Еңбек нарығы экономикас




Презентация қосу
Еңбек
нарығы
экономикас
Орындаған: Губайдуллина К.М.
Э-19-1
Тексерген: Атирбеков А.Ш.

ы
Жоспар
1. Еңбек нарығы
2. Еңбек нарығының ерекшелігі
3. Еңбек нарығының қызметі
4. Еңбек нарығының құрамдастары
5. Еңбек биржалары

Еңбек
нарығы
еңбек күшін айналымға жіберуге
байланысты экономикалық
қатынастардың жиынтығы.
Жұмыс күші – адамның еңбек ету
қабілеті, адам өз қызметінде
пайдаланатын дене және рухани
қабілеттіліктерінің жиынтығы.
Еңбек – бұл оны иеленуші адамнан
бөлінбейтін жалғыз тауар.
Еңбек нарығының
ерекшелігі
• Тауарға – жұмыс күшіне меншіктік құқық оны
иеленушіден бөлінбейді.
• Сатушы мен сатып алушының өзара қатынасы
ұзаққа созылады.
• Жұмыс күшінің әртүрлі кәсіптік-біліктілік деңгейі,
технологиялармен, еңбекті ұйымдастырудың
саналуандылығы, жалдаудың келісімшарттық
(контрактілік) жүйесіне көшу және т.б. тауар-жұмыс
күшін сатып алу кезінде мәмілелерді жекешелендіру
қажеттігін туындатады.
• Еңбек нарығына кәсіптік одақтардың, еңбек
заңнамасының, жұмыспен қамту мен кәсіптік
дайындықтың мемлекеттік саясатының, кәсіпкерлер
одақтары мен басқаларының елеулі ықпал етуі.
• Ақшалай емес факторлардың орын алуы.
Еңбек
нарығының
қызметі
● экономикалық функция, ол
еңбекке қабілетті халықты ұдайы
өндірудің оңтайлы үдерісін
қамтамасыз етуді білдіреді;
● әлеуметтік функция, ол табыстар
мен адамдар әл-ауқатының
қалыпты деңгейін қамтамасыз
етуден құралады.

субъектілері
Еңбек нарығының субъектілері
кәсіпкерлер (ірі, орта, ұсақ
фирмалар), жалдамалы
қызметкерлер, кәсіподақтар,
сондай-ақ өзінің уәкілетті
органдарымен бірге мемлекет
болып табылады.

Еңбек
нарығының
құрамдастары
● Еңбекке сұраныс – еңбек нарығында
ұсынылған жұмыс күшіне деген
қоғамдық қажеттіліктердің жалпы
көлемін бейнелейді.
● Еңбек ұсынысы – халықтың саны және
құрамымен (жынысы, жылы, білімі, кәсібі,
біліктілігі және т.б.) сипатталатын
жұмыс күшінің жалпы саны.
● Жұмыс күшінің бағасы (жалақы).
Еңбекке
сұраныс
жұмыс берушілердің тауарлар мен
көрсетілетін қызметтерді өндіру үшін
қажетті қызметкерлерді қажетсінуін W
білдіреді. Еңбекке сұранысты бос жұмыс
орындары, сондай-ақ жұмыс берушіні DL

қанағаттандырмайтын қызметкерлер
орнына оларды алмастырушылар
L
іздестіретін жұмыс берушілер
Еңбекке сұраныс қисығы
қалыптастырады.

Еңбек ұсынысы
еңбек нарығында белгілі бір уақытта W
белгілі бір баға бойынша ұсынылуы
мүмкін еңбек мөлшерін білдіреді. SL
Еңбек ұсынысы бәрінен бұрын оған
жасалатын төлемнің деңгейіне
L
байланысты және жалақы шамасына
Еңбекке ұсыныс қисығы
тікелей тәуелді.

Жалақы
бұл қызметкерге еңбегі мен жұмыс күші
үшін берілетін төлем.
• Номиналды жалақы – бұл қызметкердің
өз еңбегі үшін алған ақша сомасы.
• Нақты жалақы – бұл номиналды
жалақыға сатып алуға болатын тауарлар
мен көрсетілетін қызметтерге бағалар
жоғары болған кезде номиналды жалақы
(ақшаның жалпы сомасы) өседі, ал нақты
жалақы тауарлар мен көрсетілетін
қызметтер бағаларының жылдам өсуінен
төмендейді.

Еңбек
биржалары
– бұлеңбектік жалдау кезінде жұмыс
берушілер мен жұмысшылардың
арасындағы делдалдар болып табылатын
мекемелер. Бұл мекемелер, әдетте,
мемлекеттік мекемелер болып табылады.

Назарларыңызға
рахмет!


Ұқсас жұмыстар
Өндірістік ресурстардың барлық түрлерінен еңбектің басты айырмашылығы еңбек адамның тіршілік әрекеттерінің формасы, оның өмірлік мақсаттары мен мүдделерін жүзеге асыру формасы
Еңбек Нарығы
Өндіріс факторларының нарығы
ЕҢБЕК НАРЫҒЫНЫҢ АНЫҚТАМАСЫ
Кәсіпорын экономикасына қатысты класстар және анықтамалар
ЕАЭО ЭКОНОМИКАСЫ
Жұмыссыздықтың негізгі экономикалық формалары
Уақыттан тыс атқарылған жұмысқа ақы төлеу
Капитал нарығы
Еңбекпен шұғылданбаған жұмыссыздар
Пәндер