Үшінші әлем - және төртінші әлем елдері

Презентация қосу

«Үшінші әлем» - және «төртінші әлем»
елдері

ОРЫНДАҒАН:ҚОНАҚБАЙ А.Н.
ТОБЫ:5В020300-ТАРИХ 3 КУРС
Бүгінде елдер экономикалық даму үдерісіне қарай бөлінеді.

дамыған

орта дамыған

дамушы

даму үдерісі байқалмаған
елдер (төртінші әлем)
“Үшінші Әлем” — әлемдегі дамушы елдердің шартты атауы. Шамамен 1945 — 1990 ж. дүние жүзі
мемлекеттері капиталистік және социалистік болып 2 лагерьге бөлінді. Осы жылдар аралығында отарлық
езгіден енді ғана құтылып шыққан Оңтүстік-Шығыс Азия, Африка, Латын Америкасы елдері шартты түрде
“Үшінші Әлемге” жатқызылды. 1989 — 1991 ж. Оңтүстік-Шығыс және Орталығы Еуропа мен КСРО-дағы
социалдық жүйе ыдырағаннан кейін екі лагерьге бөліну өз-өзінен жойылды.
Оның орнына аса жоғары технологиялық жетістіктерге жеткен мемлекеттерде (Батыс
Еуропа елдері, АҚШ, Жапония, т.б.) постиндустриалды елдер деген атау орнықты (қара Постиндустриалды
қоғам). Ал дамушы елдерде “Үшінші Әлем” деген түсініктер қалып қойды. Қазіргі кезде “Үшінші Әлемге”
негізінен Азияның, Африканың, Латын Америкасының артта қалған дамушы елдері жатқызылады.
«Үшінші әлем» түсінігі алғаш рет 1952 жылы 14 тамызда L’Observateur
журналында жарық көрген француз ғалымы Альфред Совидің мақаласында
қолданды.
Мақала авторы мемлекеттердің жан басына шаққандағы кіріс мөлшеріне
байланысты үшке бөлген:
«Бірінші әлем» мемлекеттерінің қатарына экономикасы ашық,нарықтық
қатынастарға негізделген Батыс елдері кіреді.
Индустриясы дамыған,бірақ экономикасы еркін емес бұрынғы
социалистік мемлекеттер «екінші әлем» елдерінің қатарын толықтырады.
«Үшінші әлем» елдері деп жоғарыда айтылған критерийлерге сәйкес
келмейтін әлемнің басқа мемлекеттері жатқызылады.
(Азия,Африка,Оңтүстік Америка)
1996 жылы Малайзия экономикалық бәсекелестікке қабілетті елдердің үздік
үштігіне кірді.Сарапшылар Малайзиялық керемет сөз қозғап,оны «Азиаттық
айдаһар» деп атай бастады.
Қазіргі Малайзияның ауыл шаруашылық экспорты жоғары болса да,оны аграрлы
ел деп айта алмаймыз.Бүгінде Малайзияның кен өндіруші және өңдеуші
өнеркәсібі қарқынды дамуда,ғылымды қажет ететін өндіріс нысандары да өсуде
Төртінші әлемнің елдерінде үнемі ашаршылық, төңкеріс, саяси дүмпу немесе
әлеуметтік қозғалыстар орын алып жатады. Бұған елдегі тұрақсыз экономикалық
саясат себеп болып отыр. Оған қоса, мұндай елдердің көбіне игеруге табиғи ресурсы
болмайды.
Әлемнің беделді экономистері ұсынған төртінші әлем елдерінің тізімі мынадай:

Африка: Мұхиттық
Азия:
Бурунди Гвинея елдер:
Ауғаныстан
Гвинея-Бисау Вануату Солтүстік
Бангладеш
Лесото Кирибати Америка:
Бутан
Мавритания Самоа
Шығыс Тимор
Судан Танзания Соломон Гаити
Йемен
Того аралдары
Камбоджа
Уганда т.б. Тувалу
Мьянма
Непал

Ұқсас жұмыстар

Әлем елдері экономикасы

Қазақстанның ядролық қарусыз әлем үшін бастамалары

Семей жерінде

ҚАЗАҚСТАН ЯДРОЛЫҚ ҚАРУСЫЗ ӘЛЕМ

Үшінші әлем елдері

Халықтың қартаюы

Қазақстанныңүшіншіжаңаруындағы цифрлық технология

Цифрлық экономика

СИНТОИЗМ VI-VII ғ

Монархия, аристократия және демократия: мәні мен ерекшеліктері (нақты елдер мысалында)

Пәндер