Моногибридті будандастыру




Презентация қосу
Сабақтың тақырыбы:

Моногибридті будандастыру.
Гибридологиялық зерттеу
әдісі.
Сабақтың мақсаты:
Оқушыларды гибридологиялық
зерттеу әдісімен, генетикалық
ұғымдарымен және терминдермен
таныстыру.
Білімділік: Тұқым қуалауды зерттеуде
гибридологиялық әдістің маңызы.
Дамытушылық: генетикалық ұғымдар
Тәрбиелік: Генетика ғылымын дамытудағы
ғалымдардың еңбегі.
1.Зерделік қабілеттері.

ГЕНЕТИКА
Тұқымқуалаушылық Өзгергіштік
Сипаттама Сипаттама
Генетика дамуының 3 кезеңі:

1.Пайда болуы

2. Қалыптасуы

3. Молекулалық генетиканың
пайда болуы
Мендель тәжірибесіне ену
Грегорь Мендель не себепті
бұршақ өсімдігін алды?

Грегорь Мендельдің
гибридологиялық зерттеу
әдісі?
Мендельдің 1-ші тәжірибесі.
Моногибридті будандастыру.
Қолданылатын генетикалық
таңбалар.
Р – ата – ана белгісі
♂-аталық гамета
♀- аналық
Х – будандасу белгісі F – гибриттер ұрпағы
Р♂АА х Р♂ а а
А А
Гамета:
а а
F1 Аа Аа Аа Аа Гибридтердің бірінші
ұрпағының біркелкілігі

Ұрпақтар: гетерезиготалар
F2 - ні табу. Ажырау заңы

Р ♂F Aa X Р♀F Aa
1 1

гамета Аа Аа
АА Аа аА аа
Ұрпақтары:

Гомозиготалы
сары сары сары жасыл
Қан топтарының генотиптерін
жазу шарты:
0 0
І – топтың қаны: J J
A A A 0
ІІ – топтың қаны:J J (гомо) J J - гетере
B B B 0
ІІІ–топтың қаны:J J (гомо) J J - гетере

A B
ІV–топтың қаны: J J
Есептер шығару
1-есеп: Қаны гетерезиготалы
ІІ – топтағы жігіт, қаны
гетерезиготалы ІІІ – топ қызға
үйленген. Ұрпақтарының қан
тобының генетиптері қандай
болмақ?
2-есеп: Қара көзділік гені
доминантты, көк көзділік
гені рецессивті. Әкесі де
шешесі де гетерезиготалы
қаракөз жұбайлардан көк
көз баланың дүниеге келуі
мүмкін бе?
А – қаракөз доминатты гені
а - көк көз рецессивті гені
Жауабы:
Р♂Аа х Р♀ Аа
Қара көз Қара көз
Г: А а А а

F1 : АА Аа аА аа
Гомо гетеро гетеро Рецессивті
Қара көз Қара көз Қара көз Көк көз
3-есеп: H сау адам
(гемофилиямен ауырмайтын
адам) , һ гемофилия гені.
Есептің шарты бойынша анасы
сау бірақ гемофилия генін
тасымалдаушы, әкесі сау.
Ұрпақтарында гемофилияның
гені кімге беріледі?
Жауабы:
Р♂ Х У х Р♀Х Х
Н Н һ

Г: Х У Н
Х Х Н һ

F1:X X
H H
X X
H h
X Y
H
XY h

Сау гемофилияны сау гемофилиямен
қыз тасымалдаушы ұл ауру
қыз бала
Гемофилия генін тасушы қызбала, өздері
ауырмайды, ұлдарына беріп, ұлдары ауру
болып келеді.
Сәйкестікті табу.
1.Ішкі және сыртқы белгілер жиынтығы Генотип
2.Генетика терминін ұсынған: Вейсман
3.Ұрық плазмасы туралы болжам ұсынған: Мендель
4.Хромосома теориясын қалыптаспай тұрып-ақ
мейоздық бөлінудің механизмі мен гендердің
әрекеті туралы болжам жасаған: Бэтсон
5.Ата-аналардан алынатын гендердің
толық жиынтығы: Фенотип
6.Қарама-қарсы белгілерді анықтайтын
гендердің атауы: 2
7.Тригибридті будандастыруда қанша түрлі
фенатип түзіледі: 4
8.Дрозофилия шыбыны хромосомаларының
гаплоидты жиынтығы: Аллелді
9.Моногибридті будандастыруда қанша генотип түзіледі: 8
6.эмбриондық даму
7. гомозигота

2. овогенез 3. онтогенез
Терминалогия
4. фенотип
5. гемофилия

1.партеногенез 8.гетерезигота
Пысықтау
1.Гибридологиялық зерттеу әдісі.

2.Моногибридті будандастыру

3.Мендельдің 1-ші заңы

4.Мендельдің 2-ші заңы
Үйге тапсырма:

1. § 39 оқып келу

2. Әрбір оқушы өзінің қан тобы және
ата – анасының қан
тобымен есептер шығару

Ұқсас жұмыстар
Дигибридті будандастыру
Тұқым қуалаушылықтың хромосомалық теориясы
Тұқым қуалаушылықты зерттегенде
Будандастыру
Моногибритді будандастыру. Мендельдің бірінші және екінші заңдары
Мендельдің бірінші және екінші заңдары
Генетикалық Анықтамасы белгілер
Генетиканың даму тарихы
СӘЙКЕСТІК КРИТЕРИЙЛЕРІ
Тұқым қуалаудың жалпы заңдылықтары. Аллельді гендердің өзара әсері
Пәндер