Көз ұясының қабырғалары

Презентация қосу

АНАТОМИЯ
Презентация

Нұр-Сұлтан, 2020 жыл
Республикасының
Денсаулық Сақтау
Министрлі
Астана Медицина
Университеті КеАҚ

Тақырып: Көз ұясының қабырғалары, құрамы және Мұрын қуысы
Орындаған: Темиралыев Агарыс
Тобы: 135 ЖМ
Қабылдаған: Сүйіндік Біржан Есжанұлы

Нұр-Сұлтан, 2020 жыл
Жоспары:

Көзұясының қабырғалары, құрамы. Көзұясының тесіктері мен
1 қатынастары, олардың қызметі.

2 Мұрын қуысының қабырғалары, тесіктері мен олардың қызметі.

3 Ішкі ми сауытының топографиясы, тесіктері мен олардың қызметі.

4 Сыртқы ми сауытының топографиясы, тесіктері мен олардың қызметі.
Көз туралы

• Көз — оптикалық жүйе.
• Адам көзінің пішіні шар тәрізді, шамалы қысыңқы , диаметрі 23-25 мм. Көз сыртқы
жағынан үш қабықтан қапталған . Сыртқы ақ түсті қатты және мықты қабығы склера
немесе ақ қабық деп аталады. Ол көздің ішін механикалық зақымданудан сақтайды.
Склераның алдыңғы мөлдір бөлігі – қасаң қабықша деп аталады. Көздің қалған
бөліктеріндегі склера мөлдір емес,ақ түсті, ол белок деп аталады.
• Жарық қарашық арқылы көз алмасының ішіне өтеді. Түсті қабық – күрделі тамырлы
бұлшықет тарамдары. Ол деформациялану арқылы қарашықтың диаметрін өзгерте
алады. Көздің қарашығы – ерекше келген тірі диофрагмалар.
• Көру – заттардың ішкі құрылысы мен олардың кеңістікте орналасуы туралы ақпарат
беретін қабылдау мүшелерінің бірі.Әсіресе көздңғ жақсы көруі балалар үшін маңызды,
себебі көру өткірлігінің қандай да болсын бұзылысы баланың толыққанды дамуына кері
әсер етеді.
Көз ұясы

• Көз ұясы, orbita сыртқы пирамидаға ұқсап, бүкіл
көру мүшелердің қуыстығын құраушы сүйектік
кеңістік болып саналады.Көз шарасының
кіреберіс тесігі, aditusorbitae, немесе көз
шарасының табаны мен көру нерві
өзекшесініңтесігіне бағытталған ұшы,
ажыратылады.Көз шарасының кіреберіс тесігінің
сыртқы пішіні, төрт бұрыш тәрізді доғаланып
келген. Бұл жиек, жоғары да: көз шарасының
жоғарғы жиегі — margo supraorbitalis, арқылы
төмендекөз шарасының төменгі жиегі — margо
infraorbitalis, арқылы шектелген. Көз шарасының
тегістеу болып келген төрт қабырғасы
ажыратылады.
Көз ұясының қабырғалары

• Көз шарасының жоғарғы қабырғасы,paries
superior, маңдай сүйектің көз бөлігінің
көзшарасына қараған беті мен сына сүйектің
кішіқанатынан тұрады. Сына сүйектің кіші
қанатының көз шарасына қараған бетінде,
көрунервінің өзекшесі, canalis opticus, айқын
байқалады. Көз шарасының жоғарғы
қабырғасының көз шарасына қараған беті
тегістеу жәнеойыстау болып келген. Бүйір
қапталында көзжас безінің ойысы, fossa
lacrimalis, алдыңғыжәне медиалді қапталында:
шығырлық қылқан,spina trochlearis, оның
артында шығырлық қылқанның шұңқыршасы —
fovea trochlearis, орналасқан.
Көз ұясының қабырғалары

• Көз шарасының латералдық қабырғасы — paries lateralis: бетсүйек, os zygomaticum, пен
сына сүйектің үлкен қанатының көзшарасына қараған бетінен тұрады.
Латералдыққабырғасы, жоғарғы қабырғасынан көз шарасының ж оғарғы саңылауы, fissura
orbitalissuperior, арқылы шектелген. Сонымен қатар, бетсүйектің көз шарасына қараған
бетінде: бетсүйектік-көзшарасы өзекшенің тесігі, foramenzygomatico orbitalis айқын
байқалады.
• Көз шарасының медиалдіқ қабырғасы: paries medialis, алдында: көзжас сүйегімен тор
сүйектің лабиринтінің көз шарасынақараған бетінен; артқы қапталы: сына
сүйектіңденесінің латералдық бетінен тұрады. Медиалды қабырғасының ала,ыңғы
бөлігінде көзж ас қапш ығына, saccuslacrimalis, бағытталған көзжас мұрын өзекшенің
саласы, sulcus nasolacrimalis, орналасқан. Көзжас қапшығында жинақталған көздіңжасы,
мұрын қуысына қарай көзжас — мұрын өзекшесі, canalis nasolacrimalis, арқылы
мұрынқуысына қарай бағыт алады.Медиадды қабырғасының жоғарғы жиегініңбойында,
тор сүйектің алдыңғы, артқытесіктері, foramen ethmoidale anterius et medius, орналасқан.
Көз ұясының қабырғалары

• Көз шарасының төменгі қабырғасы, paries inferior, ол жоғарғы
жақ сүйегі мен бетсүйектің көз шарасына қараған бетінен және
таңдай сүйектің көз шарасына бағытталған өсіндісінен тұрады.
Төменгі қабырғасы мен латеральдық қабырғалардың
аралығында көз шарасын самайасты ойысын қанат-таңдай
ойысы мен өзара байланыстырып тұрушы көз шарасының
төменгі саңылауы, fissura orbitalis inferior, орналасқан. Сонымен
қатар, көз шарасының төменгі бетінің бүйір қапталына таманкөз
шарасының төменгі саласы, sulcus infraorbitalis, айқын
байқалады. Бұл сала, горизонталді бағытта өтіп, жоғарғы жақ
сүйегінің терең қабатында, көз шарасының төменгі өзекшесіне,
canalis infraorbitalis, ұласып, жоғарғы жақ сүйегінің алдыңғы
бетінде көз шарасының төменгі тесігі, foramen infraorbitalis, мен
аяқталынады. Бұл өзекшеден, жоғарғы жақ сүйегінің терең
қабатында, жоғарғы жақ сүйегі тістерінің түбіріне бағытталған
жоғарғы альвеолярлық алдыңғы, аралық өзекшелер, canalis
alveolarissuperior anterior et medius, өтеді.
Мұрын және мұрынның қосалқы қуысының анатомиясы.
Сыртқы мұрын

Сыртқы мұрын пішіні үшқырлы пирамида
тәріздес, оның жоғарғы ұшы алға қараған
(мұрын ұшы); пирамиданың жоғарғы
қабырғасы мұрынның арқасын құрайды ол
мұрын ұшынан мұрын түбіне дейін
созылып жатады. Пирамиданың екі қыры /
қабырғасы/- сыртқы мұрынның бүйір
қабырғаларын құрайды, ал үшінші
қырының жазықтығында танау тесіктері
орналасады. Сыртқы мұрын қаңқасы жұп
мұрын сүйектерінен, жұп қанатты және
үшбұрышты шеміршектерден, қосымша
ұмақ шеміршектер мен мұрын пердесінң
төртбұрышты тақ шеміршектерінен тұрады.
Сыртқы мұрында терісі мұрын түбірі аймағында жіңішке ал
қанаттар мен ұшында қалың әрі май бездеріне бай. Тері асты шел
қабаты әлсіз дамыған қантамыр мен нерв талшықтары өтіп
жатыр. Мұрынның түбір аймағында тері қозғалмалы қатпар түзіп
ұстауға болады. Қанаттары аймағында тері шемершекке тығыз
бекітілген нашар ығысады.Танау тесігі тұсында мұрын қуысының
кіреберісін құрастыратын шеміршектердің ішкі беткейіне өтеді,
бұл жерде тері қысқа түктермен қамтамасыз етіледі.
Қанмен қамтамасыз
етілуі көз
Бұлшық етті қабаты артериясының соңғы
беттің ымдау тармағы a.dorsalis nasi
бұлшық еттеріне және бет
жатады: m.m. nasals, артериясының соңғы
m.depresser nasi тармақтары a.
angularis.
Сыртқы мұрынның
Венозды қан сыртқы иннервациясы үшкіл
мұрыннан шығып нервтің I, II
бет венасының тармағымен
бастапқы бөліміне нервтенеді: мұрын
келіп құяды v. қыры, қанаттары,
angularis. Лимфа ұшы-n.ethmoidalis
ағысының жолы anterior; түбірі
төм.жақасты аймағы-n.
лимфа түйіндеріне infratrachealis; бүйір
бағытталған беткейі- n.
infraorbitalis.
Мұрын қуысы

Мұрын қуысы (cavum nasi) сыртқы мұрынның
жалғасы болып, төменнен қатты және жұмсақ
таңдаймен, жоғардан торлы сүйектің көлденең
табақшасының аралығында орналасқан және мұрын
пердесі арқылы екі бөлімге бөлінген кеңістік.
Сыртқы жақтан ол көз ұясының медиалды
қабырғасымен және жоғарғы жақ қуысымен
шектелген.
Мұрын қуысының әр жартысы

Латералды Медиалды
Жоғарғы Төменгі

Құрлысы күрделі Мұрын қуысының Төменгі қабырғаның Мұрын пердесімен
құрамында үш қақпағы.Ол – сүйекті негізін берілген , ол сүйекті
мұрын қалқаны мұрын сүйегі, жоғ.жақ сүйегінің бөлімнен (торлы
маңдай, торлы таңдай өсінділері сүйектің
бар(conhca
сүйектің lamina түзеді, олар sutura перпендикулярлы
nasalis anterior, cribrosa және сына palatina - да табақшасы мен
madia et superior). тәрізді сүйектің қосылады. Олардың сошник) және
Екі жоғарғы денесінен тұрады. артында – spina шеміршекті
қалқан торлы nasalis posterior -ды (төртбұрышты)
сүйекге жатады таңдай бөлімнен тұрады
ал төменгі өз сүйектерінің
алдында жеке көлденең
сүйек. табақшасы түзеді.
Мұрын қуысының кілегей табақшасы

көпқатарлы призмалы жыбырлағыш
эпителиймен жабылған

Сүйек қабы және
шеміршек қабымен Кілегейлі бокал тәрізді
жанасып жатады. клеткалар
Альвеоларлы кілегейлі –
серозды бездер орналасқан.

Мұрын қалқандарының кілегей қабаты ерекше қалың (4-мм).
Жоғарғы мұрын қалқаны және мұрын күмбезі иіс сезу
аймағында жартылай ерекше иіс сезу эпителиймен
қапталған. Кілегейлі қабықшаның бұл аймағында кілегей
бөлетін иіс сезу бездері , glandulae olfactoriae; және серозды
бездер орналасады.
Мұрын қуысының тамырлары
Қанның ағып кетуі 3 бағытта
Мұрын қуысының қанмен жүреді:
қамтамасыз етілуі сына –таңдай
1. Ми сауыты қуысы веналарына –
/a. maxillaris тармағы/ v. oftalmica et sinus cavernosus, sinus
артериясы арқылы жүреді.Оның sagitalis superior -дың алдыңғы
тармақтары: a.a nasalis posterior, бөліміне.
laterialis et septi. a.a. etmoidalis 2. Бет венасы
anterior et posterior.
3. v. sphinopalatina

Иннервация.Үшкіл нервтің I, II
тармақтары арқылы нервтенеді.
Мұрын қуысы бездері және
қантамырларының вегетативті
иннервациясы: 1. мұрын қуысы
қантамырларының бойымен жүретін
симпатикалық талшықтармен 2. қанат-
таңдай түйін нервтерінің құрамына
енетін, парасимпатикалық талшықтар.
Мұрынның қосалқы қуысы
Мұрынның қосалқы
қуыстары
Негізгі қуыс Жоғарғы қуыс

Маңдай Торлы сүйек
қуысы ұялары

Ми сауыты сүйектеріне орналаса отырып қуыстар, сүйек
салмағының төмендеуіне ықпал етеді және олардың
беріктілігн жоғарылатады, дауыс түзу кезінде резонаторлар
қызметін атқарады да дауыс тембрін негіздейді, тыныс алу
кезінде ауаны жылытуға қатысады.Мұрынның қосалқы
қуыстары мен мұрын қуысы арасында өзара байланыс бар
сондықтан олар бірлесіп біртұтас аппарат құрайды
.
НАЗАРЛАРЫҢЫЗҒА
РАҚМЕТ!

Ұқсас жұмыстар

Төменгі жақ сүйек

КӨЗ ҰЯСЫНЫҢ ІСІКТЕРІ

Вегенер гранулематозы

Ірі - қара телязиозын және жылқы спируратозын балау

Төменгі жақ - бассүйек сүйектерінің ішіндегі жалғыз қозғалмалы, жұпсыз сүйек

Ара балы туралы

Көз жарақаттары

Балықтардың аурулары

Баланы курациялау, оның нерв- психикалық дене дамуын бағалау

Семей ядролық полигонның осынау тәжірибелік алаңдарында

Пәндер