Адамның азаматтық құқықтары мен бостандықтарын қамтамасыз ету мен қорғау құқықтық мемлекетті қалыптастыру жолындағы маңызды мәселе




Презентация қосу
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
Д.А.ҚОНАЕВ АТЫНДАҒЫ ЕУРАЗИЯЛЫҚ ЗАҢ АКАДЕМИЯСЫ

СӨЖ
Тақырыбы: Құқықтық мемлекет және азаматтық қоғам

Алматы, 2020ж.
Құқықтық мемлекет — конституциялық
басқару тәртібі, дамыған құқықтық жүйе
мен тиімді сот билігі бар мемлекет
нысаны.

Құқықтық мемлекет

сот мемлекеттік билік
өзінің негізгі тәуелсіздіг тарапынан азаматтардың
институттары ретінде ін, басқару құқығы бұзылуына жол
билік бөлінісін заңдылығ бермеуді және оған
ын қоғамдық мекеме
тарапынан тигізілген
залалдың құнын өтеп
алуды қарастыратын
мемлекет
Құқықтық мемлекет идеясының мәні

мемлекеттің
бірізді билік көзі ретіндегі қоғамға бағынуы
демократиялылы халық егемендігін
ғы бекіту
Құқықтық мемлекет атауы алғаш рет ХIХ ғасырдың бірінші
ширегінде пайда болып, кейін Еуропаның бірқатар
елдеріне таралды. Бірақ құқықтық мемлекет туралы негізгі
көзқарастар антикалық заманда қалыптасып, мемлекет
пен құқықтың арақатынасы жайлы тұжырымдамалар
жасалған еді.

Бұл
ережелердің
жасалуына

Г. Гроций

Б. Спиноза
Ш. Д. Медисон
Монтескье
Д. Адамс
Құқықтық мемлекетте биліктің, азаматтың, қоғам мен
құқықтың теңдігі және олардың заң алдындағы құқықтық
теңдігі негізгі орын алады

Құқықтық мемлекетте
қоғам, топ мүшелері мен
азаматтар
қауымдастықтарының
мемлекет алдында, жалпы
мемлекеттің, оның Оның негізгі белгілері:
органдары мен құқықтық заңның
басқармаларының, үстемдігі, билік бөлінісі
лауазымды адамдардың қағидаларын
қоғам, азаматтар алдындағы конституциялық-
жауапкершіліктерінің қатаң құқықтық реттеу
тәртібі орнауы қажет. негізінде егеменді
мемлекеттік биліктің
ұйымдасуы мен қызмет
етуі, индивид, қоғам
мен мемлекеттің өзара
қарым-қатынасының
құқықтық нысаны.
Адамның азаматтық құқықтары мен бостандықтарын
қамтамасыз ету мен қорғау құқықтық мемлекетті
қалыптастыру жолындағы маңызды мәселе. Жалпы адам
құқығы жеке тұлғаға нақты бостандықтар мен әлеуметтік
игіліктерге кепілдік беретін саяси қатынастар жүйесінде
бекітілген ережелер мен принциптер жиынтығы.
Бүгінгі күні адам құқықтары БҰҰ-ның негізгі бес
құқықтық құжаттарында анықталып, оларға кепілдік
берілген.

«Адам құқықтарының
жалпыға бірдей Экономикалық, соңғысына
декларациясы» әлеуметтік және қарасты екі
мәдени құқықтар факультативті
туралы Пакт хаттама.
Жалпы адам құқығы жеке тұлғаға нақты бостандықтар мен
әлеуметтік игіліктерге кепілдік беретін саяси қатынастар
жүйесінде бекітілген ережелер мен принциптер жиынтығы

Негативті позитивті

Бірінші топтағы құқық пен бостандықтар мемлекет пен
басқа адамдардың тұлғаның жеке ісіне араласуына
мүмкіндік бермеуге бағытталған, яғни жеке тұлғаның
индивидтік бостандығының негізін құрайды. Бірінші
топтағы құқықтар мен бостандықтар мемлекеттен
қандай да бір ресурс­тарды, күштерді жұмсауды қажет
етпейді.
Позитивті құқтарға келер болсақ, олар
мемлекеттің жеке тұлғаға қандай да бір нақты
әлеуметтік игіліктерді беру жауапкершілігіне
негізделеді.

Егер мазмұндық тұрғыдан
қарастыратын болсақ, онда адам
құқықтары мен бостан­дықтары
азаматтық, саяси, әлеуметтік-экономи­
калық, мәдени және экологиялық деп
жіктеледі.

Азаматтық қоғам - ол жеке тұлғаның негiзгi құқықтыры
мен еркiндiктерi заң жүзiнде қамтамасыз етiлетiн және
саяси қорғалатын, мемлекеттен тыс қатынастар саласы
үйлесiмдi дaмығaн қoғaм.
«Бүкiл адамзат үшiн жарқын болашаққа үмiт беретiн
бiрден-бiр жол, ол өзара iс-қимыл мен ынтымақтастық
жолы, мұндa барлық қoғaмдық күш-жiгерлер -
мемлекеттер, жеке сектор, бiлiм беретiн және зерттеу
мекемелерi, барлық нысандағы азаматтық қoғaм - нақты,
қол жететiн мaқcaттapғa ұмтылу үшiн өз күштерін
бiрiктiредi.» (БҰҰ Бас Хатшысы Кофи Aннaнның ұйымның
қызметi туралы есебi, Бас Ассамблея, Нью-Йорк.
6 қыркүйек 2001 жыл

Азаматтық бастамалар тек елеуciз шамада ғaнa
мемлекет арқылы қабылданады: мемлекет мұндай
бастамаларды өзiнiң даму үлгiлерiне көшiруге
қабiлетсiз. Мемлекет пен азаматтық қoғaм органикалық
жүйе элементтерi ретiнде емес, ал тек ресми турде ғaнa
өзара iс-қимыл жасайды: олар өзара тiптi белгiлi бiр
қарама-қайшылыққа да барады.
Азаматтық қoғaмның даму қажеттiлiгi тек демократия
қажеттiлiктерiмен ғaнa мәжбүрленбейдi, ол сонымен
қатар экономикалық сипат та алады: кәсiпкерлiк қызмет
бастамалары, әcipece шағын және орта бизнес салалары,
тек жеткiлiктi түрде дамыған азаматтық қоғамда берiлетiн
мүмкiндiктермен тiкелей байланысты.
Азаматтық қoғaмның қалыптасу және даму процесi үшінші
сектордың дамуымен тығыз байланысты.

Азаматтық қoғaмның ажырамас құрамды бөлiгi бола отырып,
«үшiншi сектор» елдегi қоғамдық-саяси процестердi ары
қарай демократияландыруға оң ықпалын тигiзедi.
Мемлекеттiң демократиялық жүйесi әзipше дамымай
oтырған жағдайда, дәл осы бейүкiметтiк ұйымдар арқылы
азаматтық қoғaм көбiне iлгерi дамып отырады.
«Бейүкіметтік ұйымдарды» мемлекеттік емес ұйымдар деп
те аударады.
Дереккөздер[өңдеу]
↑ “Қазақ Ұлттық Энциклопедиясы”, 1 - том
↑ Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың
түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь,
2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7
↑ Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007

Ұқсас жұмыстар
Азаматтық қоғамның қызметі
Азаматтық қоғам ұғымы, оның құрылымы мен функциялары
Саяси кепілдіктер
МЕМЛЕКЕТ ҰҒЫМЫ
Азаматтық, Қазақстандық елжандылық, этносарлық келісім туралы ұғым
АЗАМАТТАРДЫҢ ҚҰҚЫҚ ЖӘНЕ ӘРЕКЕТ ҚАБІЛЕТТІЛ ІГІ
Құқықтық мемлекет және азаматтық қоғам туралы
Қазақстан Республикасының құқық қорғау органдарының қызметі мен ұйымдастырылуы
Қоғам туралы
Заңдылықты қоғамдық тәртіп пен ҚР азаматтарының құқықтары мен бостандықтары
Пәндер