Есептеу жүйелерін вирустан

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ
«АҚПАРАТТЫҚ ЖҮЙЕЛЕР ЖӘНЕ МОДЕЛЬДЕУ» КАФЕДРАСЫ

Презентация
Есептеу жүйелеріндегі құжат айналымын қорғау

Орындаған: Айдаулет Б.Е.
Тобы: ИП-19-3к2
Қабылдаған: Ельбергенова Ғ.Ж.

Шымкент 2020
Ақпаратты қорғау —
ақпараттық қауіпсіздікті
қамтамасыз етуге
бағытталған шаралар
кешені. Тәжірибе жүзінде
ақпаратты қорғау деп
деректерді енгізу, сақтау,
өңдеу және тасымалдау
үшін қолданылатын ақпарат
пен қорлардың тұтастығын,
қол жеткізулік оңтайлығын
және
Сонымен, керек
ақпаратты болса,
қорғау - ақпараттың сыртқа
жасырындылығын
кетуінің, оны ұрлаудың, жоғалтудың, рұқсатсыз
қолдаудыөзгертудің,
жоюдың, түсінеді. маңызына тимей түрлендірудің,
рұқсатсыз көшірмесін жасаудың, бұғаттаудың алдын
алу үшін жүргізілетін шаралар кешені. Қауіпсіздікті
қамтамасыз ету кезін қойылатын шектеулерді
қанағаттандыруға бағытталған ұйымдас-тырушылық,
программалық және техникалық әдістер мен
құралдардан тұрады.
Есептеу жүйелеріндегі
ақпараттарды жазуда ең көп
қолданылатын бағдарламалар
Excel жай ғана бағдарлама емес, оны
көптеген математикалық амалдарды,
күрделі есептерді жеңілдету үшін
пайдалануға болады. Excel
мүмкіндігінің көпжақтылығы тек
экономика саласында ғана емес,
ғылыми зерттеу, әкімшілік
жұмыстарында да кеңінен
қолданылады.
"1С: Бухгалтерия" — ТМД-да
бухгалтер-лік есепті
автоматтандыру үшін ең танымал
шешімдердің бірі. Өнім "1С" — 1С:
Франчайзинг фирмасы серіктес-
терінің желісі арқылы таралады.
Есептеу жүйелеріндегі
ақпаратқа зақым келтіретіндер
Вирустар. Бұл басқа программалар
мен файлдарға өз көшірмесін
автоматты түрде кірістіре отырып,
файлдарды «бүлдіретін»
компьютерлік шағын бағдарлама (1
—2 Кб) немесе макрос. Зақымданған
мәліметтерді жедел жадқа
жүктеуде онда орналасқан басқа
файлдарға өтіп, оларға да зақым
Өзге
келтірепайдаланушылар.
алады. Жалпыға
бірдей таралмауы тиіс мәліметті
басқа да пайдаланушылардың
әртүрлі жолмен ұрлауы, ақпаратты
жариялауы, бұзуы немесе басқа да
есептеу жүйесіне зиян келтіретін
әрекеттер жасауы мүмкін. Бұл да
есептеу жүйесіндегі ақпарат
ағынына зиянын тигізеді.
Есептеу жүйелеріне
зақым келтіретін вирустар
Компьютерлік вирустар – бұл жұмыс істеп тұрған
есептеу ортасында өзінен өзі көбеюге және өзінен өзі
түрленуге қабілетті және пайдаланушы үшін қажет
емес әрекеттерге әкелетін бағдарламалар тобы.
Әрекеттер бағдарлама жұмысының бұзылуымен,
экранға бөтен хабарламалар немесе суреттердің
шығуымен, жазулардың, файлдардың, дискілердің
бүлінуімен, компьютер жұмысының баяулауымен және
басқаларымен сипатталады.
Вирусқа нақты анықтама беруге талпынған кезде
пайда болатын негізгі қиындық – вирустың барлық
ерекше белгілері не вирус болып табылмайтын басқа
бағдарламаларға тән (басқа объектілерге енуі,
жасырыңқылық, мүмкін қауіптілік және басқалары),
не жоғарыда көрсетілген ерекше белгілері жоқ
вирустар бар (таралу мүмкіндігінен басқа).
Есептеу жүйелерін вирустан
Компьютерді жәнеқорғау
файлды
сақтау үшін пайдаланушы
компьютерлік вирустар-дан
қорғанудың негізгі әдістерін білу
қажет. Вирустардан қорғану үшін
компьютерге орнатып және оны
оқтын-оқтын жаңалауды қажет
ететін вирусқа қарсы арнайы
программалар орнату керек..
Вирустарды табуға және жоюға
мүмкіндік беретін программалар
анти-вирустық программалар деп
аталады. Осындай антивирустық
програм-маларды жасаған
орыстың атақты ғалымдары
Д.Лозинский, Д.Мостов,
А.Данилов, Касперский
болды.Қазіргі кезде вирусқа
Есептеу жүйесінің қауіпсіздік
сақшылары
Детекторлар –бұлардың міндеті вирустарды табу.
Мұндай программалар қазіргі кезде көп
қолданылмайды.
Полифагтар- бұлар вирустарды табады және
олардан емдейді.Өте қуатты полифаг- сканерлер
И.Данилов құрған Dr.Web(Doctor Web) және Д.Лозинский
жасаған Aidstest программалары болып
табылады.Бұлар вирустарды жақсы айырады бірақ
вирусқа қарсы күресетін құралдары басқа вирусқа
қарсы программаларға қарағанда анағұрлым аз.Қазіргі
кезде кеңнен пайдаланып жүрген Е.Касперский жасаған
антивирустық программа вирусқа қарсы бірден-бір
сенімді программа болып табылады.
Ревизорлар-бұлардың міндеті программалардың,
каталог-тардың компьютер вирус жұқтырмай
тұрғандағы алғашқы күйін есте сақтау, содан кейін
әлсін-әлсін оның ағымдағы күйін алғашқымен
салыстырып отыру. Д.Мостов жасаған ревизор-
Кең тараған антивирустар

Касперский
антивирусы
Eset Nod32 антивирусы
AVG AntiVirus
Comodo Internet
Security
Avira Security Suite
Avast Antivirus
Panda Antivirus
360 Total Security
Microsoft Security
Essentials
Есептеу жүйелеріндегі
ақпаратты антивирус арқылы
вирустардан қорғауға қойылатын
талаптар
Табылған вирустарды антивирус программа базасына
жеткізіледі. Ол вирустық қасиетке ие болып зияны
болса , база сигнатурасында тіркелсе келесі
бұйрықтарды орындауға мүмкіншілік болады:
1.Вирустанған (инфицированный) файлды жою.
2.Вирустанған файлдың басқа барлық файлға
байланысын жою. 3.Карантинға енгізу(Антивирустың
критериясы бойынша вирустың таралуы қауіпінен оны
қолдануға мүмкіншілк бермейді). 4.Файлды тазарту,
яғни енген вирусты жою. 5.Ешқай бұйрық
орындалмайтын жағдайда оны операциялық жүйенің
келесі перезагрузкасында ғана вирусты толығымен
жоюға болады.
Антивирустық бағдарлама құраушылар оны 3-4, 7-8
немесе одан да көп күндер сайын жаңартып
отырады. Ол - көбінесе интернет арқылы жүзеге
асырылатын процесс. Бірақ рекомендациялар
программаны жиі-жиі жаңартып отыруды дұрыс әрі
қауіпсіз деген тұжырым айтады. Кейбір продукттар
бірнеше ядролы болып келеді. Оларды программа-
тыңшы(шпион) мен кәдімгі зиянды вирустарды
табуға арналған. Мысалы NuWave Software 5 ядролы,
3-уі вирустарды ал 2-уі шпион-программаларды
табуға арналған.
Адам - есептеу жүйесіне зақым
келтіруші
Ақпаратты
өзгелерге Есептеу
Ақпаратты таратады техникасын
рұқсатсыз
өзгертеді
пайдаланад
ы

Адамдардың
Есептеу Авторлық
қорғалған
жүйесін Құқықты
бұзады ақпаратқа
бұзады
тигізетін
қауіп-қатерлері.
Ақпараттың Есептеу
құрылымын базасының
өзгертеді жұмысына зақым
келтіреді
Хакер деген кім өзі?

"Хакер" (ағылш. hack деген сөзінен) деп, әлемдегі
ең ірі әрі күрделі саналатын компьютерлік
желілерге кіруге қол жеткізген, өзінің электрондық
саладағы білімін жаңа идеялар енгізу арқылы
дәлелдейтін және де технологияның даму
мәдениетін егжей-тегжейлі білетін адамды айтады.
Алайда көпшілік үшін қандай да бір электрондық
жүйеге заңсыз шабуыл жасаған адам біздің
қоғамда «хакер» деген атқа ие болған.
Есептеу жүйесіндегі
ақпаратты қорғау әдістері
Тәртіп белгілеу – қорғалатын
ақпаратты сақтау және жіберу
кезінде қорғау стандарттары
мен нормаларын үлкен
дәрежеде орындауды
автоматтандыру.

Еріксіз көндіру – ақпараттық
жүйе қызметкерін немесе
қолданушысын қорғалатын
ақпаратты сақтау немесе
жіберу кезінде еріксіз өңдеу
ережелерін сақтауға көндіру
арқылы орындалатын
қорғаныс тәсілі.
Аппараттық амалдар – есептеуіш
техникаға қондырылатын
құрылғы немесе онымен
стандартты интерфейс арқылы
байланысатын құрылғы.

Физикалық амалдар –
қаскүнемнің физикалық енуіне
қарсы тұратын әр түрлі
инженерлік құралдар және
құрлығылар, ол персоналға
материалдық, қаржылық және
ақпараттық құралдарын заңға
қарсы әрекеттен сақтайды.
Физикалық амалдардың
мысалдары: есіктегі кілттер,
терезелердегі тор, электронды
қорғаныс сигналдар қою
амалдары және т.б.
Файлға құпиясөз қалай қоюға
болады?
"Файл"-"басқаша сақтау"опциясын таңдаңыз.Пайда
болған терезеде "қызмет" түймесін басып, "жалпы
Параметрлер"опциясын таңдаңыз.
Келесі терезеде өрістерге әртүрлі мәндерді
орнатыңыз:" ашуға арналған Пароль "және"өзгертуге
арналған Пароль". Сондай-ақ, "әрқашан сақтық
көшірме жасау" және "тек оқуға кеңес
беру"опцияларын тексеріңіз.

Содан кейін Excel сізден алдымен ашу паролін, содан
кейін құжатты өзгерту паролін қайта енгізуді сұрайды.
Құпия сөздерді қайта енгізгеннен кейін файлды
сақтаудың стандартты процедурасын оның атын және
қалтаны таңдауды орындау керек.
Файлды парольмен шифрлау
Файлдарды шифрлау үшін құралды таңдау
керек:"Файл"-"мәліметтер"-"кітапты қорғау"-"парольмен
шифрлау". "Құжатты шифрлау" терезесінде Excel
бағдарламасында файлды барынша қорғау үшін құпия
сөзді енгізіңіз.
Кітап құрылымын қорғау
Excel файлдарды құпия сөзбен де, жеке бөліктермен де
қорғауға мүмкіндік береді. Енді біз құжаттарды іріктеп
қорғаумен айналысамыз.Өзгертулерден тек құжаттың
құрылымын құпия сөзбен сақтау үшін келесі
әрекеттерді орындаңыз:
Құралды таңдаңыз: "шолу" - " кітапты
қорғау»

Пайда болған "құрылым және
терезені қорғау" терезесінде
"құрылым" опциясын қосып,
парольді енгізіңіз. ОК түймесін
басыңыз.
Пайдалы кеңес
Кітап құрылымын қорғау көбінесе
қарапайым дерекқорларды сақтайтын
жасырын парақтарды көрсетуге тыйым салу
үшін қолданылады: Excel көмегімен
жасалған қарапайым қосымшалар немесе
ашылмалы тізімдер және т. б.
Әдебиеттер

1. Жұмағұлова С.К. Ақпараттық қауіпсіздік және
ақпаратты қорғау. Оқу құралы. Алматы, Эверо-
2020.
2. А.У.Актаева, Н.С.Ниязова, А.Ә.Шәріпбай.
Ақпараттық қауіпсіздік және ақпаратты қорғау:
техникалық құралдар. Оқу құралы. Алматы, 3 том.
3. Э.Ж.Сыздықова. Бухгалтерлік есептегі ақпараттық
технологиялар. Лекциялар мен зертханалық
жқмыстар жинағы.
4. Lib.ukgu.kz ЖОО-ның электронды кітапханасы
5. Wikipedia онлайн ашық энциклопедиясы
6. Интернет ресурстар мен білім беру порталдары
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАХМЕТ

Ұқсас жұмыстар

Есептеу жүйелеріндегі ақпаратқа зақым келтіретіндер

Есептеу жүйелеріндегі құжат айналымын қорғау

Кітап құрылымын қорғау

Вирусқа қарсы бағдарламаны іске қосу

Компьютер жаны процессорда

Өсімдіктерді сауықтыру

Вирустардың организмге енуі, таралуы, орналасуы

Компьтерлік вирустар

Энергияны үнемдеу

Осындай мамандық бар

Пәндер