Капитал есебі

Презентация қосу

Капитал және резервтер есебі
«Капиталдың» ұйымдағы маңызы. «Капитал» түсінігі.

• Кез келген шаруашылық жүргізуші субъектінің қызметінің негізі
капитал болып табылады.
• Өз қызметінің басында ұйым өзінің капиталын қалыптастырады,
болашақта оның жеткіліктілігін үнемі қадағалап отыруы керек, оның
көлемін ұлғайту және сақтау бойынша шаралар қабылдауы керек.
«Капитал және резервтер» бөлімінің шоттары капитал мен
резервтерді есепке алуға арналған.
• Капитал - бұл ұйымның барлық міндеттемелерін шегергеннен кейін
қалған үлес (Капитал=Активтер- Міндеттемелер).
• Капитал бухгалтерлік баланстың пассивті бөлімінде орналасқан.
«Капитал және резервтер» бөлімінің шоттары

5000 «Жарғылық капитал»
5100 «Төленбеген капитал»
5200 «Сатып алынған меншікті үлестік құралдары»
5300 «Эмиссиялық пайда»
5400 «Қосымша төленген капитал»
5510 «Резервтер»
5600 «Бөлінбеген пайда (жабылмаған зиян)»
5710 «Қорытынды пайда (қорытынды зиян)»
“Жарғылық капитал” есебі

Жарғылық капитал:
-ұйымның капиталында жетекші орын алады;
-өндірістік қызмет үшін кәсіпорынға қажет бастапқы капитал;
-кәсіпорынның құрылтай құжаттарында тіркеледі;
-бұл құрылтайшылардың жарғылық қызметін қамтамасыз етуге арналған қаражат
мөлшері;

Жарғылық капиталға салымдар:
-ақша;
-бағалы қағаздар;
-заттар;
-меншік құқығы және басқа да мүліктер болуы мүмкін.
Кәсіпорындардың әртүрлі түрлері (АҚ, ЖШС т.б) үшін тіркеу кезінде ең төменгі
жарғылық капитал салу мөлшері бар.
Жарғылық капиталдың функциялары

1. Бастапқы.
-Бастапқы капиталды қамтамасыз етеді.
-Жарналар кәсіпорынның қызмет етуінің материалдық негізін құрайды.
2. Кепілдік.
-жарғылық капитал несие берушілердің мүдделеріне кепілдік беретін
кәсіпорын мүлкінің ең аз мөлшерін анықтайды.
-акционерлік қоғам немесе шаруашылық серіктестік кредиторлар алдында
өзінің мүлкі шегінде жауап береді.
3. Үлестік.
-әр акционердің немесе кәсіпорын басқарушысының үлесін белгілейді.
«Жарғылық капитал» бөлімшесінің шоттары

5000 «Жарғылық капитал»
5010 «Артықшылығы бар акция»
5020 «Жай акциялар»
5030 «Салыпдар мен пайлар»
Эмиссиялық кіріс есебі

Эмиссиялық кіріс дегеніміз - акционерлік қоғам өз акцияларын олардың атаулы
(номиналды) бағасынан жоғары бағаға сату нәтижесінде түскен сомасы
(эмиссиялық кірісі). Мұндай капиталдың есебі 5310 «Эмиссиялық пайда»
шотында жүргізіледі. Бұл шоттың кредиті бойынша акциялардың нақтылы
құнынан оларды сатудың нақты құнының асқан артық соманың түсуіне қарай
ақшалай қаражаттарды есепке алу шоттарының немесе 1270 «Өзге қысқа
мерзімді дебиторлық берешек» шотының дебетінде көрсетіледі.
Эмиссиялық кіріс шоты акционерлермен дивиденд түріндегі бөлуге жатпайды.
Басқаша айтқанда, эмиссиялық кірістің ақшалай эквиваленті алынғаннан кейін
ол компанияда қалады.
Резервтік капитал есебі

Қолданыстағы заңдарға және құрылтай құжаттарына сәйкес кәсіпорындар
резервтік капиталды құра алады.
Резервтік капитал - бұл кәсіпорын капиталының бөлігі:
-операциялық қызметтен болған шығындарды жабу,
-күтпеген ақша қаражаттарың жетіспеушілігінен сақтандыру,
-негізгі капиталды толықтыру,
-ал акционерлік қоғамдар болған жағдайда, егер алынған табыс жеткіліксіз
болса, артықшылықты акцияларға дивидендтер төлеу үшін қажет.

Ұйымдастыру барысында құрылған резервтерді бөліп көрсету керек, мүмкін
шығындарды резервтік капиталмен жабу үшін, мысалы, жарғылық
капиталды ұлғайтуға, бөлінген табыстың бір бөлігін таза кірістің
жетіспеушілігіне төлеуге жұмсауға болады. Резервтік капитал есепті
кезеңнің соңына ұйымның бөлінбейтін кірістерінен құрылады.
«Резервтер» бөлімшесінің шоттары

5510 «Резервтер»
5510 «Құрылтайшы құжаттармен белгіленген резервтік
капитал»
5520 «Негізгі құралдарды қайта бағалау резерві»
5530 «Материалдық емес активтерді қайта бағалау резерві»
5540 «Өзге жалпы пайда арқылы әділ құн бойынша
есептелетін қаржылық активтерді қайта бағалау резерві»
5550 «Қаржылық активтер бойынша шығындар резерві»
5560 «Шетел қызметі бойынша шетел валютасын қайта
санау резерві»
5570 «Өзге резервтер»
Қорытынды пайда (қорытынды зиян) есебі

Бухгалтерлік есеп жүргізуде ұйым қызметінің қорытынды қаржылық
нәтижесі туралы ақпаратты жинақтау үшін 5710 «Қорытынды пайда
(қорытынды зиян)» шоты арналған. Жыл бойына қарапайым
қызмет, сондай-ақ операциялық және операциялық емес кірістер
мен шығыстар осы шоттан есептен шығарылады. Сонымен қатар,
төтенше кірістер мен шығыстар 5710 шотында жиналады. Онда
бюджетке табыс салығы бойынша қарыздар, сонымен қатар
салықтық құқық бұзушылықтар үшін айыппұлдар көрсетілген. 5710
Қорытынды пайда (қорытынды зиян)» шотының сальдосы ағымдағы
жылдың таза пайдасына (немесе зиянына) тең болады және 5610
«Бөлінбеген пайда (жабылмаған зиян)» шотына аударылады.
Бөлінбеген пайда( жабылмаған зиян) есебі

Кәсіпорынның бөлінбеген пайдасы (жабылмаған шығыны) -
бұл ұйымның жалпы кірістерінен экономикалық негізделген
нәтижелер шегерілгеннен кейін қалыптасатын, бөлуге
арналған таза кіріс түрінде көрсетілген кәсіпорынның есепті
кезеңдегі қаржылық нәтижесі.
Қаржылық нәтиже:
бөлінбеген пайда түрінде (кірістердің шығыстардан асуы)
немесе өтелмеген шығын түрінде (шығыстардың кірістерден
асып кетуі) түрінде болуы мүмкін.
Бөлінбеген пайда (жабылмаған зиян) 5610 шотында
көрсетіледі.
Пайдаланылған әдебиеттер

1. https://helpiks.org «Капитал және резервтер есебі»
2. https://mylektsii.ru «Капитал және резервтер есебі»
3. Ebooks.semgu.kz «Капитал есебі»
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

Меншікті капитал

Меншік капиталының есебі туралы ақпарат

Төленбеген капитал шоты

Жарғылық капиталдың есебі

Жарғылық капитал есебі

Кәсіпорын, оның өндірістік қорлары

Бухгалтерлік баланс туралы

Банктегі қаржылық және басқару есебі

НЕГІЗГІ ҚҰРАЛДАРДЫҢ КІРІСІМЕН ШЫҒЫСЫ.

Тауарлыматериалдық қорлар

Пәндер