Бір атомды фенолдар

Фенолдар және олардың туындылары: таза фенол, тимол, резорцинол, тамоксифен цитраты. Фенолдарды алу және қассиеттері. Шынайылық пен тазалықты сынау. Сандық анықтау әдістері.

Оқытушы: PhD Нурахметова Ж. А.

Фенолдар деп бензол сақинасындағы сутегінің біреуі немесе бірнешеуі гидроксил тобымен алмасқан қосылыстарды айтады.

Құрамындағы гидроксил тобының санына қарай бір - С6Н5ОН, екі С6Н4(ОН) 2 үш С6Н3(ОН) 3 атомды фенолдар болып бөлінеді.

Бір атомды фенолдар

Екі атомды фенолдар

Үш атомды фенолдар

Алу жолдары.

1. Фенолдың табиғи көздері. Таскөмірлі шайырды құрғақтай айдау арқылы фенол алынады.

2. Бензолдың галогентуындыларын катализатор қатысында сілтілермен қыздырып:

3. Диазоний тұздарының айрылуы:

Алу жолдары.

4. Сульфоқышқылдардың натрий тұздарын сілтілермен балқыту:

5. Кумолдың тотығуы (кумолды әдіс) . Фенолды алудың негізгі өндірістік әдісі.

Фенолдар топтарының дәрілік заттары

Құрылымдық формуласы

Сипаттамасы

Фенол (оксибензол) - спирт, эфир, глицерин, хлороформда жақсы еритін, өзіне тән өткір исі бар, түссіз, кристалды улы зат. Ауада тотығып, түсі қызғылттанады. Оның судағы 3 - 5%-дық ерітіндісі карбол қышқылы деп аталады.

Дәрілік формасы: глицериндегі ерітінділер, мазь.

Тимол (2-изопропил-5-метилфенол) - өзіне тән иісі бар түссіз кристалдар. Суда аз ериді, спирт, хлороформ және эфирде жақсы ериді.

Дәрілік формасы: ұнтақ

Құрттарға қарсы зат.

Резорцин (м-Диоксибензол) -