Тарихтағы матриархаттың ықтималдығын қарастыру




Презентация қосу
Жұмыс мазмұны:

•Біздің мақсаттарымыз;
•Ғалымдардың тарихи дәлелдері мен
зерттеулері;
•Біздің көзқарасымыз;
•Қорытынды
•Тарихтағы матриархаттың ықтималдығын
қарастыру;
•Қазіргі қоғамдағы әйелдердің рөлін
бағалау;
•Осы мәселе бойынша біздің
көзқарасымыз;
•Қорытынды
Матриархат туралы
Матриархат, аналық ру (лат. matrіs — ана және грек. arche — билік, үстемдік) —
алғашқы қауымдық құрылыстағы қоғамдық құрылымның бірі. М. кейінгі палеолиттe (б.з.б. 40 — 10-
мыңжылдық аралығы) қалыптаса бастаған. М-тың дамуы қазіргі адамдардың (homo sapіens — саналы адам)
қалыптасу кезеңімен сәйкес келеді. М. рулық қауымдардың пайда болуына жағдай жасады. Ру қоғамдық
ұйымның бір түрі ретінде қалыптасып, онда әйелдер үстемдік жүргізді. Қоғам өмірінде әйел үстемдігінің
орнауы олардың дүниеге ұрпақ әкелудегі табиғи қызметіне, полигам. (көп некелік) қатынастарға және
тұрмыс-тіршілік пен үй шаруасының ұйтқысы ретіндегі рөліне тікелей байланысты болды.
Матриархат туралы ілімді Ф.Энгельс
қолдағанынан, большевиктер оны ғылыми
факт ретінде қабылдады. Тіпті қазіргі
кездерде тарих кітаптарында
матриархатты сенімді факт ретінде
айтады. Сонымен қатар, өткен ғасырдың
ортасында матриархатты
жақтаушылардың көзқарастарына қарсы
келетін материалдар жариялана бастады.
Тарихшылар мен этнографтар қызықты фактілерге
жолықты: жобаланған ғылыми матриархат
теориясы ешқашан болмаған, тек адамзаттың
қалыптасуы туралы аңыздар болған.
Матриархаттың жалпы түсінігіне бір ғана факт
келтірілген: бұрынғы заманда көптеген
халықтардың балаларын әкесі жақтан емес, анасы
жақтан атаған, себебі көп жағдайларда анасы
баласының әкесі кім екенін де білмеген. Бұл
аналық-рулық ұйымды матриархатпен анықтау
үшін қолданылды. Бірақ, бұл тек әкесінің
белгісіздігінің көрінісі ғана болып табылады. Ал
қарапайым өмірде әйелдердің күші мүмкін емес.
Бүгінгі таңда анатомия мен физиология,
археология және тарих, этнография және діндер
тарихы матриархияға қарсы куәландырады.
Ежелгі дәуірдің дәлелдерін қарастырайық:

Ежелгі матриархаттың жоқтығының ең көне
материалдық дәлелі - ежелгі петроглифтер, үңгірлер мен
жартастардағы суреттер. Мәселен, Оңтүстік Сібір мен
Орта Азияның петроглифтері әйелдерді қолдарымен дұға
етіп жатқанын суреттейді, ал ер адамдар шабуылда
тұрғанда, балтамен немесе жебемен қорқытуымен
бейнеленген.
Бұл петроглифтер ежелгі тас дәуіріндегі ерлер
мен әйелдердің әлеуметтік жағдайындағы
айырмашылықты айқын көрсетеді: әйелдер - пассивті
болып саналады, жалбарынып, дұға етеді; ер адам-
белсенді, шабуылды қайтарады.
Әйелдерге қарағанда жауынгер болу тағдыры,
балалар тудыру және олармен ұзақ уақыт бойы
ажырамас болу және физикалық күштер ерлерге
істерді басқаруда жетекші рөл берді. Қоғамда
өнімдердің едәуір бөлігі әйелдер еңбегінің
арқасында өндірілді (жинау, үй жануарларын өсіру,
тамақ пісіру) және әлеуметтік рөлдерді біртіндеп
теңестіру орын алды: әйелдер де қоғамға едәуір
үлесін қосатынын дәлелдеді. Бұл қоғамда ерлер
әйелдермен есептесе бастады.
Ерлер мен әйелдердің тарихы бізге нені айтады?

Ер адамдар әйелдерді кемсітпеулері керек және әйелдер
билікке көшу үшін өздерінің бұрынғы жағдайын
қолданбаулары керек. Патриархат ерлер қалады деп
өздігінен пайда болған жоқ. Ол адамзат қоғамының
экономикалық және әлеуметтік-тарихи негіздері үшін
жауап берді. Егер физиология бұрынғы қалпында қалса,
онда адамзат қоғамының экономикалық негіздері бүгінде
өзгерді. Демек, ер мен әйелдің жаңа қарым-қатынасы
пайда болды. Біз ерлер мен әйелдер қоғам мен отбасын
тең шарттармен басқарған кезде, біз патриархаттан
екілікке көшеміз.
Біздің көз-қарасымыз:

Шынында да әйел тек ерекше жағдайларда ер адамға
үстемдік етті деп айта аламыз. Бірақ ер адам әйелдің
ақыл-парасатынсыз, әдемілік пен табиғат сезімінсіз,
түйсігі мен даналығынсыз болар ма еді?
Мейлі, олар мемлекетті басқармасын. Бірақ бұл
әлемнің мықтыларының қайсысы ешқашан сүйікті әйелдің
қалауын орындай алмады? Шынайы билеушілер күйеулерін
ақылмен басқарған әйелдер болған кезде тарихта көптеген
мысалдар бар.
Қазіргі әлемдегі әйел
Қоғамда әйел адам саясаттық, экономикалық
және әлеуметтік өмірде маңызды рөл атқарады. Енді
біз теледидардан әйел-саясаткер және
бизнесвуменды көрсек таңғалмаймыз.
Әйел барлық жұмыс орындарында лайықты
орын алады және жыныстық кемсітушілік одан гөрі
ұмытылып кетті.
Бірақ біз әрқашанда әйел затың
шабыт беретін адам ретінде
қарайтынына, сонымен қатар оған
өлең, поэма жазатынына, әйгілі
суретшілер сурет арнайтынына
Қазіргі замаңдағы әйел заты өз
үйінде аспазшы да, қызметші де, өз
ісінің жеке маманы да, жақынының
досы да, сүйіктісі де, кеңесшісі де
және жай ғана жылылық пен
қамқорлыққа мұқтаж адам .
Біздің қорытынды:
1. Қазіргі қоғамда әйел ерлерге қол
жетімді емес немесе олардың
мәртебесіне сәйкес келмейтін көптеген
функциялары бар позицияны алады;
2. Сонымен қатар, әйел бұрын ерлердің
құзыретінде болған лауазымдарды
атқарады;
3. Әйел, әдеттегідей, отбасыны сақтаушысы
және отбасының тірегі;
4. Әйел ерлердің тағзымына айналған;
5. Әйел-ұрпақ жалғастырушысы;
6. Әйел - әлемнің сақтаушысы және
алауыздықтың себебі;
7. Әйел - нәзік және қорғансыз тіршілік
иесі.

Ұқсас жұмыстар
Мансаптық өсудің алты сабағы
Палеолит дәуірінің мәдениеті
АБАЙ ҚҰНАНБАЕВ “ЕСКЕНДІР” ПОЭМАСЫ
ЫҚТИМАЛДЫЛЫҚ ТЕОРИЯСЫ
Абай "Ескендір" поэмасы
Кездейсоқ оқиғаны модельдеу
Кездейсоқ шамалардың үлестірімін компьютерде модельдеу
Тәуелсіз оқиғалар
Ықтималдықтар теориясы. Негізгі түсініктері. Кездейсоқ шаманың сандық сипаттамасы. Математикалық күтім
Ықтималдықтың классикалық анықтамасы
Пәндер