Сыбайлас жемқорлық: тұжырымдамасы, алдын алу шаралары, субъектілері және Қазақстандағы ахуал

Сыбайлас жемқорлық

Орындаған: Жапбарбергенова Замира

Қабылдаған: Бейсенбаева Маншук

Сұрақтар:

1) Сыбайлас жемқорлық.

2) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы алдын алу шараларының түсінігі мен түрлері.

3) Қазақстандағы жемқорлық.

4) Сыбайлас жемқорлық субъектілері.

5) Сыбайлас жемқорлықты қалай жоюға болады?

Сыбайлас жемқорлық

СЫБАЙЛАС ЖЕМҚОРЛЫҚ - лауазымдық (қызметтік) өкілеттіктерін және соған байланысты мүмкіндіктерін жеке өзі немесе делдардар арқылы жеке өзіне не үшінші тұлғаларға мүліктік (мүліктік емес) игіліктер мен артықшылықтар алу немесе табу мақсатында заңсыз пайдалануы, сол сияқты игіліктер мен артықшылықтарды беру арқылы осы адамдарды параға сатып алу.

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы алдын алу шараларының түсінігі мен түрлері.

1) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мониторингті;

2) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы тәуекелдерін талдауды;

3) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыруы;

3-1) ҚР сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргізуі;

4) ҚР сыбайлас жемқорлыққа сипаты бар нормаларды анықтау;

5) Сыбайлас жемқорлық қақарсы стандарттарды қалыптастыруды және сақтауды;

6) Қаржылық бақылауды;

7) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы шектеулерді;

8) Мүдделер қақтығысын болғызбауды және шешуді;

9) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-шараларын;

10) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы құқық бұзушылықтарды анықтау жолын кесуді;

11) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы құқық бұзушылықтарды хабарлауды;

12) Сыбайлас жемқорлық құқықбұзушылықтарды жоюды;

13) Сыбайлас жемқорлыққа қарсы құқық бұзушылықтарды ұлттық баяндаманы қалыптастыруды және жариялауды қамтиды;

Қазақстандағы жемқорлық

Қазақстан әлі сыбайласқан жемқорлық деңгейі өте жоғары елдер қатарында. Бұл әлем елдеріндегі сыбайласқан жемқорлық деңгейін анықтайтын Transparency Іnternatіonalұйымының 2017 жылғы қорытынды есебінде көрсетілген. Қазақстан 2017 жылғы рейтинг бойынша 131-орынға шықты. Қазақстанда зерттеулер 1999 жылдан бастап жүргізіле бастады. Егер сол кездегі елдегі сыбайласқан жемқорлық деңгейін (кестені қараңыз) алсаңыз, 2017 жылғы көрсеткіштен айырмашылығы аз. Қазақстанда сәл ілгерілеу болғанымен, индекс (2, 2-2, 8 балл) әлі төмен. Сыбайласқан жемқорлықтан арылған мемлекетте индекс 10 балды көрсетеді. Сол себептен, Қазақстан ең құрығанда 5 балл алуға ұмтылуы керек. Ал индексі 3 балға дейінгі кез келген елде сыбайласқан жемқорлық деңгейі өте жоғары болып есептеледі.

Сыбайлас жемқорлық субъектілері.

Жауапты мемлекеттік лауазымға ие болатын тұлғалар

Мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті тұлғалар

Лауазымды тұлғалар

Мемлекеттік функцияларды орындауға уәкілетті тұлғаларға теңестірілген тұлғалар

Сыбайлас-жемқорлықты қалай жоюға болады?

1. Пара бермеу және алмау.

2. Мақсаты нәтижелерге жету үшін, өз мүмкіншілігіңмен жетуге тырыс.

3. Парақорлықты көрсеңіз жергілікті органдарға және ақпарат көздеріне хабар беріңіздер.

Пайдаланылған әдебиеттер

Қазақстанның қазіргі заман тарихы: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған окулық. 2-басылымы, өңделген. Жалпы редакциясын басқарған тарих ғылымының докторы, профессор Б. Ғ. Аяған. Алматы: Атамұра, 2009.

“Қазақстан”: Ұлттық энцклопедия/Бас редактор Ә. Нысанбаев - Алматы “Қазақ энциклопедиясы” Бас редакциясы, 1998

Ұқсас жұмыстар

Қазақстандағы сыбайлас жемқорлық: анықтамасы, заңнамасы және алдын алу шаралары

Сыбайлас жемқорлық мінез-құлықтарының психологиялық ерекшеліктері: факторлар мен алдын алу шаралары

Сыбайлас жемқорлық қылмыстарының криминологиялық сипаттамасы: механизмдер, себептері және алдын алу

Қазақстандағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл: құқықтық негіздері мен алдын алу шаралары

Қазақстандағы сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл: құқықтық негіздері, зардаптары және алдын алу шаралары

Сыбайлас жемқорлық: ұғымы, тарихи дамуы және Қазақстандағы қарсы күрес

Сыбайлас жемқорлықпен күрес: құқықтық негіздер мен алдын алу шаралары

Сыбайлас жемқорлық: анықтама, түрлері және қарсы күрес шаралары

Сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру және алдын алу шаралары

Сыбайлас жемқорлық: себептері, зардаптары және әлемдік тәжірибе негізіндегі күрес шаралары