Патанатомиялық өзгерістері




Презентация қосу
Қазақ Ұлттық Аграрлық Университеті
Биологиялық қауіпсіздік кафедрасы

Тақырыбы:Жылқының
миоглобинуриясының
патоморфологиясы

Орындаған:Айбекетова Н, ВМ-404.
Тексерген: Мауланов А.З,
Жоспары
I Кіріспе
II Негізгі бөлім
2.1 Этиологиясы, клиникалық белгісі
2.2 Патанатомиялық өзгерістері
2.3 Гистологиялық өзгерістері
2.4 Ажыратып балау, диагноз
2.5 Емі

III Пайдаланылған әдебиет
Жылқының миоглобинуриясы – заттар алмасуының зілді
бұзылып, қаңқа бұлшық еттерінің дистрофияға ұшырап,
қатаюымен, кейбірінің дірілдеуімен, қанда және несепте
миоглобиннің, оның ыдырау өнімдерінің пайда болуымен
сипатталатын, жіті өтетін ауру. Ауруға бірен-саран жылқы
шалдыққанда ең әуелі сауыр еттері зақымданады, ал
энзоотиялық сипатта байқалған миоглобинурияға негізінен бас
бұлшық еттерінің, әсіресе шайнау бұлшық еттерінің
зақымдануы тән. Аурудың жасырын түрі тез арада клиникалық
сипат алады да, салдануға, жартылай салдануға әкеледі. Қыс –
көктем айларында ауруға жұмыс өгіздеріде шалдығуы мүмкін.
Этиологиясы
Әлі толық ашылмаған. Калориясы жоғары жем-
шөппен азықталып, ұзақ мерзім бойы жұмыстан бос
болған өте қоңды жылқыны бірден ауыр жұмысқа
пайдаланғанда, бірінші күндері оның
миоглобинурияға шалдығатыны дәлелденген.
Малдың суыққа ұшырауы, рационда витаминдердің,
минеральдық тұздардың және сапалы нәруыздың
тапшы болуы, малды жұмысқа пайдаланудағы
жүйеліктің болмауы аурудың қозуына септігін
тигізетін факторлар деп есептеледі.

Органимнің кейбір өсімдіктердің нәруызымен
сенсиблизациялануы аурудың аллергиялық-
анафилаксиялық процесс сипатында қалыптасуына
әкеледі деген деректер бар.
Дерттенуі
• Жұмыстан ұзақ мерзім бойы бос болған жылқыны ауыр
жұмысқа пайдаланғанда бұлшық еттегі гликогеннің мол
ыдырауы сүт және т.б. қышқылдардың жиналып,
ұлпаның қышқылдануына, бұлшық еттің қатаюына,
дистрофияға ұшырауына, миоглобиннің бөлініп шығып,
қанға енуіне, несеппен бірге шығарылуына әкеледі
(аутоинтоксикация). Қанның қышқылды-сілтілі тепе-
теңдігі бұзылып, қышқылдануы (ацидоз)
паренхималдық мүшелерді, ең алдымен миокардты, ми
мен жұлынды дистрофияға ұшыратады, артқы аяқтарды
салдандырады. Ет ұлпасындағы заттар алмасуының
нейрогуморальдық реттелуінің бұзылуы
сенсиблизацияға және аллергияға әкелуі мүмкін.
Патологиялық – анатомиялық өзгерістер:
Зақымданған бұлшық еттер солғын, біркелкі не жолақты сұрғылт немесе
сарғыш реңді болады, жұмсарған, ісінген немесе атрофияға ұшыраған. Сырт
көрінісі піскен тауық немесе балық етіне ұқсас. Бұлшық ет зақымдалуы
симметриялы жүреді. Омыраудың және іштің тері шелдерін, бұлшық еттердің
дәнекер өрмесін домбығу сұйығы, қанталаулар кеулейді. Жүректің оң жақ
қарыншасы дилятацияға ұшырайды, миокард сұрғылт тартады, піскен етке
ұқсас. Эпикард пен эндокард астында қанталаулар болады.

Өкпеде қан молаяды, домбығу сұйығы болады. Бауыр мен бүйрек
біршама ұлғаяды, жұмсарады, сұрғылт-сары ошақтар пайда
болады(мозаичный рисунок). Несеп қызғылт түсті болады. Тамырлары
қанмен кернелген ми затында және қабықтарында қанталаулар
байқалады. Басқа да мүшелерде де осындай өзгерістер көзге ілігеді.
Балапандарда жиі мидың жұмсаруы байқалады.
Жүректегі қанталаулар
Бұлшықеттегі өзгерістер Ми затындағы қанталаулар
Гистологиялық өзгерістер.

Бауыр мен бүйректе паренхималық дистрофия нышандары байқалады,
бүйректің шумақтары мен түтіктерінде миоглобин және гемосидерин
болады. Гемосидерин түйіршіктері басқа мүшелерде де кездеседі.

Миоглобинурияның салдану түрімен сырқаттанған жылқы миының, әсіресе
жұлынның белдік және құйымшақтық бөліктерінің нейрондары хроматолизге,
сулану дистрофиясына ұшырайды, жекеленген жүйке қынаптары өзгереді.
Дистрофиялық және атрофиялық өзгерістер ішкі секреция бездерінде де болады.

Миофибрилдер сероздық сұйықпен кеуленіп, көмірсулы, нәруыздық және
майлану дистрофияларына ұшырайды, гиалинозданады, ыдырайды. Ет
талшықтарының біркелкі емес ісінуі, бөлшектенуі, балқуы, миофибрилдердің
кесектене ыдырауы, миоглобиннің босанып шығуы балауыз тәріздене өлу
көрінісіне ұқсайды.
Бұл дистрофиялық және некробиоздық өзгерістерге жауап ретінде сақталған ет
талшықтарының миобластары көбейеді (регенерация) және дәнекер өрмені
лейкоциттер мен гистиоциттер шоғырлары жайлайды. Ауру ұзаққа созыла
өткен жағдайда қаңқа бұлшық еттері мен жүрек етінде тыртықтанған
(склерозға ұшыраған) телімдер пайда болады.
• 1 Иық белдеуінің миоглобинурия
кезіндегі макро көрінісі
• Ірі некрозды ошақтар көрсетілген

• 2 Миоглобинурия кезіндегі
бұлшық еттің микро көрінісі
• А- жаңа некрозды ошақтар
• Б-некрозды ошақта лейкоциттер мен
фибробласттар көбеюі
• В- бұлшық еттегі некрозды ошақтың
әктенуі

• 3 Бүйректің макро көрінісі
• 4 Миоглобинурия кезіндегі
бүйректің микро көрінісі
• Өзекшелердегі миоглобин-
(гемотоксилин-эозин) қара түсті
Диагноз
• Анамнездік деректер, қаңқа бұлшық
еттеріндегі ерекше өзгерістер, қанда сүт
қышқылы деңгейінің артып, сілтілік
деңгейдің төмен болуы, несеп түсінің қара-
қошқылдануы ауруға диагноз қоюға негіз
болады.
Ажыратып балау:
Миоглобинурияны гематуриядан
(несепте эритроциттердің пайда
болуы)

Миозит пен бұлшық еттік
ревматизімнен (несеп түсі
өзгермейді)

Қолқаның артқы бөлігі мен оның
бұтақтары ұйысуға ұшырағанда
болатын жартылай салданудан
Емі
Ауыр жұмыстан босату. Оларды оқшаулап, тыныштық
күйд және жылы жерде , төсеніш төселген ортада
ұстайды. Егерде жатып қалған жылқы болса, жатқан
қырын 3-4 сағат сайын ауыстырып отырады.
Қатты ауырған малдың зәрін катетр арқылы
тазалайды және нәжісінен жылы клизмамен тазалап
отырады. Глауберлік тұз беріледі. Күніне 200-250 г.
Рационнан дәнді дақылдарды алып тастайды.
Витаминді және минералды заттарды көптеп береді.
Ауыз бұлшықеттері зақымдалған жағдайда зонд
арқылы сүт бередді.
Жүрек жұмысын жақсарту үшін кофеин мен камфор
майын қолданады.
Пайдаланылған әдебиеттер
• Ығылманұлы Ө., «Ветеринариялық патологиялық анатомия»
Алматы 2010; 181-182 б.
• Нұрғазы Б.Ө., “Ветеринариялық патологиялық анатомия”, Алматы
2010,оқулық.
• М.А.Молдағұлов, Ө.К.Есқодаев,Н.А.Заманбеков “Ішкі аурулар”,
Алматы 2010, 2-кітап.
• Боль К.Г. “Основы патологической анатомии c/х животных” М.,
1961.
• Жаров А.В. “Патологическая анатомия c/х животных” Колос,1973

Ұқсас жұмыстар
«Тоқтың әсерінен өлген жануарларды сараптау»
Жануарлардың қарапайым саңырауқұлақтармен ластанған азықпен улануы
Құстардың гистомонозы және оларға қарсы ветеринариялық- санитариялық шаралар
Шошқа тілмесі. Тілме (Erysipelas Suum)
Пастереллез. Өтуі мен симптомдары
Жылқы стронгилятозы
Күйістілердің ценурозы мен эхинококкозы
Кетоз аурулары жайында мағлұматтар
Шошқа стронгилоидозы
Сиырдың аусыл ауруы
Пәндер