Тақым шұңқыры




Презентация қосу
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕДИЦИНАЛЫҚ
АКАДЕМИЯСЫ

Қалыпты анатомия кафедрасы

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы: Сан өзегін және тақым шұңқырын модельдеу

Орындаған: Шоханқызы А.
Тобы: В-ЖМҚА-10-19
Қабылдаған: Турекулова А.К.
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
1. Сан өзегі
2. Сан өзегінің тесіктері
3. Гунтер өзекшесі
4. Тақым шұңқыры
5. Грубер өзекшесі
ІІІ. Қорытынды
ІV. Пайдаланған әдебиеттер
Сан өзегі
Сан бұлшықеттерінің бойында сан бұлшықеттерінің өзекшесі,
canalis femoralis орналасқан. Бұл өзекше, сан жарығы болған
жағдайда байқалады. Сан өзекшесінің, canalis femoralis-тің
ұзындығы шамамен 0,5 см. Сан венасының ішкі қапталында
орналасқан. Бұл өзекшенің ішкі және сыртқы тесігі және үш
қабырғасы ажыратылады.
Сан өзегінің ішкі тесігі
Сан өзекшесінің ішкі тесігі, annulus femoralis жарық болған
жағдайда байқалады. Ол, құрсақтың алдыңғы қабырғасының артқы
бетіндегі шаптың латералдық шұңқырында fossa inguinalis lateralis
орналасады.
Қабырғалары:
a) алдыңғы қабырғасы — шап байламы, Іід. Inguinale;
b) латералды қабырғасы — сан венасы, V. Femoralis;
c) медиалды қабырғасы — лакунарлы байламнан, lig. Lacunare;
d) артқы қабырғасы — қырқалы бұлшықеттің фасциялық
табақшасы, fascia pectineae тұрады.
Бұл тесіктің ішкі беті құрсақтың көлденең бұлшықетінің фасциялық
қабықшасымен және ішастармен жауып орналасқан.
Сан өзегінің сыртқы тесігі
Сан өзекшесінің сыртқы тесігі, санның тері асты үлкен венасы
саңылауының, hiatus saphenus маңында орналасқан. Бұл өзекшенің үш
қабырғасы ажыратылған.
Қабырғалары:
a) алдыңғы қабырғасы — шап байламы, Іід. Inguinale;
b) латералды қабырғасы — сан венасы, V. Femoralis;
c) артқы қабырғасы — қырқа бұлшықетінің фасциялық
қабықшасынан, fascia pectineaee тұрады.
Гунтер өзекшесі
Санның ішке тартқыш бұлшықеттерінің өзекшесі, canalis adductorius
немесе Гунтер өзекшесі деп аталынады. Ол сан өзекшесінің тікелей
жалғасы болып саналады. Төменгі бағытта өтіп, тақым шұңқырына
ұласады.
Қабырғалары:
a) медиалды қабырғасы — санның ішке тартқыш үлкен
бұлшықетінен, m. adductor magnus;
b) латералды қабырғасы — санның төрт басты бұлшықетінің
медиалды бұлшықетінен, m. vastus medialis;
c) алдыңғы қабырғасын — санның медиалды және латералды
қабырғасын құраушы бұлшықеттерінің арасындағы фасциялық
табақшадан тұрады.
Бұл өзекше арқылы сан артериясы мен сан венасы, a. et v. femorales
және тері асты нерві, п. saphenus өтеді. Ол төмен бағытта тақым
шұңқырына қарай өтеді.
Тақым шұңқыры
Тақым шұңқыры, fossa poplitea, ол тізе аймағының артқы қапталында
орналасқан. Сыртқы пішіні ромб тәрізденіп келген.
Қабырғалары:
a) жоғарғы латералды қабырғасы — санның екі басты
бұлшықетінен, m. biceps femoris;
b) жоғарғы медиалды қабырғасы, жартылай жарғақты
бұлшықетінен, m. Semimembranosus;
c) төменгі медиальды және латералды қабырғалары, балтыр
бұлшықетінің, m. gastrocnemius медиалды және латералды
бастарынан;
d) табаны — ортан жілік тақымдық бетінен, facies poplitea тұрады.
Тақым шұңқырында: қан тамырлар мен нервтер, лимфа тамырлары,
олардың түйіндері, май қатпарлары орналасқан.
Тақым шұңқыры төмен бағытта сирақ-тақым өзекшесіне, canalis
cruro popliteus, ұласады.
1 – m. gastrocnemius
2 – m. gastrocnemius(caput laterale)
3 – m. soleus
4 – tendo calcaneus [Achillis]
5 – m. soleus
6 – tendo m. plantaris
7 – m. plantaris
8 – fossa poplitea
9 – m. semimembranosus
10 – tendo m. semitendinosi
11 – m. adductor magnus
1 - m. popliteus;
2 - m. tibialis posterior;
3 - m.peroneus brevis;
4 - tendo calcaneus;
5 -m. flexor hallucis longus;
6 - m. flexor digitorumlongus;
7 - m. soleus.
Грубер өзекшесі
Сирақ-тақым өзекшесі, canalis cruro popliteus немесе Грубер атты
өзекшесі, ол сирақтың артқы бетінде, сирақтың беткей бұлшықеттері
мен теренде орналасқан бұлшықеттерінің аралығында бойлай тақым
шұңқырынан өкшелік ахилл сіңірінің медиалды қапталына дейінгі
аралықта орналасқан. Қабырғалары:
a) алдыңғы қабырғасы — сирақтың жоғарғы 2/3 бөлігінде артқы
асықты жілік бұлшықетінен, m. tibialis posterior;
b) төменде алдыңғы қабырғасы — бас бармақ башпайын бүгетін
ұзын бұлшықеті, m. flexor hallucis longus;
c) артқы қабырғасы — сирақтың камбала тәрізді бұлшықетінен
тұрады.
Грубер өзекшесінің тесіктері
Грубер өзекшесінің үш тесігі: жоғарғы кіретін, алдыңғы және
төменгі шығатын тесігі ажыратылады.
a) жоғарғы кіретін тесігі:
● алдыңғы қабырғасы, тақым бұлшықеті, m. popliteus,
● артқы қабырғасы камбала бұлшықетінің доға тәрізді
сіңіршесінен;
b) төменгі тесігі, сирақтың төменгі бөлігінде, камбала тәрізді
бұлшықеттің ахил сіңіріне ұласқан жерінде;
c) алдыңғы тесігі сирақтың проксимальды бөлігіндегі сүйек
аралық жарғақтың жоғарғы тесігі болып саналады.
Артериясы
Сан өзегінің артериясы а.сanalis femoralis. сыртқы мықын
артериясының жалғасы, шап жалғамасының астында, тамырлық
тесікте, lacuna vasorum, басталады.
Қан кетуді тоқтату үшін сан артериясын санға шығатын жерінде оs
rubis ке қысады. Сан артериясынан медиальді сан венасы орналасады.
Сан артериясы онымен бірге suleus fremoralis anterior- да өтіп, сол
жерде poplitea-ға жалғасады.
A.femoralis тің тармақтары:
1. A.cariumflexia ilium superficialis - мықын сүйектің беткей айналмасы.
2. A.epigastrica superficialis – беткей құрсақ үсті артериясы.
3. Aa.pudendae externae – сыртқы жыныс артериясы.
4. A.profunda femoris – терең сан артериясы.
5. A.genus descendens - ерекше ұзын тамыр.
Артериясы
Тақым артериясы сан артериясының тікелей жалғасы. Артерия canalis adductoris -
тің төменгі тесігі тұсында басталып, жартылай жарғақты бұлшықеттің,
m.semimembranosus, астында жатып, тақым шұңқыры түбінен, басында facies
popliteal ға кейін тізе буынының буын қабына, төменгі ішінде, m popliteus, жанасып
жүреді. Тақым шұңқырында алғашында төмен және кішкене латеральді, тақым
шұңқырының ортасынан тіп тік бағыт алады.
A.popliteа ның тармақтары:
1. Aa genus superiors lateralis et medialis – тізенің жоғарғы артериялары, латералді
және медиaлді, ортан жілік айдаршықтарының жоғарғы жиегі деңгейінде шығады,
әрқайсысы өз жағынан тізе буынын орап өтіп, оның алдыңғы бетіне ауысып сол
жерде өзара анастамозданып , тізе буынының артериялық торын түзуге қатысадаы.
2. Aa genus inferiors lateralis et medialis – төменгі тізе артериялары, латералді және
медиaлді,тізе буыны аймағында жоғарғы артериялар тәрізді тармақталады, бірақ та,
A.popliteа дан ортан жілік айдаршықтарының төменгі жиегі деңгейінде шығады.
3. Aa genus media – ортанғы тізе артериясы тізе буынының жоғарғы және төменгі
артерияларының арасы ортасынан шығады, буын қапшығын тесіп өтеді де, крест
тәрізді байламдарда тармақталады.
Пайдаланылған әдебиеттер
1. Адам анатомиясы А. Рақышев 1995 II том
2. Адам анатомиясы атлас Ә.Б.Әубәкіров, Ф.М.
Сүлейменов, М.З. Шайдаров, Т.М.Досаев, Ғ.З. Хайрли
ІІІ том
3. Рақышев, А.Р. Адам денесі. 3 томдық. Т.1. Сүйектер
туралы ілім. – М.:ГЭОТАР-Медиа,2014
4. www.google.ru
5. https://studopedia.org

Ұқсас жұмыстар
Кілегейлі қабығы
Каспий көлінің көріністері
АЯҚТЫҢ ЕРКІН БӨЛІГІН ЖІКТЕП-СЫЛУ ТӘСІЛДЕРІН МЕҢГЕРУ
Сан бұлшықеті
Құрсақтың алдыңғы қабырғасының шекарасы
Ақтөбе қаласынан
Төменгі жақ сүйек
Ноцицепциялық жүйе
Ірі қара малының гигиенасы туралы ақпарат
Жанартаулық көлдер
Пәндер