Экологиялық сараптама түрлері




Презентация қосу
Сараптама объектілері
және оларға сипаттама.
Экологиялық қауіптілік
1) табиғат пайдалану мәселелерiне қатысты жоспарлау алдындағы, жобалау алдындағы
және жобалау құжаттамасы, шарттар, келiсiм-шарттар, соның iшiнде халықаралық
шарттар мен келiсiм-шарттар;
2) Қазақстан Республикасының қабылданбақ болып белгiленiп отырған, қоршаған орта
мен халық денсаулығына ықпал жасайтын заң актiлерi мен нормативтiк құқықтық
актiлердiң жобалары;
3) шаруашылық қызметтi жүзеге асыру кезiнде табиғат пайдаланушылардың қоршаған
ортаны және халық денсаулығын қорғау жөнiндегi талаптарды (экологиялық аудиттi)
сақтауын бағалау материалдары;
4) табиғи ресурстарды пайдалану және қоршаған ортаны қорғау саласында
лицензиялар мен сертификаттарды алу кезiнде экологиялық негiздеме үшiн табыс етiлетiн
құжаттама.
Кейiннен ерекше құқықтық мәртебе (ерекше қорғалатын табиғи аумақтар, экологиялық
апат аймақтары және басқалар) беру мақсатында аумақтарды кешендi зерттеу
материалдары да экологиялық сараптама объектiлерi болып табылады.
10/19/2020
Және сондай-ақ
кешенді және мақсатты федералды бағдарламалардың жобалары,
аумақтарды дамытудың бас жоспарларының жобалары,қала
құрылысы құжаттамасының барлық түрлері (мысалы, бас
жоспар, құрылыс жобасы),
халық шаруашылығы салаларын дамыту схемаларының
жобалары,
мемлекетаралық инвестициялық бағдарламалардың жобалары,
Табиғатты қорғаудың кешенді схемаларының, табиғи
ресурстарды қорғау және пайдалану схемаларының жобалары
(оның ішінде жерді пайдалану және орман орналастыру
жобалары, орман жерлерін ормансыз жерлерге ауыстыруды
негіздейтін материалдар),
қоршаған ортаға әсер етуге қабілетті қызметті жүзеге асыруға
арналған лицензияларды негіздеу материалдары,техникалық-
экономикалық негіздемелер және құрылыс жобалары,
қайта құру, кеңейту, техникалық қайта жарақтандыру,жаңа
техникаға, технологияға техникалық құжаттаманың жобалары,
материалдар, заттар, сертификатталатын тауарлар мен
қызметтер. 10/19/2020
Экологияллық сараптаманың негізгі объектілері Жобалар болып табылады.
Жобалардың экологиялық сараптамасынсыз бірде-бір құрылыс жүргізілмеуге
тиіс. Қазақстан аумағында салынып жатқан кез келген объектілер тәуелсіз
экологиялық сараптамадан өтуі тиіс. Құрылыс бойынша жобалардың
экологиялық сараптамасының мақсаты- ескірген технологиялары бар
объектілердің құрылысына жол бермеу және қоршаған ортаны әлеуетті
ластаушылардың пайда болуының алдын алу.
Сондықтан экологиялық сараптама «апатты жобаны» тоқтатудың құралы
бола алады, бірақ жобаны түбегейлі жетілдіруді және оған айтарлықтай
өзгерістер енгізуді қамтамасыз етуге нашар бейімделген. Экологиялық
сараптама арқылы жоспарлау және жобалау сатысында табиғатты ұтымды
пайдалануды ұйымдастырудағы көптеген қателіктерден аулақ болуға болады.
Экологиялық сараптамаға қойылатын маңызды талап- оның тәуелсіздігі,
тек заңдарға, нормаларға, стандарттарға және объективті экологиялық
талаптарға бағынуы болып табылады.
10/19/2020
Экологиялық сараптама субъектiлерi
1) стратегиялық, трансшекаралық және экологиялық қауiптi объектiлерде мемлекеттiк экологиялық
сараптаманы ұйымдастыру және жүргiзу бөлiгiнде - қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы
орган және оның жергiлiктi жерлердегi органдары;
2) қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы орган мен оның жергiлiктi жерлердегi
аумақтық органдары стратегиялық, трансшекаралық және экологиялық қауiптi объектiлерде мемлекеттiк
экологиялық сараптама жүргiзуге тартатын орталық мемлекеттiк органдар;
2-1) стратегиялық, трансшекаралық және экологиялық қауiптi объектiлердi қоспағанда, облыстың
(республикалық маңызы бар қаланың, астананың) субъектiлерiне мемлекеттiк экологиялық сараптаманы
ұйымдастыру мен жүргiзу бөлiгiнде - облыстың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi
атқарушы органы;
3) қоғамдық экологиялық бiрлестiктер, ғылыми мекемелер және олар құратын экологиялық-сараптама
органдары;
4) қоршаған ортаны қорғау саласындағы орталық атқарушы орган мен оның жергiлiктi жерлердегi
бөлiмшелерi және облыстардың (республикалық маңызы бар қаланың, астананың) жергiлiктi атқарушы
органдары экологиялық сараптама жүргiзуге тартқан, тиiстi лицензиясы бар жеке және заңды тұлғалар
(штаттан тыс сарапшылар). 10/19/2020
10/19/2020
Экологиялық қауіп- бұл қоршаған орта факторларының және/немесе
олардың әсер ету қарқындылығының экожүйелердің тіршілік ету
ортасының өзгеруіне биологиялық бейімделу шегінен шығатын және
халықтың өмірі мен денсаулығына тікелей қауіп төндіретін теріс әсері.
Олар:
• адам денсаулығының нашарлауына әкеледі;
• өндірістік қызметтің ықтимал мүмкіндіктерін төмендетеді;
•қоғамның мәдени дамуы мен адамның рухани өмірі үшін жағдайды
нашарлатады.

10/19/2020
Адамға әсер етуі бойынша экологиялық қауіптер шартты түрде факторлардың
3 тобына бөлінеді:

Адамға тікелей қауіп төндіретін факторлар (адам өзін қорғауға мәжбүр болатын
табиғи факторлар: ауа-райы, табиғи құбылыстар (жанартау атқылауы, дауыл,
торнадо, көшкін, жер сілкінісі, ғарыштық сәулелену және т.б.).
Жанама әсер ету факторлары-табиғи объектілерді өз мүдделері үшін пайдалану
бойынша адам қызметінің теріс көріністері (радиоактивті, химиялық энергияның
әсері, адам үшін әртүрлі қауіпті заттармен (пестицидтермен және т.б.) табиғи ортаны
ластау, урбанизация және т. б.).
Адам өмірінің қауіпсіз жағдайларын қамтамасыз ету үшін табиғи ресурстардың
жетіспеушілігі, бұл адамға берілетін өмір сүру сапасының нашарлауына әкеледі
(мысалы, топырақ құнарлылығының болмауы болашақта алынатын тамақ көлемін
ұлғайту үшін олардың қарқынды химизациясын тудырады — бұл өнімнің сапасын
нашарлатады және оны пайдалану адамдардың денсаулығына әсер етеді).

10/19/2020
Табиғаттың жойылуының табиғи-экологиялық жіктелуі
Биомассаның сапалық-сандық жағдайының және экожүйелердің биологиялық өнімділігінің
өлшемдеріне және олардың өзін-өзі сауықтыру қарқынына сәйкес келесі экологиялық жағдайларды
бөліп көрсетуге болады:
1) табиғи жағдай-тек фондық антропогендік әсер байқалады, биомасса максималды, биологиялық
өнімділік минималды;
2) тепе-теңдік күйі-қалпына келтіру процестерінің жылдамдығы бұзылу қарқынынан жоғары
немесе оған тең, биологиялық өнімділік табиғиға қарағанда жоғары, биомасса төмендей бастайды;
3) дағдарыстық жағдай - антропогендік бұзылулар табиғи-қалпына келтіру процестерінің
жылдамдығынан асып түседі, бірақ экожүйелердің табиғи сипаты сақталады, биомасса төмендейді,
биологиялық өнімділік күрт артады;
4) қатерлі жай — күй-бұрын болған экологиялық жүйелерді антропогендік әсермен өнімділігі
төмен (ішінара шөлейттену), биомассасы аз және, әдетте, төмендейтін жүйелерге қайтымды
ауыстыру;
5) апатты жағдай-өнімділігі төмен экожүйелерді бекітудің қиын болатын процесі (қатты
шөлейттену), биомасса және биологиялық өнімділік ең төмен;
6) коллапстық жай — күйі- биологиялық өнімділіктің қайтымсыз жоғалуы, биомасса нөлге
ұмтылады.
10/19/2020
10/19/2020
1) Экологиялық сараптамаға қойылатын
маңызды талап
2) Құрылыс бойынша жобалардың
экологиялық сараптамасының мақсаты
3) Экологияллық сараптаманың негізгі
объектілері
4) экологиялық сараптама «апатты жобаны»
тоқтатудың құралы бола ала ма ?
5) Экологиялық қауіптілік түсінігі
6) Экологиялық қауіптілік салдары
7) Адамға әсер етуі бойынша экологиялық
қауіптер шартты түрде факторлардың неше
тобына бөлінеді?
8) Қиын экологиялық жағдай аймағы
(экологиялық проблемалық аймақ) туралы
не білесіз?
10/19/2020
ТЕСТ
1) Экологиялық сараптама түрлері:
A. Мемлекеттік, қоғамдық
B. Мемлекетаралық, қоғамдық
C. Қоғамдық, Әлеуметтік
D. Арнайы, Жалпы
E. Мемлекеттік, жеке
2) Ресурстардың қалпына келуіне себепші
F. Ландшафтардың өзгеруі
G. Тиімді пайдалану
H. Жер асты суларының орын ауыстыруы
I. Топырақ құлдырауы
J. Ауаның ластануы
3) 31 наурызда 1993 жылы қабылданды 9 шілдеде 2003
жылы қайта қаралды
K. «Су кодексі»
L. «Орман кодексі»
M. «Экологиялқ сараптама»
N. «Жер қойнауы және жер қойнауын пайдалану»
O. «Жер кодексі туралы»

10/19/2020
4) Экологиялык сараптаманыц пайда болу кезі
A) 1940 жылы
B) 1960 жылы
C) 1950 жылы
D) 1970 жылы
E) 1980 жылы
5) «Сараптама » сезі калай аударылады ?
A) экспресс-анализдеу
B) гылыми
C) тэжірибелі
D) дайындау
E) негіздеу
6) Табиғи орта зертгеулерінін сонғы этапы болып.......табылады?
A) коршаған ортаға тигізетін әсерді бағалау;
B) ҒТР жаңалыктарының зерттеулері
C)өзіндік экологиялык сараптама жэне сол туралы шешім кабылдау
D) экологиялык мониторинг
E) дұрыс жауабы жоқ
10/19/2020
7) Мемлекеттік экологиялык сараптаманың объектісі болып.....табылады
A) зор денсаулыққа, әрі жаксы жағдайда өмір сүру үшін барлык адамдардьң қоршаған ортаға
әсер ету құқығын сақтамау
B) экологиялық тепе-теңдіктің азаюы
C) басқа жауап
D) жаңа технологнялар, техникалар, материалдар мен заттар кұру үшін құжаттар
E) планеталык биоэртүрліліктің азаюы
8) Мемлекеттік экологиялык сараптаманың объектісі болып.....табылады?
A) зор денсаулыққа, әрі жақсы жағдайда өмір сүру үшін адамдардың қоршаған ортаға әсер ету
кұқығын сактамау ;
B) экологиялык тепе-теңдіктін азаюы
C) экологиялык кризистін пайда болу мүмкіндігі
D) планетанык биоәртүрліліктің азаюы
E) шаруашылык іс-эрекеттердегі экологиялык қауіпті түрлердің дамуын жобалау
9) Сараптама комиссияларынын саны:
F) 1-ден5-кедейін D) 200 адамнан аргы
G) 5-тен 10 адамга дейін E) 15-20-дан 200 адамга дейін
H) 1000 адамнан артык
10/19/2020
10) Сараптама комиссияларының саны........ байланысты:
A)Жобаның экологиялық күрделілігіне
B) Жобаның тапсырысшысына
C) Сараптама комиссияларының төрағаларына
D) Көпшілікке
E) Елдегі болып жаткан саяси жағдайына.

10/19/2020
Let’s
together
save our
planet!
10/19/2020

Ұқсас жұмыстар
САРАПТАМА КОМИССИЯСЫН ҚҰРУ ПРИНЦИПТЕРІ
Экологиялық сараптама
Табиғатты пайдалану қоршаған ортаны қорғаудың және басқарудың ұйымдастырушылық - құқықтық нысандары
МЕМЛЕКЕТТІК ЭКОЛОГИЯЛЫҚ САРАПТАМА
Сараптау деп алға қойған міндеттің нақты фактілер негізінде шынайы шешімін табу мақсатымен білікті маман жүргізген тауарды сараптамалық зерттеу
Мемлекеттің кәсіпкерлік қызметті реттеудегі ролі және мемлекеттік реттеуді жүргізетін мемлекеттік органдар
Қазақсатандығы қоқыс мәселесі
ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБА ҚҰРЫЛЫМЫ, ОНЫҢ ТАЛДАУЫ МЕН ӨМІРЛІК ЦИКЛЫ
Жобаны іске асыру
Жамбыл облысының өсімдік жамылғысы ормандары
Пәндер