Микробтардың антибиотиктерге тұрақтылығы




Презентация қосу
АНТИБИОТИКТЕР.
АШЫЛУ ТАРИХЫ.
ОЛАРДЫҢ
МИКРООРГАНИЗМДЕРГЕ
ӘСЕРІ
Орындаған: Айбекетова Н. вм
304
Тексерген: в.ғ.д. ассистент
Тулепова Г.
Жоспар
.Кіріспе

І. Негізгі бөлім

. Антибиотик және оның шығу тарихы

. Антибиотиктердің алу тәсілдері

. Антибиотиктердің микроорганизмдерге қарсы әсері

ІІ. Қорытынды
Антибиотиктер – ( anti -қарсы, bios -өмір) дегеніміз
микробтарға қарсы әсері бар микроорганизмдердің,
жануарлар мен өсімдіктердің өсіп-өнуі кезінде бөлінетін
заттар
Сонымен бірге олар гельминттерге, қарапайымдыларға
және басқа да адамддар мен жануарлардың ауру
қоздырғыштарына қарсы өлтіре әсер етеді.
Тарихы
871-1872 ж.ж. Ресей ғалымдары В.А.Манассеин және
А.Г.Полотебнов залалды жараға көгерткіш саңырауқұлақты таңу
арқылы емнің тиімділігін байқаған. Л.Пастердің (1887) байқауы
бойынша, микробтар әлемінде – антагонизм кең тараған көрініс
екені дәлелденді, бірақ оның табиғаты түсініксіз болды. 1928-1929
ж.ж. А.Флеминг стафилококтың өсуін тежейтін химиялық зат
бөлетін көгерткіш саңырауқұлағының штамы – пеницилланы
(Penicillium notatum ) ашты. Бұл зат «пенициллин» деп аталды.
1940ж. Х. Флори мен Э.Чейн клиникада кең қолданыс тапқан ,
алғашқы рет тазартылған тұрақты препарат пенициллинді алды.
ельман Абрахам Ваксман 1973 жылы антибиотик стрептомицинді
ашқан
ктиномициттер- сәулелі саңыраукұлақтар, бактериялардың және
сілбілі саңырауқұлақтардың қасиеттерін үйлестіруші бір жасушалы
микроорганизмдер. Актиномициттер микроорганизмдердің шынайы
бактериялар және саңырауқүлақтар арасындағы өтпелі топты
кұрайды. Актиномициттер қатарында адам-жануарлар және
өсімдіктер үшін зиянды түрлері бар, сонымен қатар белсенді
дамушы антибиотиктер (стрептомицин тетрациклин және т.б.) В
тобынын витаминдері никотин қышқылы.
Антибиотиктер атауы Продуцент

Адриамицин Streptomyces peucetius var. Caesius

Бицикломицин Streptomyces aizunensis

Валидомицин Streptomyces hygroscopicus

Виргиниамицин Streptomyces virginiae

Лазалоцид Streptomyces lasaliensis

Ливидомицин Streptomyces lividus

Макарбимицин Streptomyces phaeochromogenes

Мидекамицин Streptomyces mycarofaciens

Рибостамицин Streptomyces ribosidificus

Солиномицин Streptomyces albus

Тетранактин Streptomyces aureus

Эндурацидин Streptomyces fungicidicus

Стрептомицин Streptomyces griseus

Канамицин Streptomyces kanamyceticus

Тетрациклин Streptomyces aureofaciens
Пенициллин, толық атауы бензилпенициллин— түрлі
микробтарға қарсы, іріңді жараны, өкпе қабынуын, баспа, соз және
басқа ауруларды емдеуге қолданылатын антибиотик. Ол ең әсерлі
антибиотиктердің бірі. Пенициллин көптеген іріңді бактерияларды
қоса алғанда, бактериялардың көптеген түрін жояды.
трептомицин 1950 жылы Streptomyces griseus штамынан алынып шығарылған
аминогликозидті антибиотик. Стрептомицин бактерицидтік қасиетке ие және
грамтеріс аэробты бактериялар мен кейбір грамоң кокктарға қарсы тиімді.
Ветеринарияда стрептомицинді пенициллин мен тетрациклинге қарағанда сирек
қолданады. Бірақ көптеген мамандар оны туляремияға, жіті өтетін бруцеллезге,
туберкулезге және кейбір басқа инфекцияларға қарсы қолданатын ең жақсы дәрі-
дәрмек деп санайды.

етрациклин кең ауқымда қолданылатын антибиотик, бұл яғни әртүрлі
бактерияларға қарсы пайдалануға болады деген сөз. Тетрациклинді ішу керек,
өйткені ол еккендегіден гөрі жақсырақ әсер етеді және бұлай қолдану қолайлы да.
Тетрациклинді бактериялар мен амебалардың қоздыруы салдарынан болатын іш
өту мен қанды іріңді іш өту ауруына қоддануға болады. Сондай-ақ қолтық
қабынуы, тыныс жолдары ауруларына (бронхит т. т.), зәр шығару жолдары
ауруларына, сүзекке, бруцеллезге, тырысқаққа (холераға, басырға, өттің
инфекциялық ауруына, хламидияға, созға, жамбас аумағы) органдарының
қабынуына қолдануға да болады. Тетрациклин жай салқын тиіп ауырғанға
көмектеспейді. Жай инфекциялық ауруларды бұл пенициллин мен сульфаттарға
қарағанда оншалықты тез жазбайды. Оның үстіне бұлармен салыстырғанда
әлдеқайда қымбат тұрады. Бұл дәріні шектеулі түрде ғана қолданған жөн.
Антибиоктиктердің алу жолдарының
негізгі 3 түрі
Антибиотиктерді алу жолдары
• •
биологиялық синтез арқылы (продуцент микробтарды қолайлы жағдайда
дақылдандырғанда, олар өздерінің тіршілік барысында антибиотиктер
өндіреді, осылай табиғи антибиотиктерді алады).
• •
соңынан химиялық модификациялау арқылы (биосинтез жолымен жартылай
синтетикалық антибиотиктер алу). Алдымен биосинтез жолымен табиғи
антибиотиктерді алады, содан соң оның бастапқы молекуласын химиялық
модификация жолымен түрін өзгертеді, мысалы белгілі радикалдарды қосқан
кезде препараттың микробқа қарсы және фармакологиялық сипаты
жақсарады;
• •
химиялық синтез арқылы (табиғи антибиотиктердің синтетикалық
аналогтарын алады, мысалы хлорамфеникол (левомицетин). Бұл заттардың
құрылымы табиғи антибиотиктермен бірдей, бірақ олардың молекуласы
химиялық жолмен синтезделеді.
Антибиотиктердің микроорганизмдерге
қарсы әсер етуі
енициллиндер.Табиғи препарат – бензилпенициллин (пенициллин G)-грамоң
бактерияларға қарсы белсенді, бірақ көптеген кемшіліктері бар: ағзаднан тез
шығарылады, асқазанның қышқыл ортасында тез бұзылады, бактерия
ферменттерімен – пенициллиназамен бета-лактамды сақина бұзылып
белсенділігін жояды. Табиғи пенициллан қышқылына - әртүрлі радикалдарды
қосу жолымен алынған жартылай синтетикалық пенициллиннің табиғи
препаратқа қарағанда артықшылығы бар, әсер ету спектрі кең

ефалоспориндер.Әсер ету спектрі кең , әсіресе грамтеріс бактерияларға өте
белсенді. Ену кезектілігі бойынша препараттың 4 ұрпағын ажыратады,
олардың белсенділік спектрі, бета-лактамазаға төзімділігі және кейбір
фармакологиялық қасиеті бойынша айырмашылығы бар , сондықтан да бір
ұрпақтың препараты екінші ұрпақты алмастыра алмайды, тек қана
толықтырады.
етрациклиндер–құрамында төрт циклды қосылысы бар , ірі
молекулалы препарат тұқымдастығы . Қазіргі кезде негізінен
жартылай синтетиктерді, мысалы, доксициклинді қолданады. Әсер
ету типі – статикалық . Әсер ету спктрі –кең. (әсіресе жасуша ішінде
орналасқан микробтарға: риккетсия, хламидия, микоплазма,
бруцеллалар , легионеллаларға қарсы қолданылады).

ритромицин –ең танымал және кең қолданылатын антибиотик.
Жаңа препараттар : азитромицин, кларитромицин (оларды тәулігіне
1-2 рет қолдануға болады).Әсер ету спектрі-кең, жасушаішілік
микроорганизмдерге, легионеллаларға, гемофильді таяқшаларға да
әсер етеді . Әсер ету типі – статикалық (микроб түріне байланысты
бактериоцидті болуы да мүмкін).
евомицетин (хлормафеникол) –молекула құрамында нитробензенді
«ядро» -сы бар , ол бактерияларға ғана емес , адам ағзасының
жасушаларына да уытты әсер етеді. Әсер ету типі статикалық . Әсер
ету спектрі – кең, жасушаішілік паразиттерге де әсер етеді.

олипептидтер(полимиксиндер) . Антимикробты әсер ету спектрі –
тар (грам теріс бактериялар ), әсер ету типі - бактерицидті . Өте
улы . Қолданылуы – сыртқа, қазіргі кезде қолданылмайды.

олиендер(амфотерицин В, нистатин және т.б. ). Саңырауқұлаққа
қарсы препараттар , улылығы жеткілікті жоғары, сондықтан
көбінесе жергілікті (нистатин),ал жүйелі микоздарда-амфотерицин В
( таңдау препараты) қолданылады.
Микробтардың антибиотиктерге
тұрақтылығы
• А
нтибиотиктерге резистенттіліктің негізгі екі типін ажыратады:
• 1
. Табиғи төзімділік – микроорганизмнің антибиотиктерге сезімталдығының
жоқтығы генетикалық қамтамасыз етілген (мысалы вирустардың
антибиотиктерге, грам теріс бактериялардың бензилпенициллинге ,
анаэробты бактериялардың 1 ұрпақтағы цефалоспориндерге тұрақтылығы).
• 2
. Жүре пайда болған резистенттілік бактериялық жасушада болатын мутация
нәтижесінде геномдағы өзгерістерге негізделген. Біріншілік төзімділік
микроб дақылының кейбір варианттарында антибиотикпен емдеуге дейін
байқалады(мысалы кейбір певмококк штамдарының немесе алтынды
стафилококктың бензилпенициллинге тұрақтылығы).Екіншілік тұрақтылық
микроб антибиотикпен жанасқаннан кейін пайда болып, ары қарай дамып
күшейе түседі.
Назарларыңызға рахмет!

Ұқсас жұмыстар
АНТИБИОТИКТЕРДІҢ ӘСЕРІНІҢ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ ЖАНУАР ОРГАНИЗМІНІҢ ТІНІНДЕ ЕМЕС, МИКРООРГАНИЗМ ЖАСУШАСЫНДА
АНТИБИОТИКТЕРДІҢ ЖАНАМА ӘСЕРЛЕРІ
Тығыз қоректік орта
БАКТЕРИЯЛАРДЫҢ АНТИБИОТИКТЕРГЕ СЕЗІМТАЛДЫҒЫН ДИСКТЕР ӘДІСІМЕН АНЫҚТАУ
Клиникалық микробиология
Микроорганизмдер генетикасы
Гликопептидті антибиотиктер
Бақалар - қосмекенділер класы құйрықсыздар отрядына жататын тұқымдастар тобы
Жалпы және биологиялық химия кафе
Сүт қышқылды бактериялардың туыстық бөлінуі
Пәндер