Антигендік құрылымы




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ «ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН
ДЕНСАУЛЫҚ САҚТАУ МЕДИЦИНА АКАДЕМИЯСЫ» АҚ
МИНИСТРЛІГІ

«Микробиология» кафедрасы

СӨЖ
Тақырыбы: Тогавирустар. Рабдовирустар

Орындаған: Маткерім Б.
Тобы: В-ЖМҚА-01-18
Қабылдаған: Курманбекова Ш. Ж.

Шымкент 2020 ж.
ЖОСПАР

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Тогавирустар
2. Рабдовирустар
III. Қорытынды
IV. Пайдаланған әдебиеттер
Тогавирустар.
Таговирустар лат.(toga-плащ-жамылғы) – буынаяқтылар
арқылы жұғатын, адамдарда жүйелі дене қызбасын және
вирустық энцефалиттер қоздыратын арбовирустардың
(arthropod borne –буынаяқтылармен берілетін) бір тобына
жатады.
Таксономиясы.
Тұқымдастығы: Туыстастықтары:
• Togaviridae. • 1.Alphavirus
(Синдибис
вирусы).
• 2.Rubrivirus
(Қызамақ
вирусы).
Альфавирустар.

Құрылымы, Химиялық құрамы.
Альфавирустардың құрылымы күрделі,
мөлшері бойынша гетерогенді липидті сыртқы
қабаты (суперкапсиді) бар, симметриясы куб
(икосаэдр тәрізді) типті. Вирустың сыртқы
құрамында гемагглютинині болады,
гликопротейнді «тікенекшелермен» ұзындығы
10 нм қоршалған. Вириондары сфера пішінді,
диаметрі 45-75 нм. Біржіпшелі (+) РНҚ
молекуласынан тұратын геномы симметриясы
куб типтес, капсидте орналасқан вирустық (+)
РНҚ ақпараттық и РНҚ ның қызметін атқарады.
Антигендік құрылымы.
Бұл вирустардың екі антигені бар.

Екіншісі – түрлік және
Олардың біреуі –
типтік – спецификалық,
туыстастық –
сыртқы қабықшасынын
спецификалық,
гликопротеидтердің
нуклеокапсидпен
құрамына кіреді
байланысты.
(гемогглютинин).
Дақылдандыру.
Кез келген вирустар сияқты оларды
дақылдандыру үшін бірнеше тәсілдер
бар:

Альфавирустарды Тауық эмбрионына Тауық эмбрионына
бөліп алу үшін жұқтыру фибропластарынан
әмбебап модель (сарыуаздық дайындалған
ретінде жаңа қапшыққа). жасуша
туылған ақ дақылдарына
тышқандарға жұқтыру (ЦПӘ
жұқтыру және агар
(энцефалит, сал қабатының астында
болу). түйнекдақтар
қалыптастырады).
Таговирустардың репрадукциялануы жасуша
цитоплазмасында атқарылады.
Репродукциялану циклы 4-8 сағатқа созылады.
Вирус жасушаға адсорбцияланғаннан кейін
оның ішіне виропексис (эндоцитоз) жолымен
енеді. Вирустық (+) РНҚ цитоплазмада
босанып шығады. Вирустық (+) РНҚ иРНҚ-ның
молекуласының симметриясына ұқсас
болғандықтан, (+) РНҚ рибосомалар танып
алады және тасымалданады (трансляция). Өте
үлкен полипротейнді молекула пайда болады.
Төзімділігі.

Липидқұрамды сыртқы қабықшасы болтындықтан олар
эфирдің, детергенттердің әсеріне сезімтал келеді, және де 56
С температурада сақтайды. Бұл вирустар УК сәулесінің,
формалиннің, хлор құрамды дезинфектанттардың әсеріне өте
сезімтал.
Эпидемиологисы.

Альфавирустар табиғатта кең таралған, оңтүстік ендікте
орналасқан елдерде жиірек кездеседі. Тасымалдаушы
жәндіктердің белседілігінің арту мерзіміне байланысты
індеттің маусымдылығы байқалады. Арбовирусты
инфекциялар табиғи – ошақты ауруларға жатады және
кең таралған тасымалданушылықпен сиатталады.
Жәндіктерден басқа олардың, негізгі иесі омыртқалы
жануарлар болып табылады (ұзақ мерзімді вирусемия
болуына байланысты). Арбовирустар жәндіктердің сілекей
бездерінде шоғырланады және сілекеймен бірге шығады.
Вирустар кенелерде трансовариальды жолмен
ұрпақтарына беріледі, яғни негізгі берілу механизмі болып
табылады. Адамдаға әдетте масалар, кенелер, шіркейлер
шаққанда жұғады (трансмиссивті жолмен берілу).
Патогенезі және клиникалық көріністері.

Вирустар буынаяқтылардың тіндері мен ағзаларында,
соның ішінде сілекей бездерінде, көбейеді. Адамдардың
немесе жануарлардың қанын сорған кезде вирус қанға
түсіп, ішкі ағзаларға тарайды. Қоздырғыштың ағашқы
репродукциялануы қан тамырларының, лимфалы
түйіндердің, фагоциттердің эндотелиялық жасушаларында
ақарылады. Содан кейін көбеиген вирустар қайтадан қанға
түседі, нәтижесінде осындай екіншілік вирусемия дене
қызбасын көтеруге себепкер болады. Ал нейротропты
вирустар ОЖЖ – өтіп, жасушаларының бұзылуын туғызады
(энцефалиттердің ауыр түрін қоздырады). Альфавирустар
және де дене қызбасы дамитын әртүрлі аурулар, тері
беткейлерінде бөртпелер қоздыруы мүмкін, кейде
артриттер, қан кету туғызуы ықтимал.
Иммунитеті.

Ауырып тұрғаннан кейін тұрақты иммунитет
қалыптасады. Комплементбайланыстырушы
антиденелер 1 жылға дейін сақталады,
олардың жоғарғы титрде табылуы
инфекцияға жақын арада шалдыққанын
көрсетеді. Вирусбейтараптаушы антиденелер
және антигемагглютининдер бірнеше жыл
бойы сақталады.
Микробиологиялық диагноз қою.

қан(вирусемия кезінде),
жұлын сұйықтығы
(меингоэнцефалит кезінде),
Зерттеуге алынатын несеп, секциялық
заттар: материялдар.

біріншілік және ауыспалы
Вирусты бөліп жасша дақылдарына (ЦПӘ,
алып(индукциялау): түйіндақтар түзілу) және жаңа
туылған ақ тышқандарға (сал
болу, өлім туғызу) жұқтыру.
Емдеуі.

Антивирустық преператтар – рибавирин,
интерферон, реаферон т.б. қолданылады.

Алдын алуы.
Спецификалық профилактика мақсатында
инактивацияланған өлі вакцина қолданылады.
Рабдовирустар.

Рабдовирустар (грекше;rhabdos – шыбық, таяқ
деген мағына береді) – сүтқоректілерде,
балықтарда, жәндіктерде, қарапайымдыларда
және өсімдіктерде әртүрлі зақымдану
туғызатын, РНҚ – құрамды вирустар, олардың
80-нен астам түрлері белгілі. Rhabdoviridae
тұқымдастығы өкілдерінің табиғи иесі кең
ауқымды олар әртүрлі омыртқалы және
омыртқасыз жануарларға
патогенді.Адамдарға везикулярлы стоматит
және құтыру вирустары патогенді болып
табылады.
Таксономиясы.

Тұқымдастығы: Rhabdoviridae
Туыстастығы: Vesicolovirus - везикулярлы Индиана
стоматит вирусы.
Lyssavirus - құтыру вирусы.
Ephemerovirus - сиырдың біркүндік қызба вирусы.
Cytorhabdoviru – салатта сарғшнекер қоздырытын
вирус.
Nucleorhabdovirus - картопта сарғыш ергежейлік
қоздыратын вирус..
Novirhabdovius - Гематопоэздің жұқпалы некрозын
қоздыратын вирус
Құрылымы.

Вириондары оқ (пуля) тәрізді немесе таяқша
пішінд,мөлшері 170*70 нм.Сыртында екі қабатты
липидқұрамды қабықшасы (суперкапсид)
болады,одан гликопротеинді тікенешелер (ұзындығы
5-10 нм,диаметрі - 3 нм) шығып тұрады.Вирионның
ортасында сыртқы қабатпен матристік ақуызбен( М)
бөлініп тұратын,симметриясы спираль типті
нуклеокапсид (РНП).Геномы біржіпшелі сызықшалы
фрагменттелмеген (-) РНҚ.Вириондарының
құрамында біренеше ақуыздар болады: капсидтік
және матристік ақуыздар,РНҚ полимераза және
басқа да ферменттер,және де сыртқы қабықшаның
тікенек тәрізді өсінділерінің құрамына кіретін
гликопротеин.
Антигендері.

Нуклеопротеин (NP) топтықспецификлық
антиген (ИФР,КБР мен анықталады).Сыртқы
қабықшының гликопротеині типтік
спецмфмкалық антиген,вирионның
жұқпалылығына және гемагглютинациялаушы
белсенділігіне жауапты (БР және ГАТР мен
анықталады).
Коксаки, ECHO вирустар және 68-71 типті
энтеровирустар

Коксаки вирусы 1948 жьшы АҚШ Коксаки мекенінде
полиомиелит тәрізді аурумен ауырған науқастың
нәжісінен бөлініп алынған.
Коксаки вирусы жаңа туған тышқандар үшін
патогендік дәрежесі бойынша 2 топқа бөлінеді - А
Коксаки (баяу салды тудыра отырып қаңқа
бұлшықеттерін зақымдайды) жөне Б Коксаки
(тырысу салын дамыта отырып ОЖЖ зақымдайды;
тышқандардың өліміне әкеледі). Антигендік қасиеті
бойынша ажыратылатын А тобы 23 серологиялық
топпен, В тобы 6 серологиялық топпен сипатталады.
Пайдаланған әдебиеттер
Негізгі:
1) Жеке микробиология. 1 бөлім. Медициналық бактериология :
оқу құралы / Ғ. Т. Алимжанова [ж/б.]. - Алматы : Эверо, 2016. -
380 бет. с. -250экз.
2) Жеке микробиология. 2 бөлім. Медициналық протозоология,
микология және вирусология : оқу құралы / Ғ. Т. Алимжанова
[ж/б.]. - Алматы : Эверо, 2016. - 272 бет. с.250экз.
3) Медициналық микробиология, вирусология және иммунология.
2 т. 1 т. : оқулық - М. : ГЭОТАР - Медиа, 2016. - 416бет-1 экз.
4) Санитарлық микробиология : оқу-әдістемелік нұсқауы - Алматы
: Эверо, 2014-50 экз.
5) Арықпаева, Ү. Т. Медициналық микробиология. Т. 1 : оқу
құралы. - Қарағанды : ЖК "Ақ Нұр", 2012. – 100 экз.

Ұқсас жұмыстар
Листериялар. Морфологиясы, физиологиясы, антигендері Экологиясы. Балалар патологиясында алатын орны. Иммунитеті. Лабораторлық диагностикасы. Профилактикасы мен емі
Аллерген және антиген
Энтеровирустардың этиологиясы
ТІРІ ВАКЦИНА АЛУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ
Протей
«Вирустың енуі. Иммунитет»
Клебсиеллалар туралы түсінік
Альфавирустар тұқымдастығы
ДЕЗИНФЕКТАНТТАРҒА ГАРДНЕРЕЛЛАЛАР
­ауруханаішілік инфекциялардың маңызды қоздырғышы
Пәндер