IBM дербес компьютерінің негізгі блоктары




Презентация қосу
ТАҚЫРЫБЫ:
Информацияны қорғаудың
инженерлі-техникалық әдісі.
Қабылдаған:
Абдримова З.М.

Орындаған:
Раимкулов Г.С.
113-топ ЖМК

Шымкент 2009
ЖОСПАР
1. Кіріспе.
а) информация дегеніміз не?
в) информацияның тарихи деректері.
2. Информациямен хабарландыру және
оның түрлері.
3. Жаңа информациялық технологиялар.
4. Қорытынды.
5. Пайдаланылған әдебиеттер.
6. Глоссарий.
ИНФОРМАЦИЯ
Кіріспе
Информация деп нақты дүниедегі обьектердің
заттардың, жағдайлардың, процестердің немесе
кұбылыстардың кейбір қасиеттерінің және қатынас-
тарының бейнесін айтамыз.
«Информация» ( INFORMATION ) латын сөзінен
аударылғанда түсіндіру, баяндау деген мағынаны
беріп, белгілі бір уақиға, істін жағдайы немесе біреудің
қызметі туралы мәлімет беру, хабарлау дегенді
білдіреді.
Информацияны белгілеуге бейнелеуге және
түсінуге болады. Сондықтан әрбір информацияның
бейнелену формасы және мазмұны болуы қажет.
Информацияның бейнелену формасы хабар дейді.
Хабар материалды - энергетиқалық формада мысалы,
жарық, дыбыс, қимыл, таңба сиякты беріледі. Яғни,
хабар белгілі бір қатынас тілінің өрнегі сөйлемі
болады.
Қазіргі кезде түрлі информацияны өңдеуге арналған
жоғарғы денгейлі программалау тілдері жеткілікті. Әр
программалау тілінің машинаға түсінікті алфавиті
(әріптер мен қатынас таңбалары, арнайы символдар),
Синтаксисі (командалары, операторларды, функция-
ларды, деректер мен өрнектерді жазу ережелері)
және семантикасы (жазбалардың түсіндірмелері) бар.
Бұл тақырыпта Бейсик және Visual Basic-те инфор-
мацияны өңдеу мысалдары келтірілген.
Бейсик – дербес компьютерлерде кеңінен пайда-
ланылатын ықшамды программалау тілі. Қазіргі кезде
оның мүмкіндігі мол түрлі нұсқалары бар: GWBasic,
QBasic, QuickBasic, Visual Basic.
Информацияны жасырын түрде цифрлап жазу
криптография деп аталады.
Бүгіннің өзінде-ақ көптеген қызмет салаларында ЭЕМ-дерді
пайдалану адамдарға информацияны жинау, дайындау және
өңдеу жұмыстарын оңайлатып, жобалау және ғылыми зерттеу
жұмыстарын жылдам жүргізуге мүмкіндік берді. ЭЕМ-дер мек-
тептерге де келе бастады, олар физика, математика, химия мен
биология сияқты және басқа да пәндерді оқып үйренуде
үлкен көмек береді. ЭЕМ-мен қарым-қатынас жасау және
оларды өз жұмысында пайдалана білу, бұдан бұрынғы атала-
рымыздың қаламсаппен сауат ашқаны сияқты алдағы 10-15
жыл-да біздер үшін ең керекті зат болып, компьютерлік сауат-
тылықтың негізін қалайды.
Информацияны өңдейтін
есептеу машиналары
Біз үлкен ЭЕМ-ді немесе дербес компьютерді алсақ та, олар
бір-біріне ұқсас принципте жұмыс істейтін мынадай құрамнан
тұрады:
1. орталық процессор;
2. енгізу құрылғысы;
3. есте сақтау құрылғысы;
4. шығару құрылғысы.
Орталық процессор барлық, есептеу және информация
өңдірістерін орындайды. Бір интегралдық схемадан
тұратын процессор микропроцессор деп аталады.
Күрделі машина-ларда процессор бір-бірімен өзара
байланысты бірнеше ин-тегралдық схемалар жиынынан
тұрады. Енгізу құрылғысы информацияны компьютерге
енгізу қызметін атқарады. Есте сақтау құрылғысы
программаларды, мәліметтерді және жұ-мыс нәтижелерін
компьютер жадына сақтауға арналған. Шы-ғару құрылгысы
компьютердің жұмыс нәтижесін адамдарға жеткізу үшін
қолданылады.
ДЭЕМ бірыңғай аппараттық жүйеге біріктірілген техни-
калық электрондық құрылғылар жиынынан тұрады.
ДЭЕМ құрамына кіретін барлық құрылғыларды олардың
функционалдық белгілеріне қарай екіге бөлу қалып-
тасқан, олар: жүйелік блок және сыртқы құрылғылар.
Жүйелік блок мыналардан тұрады:
- микропроцессор;
- оперативті есте сақтаушы құрылғы немесе жедел
жады;
-тұрақты есте сақтаушы құрылғы;
- қоректену блогы мен мәлімет енгізу-шығару порттары.
-Ал, сыртқы құрылғылар былайша бөлінеді:
- информация енгізу құрылғылары;
- информация шығару құрылғылары;
- информация жинақтауыштар.
ДЭЕМ-нің құрамында ең аз дегенде жүйелік блок, бір-бір-ден
енгізу, шығару құрылғылары және ең аз дегенде бір
информаци жинақтауыш құрылғы кіреді. ДЭЕМ-де шеші-
летін мәселеге байланысты пайдаланушы адам оның ми-
нималды конфигурациясына қосымша шеткері құрыл-
ғыларды қосу
арқылы кеңейтуіне болады. Информация мен басқару
командаларын енгізетін негізгі құрылғыларға пернетақта
(клавиатура), "тышқан" тәрізді тетік және сканер (із кескіш)
жатады. Осындай функцияларды бұлардан өзге жарық
қаламұштары, жарық сезгіш планшеттер, джойстиктер (ұр-
шық тәріздес тетік) және басқа да мәселелерді шешуге
қолданылатын құралдар орындайды. Мысалы, осылардың
кейбіреуін жобалау жұмыстарын автоматтандыруда қолда-
нуға болады. IBM дербес компьютерінің негізгі блоктары
Әдетте IBM дербес компьютерлері көрсетілгендей мына-
дай бөліктерден (блоктардан) тұрады:
-жүйелік блок (тік немесе жатық қорапқа орна-
ласқан) – 1-блок;
-мәтіндік және графикалық информацияны
кескіндеуге арналған монитор немесе дис-
плей - 2-блок; -әртүрлі символдарды компью-
терге енгізуге арналған пернетақта немесе
пернелік - 3-блок; Компьютердегі ең негізгі
құрьшғы - жүйелік блок, оның ішіне ДЭЕМ-нің
басты құрылғылары орналасқан. Жүйелік
блогы құрамында микропррцессор, жедел
жад, тұрақты есте сақтаушы құрылғы, қо-
ректену блогы мен енгізу-шығару порттары
және мәлімет жинақтауыштар бар. Бұлардан
басқа компьютердің жүйелік блогына мына-
дай құрылғыларды қосуға болады:
- мәтіндік және графикалық информацияларды
басып шығаруға арналған принтер;
- графиксызғыш немесе плоттер сызбаларды
(графиктерді) қағазға шығаруға арналған құрылғы; ,
- сканер (ізкескіш) - графикалық немесе мәтінді
информацияларды оқуға арналған оптикалық құрылғы;
- CD-ROM - компакт-дискілерді оқуға арналған құрылғы,
ол қозғалатын бейшлерді, мәтіндерді және
дыбыстарды шығару үшін кеңінен пайдаланылады;

- Информация құпия паролімен қорғап жазған
жағдайда сол информацияны ашып көруге кілт сөзді
немесе паролді міндетті түрде сұрайды.
ЛАЗЕРЛ І КОМПАКТ ДИСКІЛЕРГЕ
ИНФОРМАЦИЯНЫ САҚТАУ ӘДІСІ БҰЛ
ДИСК ЖЕТЕГІ АРҚЫЛЫ ІСКЕ
АСЫ-РЫЛАДЫ.

ИНФОРМАЦИЯНЫ ЖАЗБА КҮЙДЕ САҚТАУ ӘДІСІ БҰЛ
ӘДІС ҚАЗІРГІ КЕЗДЕ АЗ ҚОЛДАНЫЛАДЫ СЕБЕБІ
БАРЛЫҒЫ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ӘДІСКЕ АУЫСЫП ОТЫР.

БҰЛ ӘДІС ЕҢ ҚОЛАЙЛЫСЫ БОЛЫП ОНДА
ИНФОРМАЦИЯНЫ ТІКЕЛЕЙ ЖАЗЫП САҚТАУ
ОНЫ ЕСІТУГЕ МҮМКІНДІКДЕ БАР КӨБІНЕСЕ
БҰЛ ӘДІСПЕН РАДИО ЕСІТУЛЕРІНДЕ ҚОЛДА-
НЫЛЫП КҮНДЕЛІКТЕ БОЛЫП ЖАТҚАН УАҚИ-
ҒАМЕН БІЗДЕРГЕ ИНФОРМАЦИЯ ЖІБЕРІП
ОТЫРАДЫ.
- модем-телефон желісі арқылы басқа компьютерлермен
информация алмасуға арналған құрылғы;
- стример - мәліметтерді магниттік таспада сақтауға арналған

құрылғы;
- желілік адаптер компьютерді жергілікті желіде (торапта) қол-
дануға мүмкіндік береді. Сонымен ДЭЕМ-нің негізгі кұрылғыла-
рына процессор, жад (жедел және сыртқы), сыртқы құрылғыларды
қосу және мәліметтерді жеткізу құрылғылары жатады. Енді
компьютерге кіретін немесе оған қосылатын әртүрлі кұрылғы-
лардың сипаттамаларын қарастырайық.Хабарды қабылдау кезін-
де қабылдағыштың жағдайы уақытқа байланысты өзгереді. Сон-
дықтан, хабарды қабылдағыштың материалдық энергетиқалық
жағдайын сипаттайтын уақытқа байланысты Х(t) функциясы
мұнда t- уакыт деп қарастыруға болады. Бұл Х(t) функциясы
үздіксіз болуы да, дискретті үздікті болуы да мүмкін. Соған байла-
нысты информация үздіксіз немесе дискретті болады.Мысалы,
үздіксіз информацияға уақытқа байланысты өзгеріп отыратын
ортаның температурасын, ал дискретті информацияға хабардың
белгілі бір қатынас тілінің таңбалары арқылы берілуін жоғарыда
келтірілген мысалдар жатқызуға болады.
ЭЕМ
Компьютерлік сауаттылық деп компьютерді пайдалана
отырып, оқу, жазу, есептеу, сурет салу және
инфор-мация іздеу жолдарын меңгеруді айтады.
ЭЕМ-ді жұмыста тиімді пайдалану белгілі бір мәдениет
иесі болуды талап етеді, яғни ол мәдениеттіліктің белгісі
болып саналады. Ол үшін ЭЕМ-нің негізгі мүмкіндіктерін
жақсы білу қажет, олар: мәселелерді (есептерді) айқын
түрде қоя білу, оларды шешудің жоспарын жасау және
ЭЕМ-ге түсінікті түрде жазу; есеп шығаруға керекті мәлімет -
терді айқындай білу мен алынған нәтижелерді талдау тәсіл-
дерін, әрбір адамның жетік меңгеруі болып табылады. Мұн-
дай мәдениеттілікті игеру логика мен информатика заңда-
рын білуге барып тіреледі.
Әрқашан интернеттен келген немесе алатын
информацияны вирустан тексеріп алу керек әйпесе
барлық жұмысымыз жоққа шығуы мүмкін.
Деректер немесе мәліметтер базасы -
қолданбалы программалардан тәуелсіз, белгілі
бір ережелер бойынша мәліметтерді сақтаудың,
сипаттаудың және олармен әр түрлі әрекеттер
жасаудың жалпы принцилтеріне сәйкес
ұйымдастырылған деректер жинағы. Диск - файл
түрінде берілген мәліметтерді магниттік тәсілмен
жазып алатын құрылғы.
Қорытынды.
Информация хабарласу, түсіндіру деген мағынаны
береді және оларда әр түрде болады. Мысалға
алатын болсақ адамдар бір бірімен тілі арқылы
сөйлеп хабарласады және өзіне дыбыс толқыны
арқылы келген информацияны қабылдайды және
оны ми реттеп орындалуға тиыспа әлде тиысты
емеспе оғанда информация жіберу арқылы жауап
береді.Оны жазба түрде жіберугеде болады бұл әдіс
параққа түсі- рілетін белгілерді оқып информацины
қабылдаудан тұрады. Ал техникада информацияны
магнитті сақтау ЭЕМ ақпарат жөндеу құрылғыларына
енгізеді қазіргі кезде информацияны
радиотолқындармен, лазерлі дистанционний
аппараттармен жіберу дамып келе жатыр.
(Спутниковой связ).
Пайдаланылған әдебиеттер
тізімі:
А.Шәріпбаев «Информатика».
Е.Қ.Балапанов «Жаңа
информатикалық технологиялар».
О.Камардинов «Информатика».
www.google.ru
ГЛОССАРИЙ
Графикалык редактор - графикалық информацияны
енгізу және редакциялау программасы.
Деректер немесе мәліметтер базасы - қолданбалы
программалардан тәуелсіз, белгілі бір ережелер
бойынша мәліметтерді сақтаудың, сипаттаудың және
олармен әр түрлі әрекеттер жасаудың жалпы
принцилтеріне сәйкес ұйымдастырылған деректер
жинағы.
Диск - файл түрінде берілген мәліметтерді магниттік
тәсілмен жазып алатын құрылғы.
Диск логикалық - шартты түрде латын әріптерімен
«С», «D» белгіленетін қатты дискінің тәуелсіз ішкі бөлігі.
Дискет - Иілгіш магнитті дискінің балама
атауы (флоппи-диск деп те аталады).
Дискет жүйелік (Дискета системная) -
операциялық жүйенің өз файлдары
сақталатын дискета.
Диск қозғағыш (Дисковод) - магниттік дискіге
оны айналдыра отырып информацияны жазу
және оқуға арналған оның қозғағыш тетігі.
Екілік файл - программалық код, бейені
немесе құжатты форматтау мәліметі түрінде
(мәтіндік файлдардан айырмасы) жазылған
файлдар типі. Мұндай файлдарда әрбір
байттың барлық сегіз биті де пайдаланылады,
ал мәтіндік файлдарда символдарды белгілеу
үшін тек жеті бит қана қолданылады.
Екпінді терезе - пайдаланушы дәл осы
мезетте жұмыс істейтін терезе. Басқа
терезелердің үстінде орналасатын тышқан
клавиатура әсер ететін терезе. Енгізу шығару
базалық жүйесінің кеңейту модулі.
Операциялық система модулі, сыртқы
құрылғылармен информация алмасу.
Жады - деректерді алу, сактау және шығаруға
арналған компьютердін функционалдық белігі.
Жіберуші — электрондық почтамен хабар
жіберетін абонент.
Жұмыс аймағы - енгізілген информация
орналасатын терезе облысы.
Иілгіш магниттік диск (Гибкий магнитный диск) -
дербес компьютердге тікелей қатынас жасауға
арналған сыртқы жады ретінде қолданылатын
ауыстырмалы, жұқа магниттік қабықшамен қапталған
иілгіш диск.
Информация - белгілер мен сигналдар түрінде
берілгш зат немесе адам туралы мәлімет, есептеу
техникасында компьютерге енгізіліп, оның жадында
сақталатын, қажет кезінде өнделетін және сыртқы
ортаға шығарылатын деректер.
Информация ақиқат, дұрыс (достоверная) - істің
шынайы нақты жағдайын көрсететін информация.
Информация бағалы (ценная) - информация
бағалылығы оның көмегімен қандай мәселелер
шешуге болатындығына байланысты анықталады.
Информация жүйелік - компьютердің құрылғылары
сипаттамалары туралы толық информация:
процессордың жұмыс өнімділігі мен разрядтылығы,
сыртқы және жедел жад көлемі, адаптер немесе
пернелер тақтасының типі т.с.с. параметрлер.
Информация өзекті (көкейтесті) (актуальная) -
өзгергіш жұмыс жағдай-ларында қажетті маңызын
жоғалтпайтын информация, яғни зерттелу аймағында
объектінің қалып-күйін кез келген сәтте дәлме-дәл
бейнелей алатын информация.
Информация толық - қойылған сұраққа толық әрі
тиянақты жауап бере алатын информация.
Информация түсінікті (понятная) - информацияны
алушыға түсінікті тілде жазылған мәлімет.

Ұқсас жұмыстар
ЭЕМ-ң қызметі, құрамы және жіктелуі. IBM PC және басқа осы тәріздес дербес компьютерлер жұмысы жайында мәліметтер. Алгоритмдік тілдер туралы мәліметтер
ЭЕМ-ң қызметі, құрамы және жіктелуі туралы ақпарат
Бұлтты және мобильді технологиялардың мысалдары
Ноутбуктардың дербес компьютерлерден артықшылықтары
IBM PC және басқа осы тәріздес дербес компьютерлер жұмысы жайында мәліметтер
Windows операциялық жүйелері
Қалталық дербес компьютер
Операциялық жүйелер, оның даму түрлері ( MS –DOC, NC,OS/2,UNIX,Windpws оның түрлері)
Есептеу техникасының (машинаның) даму тарихы
Қолданбалы жүйелік программалар
Пәндер