ПАРТИЯЛАРДЫҢ САЯСИ

Презентация қосу

Саяси партиялар.Саяси
ұйымдар мен
қозғалыстар.
ЖОСПАР
1. Саяси партиялардың пайда болуы
2. Саяси партиялардың жіктелуі
3. Қазақстандағы көппартиялықтың
қалыптасуы
4. Қазіргі таңдағы Қазақстандағы
партиялар мен саяси ұйымдар
5. Қоғамдық-саяси қозғалыстар мен
ұйымдар
Саяси партиялардың пайда
болуы
“Партия” деген сөз латын тілінен
шыққан, бөлу,бөлшек деген
мағына білдіреді.
Саяси партиялардың пайда
болуы
Саяси партия дегеніміз- әлеуметтік
топтардың біршама белсенді
өкілдерінің ерікті түрде бірлескен,
өздерінің әлеуметтік мүдделерін
саяси қатынастар мен институттар
жүйесінде қорғауға бағытталған
ұйым.
Саяси партиялардың пайда
болуының себебі
1. Саясатқа қатысу саласын
елеулі түрде кеңіткен
жалпыға бірдей сайлау
құқығының таралуы.
2. Тап тартысы, жұмысшы
табының ұйымдық дамуы, ол
өз партиясын құра бастады.
Оған қарсы саяси партияларда
пайда болды.
Саяси партиялардың пайда
болуы
Тарихта алғашқы партиялар Ежелгі
Грецияда пайда болды.Олардың
мүшелері аз,тұрақтылығы
шамалы,жөнді ұйымдаспаған шағын
топтар болатын.Олар,негізінен,құл
иеленушілердің әр түрлі
ағымдардың мүдделерің қорғады.
Саяси партиялардың пайда
болуы
Немістің көрнекті
саясаттанушысы Макс
Вебер партиялардың
дамуында мынадай
кезеңдерді атап
көрсетеді:

1.Аристократиялық
үйірмелер
2.Саяси клубтар
3.Көпшілік партиялар
Саяси партиялардың
жіктелуі
Саяси партияларды жіктеп , жүйелеудің көптеген
белгілері бар.Мысалы институциондық тәсіл
партияларды топтастырғанда ұйымдастыру
ерекшелігін басшылыққа алады,либералдық
дәстүр идеологиялық байланыстардың сипатына
басты назар аударады,марксистер болса таптық
белгілеріне айрықша мән береді.
Саяси партиялардың
жіктелуі
Бұл мәселені терең зерттеген
саясаттанушылардың бірі француз
ғалымы М.Дюверже.Ол
саулаушылар мен белсенділер
санына байланысты екіге
бөлді:кадрлық және бұқаралық.

Кадрлық деп қатарларында
сайлаушылардың 10 %-нан кемі
ғана болатын,мүше саны аз
партияны айтады.Бірақ ол жоғары
ұйымдастырылуымен көзге түседі.

Бұқаралық партияларда үнемі
жақтап дауыс беретін
сайлаушылары,мүшелері,белсенділ
ері көп болады.Бірақ олардың
Саяси партиялардың
жіктелуі
Саяси жүйедегі рөлі мен іштей ұйымдасуына
байланысты саяси партияларды төрт түрге
топтастырады:

1. Авангардтық партиялар
2. Сайлаушылар партиясы
3. Парламенттік партия
4. Қауымдастық партия
Саяси партиялардың
жіктелуі
Саяси идеологиясына қарай партияларды бес
түрге жүйелеп жүр:

1. Комунистік партиялар мен солшыл радикалдық
бағыттағы партиялар
2. Социал-демократиялық партиялар
3. Буржиазиялық-демократиялық партиялар
4. Консервативтік партиялар
5. Фашистік партиялар
ПАРТИЯЛАРДЫҢ САЯСИ
Саяси партиялардың
ЖЕТЕКШІЛІГІ - ОЛАРДЫҢ
ҚОҒАМНЫҢжіктелуі
САЯСИ ЖҮЙЕСІНДЕ
ИЕЛЕНЕТІН ОРНЫНА
БАЙЛАНЫСТЫ:

● Билік басындағы партиялар
● Оппазициядағы партиялар
● Заңсыз жағдайдағы
партиялар
Саяси партиялардың
жіктелуі
Партиялық жүйе дегеніміз - өз алдарына
қойған мақсаттарын жүзеге асыруға
ұмтылатын партиялардың күресу
механизміне ынтымақтастығы.
Партиялық
жүйелердің
бөлінуі:

Бір партиялы –
мем- Қос партиялық Көп партиялық
лекеттік аппаратпен жүйе- жүйе-
тұтасып кетеді билікте бір немесе іштей сан салалы.
және партияға тән екі партияның өзгер- Оны кейде көп қырлы
емес билік функция- мелі болуымен плюриализм деп
ларын орындай бас- ерекшеленеді. атайды.
тайды.
Қазіргідей бірінші саяси көпшілік партия
алғаш рет 1861 жылы құрылған Англияның
либералдық партиясы еді.
Ал Қазақстандағы ең алғашқы партиялары
1917жылы құрылған –”Алаш” және оған
оппонент ретінде құрылған “Үш жүз”
партиялары еді
Біздің еліміздегі көп партиялылықты төрт
кезеңге бөледі:

1. 1987-1989 ж.ж - пікірталас
клубтарының,тарихи - ағарту қоғамдарының,
азаматтық бастамалар қозғалыстарының
және т.б пайда болуы.
2. 1990-1994 ж.ж – 1990 жылғы 9 қазанда
«Қоғамдық бірлестіктер туралы » одақтық
Заңның, ал 1991 жылы қазақстандық
осындай заңның қабылдануына байланысты
протопартиялық құрылымдардың
тармақталуының басталуы.
3. 1994 жылдан басталды,саяси партиялар
алғаш рет елдің барлық деңгейдегі өкілдік
органдарына сайлауларға қатысуға
мүмкіндік алды.
4. Партиялық тізім бойынша дауыс берудің
енгізілуімен басталды.
Қазақстандағы ресми тіркелген саяси
партиялар

1. “НұрОтан" халықтық демократиялық
партиясы
2. “Ақжол” Қазақстанның демократиялық
партиясы
3. “Әділет" демократиялық партиясы
4. “Ауыл" социал-демократиялық партиясы
5. Қазақстанның халықтық коммунистік
партиясы
6. “Азат" жалпыұлттық социал-
демократиялық партиясы
Саяси қозғалыстар мен
ұйымдар
Саяси қозғалыс деп өкімет билігіүшін
қазіргі жағдайды өзгертуге немесе
үкіметке ықпал жасай отырып оны
нығайтуға тырысқан қоғамдық күштерді
айтады
Саяси қозғалыстың пайда
болуына себеп:
1.Жеке адам өз ойын, көзқарасын
өкімет орындарына тікелей
жеткізе алмайды.Сондықтан өзі
сияқтылармен топтасады
2.Экономикалық және әлеуметтік
қайшылықтар, наразылықтар
себеп болады
3.Ұлттық мәселелердің
шешілмеуі
Қоғамдық ұйымдарға халықтың белгілі
бір тобының мүддесін
білдіріп,қорғайтын,алдына қойған
әлеуметтік мақсатқа жету үшін ерікті
түрде мүшелікке кірген, оған
материалдық көмек көрсететін,өзін-өзі
басқаратын адамдар тобын айтады
1. Әбсаттаров Р.Б. Саясаттану негіздері: екі томдық
оқу құралы. - 2-ші басылымы. - Алматы: Қарасай,
2012
2. Маймақов Ғ.Қ. Қазақстан Республикасының
мемлекет және құқық тарихы: оқулық. - Алматы:
Дәуір, 2012.
3. Д.Жамбылов Саясаттану негіздері
Назарларыңызға рахмет!!!

Ұқсас жұмыстар

Саяси партиялардың қызметтері

Демократиялық партиясы

Партиялық жүйелер

Саяси партиялар, партиялық жүйелер және қоғамдық - саяси қозғалыстар

Саяси партиялардың қалыптасу тарихы

САЯСИ ПАРТИЯНЫҢ ҚҰРЫЛЫМЫ

Қазақстандық көппартиялық жүйенің қалыптасуы жə не ҚР саяси партиялары

ЕУРОПАЛЫҚ ФЕДЕРАЛИСТІК

Көпшілік партиялар

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ КОНСТИТУЦИЯСЫ

Пәндер