Мотивация процесінің сызбасы




Презентация қосу
СӨЖ
Тақырып:Тұлғаның
мотивациялық профилі

Тексерген: Муликова А.С
Орындаған:Қадылбекова А.Ә
Тобы: ҚТ 20-01
Жоспар:

1 Мотивация

2 Негізгі түсініктер

3 А.Маслоудың теориясы

4 Альдерфердің ERG теориясы

5 Жанардағы отыңыз сөнбесін...
• Өмірге деген құлшынысыңызды жоғалттыңыз ба?
Ендеше оның қайта пайда болуына жағдай
жасаңыз. Өмірдің мәні де сол: әркім өзінің
мотивациясын өзі құрайды, өзі жасайды.
• Бізге, адамдарға, әрқашан бірнәрсе жетіспей
тұрады. Біздің ойымызша, уақыттың жетіспеушілігі,
дәл қажетті сәттің болмауы немесе дайындықтың
болмауы – бізге әрдайым кедергі болады. Шын
мәнінде, біздің әрекетсіздігіміздің басты себебі
– жеткілікті дәрежедегі мотивацияның болмауы.
• Сіз үшін өмірдегі маңызды нәрсе не?
• Мотивацияны табу қиын емес. Ол үшін тек қандай нәтиже
қалайтыныңды білуің керек. Егер елестеткен нәтиже
көңіліңді аспандатса, мақсатың айқын. Ал егер, нәтиже
көңіліңді көншітпесе, бұл мақсат айқын емес, саған мұның
қажеті де жоқ.
• Мотивация кез келген жерде қажет. Арықтау үшін, ең әдемі
болып жүру үшін, жетістікке жету үшін немесе бизнес бастау
үшін, оқуға түсу үшін де мотивация керек. Құлшыныстың бар
болуы жеткіліксіз, мотивацияны демеу керек, онымен жұмыс
істеу керек. Былайша айтқанда, мотивацияңыз өз әсерін,
пайдасын жоғалтып алмау үшін оны «қоректендіру» керек.
Мотивацияны қайдан алады?
Мотивация – белгілі бір мақсат үшін өзіңді ояту процесі. Адамдар
өмір сүруге деген құлшынысты қоғамнан, қоршаған ортадан алады.

Мотивация


бұл әркімнің өз мақсаттарына және ұйым мақсаттарына жету үшін
өзін және өзгелерді қызметке тарту процесі.

Қажеттілік


адамдардың психологиялық және физиологиялық жетіспеушілігін
сипаттайтын ішкі жағдайы.
Негізгі түсініктер
Мотив – бұл адамдарды белгілі бір іс-әрекет
жасауға итермелейтін себеп.
Стимул – ықпал ету тетіктерінің ролін атқарады
немесе жекелеген мотивтерді іс-әрекетке тартатын
«ұшықтырудың» тасымалдаушысы болып
табылады.
Мотивация процесінің сызбасы
Қажеттілік
Қажеттілік
терді жою
тердің пайда
жолдарын
болуы
іздестіру
3. Іс-әрекет
бағытын
анықтау

5. Марапат
4. Іс-
алу үшін іс-
шараларды
шараларды
орындау
жүзеге асыру

Қажеттілік
терді жою
Маслоудың иерархиялық қажеттіліктер теориясы

Негізгі ойлар :
• қанағатталмаған
қажеттіліктер адамды
іс-әрекетке итермелейді,
ал қанағатталғандар –
адамдарды
ынталандырмайды;
• иерархияда
қажеттіліктер жоғары
орын алған сайын, олар аз
көлемдегі адамдарға
мотиватор болып
табылады.
А.Маслоудың иерархиялық қажеттіліктер
теориясы

Өзін-өзі
көрсете білуге деген
қажеттілік.
Бұл жерде өнер, өзінің
жеке дара дамуы, мәдениет,
қызметкерлердің шығармашылық
мүмкіндіктері қарастырылады.

Құрметке ие болу қажеттілігі.
Мысалы: қол жеткізген дәрежелері,
қызмет бойынша өрлеу, атақтар,
құрмет белгілері, мансап.

Әлеуметтік қажеттіліктер.
Мысалы: белгілі бір топқа тиесілі болу қажеттілігі,
өз ойын айта білу, мәліметтермен алмасу және т.б.

Қауіпсіздік және болашаққа деген сенімділік қажеттілігі.
Мысалы: өмірге деген қауіпсіздік, жұмыс, қоғамдық қауіпсіздік.

Физиологиялық қажеттіліктер, олар адамның өмір сүруі үшін
керекті қажеттіліктер болып саналады. Мысалы, аштық, ұйқы, шөлдеу.
Альдерфердің ERG теориясы
Альдерфер,Маслоу
сияқты, иерархиядағы
қажеттіліктерді
қарастырған, бірақ бір
деңгейден екінші
деңгейге өту кез келген
бағытта жүруі мүмкін
деп есептеген.
Альдерфердің ERG теориясы
(қажеттіліктер тобы)
1. Тіршілік жасауға деген
қажеттіліктер
2. Байланыс қажеттіліктері
3. Өсу қажеттіліктері
Альдерфер теориясы бойынша өрлеу және кері жүрістің
сызбасы

• Қажеттіліктерді
қанағаттандыру процесі
– бұл қажеттіліктер
деңгейі бойынша жоғары
қозғалу.
• Фрустрация процесі –
бұл қажеттілікті
қанағаттандыруға
ұмтылғандағы жеңіліс.
Герцбергтің қос факторлы теориясы

Автордың пайымдауы бойынша, адамдарға
қажеттіліктерге қанағаттану да,
қанағаттанбау да әсер етеді.
Басқарушы алғашқыда қызметкерлерден
қанағаттанбаушылықты алып тастауы
керек, ал кейіннен барып
қанағаттанушылыққа қол жеткізу қажет.

Қажеттіліктер топтары

1. Мотивациялаушы (тануда, жетістікте, қызмет бойынша
өрлеуде және т.б.)
2. «Гигиеналық» (еңбек жағдайымен байланысты)
Қажеттіліктерді қанағаттандыру дәрежесін бағалау
шкаласы

1. Қанағаттанушылық – қанағаттанушылықтың
болмауы» (ынталандырушы қажеттіліктерді
қанағаттандыру еңбек белсенділігін арттырады, ал
қанағаттанбаушылық – кері әсер етеді).
2. «Қанағаттанушылық – қанағаттанушылықтың
болмауы» («гигиеналық» қажеттіліктердің
қанағаттанбауы еңбек белсенділігін төмендетеді,
ал қанағаттану – оны толықтай белсендірмейді).
Жанардағы отыңыз сөнбесін...

• Осыдан біраз жыл бұрын АҚШ университеттерінің бірінде студенттердің бітіру кешіне белгілі
бизнесменді сөз сөйлеу үшін шақырған. Сонда кездесуге екі сағат кешігіп келген бизнесмен мінберге
шығып, сөз сөйлеудің орнына 3 минуттық сөз айтып, шығып кетіп қалған екен. Ұйымдастырушылар
мұндай жағдайдың не себепті орын алғанын түсінбей қалады. Бірнеше сағат бойы бітіруші түлектерге
өзінің кеңестерін, ақылын айтады деп ойлаған олар, шын мәнінде, абдырап қалған.
• Сондағы бизнесменнің айтқан сөздері мынадай болған: «Сендер, түлектер, бүгін университет бітіріп
қолдарыңа диплом алып жатырсыңдар. Сендер үшін барлығы тамаша. Әрқайсысыңның әке-шешелерің
алып берген көліктерің бар. Дайын тұрған жұмыстарың бар. Еш уайымдарың жоқ. Бірақ мен сендерге
шындықты айтқым келеді. Бұл жұмыс арқылы сендер бар болғаны жылына 100 мың доллар табуларың
мүмкін. Ал мен үшін бұл ақша түк емес. Мен – бизнесменмін. Бүгін сендерге қарап ешбіріңнің көздеріңнен
жанып тұрған отты көріп тұрған жоқпын. Ал жанардағы отсыз сендер – ешкім емессіңдер!» – деп кетіп
қалған екен.
• Бірнеше жыл өтіп, бұл жағдай ұмытылған соң, әлгі университет басшылығы зерттеу жүргізіп көрмек
болады. Университетті бітірген студенттердің қай легінің әлеуметтік жағдайы жоғары екенін
салыстырмақшы болған. Нәтижесінде бітіру кешінде сөз сөйлеген студенттер ерекше өсім көрсеткен.
Олардың мұндай көрсеткішке жетудегі себебін анықтау қиынға түседі. Осы уақыт аралығында
ешқандай мұғалімдер мен ұстаздар ауыспағанын, университет жүйесінде ешбір өзгерістер болмағанын
ескере отырып, сол жылы сөз сөйлеген әлгі бизнесменді еске алады. Сонда университет басшылығы
шақырылған бизнесменнің 3 минуттық сөзі аталған студенттерге жақсы әсер еткенін түсінген.
• Сонда әлгі бизнесмен соншалықты не айтты дейсіз ғой? Ол – студенттердің жанарында от жақты.
• Жетістікке жету үшін көкірек пен жанардағы оттың болуының қаншалықты маңызды екенін дәлелдеді.
• Шын мәнінде, жетістікке жетіп, мотивацияны жоғалтпау үшін жанардағы отты жаға білу керек және
оны сөндіріп алмау қажет.
Пайдаланылған
әдебиеттер:
• Сайт:https://sites.google.com/site/kazrefa/
pedagogika/motivacia
• https://qamshy.kz/article/27851-motivatsiya-
%E2%80%93-omirdinh-mani-dgane-kez-kelgen-
dgetistikke-dgetudinh-dgoly

Ұқсас жұмыстар
Менеджменттегі ынталандыру қызметі
МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ ҚҰНДЫЛЫҚ БАҒЫТЫН
КӘСІПТІК ОҚЫТУ ЖҮЙЕСІНДЕГІ ПЕДАГОГИКАЛЫҚ МЕНЕДЖМЕНТ
Интербелсенді сабақтың құрылымы
Мотивация және өзіндік мотивация
Асыл шаруа қожалығы
Мақсатты болжаудың құрылымы және негізгі өлшемдері
Жартылай кокстеу процесі
БАСҚАРУ ПРОЦЕСІНІҢ МАҚСАТЫ
Кәсіпорындағы еңбек мотивациясы
Пәндер