1921 жылы маусымда Орал губерниялық партия комитеті




Презентация қосу
«Астана Медицина
Университеті» КеАҚ

Тақырыбы: Қазақ жерлерінің ҚКАСР (ҚазақАКСР)
құрамына біріктірілуі

Орындаған: Жұмақұловов Марат
Бахтиярұлы

Қабылдаған: Омарова Бибіжамал
Қожахметовна

Нұр – Сұлтан -2020
ҚазақАКСР құрылуы

Қазақ Автономиялы Социалистік Кеңес Республикасы –
Қазақстан аумағындағы РКФСР құрамындағы әкімшілік-
шекаралық бірлік, Қазақ ұлттық автономиясы. 1925
жылдың 15 маусымынан 1936 жылдың 5 желтоқсанына
дейін өмір сүрді. Бастапқыда бұл автономия Қырғыз
Автономиялы Социалистік Кеңес Республикасы деп
аталып келді, кейіннен 1925 жылы ҚазАКСР орталық
атқару комитетінің төрағасы "қырғыз" деген атауды
"қазақ" деген атаумен алмастыру туралы қаулысымен
Қазақ АКСР-ы деп аталынды.
Тұңғыш астанасы Орынбор ұаласы 1920 – 1924 жылдары
болды. 1924 – 1929 жылдары Ақмешіт (Қызылорда) болды.
1929-1997 жылдары Алматы қаласы болды

1932 жылдары батысында Төменгі-Волжск өлкесімен.
солтүстік-бастысында - Ортаңғы-Волжск өлкесімен,
солтүстігінде - Орал облысымен, солтүстік-
шығысында Батыс Сібір өлкесімен, оңтүстігінде - Орталық
Азия Кеңестік республикаларымен, оңтүстік-
шығысында Қытаймен шекарала жатты.

Аумағына Семей, Ақмола, Торғай, Орал облыстары,
Манғышлақ уезі, Красноводск уезінің бір бөлігі, Астрахань
губерниясының бір бөлігі кірді.
Қазақ зиялылардың араласуымен ҚазақАКСР құрамына
қазақ жерлерінің қосылуы

Қостанай аймағын республика құрамына қосу қажеттігін
А.Байтұрсынұлы иен М.Сералин жан – жақты дәлелдеді.
Батыс Сібірге еніп келген Ақмола мен Семей облыстарын
өлке құрамына енгізу мәселесі 5 рет қаралып,
Ә.Бөкейханов, А.Байтұрсынұлы, Ә.Ермеков,
М.Сералиндердің тарихи деректемелерінен кейін ғана
шешілді.
1921 жылы – Ақмола және Семей облыстары Сібір ревкомы
қарамаңынан ҚазақАКСР - берілді

1921 жылы – Жайық, Ертіс өзендері бойындағы бұрын
казактар иеленіп келген 10 шақырымдық өңір қазақ
халқына қайтарылды.

1921 жылы маусымда Орал губерниялық партия комитеті
Жайықтың сол жағалауындағы 10 шақырымдық өңірді
қайтару туралы декретке наразылық білдіріп, Орал
облысын ҚазақАКСР – інен бөлу туралы өтінішберді.
Алайда партияның Орталық Комитеті өтінішті
қабылдамады.
ҚазақАКСР құрамына енгізілген аймақтар (1921 - 1922)

Семей облысы – Павлодар, Семей, Өскемен, Зайсан,
Қарқаралы уездері қосылды.
Ақмола облысы – Атбасар, Ақмола, Көкшетау, Петропавл,
уездері және Омбы уезінің бір бөлігі қосылды.
Торғай облысы – Қостанай, Ақтөбе, Ырғыз, Торғай уездері
қосылды.
Орал облысы –Орал, Ілбінші Темір, Атырау, Маңғыстау
уездері қосылды.
Закаспий облысы Красноводск уезінің 4, 5 – Адай
облыстары қосылды. Астрахань губерниясының бір бөлігі
қосылды. Бөкей ордасы және Каспий теңізі жағасындағы
болыстар қосылды.
ҚазақАКСР құрамына енгізілген аймақтар (1924)

Сырдария облысы – Қазалы, Ақмешіт, Түркістан, Шымкент
уездері, Әулиеата уезінің көп бөлігі, Ташкент, Мырзашөл
уездерінің көп бөлігі енгізілді.
Жетісу облысы – Алматы, Жаркент, Лепсі, Қапал уездері,
Пішпек уезінің бір бөлігі енгізілді.
Республика аумағы 2,7 млн шаршы шақырым болды.
Халқы – 5 млн 230 мың жетті.
Қазақтардың үлесі – 61,3% болды.
Қазақ халқының ғасырлық арманы орындалды.
Қолданылған Әдебиеттер

Қазақстан тарихы Шың Кітап 2011

Қазіргі Қазақстан тарихы 2017

Ұқсас жұмыстар
ҚАКСР құрамына енгізілген аймақтар
Қазақстандағы 1921-1922 жж, 1931-1933 жж ашаршылық
Қазақ ауылы
Алашорданың батыс бөлімінің тарихы- өлке тарихының құрамдас бөлігі
1920-1930 жылдарыңдағы кеңестік Қазақстан
Жаңа экономикалық саясатқа көзқарастар
Берлинде өткен ІІІ халықаралық коммунист - әйелдер конференциясына делегат болып қатысып, Германия коммунистік партиясының негізін салушы
Б. Қаратаев – Қазақстанның көрнекті қоғам қайраткері туралы ақпарат
1922 жылдар аралығындағы аштық сипаты
«Ақ жол» ҚДП
Пәндер