Даму психологиясын зерттеу әдіс - тәсілдері




Презентация қосу
Даму психологиясын
зерттеу әдіс-
тәсілдері.
Эксперименттік әдіс. Бұл әдістің маңызды
ерекшелігі зерттеушінің керекті құбылыстың
көрініс беруін тосып отырмай, оны
туғызатындығы. Эксперименттік әдістің 2 түрі
бар:

Лабораториялық Табиғи эксперимент –
табиғи жағдайда адамның
эксперимент – іс-әрекетінің барысында
арнаулы жағдайда, өтеді. Лабораториялық
жайда өткізіледі. эксперименттік әдісті ең
алғаш ашқан орыс ғалымы
А. Ф. Лазурский болған
Зерттеу әдістері қандай да бір әдіснамалық
талаптарға сай болады. Даму
психологиясында адамның психикалық
қызметтің зерттеулерінің алуан түрлі
әдістері бар. Оларды былай
топтастыруымызға болады:
- бақылау әдісі;
- эксперимент әдісі;
- әңгімелесу әдісі;
- қызмет нәтижелерін зерттеу әдісі;
- анкета әдісі;
- тест әдісі
Бақылау әдісі
Бақылау әдісі. Бұл даму
психологиясында кең тараған.
Бұл әдістің мәнісі,
басқа адамның іс-әрекетін ,
оның мінез-құлқын, психикасын
сыртқы көріністерін,
қозғалысын, сөйлеген сөзін,
мимикасын, оның қылықтарын
жүйелі жоспарлы түрде
бақылайды. Осыған орай ол
адамның психикалық
процестері, жай-күйі,
қасиеттері жөнінде қорытынды
жасайды. Бақылау әдісінің
ерекшелігі, ол адамның
психикалық көріністерінің
табиғи сақталуын қадағалайды.
Кемшілігі бақылаушы өзі
күткен көрінісін тосуға тиіс
Әңгімелесу әдісі.
Бұл әдісті
қолданғанда
мақсатын алдын-
ала анықтау
қажет. Негізгі
сұрақтарды
дайындау қажет.
Әңгіменің негізгі
мазмұнын, мәнін
сақтай отырып,
берілген
жауаптарға сәйкес
оларды түрлендіру
қажет. Әңгіменің
бүкіл барысында
жайма-шумақ
ықыласты сақтау
керек
Қызмет нәтижелерін зерттеу әдісі
Қызмет нәтижелерін зерттеу әдісі. Бұл әдіс
адамның шамасы, дағдылары, жұмысқа
деген қабілеті, білім деңгейі сияқты
психикалық еркешеліктерін анықтайды.
Балалардың жазған шығармаларын,
суреттерін, күнделіктерін, еңбек сабағында
істелген заттары арқылы, зерттеу арқылы
болады.
Анкета әдісі. Зерттелушілерге бірқатар сұрақтарға
жауап жаздырады. Жазба жауаптарға анализ
жасалынады, содан соң статистикалық өңдеуден
өткізіледі, одан кейін белгілі бір қорытынды
жасалынады.
Тест әдісі. Ағылшын тілінен енген сөз
(«сынақ») деген мағына білдіреді. Арнайы
дайындалған, стандартталған сұрақтар
тізбегін тест деп атаймыз
Зерттеу стратегиясы
Зерттеу стратегиясы: констатация және қалыптастыру
Констатациялық зерттеу стратегиясына бақылау мен
констатациялық экспиримент нұсқалары енеді.
Қалыптастыру экспирименті – жас ерекшелік
психологиясының жаңа стратегиясын – қалыптастыру
(генетикалық) зерттеудің стратегияларын жүзеге
асырудан тұрады. Даму психологиясында
констатациялау және қалыптастыру экспирименті бір-
брімен бірлесе отыра жүргізіледі. Диагностикалық
кезеңде даму деңгейінің өзектілігі мен жетістігін
констатациялау қамтамасыз етілсе, қалыптастыру
кезеңде алдын ала қойылған болжамға сәйкес жаңа
деңгейге жету жетістігі қарастырылады. Қортынды
кезінде констатациялау қолданылады.
. Эмпирикалық зерттеуді ұйымдастыру
Даму психологиясында эмпирикалық зерттеуді
ұйымдастыру аса маңызды. Даму психологиясында көп
қолданылатын әдістін бірі- кесінді. Кесінді әдісі
обьектінің әр кезеңдегі даму қалпының констатациясын
(өлшемін) көрсетеді. Кесінді әдісі екі тәсілімен
жүргізіледі. Көлденең әдісі – әр түрлі жастағы
адамдарды бір мезгілде салыстыру. Мысалы , әр жас
кезеңіндегі , атапайтқанда, 6,7,8 жастағы балалардың
мақал-мәтелдердің мағынасын түсіну ерекшелігін
зерттеу нәтижелері талданады. Алынған нәтижеге орай
график салынады да, одан жастын өсуіне қарай мақал-
мәтелді түсіну деңгейін жоғарылағаны анық байқауға
болады. Алайда, түсіну механизмі беймәлім.Лонгитюдті
әдіс бір адамның психологиялық сапаларының өзгеруін
ұзақ уақыт бақылап, зерттейді.
Даму психологиясын зерттеуді ұйымдастыру
әдістері мен стратегиясы
Даму психологиясын зерттеу стратегиясы
-констатациялау
-қалыптастыру (генетикалык)
Зерттеудің әдіс-тәсілдері
-бақылау, қонстатациялық экспиримент, интервью,
сауалнама, тест, проективті, іс-әрекет өнімін талдау,
салыстыру(егіздер, норма және ауытқу, кросс-мәдени),т.б.
-қалыптастыру эксперименті (оқытушы,экспериментті-
генетикалық, генетикалық-модельдеу)
Зерттеуді ұйымдастыру сұлбасы
-лонгитюдті
-көлденең әдісі

Ұқсас жұмыстар
Контингентті басқару теориясы
Макаренко және педагогикалық психология
Әскери психология
Коррекциялық бағдарламаның түрлері
Экспрессивтік әдістер
Балалар психологиясының даму тарихы, теориялары туралы негізгі түсініктер
Дамыта оқыту технологиясының принциптері
Салыстырмалы - тарихи тіл білімі, оның тіл білімін дамытудағы орны
Балалар психология пәні. Міндеттері мен жалпы мәселелері. Балалар психикасының даму заңдылықтарын зерттеу әдістері
Адамның еңбек іс-әрекетінің психологиялық ерекшеліктерін, еңбек дағдыларының даму заңдылықтарын, еңбекті ғылыми негізге сүйене отырып ұйымдастырады
Пәндер