Этика және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері




Презентация қосу
Ғұмарбек Даукеев атындағы
“АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС
УНИВЕРСИТЕТІ”
коммерциялық емес акционерлік қоғамы
Телекоммуникация және инновациялық
технологиялар кафедрасы

№3 өзіндік жұмысы

Мамандық:5B071900-Радиотехника, электроника
және телекоммуникация

Пәні:"Этика және сыбайлас жемқорлыққа қарсы
мәдениет негіздері“

Орындаған:Қарашбаева Ақмаржан Думанқызы
Қабылдаушы:Танибергенова Рабиға Көлекбайқызы
Моральдық қатынастар және
олардың түрлері
Моральдық (адамгершілік)
қатынастар – адамдар іс-
әрекеттер жасай отырып
кіретін қатынастар.
Адамгершілік қарым-
қатынастар субъективті (ынта,
мүдде, тілек) және объективті
(нормалар, идеалдар,
адамгершілік) диалектикасын
білдіреді. Адамгершілік қарым-
қатынасқа түсе отырып,
адамдар өзіне белгілі бір
моральдық міндеттемелерді
жүктейді және сонымен бірге
моральдық құқықтарды өзіне
жүктейді.
Моральдық сана-таным, білім, ерік-жігері және
моральдық қызметке және моральдық қарым-
қатынастарға әсерін анықтайтын таным, білім, ерік-
жігері кіреді. Мұнда моральдік өзін-өзі тану,
моральдық өзін-өзі бағалау жатады. Моральдық сана
әрдайым аксиологиялық, өйткені ол өзінің әрбір
элементінде қалыптасқан құндылықтар жүйесі
тұрғысынан баға береді және моральдық
нормалардың, үлгілердің, дәстүрлер мен идеалдардың
белгілі бір жиынтығына сүйенеді. Моральдық сана
плюс немесе минус белгілері бар бағалау жүйесі
ретінде мақұлдау мен соттау призмасы арқылы
шындықты бейнелейді, мейірімділік пен зұлымдық
қарама — қарсы, қарым-қатынас пен қызмет, ниеттер-
бұл категориялар Этика мәселелеріндегі бірінші
дәрежелі мәнге ие. Аристотель, еуропалық этикада
алғаш рет «ниет» ұғымын жан-жақты қарап, оны
мейірімділіктің негізі ретінде түсінді және саналы
түрде қарсы тұрды, ерік-жігері мен көріністерінен
ерекшеленді. Ниет жүзеге асыру мүмкін емес, Адам
билігінде мақсатқа қол жеткізу құралдарына қатысты
емес (айтудың қажеті жоқ: мен рақымды болуға ниет
білдіремін), жалпы ерік-жігеріне қарағанда, мүмкін
емес (өлмес ниеті, мысалы), және біздің биліктен тыс
(жарыстарда қандай да бір атлеттің жеңіске деген
Бірінші әрдайым дерлік
бағытталған бөледі әлемде тек
биліктегі адам, екінші тұзды
барлық: мен мәңгілік,мүмкін емес;
бірінші ерекшеленеді
жамандықтың, екінші — шындық
және жалған; біріншісі іс-әрекетке
нұсқау бар, не қол жеткізу және
одан аулақ болу, не істеу керек
екенін білдіреді; екіншісі заттың өзі
не екенін және ол немен пайдалы
екенін талдайды; біріншісі
борышқа байланысты болса,
екіншісі — ол шынайы болғанда,
екіншісі-бізге белгісіз болса,
екіншісі-белгілі болса. Сонымен
қатар, Аристотельдің
салыстырмалы сипаттамасын
аяқтайды, жақсы ниеттер мен
жақсы көріністер бір адамдарда
кездеседі. Аристотельдің өз
ниетінің маңызды белгісі, оның
алдында алдын ала таңдау
Адами мораль адам қатынасының ерекше түрі
ретінде бұрыннан қалыптасқан. Бұл
қызығушылықты тамаша сипаттайды
қоғамдық сананың формасы ретінде мораль
берілетін мәні. Әрине, мораль нормалары
дәуірден дәуірге қарай таралып, оларға деген
қарым-қатынас әрқашанда бірдей болған.
Адам қоғамның басқа адамдарымен қарым-
қатынасының қалыптасуына қарай сапалы
айқындыққа және өзінің әлеуметтік мәртебесіне
ие болады. Бұл қарым-қатынас және өмір сүру
процесінде басқалармен Қоғамдық адам
қалыптасады, тек атауы бойынша ғана емес,
мазмұны бойынша да ресімделеді.
Әрбір адамның әлеуметтік мәнін қамтамасыз
ететін қоғамдық байланысқа деген қажеттілік,
адамдарды түсіністік, сенім және өзара
сыйластық қарым-қатынасымен біріктіре
отырып, моральдың нақты негізі болып
табылады. Бұл қажеттілік адамгершілік
қажеттілік деп аталады.
Моральдің бастауын философияның адам проблемасына бұрылуы
байқалғанда, Протагор өзінің «адам барлық нәрселердің шарасы»
деген тезисі арқылы адамның басымдығын белгілегенде
антикалық дәуірде іздеген жөн. Әлемде болмыс адамға шара
емес, адам өзінің құндылықты бағдарлары туралы мәлімдей
отырып, шараны анықтайды. Шара адамның бейбітшілікке қарым
— қатынасы регламентінің шарты ретінде қарастырылады, онда
зұлымдық қатесіз, ал игілік-қалыпты.
Шара сезімі өзі келмейді. Оны игеру керек. Демокрит білім берудің
басты мақсаты: «көп адам емес, шараны білетін адам бақытты. Кім
шараны біледі, ол тіпті жамандыққа айналдырудың өнеріне ие».
«Ізгілік білім бар» деген Тезис Сократты дамытып, оны тұлғаның
моральдық егемендігіне жеткізеді. Адам өз өмірінің шеңберінде
ойластырылған нанымдарды басшылыққа алуы тиіс.
Платон өз мұғалімінің ұстанымын ғана емес,
сонымен қатар жеке ізгілікті және қоғамдық
әділеттілікті үйлесімді біріктіруді іздестіру
қажеттілігі туралы мәлімдей отырып, тұлғаның
ізгілігі мен оның әлеуметтік болмысының ішкі
байланысы мәселесін де ашады.
Мейірімді адам-кемелдіктің көрінісі. Адам
дүниемен жақсы қарым-қатынас жасайды, басқа
адамдардың мүдделерін өзінің жеке мүдделері
сияқты заңды деп мойындайды.
Аристотель бойынша адам өз өмір сүру барысында
«Алтын орта» ұстанады. Ол үшін достық,
батылдық, шыншылдық, теңдік, әділдік,
ұстамдылық, жомарттық, адалдық тән.
Кемелденген адамның бейнесі-бұл қызмет ету
саласы, бірақ «ақылға қонымды немесе полисілі
адам»ретінде кез келген адам үшін мүмкін
болатын шектерде болатын борышқорлық.
Орта ғасыр адамнан тыс жақсылық пен жамандық
критерийлерін шығарады. Игілік емес, үйрену
керек, дәріптеу қажет өзіне сипатта жасалған.
Құдайдың өсиеттері болатын моральдық
Мораль қоғамдық сананың түрі
ретінде (жаңа заман этикасы)
Жаңа заман этикасы антикалық
және орта ғасырларды олардың
моральға деген көзқарастарында
біріктіруге тырысады, яғни мораль
қалай, жеке адамның қасиеті
ретінде жалпыға міндетті
әлеуметтік ұйымдастырушы күш
болады және бұл күш жеке
адамның өзімшілігін қалай
бұғаттай алады? Қойылған сұраққа
жауап жаңа уақыттың
рационализмі ақылға деген
үмітпен байланыстырады. Тек
ағартушылық және тәрбиелеу
түріндегі ақыл ғана өзгоизм
анархиясын жеңілдетуге және
индивидтен руға, зұлымдықтан
ізгілікке көшуге қабілетті, жеке
ізгілік пен қоғамдық әділеттілікті
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА РАХМЕТ!

Ұқсас жұмыстар
Бастауыш мектеп жасындағы балалардың сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетін қалыптастырудың ерекшеліктері
Құқықтық сауаттылық және сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет негіздері
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ЗАҢНАМАНЫҢ ЖАЛПЫ
Жемқорлыққа қарсы күрес
ГРУЗИЯНЫҢ СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ ТӘЖІРИБЕСІ
ҚАЛЫПТАСТЫРУДЫҢ ЭТНИКАЛЫҚ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыр
СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚҚА ҚАРСЫ МӘДЕНИЕТ НЕГІЗДЕРІ
Сыбайлас жемқорлық ұғымы. Сыбайлас жемқорлыққа қарсы сана мен сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениет
Сыбайлас жемқорлықты қоғамдық бақылау институттары
Пәндер