Қостанай қаласының климатологиясы

Презентация қосу

Қостанай қаласының
климатологиясы
Орындаған: Ескермесова Лаура
Тобы: ИЖжЖ-23
Қостанай облысының табиғи ерекшеліктері
Қостанай облысы Қазақстанның солтүстігінде орналасқан. Оның ауданы
196000 км2-ден асады (немесе 19 600 000 га). Солтүстік және солтүстік-
батыста Қостанай облысы Ресей Федерациясымен (Курган, Челябі және
Орынбор облыстары), батысында және оңтүстік-батысында - Ақтөбе,
шығысында - Солтүстік Қазақстан, Ақмола, оңтүстік-шығысында -
Қазақстанның Қарағанды облыстарымен шектеседі.

Kostanay
Қостанай
Қостанай облысының негізгі табиғи ерекшеліктері оның Жайық, Батыс Сібір және
Орталық Қазақстанның түйіскен жеріндегі ішкі жағдайымен анықталады. Облыс
аумағындағы геоморфологиялық, климаттық және топырақ-өсімдік жағдайларының
әртүрлілігі ендік бағытта - орманды дала, дала, жартылай шөлейт (шөл дала және дала
шөлдері) бойынша жақсы көрсетілген табиғи зоналарға қатысты ландшафттардың
алуан түрлілігін анықтайды.
Беттік орналасуы
Қазақстанның солтүстік шекарасынан оңтүстігінде Арал ойпатына дейін
800 шақырымға және батыстан шығысқа қарай 250 - 400 шақырымға созылып,
Жайық бөктерінен Убаған-Есіл жазық алқабына дейін Қостанай облысы әр
түрлі табиғи жағдайларымен ерекшеленеді. Қостанай облысының солтүстік
бөлігі Батыс Сібір ойпатының оңтүстік-батыс шетінде, оңтүстік бөлігі Торғай
асханасы елінің шегінде, облыстың батыс бөлігі көлбеу Транс-Орал үстіртінде
орналасқан, оңтүстік-шығыста ол Қазақ тауларының шеттерін алып жатыр.
Геологиялық құрылысы
Аймақтың геологиялық құрылымы Орал және Орталық Қазақстаннан
шыққан екі ірі геоқұрылымға байланысты. Бұл аудандардың түйіскен жерінде
геологиялық терминологияға Торғай ретінде енген тектоникалық шұңқыр бар.
Қостанай облысының басым бөлігі осы шұңқырдың шегінде орналасқан, онда
ежелгі палеозойдың бүктелген жертөлесін платформа қақпағын құрайтын
мезо-кайнозой дәуірінің көлденең шөгінді шөгінді жыныстар қабаты жауып
жатыр. Бүктелген іргетас жыныстары тек облыстың батыс және оңтүстік-
шығыс бөліктерінде көрінеді. Іргетас метаморфты кешендермен ұсынылған
қалың бүктелген кембрий жыныстарынан тұрады. Іргетастың жоғарғы қабаты
батыста, Оралда, бөлігінде күшті, ал шығысында, орталық Қазақстанда күші
аз орта және жоғарғы палеозойдың дислокацияланған жыныстарынан тұрады.
Барлық жоғарғы палеозой тізбегіне қышқыл және негіз жыныстарының
көптеген интрузиялары еніп кетеді. Мезо-кайнозой шөгінділері, іргетаспен
қабаттасқан, шұңқырдың осьтік бөлігінде қалыңдығы 1000 м-ге дейін жетеді
және шығыс пен батыс жағында шөгіледі.
Климат

Ауаның температурасы
Абсолют. Орташа Орташа Абсолют.
Ай Орташа т
минимум минимум максимум максимум
Қаңтар -45.8 (1940) -19.0 -14.5 -10.1 3.2 (1982)
Ақпан -47.8 (1951) -18.7 -14.0 -9.1 3.8 (2015)
Наурыз -37.3 (1939) -12.0 -7.3 -2.0 16.6 (2009)
Сәуір -24.0 (1957) 0.2 5.3 11.2 30.6 (1917)
Мамыр -9.5 (1931) 7.5 13.8 20.5 38.6 (1980)
Маусым -2.2 (1968) 13.5 19.9 26.6 41.0 (1988)
Шілде 2.9 (1936) 15.1 20.9 27.1 42.5 (1929)
Тамыз -0.7 (2015) 13.0 18.8 25.3 39.9 (2004)
Қыркүйек -8.7 (1910) 7.0 12.5 18.9 36.3 (2003)
Қазан -23.0 (1976) 0.5 4.8 10.2 28.6 (2004)
Қараша -37.6 (1953) -9.1 -5.5 -1.5 14.3 (1961)
Желтоқсан -44.5 (1929) -16.6 -12.3 -8.2 6.8 (2008)
жыл -47.8 (1951) -1.6 3.5 9.1 42.5 (1929)
Еуразия континентінің орталығында орналасқан Қостанай облысының
климаты күрт континенталды. Климаттық жағдайлар территорияның үлкен
көлеміне, сондай-ақ батыста Орал тауларының және шығыста қазақ
қарақұйрықтарының әсеріне байланысты кеңінен өзгереді. Батыс ауа массалары
Орал мен Транс-Орал үстіртінен өтіп, Торғай ойпатынан шығысқа қарай едәуір
кеуіп, орфографиялық тосқауылы әсер ете бастайды. Қазақ тауларының батыс
беткейлері мен оған қарасты жазықтарда ауа массалары ылғалдың қалған
бөлігінен бас тартады. Сондықтан аймақтағы изохиеттер батыс және шығыс
бөліктерге түсіріліп, орталықта көтеріледі. Аймақтың климаты ауа
температурасының тұрақты жоғарылауымен және жауын-шашынның солтүстіктен
оңтүстікке қарай азаюымен сипатталады.
Ауаның ылғалдылығы, %
қаң ақп нау сәу мам мау шіл там қыр қаз қар жел жыл
82 81 81 68 58 57 64 64 64 73 82 82 71

Желдің жылдамдығы, м/с
қаң ақп нау сәу мам мау шіл там қыр қаз қар жел жыл
3.4 3.5 3.3 3.6 3.4 3.0 2.6 2.6 2.9 3.1 3.2 3.4 3.2
Қар жамылғысының биіктігі, см Орнықты қар
қыстағы ең үлкен қыстағы он жамылғысының
Облысы, мекені онкүндіктердің онкүндіктердің күндіктің соңғы жату ұзақтығы,
ең үлкенінің максимумы күніне тәуліктік күндер
орташасы максимум
Қостанай 29.8 56.0 42.0 150.0

Арқалық 74 144 52 133

Торғай 37 79 47 120
Топырақ
Қостанай облысының топырақ жамылғысы құрғақшылықтың солтүстіктен
оңтүстікке қарай біртіндеп ұлғаюына байланысты ендік аудандастыруға бағынады.
Келесі топырақ зоналары ерекшеленеді: қарапайым және оңтүстік қара
топырақтардың субзоналары бар қара топырақтар аймағы, қара каштан, каштан
және ашық каштан топырақтарының субзоналары бар каштан топырақтарының
зонасы және қоңыр шөлді топырақтардың субзонасы.
Қара топырақты аймақ солтүстік
бөлігінде орналасқан және 7 млн
гектардан астам жерді алып
жатыр. Каштан топырақтарының
зонасы (үш субзонды қамтиды -
қара каштан, каштан және ашық
каштан) облыстың бүкіл
аумағының жартысынан астамын
алады.
Назарларыңызға рақмет!

Ұқсас жұмыстар

Қостанай қаласы

Ауыл шаруашылық дақылдарға климаттың әсері

Батыстағы қалалар

Рудный қаласы

Қостанай облысының энциклопедиясы

Экологиялық жағдай

Қостанай облысы

Экологиялық проблемелары

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің 2018-2020 жылдарға арналған бюджеттік бағдарламалары

Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрлігінің 2014 - 2018 жылдарға арналған стратегиялық жоспары

Пәндер