрсетеді.
Энергия пирамидасы экожүйенің әрбір
трофикалық деңгейіндегі немесе осы
деңгеййлер арқылы өтетін энергия мөлшерін
көрсететін биомасса пирамидасының бір түрі.
Табиғи экожүйелердегі зат
пен
энергия ағымы.
КҮН

Продуценттер
Продуценттер І Ідеңгейдегі
деңгейдегі ІІІІдеңгейдегі
консументтер деңгейдегі
консументтер консументтер
консументтер

Редуценттер
Редуценттер

Минералдық
Минералдық
заттар
заттар
Биосфера ұғымын алғаш рет
ғылымда ХІХ ғасырда фанцуз ғалымы
Ж.Б.Ламарк, ал кейінне н термин ретінде
австриялық ғалым Э.Зюсс қолданды.
Биосфера, «тіршілік аймағы» туралы
ғылыми ілімді жетілдірген орыс ғалымы
В.И.Вернадский болды.Сондықтан
Вернадский тірі организмдерді негізгі
өзгертуші күштер деп ерекше атап
көрсетті.Биосфера деп тіршілігі бар яғни
тірі организмдер немесе олардың
тіршілік өнімдері кездесетін жерлерді
айтады.
В.И. Вернадский биосфера
геологиялық кездейсоқ емес әртүрлі
жеті бөліктерден тұрады деп
есептеді: тірі зат, биогенді, өлі,
биологиялық өлі, радииоактивті
ыдыраушы заттар, шашыранды
атомдардың заттары және
космыстық заттардан. Мұның
ішінде алғашқы төртеуі маңызды
болып саналады:
Тірі зат. Әдебиетке бұл ұғымды В.И.
Вернадский енгізді. Бұл химиялық
құрамы, энергия және салмағы арқылы
біріккен бүкіл тірі организмдердің
жиынтығы.
Биогенді зат ( көмір, мұнай,әк, шым
тезек)- Жердің бүкіл геологиялық
тарихында тірі организмдер құрған,
қуатты энергия көзі болып табылатын
органикалық және ограномикалық
минералдық заттар.
Өлі заттар- түзілу процесінде тірі
заттар қатыспаған тірі
организмдердің тіршілік ету
орталары немесе субстарт.
Биологиялық өлі заттар тірі және өлі
заттардың синтезі нәтижесінде
түзіледі.Биологиялық өлі заттағы тірі
және өлі заттардың ара қатынасы
әртүрлі болады. Мысалы: топырақ
шамамен 93% -ға өлі және 7%-ға
органикалық заттардан тұрады.
Ноосфера — адамның парасатты
тіршілігі ның дамуын қамтамасыз
ететін негізгі фактор болып
табылатын биосфераның жаңа жай-
күйі.Ноосфера ұғымын ғылымға
1927 жылы француз ғалымы
Э.Леруа мен П.Т.де Шарден енгізді.
1930-40 жылдары В.И. Вернадский
носфера туралы ілімді одан ары
дамытты.Ол ноосфераны
бииосфера дамуының бір этапы деп
қарастырып, табиғат пен адам
қарым- қатынасын ақылмен, жүйелі
түрде реттеп отыруға шақырады.
Өз идеяларын дамыта отырып
В.И. Вернадский ноосфераны құрудың
қажетті шарттарын ұсынды:
1. Адамзаттың біртұтас болуына, кез-
келген құрлықтың немесе мұхиттың бір
шетіндегі оқиға Жер бетінің басқа
жерлеріне де әсер етеді.
2. Қазіргі таңдағы байланыс
құралдары мен ақпарат алмасудың сол
сәтте хабардар ету үшін өзгеруі.
3. Адамдар теңдігі- ноосфераны
қажетті талабы.
4. адамдар теңдігі нәтижесінде
жалпы өмір деңгейінің өсуі, халықтың
мемлекеттік және қоғамдық
жұмыстарға, шараларға әсер ету
мүмкіндіктері.
5. Энергетиканың дамуы, өмір сүру
деңгейін көтеру ушін жаңа энергия
көздерін ашу және пайдалану.
6. Қоғам өмірнінде соғысты
болдырмау.
Пайдаланылған әдебиеттер:
1. Г. С. Оспанова
Г. Т. Бозшатаева Экология Алматы
экономика 2002 ж.
2. А. Т. Қуатбаев Жалпы экология
Алматы 2008ж.
3. Сәтімбеков Р. Биология: Жалпы білім
беретін мектептің қоғамдык-
гуманитарлық бағытындағы 11-
сыныбына арналған окулық. — Алматы:
"Мектеп" баспасы, 2007.

Ұқсас жұмыстар

Экожүйелердің біртұтастығы және орнықтылығы

Қозғыштық - тірі жүйелердің тітіркенгіш әрекетке жауап қайтара алу қасиеті

Биосфера құрылымы

Тірі ағзалардың негізгі қасиеттері

Экологиялық фактор терминінің түсінігі

ЖАСУША ТЕОРИЯСЫНЫҢ АШЫЛУЫ

ТЕРМОДИНАМИКАЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕР

Нәруыздың құрамына кіретін Тірі құрылымдар

БЕЙОРГАНИКАЛЫҚ ЖӘНЕ ОРГАНИКАЛЫҚ ЗАТТАР

Жасуша қабықшасы

Пәндер