Темперамент түсінігі және түрлері

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ
БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ АТЫНДАҒЫ ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН УНИВЕРСИТЕТІ

ТЕМПЕРАМЕНТ
Темперамент түсінігі және түрлері

Дайындаған: ИП-19-3к2 тобының студенті Айдаулет Бекарыс
Темперамент – жүйке жүйесінің қасиеттерінен туындайтын
адамның жеке өзгешеліктерінің бірі. Ол адамдардың
эмоциялық қозғыштығынан, қимыл-қозғалысынан, жалпы
белсенділігінен жақсы байқалады.

Темперамент организмнің физиологиялық
өзгешеліктерімен, әсіресе, жоғары жүйке
қызметінің тума қасиеттерімен шарттас
психикалық құбылыс.
Темперамент көбіне адамға туа берілген әрекет-
қылығының ұдайы қозғалыстағы сипатын
белгілейді. Сондықтан, темпераменттік қасиеттер
басқа психикалық құбылыстарға қарағанда
тұрақтанған, өзгеріске келе бермейді.
Темпераментті адамның мына психикалық
құбылыстарынын байқауға болады:

• адамның жалпы қозғалысы(мәселен, біреулер шапшаң
қозғалады, тез қимылдайды, енді біреулер жай
қимылдап, асықпай істейді),
• психиканың күші мен тереңдігі(мәселен, біреу өжет,
алғыр болса, екінші біреу керісінше, сылбыр, жігерсіз
болады),
• адамның көңіл-күйінің ерекшеліктері (салмақты,
тұрақты, жеңіл, тұрақсыз т.б.),
• эмоция сезімдері (біреу сабырлы, екінші біреу
күйгелек т.б.)
ГИППОКРАТТЫҢ ТЕМПЕРАМЕНТ ТУРАЛЫ
ТҮСІНІГІ
ГИППОКРАТ: «Әр түрлі темпераменттер
адамдар мен жануарлардың денесінде төрт
түрлі сұйық заттарға байланысты болмақ.
Олар:
денені жылытып тұратын – қан,
салқындататын – шырын (слизь),
құрғататын – бауырдағы сары өт
дымқылдық беретін қара өт».
Гиппократ пен оның шәкірттері айтқан
темпераменттің 4 түрі:

1. Сангвиник (латынша «сангиус»-қан),
2. Флегматик (грекше «флегма»- шырын)
3. Меланхолик (грекше «мелай-нехоле»-қара өт),
4. Холерик (грекше «холе»-өт)
Э. КРЕЧМЕРДІҢ КОНСТИТУЦИЯЛЫҚ
ТИПОЛОГИЯ ТЕОРИЯСЫ
• лептосоматик – бойшаң, нәзік денелі, тар иықты,
қол-аяғы ұзын, сидыйған;
• пикник – мығым, сезімшең, кіші не орта бойлы,
қарны қампиған, домалақ бас;
• атлетик – бұлшық еттері күшті дамыған, денесі
мығым, берік, ұзынша не орта бойлы, кең иықты,
жамбас сүйектері тартылған;
• диспластик – дене бітімі қисынсыз. Бұл адамдар
әрқилымүшелік зақымдарға ұшырағандар.
Академик И.П.Павловтың ілімі бойынша
темперамент жүйке жүйесінің жұмысымен
байланысты. Ол Жүйке жүйесін күшті және
әлсіз топтарға бөліп қарастырды.
ХОЛЕРИК
Энергия Күйгелектік
Белсенділік Агрессия
Құштарлық Шамдану
Инициативтік Ұстамсыздық
Мимика Қаталдық
Қатаңдық
Ыза
ФЛЕГМАТИК
Бірқалыпты Әлсіздік,
Төзімділік Жалқаулық
Жинақылық Баяулық
Сабырлылық Аңқаулық
Ұрыс-керістен аулақ
САНГВИНИК
Еті тірі Қызу
Қабілетті Ашушаң
Шапшаң Жеңілтек
Ақкөңіл Шашыраңқы
Тез тіл табысады
Ұйымшыл
Қайырымды
МЕЛАНХОЛИК
Бірқалыпты Тез шаршайды
Өздерін жақсы Тұйық
ұстайды Осал
Іс-әрекеттерді Қысылады
жақсы Көңілсіз
орындайды Пессимист

Ұқсас жұмыстар

Темперамент түрлері, олардың сипаттамасы

Темперамент меланхолик сангвиник

ХОЛЕРИК САНГВИНИК ФЛЕГМАТИК МЕЛАНХОЛИК

Мәдениет тілі

Сыртқы функция Ішкі функциялар

Темперамент мінез және қабілет

Тұлға құрылымындағы темперамент, мінез және қабілет

Темперамент түсінігі

Темперамент туралы пікірлер

ЗАҢГЕРДІҢ ІЗГІЛІКТІ ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ ҚАСИЕТТЕРІ

Пәндер