Трихинеллез ауруында ветеринарлық санитарлық сараптау

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
М.ӘУЕЗОВ атындағы ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

«АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ ҒЫЛЫМДАРЫ» ЖОҒАРЫ МЕКТЕБІ
«ЖАНУАРЛАР ПАТОЛОГИЯ» кафедрасы

ПРЕЗЕНТАЦИЯ
Тақырыбы: Трихинеллез ауруында ветеринарлық санитарлық сараптау

Орындаған: Кабит Нариман
Тобы: АП – 16 – 8К3
Қабылдаған: Тұрымбетов
Бекболат

Шымкент 2020
• ЖОСПАР:
• I.КІРІСПЕ
• II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ
• 2.1 ТРИХИНЕЛЛЕЗ АУРУЫ
2.2 ӨЗЕКТІЛІГІ
2.3 ТАРИХИ АНЫҚТАМА
III. ҚОРЫТЫНДЫ
IV. ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Ауруды анықтау
Трихинеллез — trichinellosis) - көптеген сүтқоректілердің (етқоректі және барлықядты)
түрлерінің, соның ішінде Trichinella текті құрттар мен жыныстық жетілген нематодтар
тудыратын адамның антропозоонозды жіті және созылмалы өтетін ауруы. 70-ші жылға
дейін бұл түрдің бір түрі — t. Spiralis деп саналды, бірақ қазіргі уақытта морфологиялық
тұрғыдан жақын түрлерді бөліп көрсетеді: T.Spiralis, T. Nativa, T. Pseudospiralis, T. Britovi, t.
Murrelli және T. Papua.
Өзектілігі
РФ-да жыл сайын 30-дан 200-ге дейін трихинеллез ауруы тіркеледі. Адамдар трихинеллез ауруын
жұқтыруына ықпал еткен фактор-ветеринарлық-санитарлық сараптамадан өтпеген үй (43%)
және жабайы (30%) жануарлардың еті, сондай-ақ қаңғыбас иттердің еті (27%). Үй
шаруашылықтарындағы шошқа етінің үлес салмағы инвазияны беру факторларының
құрылымында 47% – ды, ит етінің – 25% – ды, аюдың – 17% - ын, борсық етінің-8% - ын, Кабан
етінің-3% - ды құрады . Трихинеллез жұқтырған етті анықтау ветеринарлық мамандардың
шешетін маңызды міндеттерінің бірі болып табылады. Трихинеллездің тірі кезіндегі
диагностикасы қиын болғандықтан, бұл паразиттік ауруға соңғы диагнозды сойылған өнімдердің
ветсанэкспертизасын жүргізетін дәрігер қояды.
Тарихи анықтама
Трихинеллездің қоздырғышын ашу
басымдылығы Лондондағы медициналық
колледждің бірінші курс студенті Джеймс
Педжетке тиесілі. Ол итальяндық әйелдің
мәйітін анатомиялап, әктің ұсақ ақ
жармаларын байқады. Олжаға қызығып,
оларды микроскоппен қарап (сол кезде
Лондонда тек екі микроскопта ғана болды
және бірінші курс студентіне қол жеткізу
Джеймс Педжет оңай емес еді) және құрттың әк
жармаларынан тапты. Көп ұзамай Педжет
Лондондағы ғылыми қоғам мәжілісінде
өзінің ашылғаны туралы баяндады,
алайда ол анықтаған ағзаның жүйелі
жағдайын көрсетпестен.
Сол мәйіттің бұлшық еті зоолог Ричард
Оуэнге зерттеу үшін жеткізілді, ол он
жылға Педжеттен үлкен болды және
ғылымда орын алды. Ол олжаны сипаттап,
т. Spiralis құртының атауын берді, өйткені
салқындатылған тыныш жағдайда ол 3-4
орамнан спираль түрін сатып алды.
Ричард Оуэн
Ресей аумағында трихинеллез алғаш рет 1866 жылы орнатылды.
Трихинеллалардың биологиялық даму циклі
Нормативтік құжаттар
1.Сойылатын жануарларды ветеринариялық тексеру және ет пен ет өнімдерін ветеринариялық-
санитариялық сараптау ережесі.
2.Жануарлар трихинеллезінің зертханалық диагностикасы бойынша әдістемелік нұсқаулар
• Сынама алу
Әрбір ұшадан зерттеу үшін диафрагма
аяқтарының әрқайсысы 60 г — нан 2
сынама алады (бұлшықет тінінің сіңіріндегі
өту шекарасында), ал олар болмаған
жағдайда-қабырға аралық, мойын, Сағыз,
бел, уылдырық бұлшықеттерінің, алақан
бүггіштері мен бүгуіштерінің бөліктері,
сондай-ақ тіл, өңеш және көмейдің
бұлшықеттері.

ҚС және куньялардан қосымша арқаның
бұлшық етінен сынама алады; теңіз
сүтқоректілерінің ұшасынан — тіл мен көз
ұшының бұлшық еті . 25 г мөлшерде ет тілігі
немесе бұлшық ет ұлпасының қабықтары,
ысталған (3% орама бірліктері) және
субөнімдер (3% орама бірліктері) болған кезде
Шпик.
Микроскопиялық зерттеу әдістемесі (компрессорлық
трихинеллоскопия)
Трихинелл личинкалары
Кесіктерді қосымша өңдеу
1. Кесіктерді ағарту үшін оларды 50% глицериннің Сулы ерітіндісімен 1 минут ішінде өңдейді.
2. Консервіленген, тұздалған және ысталған етті зерттеу кезінде сірке қышқылының 80%-на
дайындалған метилен көк р-рінің 7-8% бояуға болады. 2-3 минуттан кейін бояуды құйып,
кесіктерді ыстық 70°С сумен жуады, бояуды бөлу тоқтатылғанға дейін.
• Биохимиялық зерттеу әдістемесі (жасанды асқазан
шырынын қорыту)

"Гастрос" және "Гастрос" ферментативті пісіруге арналған аппараттар 6»
• Ветеринариялық-санитариялық бағалау

• Кесіндіде немесе ет сынамасында ферментативті қорытылу кезінде кем дегенде бір
трихинелланы анықтаған кезде сараптама нәтижелері оң деп есептеледі.

• Ұшаны, басын, өңешті, тік ішекті және көлденең шашты бұлшық ет тіні (ет кесіндісі,
құйрығы, аяғы) бар иесіздендірілген субөнімдерді техникалық кәдеге жаратуға жібереді.

• Кәдімгі өңдеуден кейін ішектерді (тікеуден басқа), сондай-ақ көлденең-жолақ бұлшық ет тіні
жоқ ішкі май мен субөнімдерді шектеусіз шығарады.

• Сыртқы май (шпик) 100℃ 20 минут жылытады, шкварку кәдеге жаратылады.Терілерді
бұлшық ет тінінен тазартқаннан кейін шығарады, ал соңғысын техникалық кәдеге жаратуға
жібереді.
ҚОРЫТЫНДЫ
Трихинелла көпшілік жағдайда хайуандардың іш қуысы мен көкірек сарайын бөліп тұратын
шандырлы көк еттің (диафрагма) етектерінде немесе оның қабырғаға жакын жерлерінде жиі кездеседі,
сондай-ақ жақ, мойын, қабырға және белдеме еттерін де мекендейді.
Ет талшықтарының ішінде ол шашыраңқы орналасады, әсіресе сіңірге таяу жерлерінде көп кездеседі.
Ауруды анықтаудың бірден-бір тәсілі сойылған шошқа (үш апталығынан бастап) етін және
тағамға пайдаланатын жабайы хайуандар (аю, жабайы шошқа т.б.) еттерін трихинеллоскопия әдісімен
міндетті түрде тексеруден өткізеді. Ол үшін кеуде қуысы көк етінің етегінен екі жапырақ (әр қайсысы 60 г)
кесіп алады, ал көк еттің етек жағы болмаса, қабырға жағынан немесе қабырға аралық, белдеме, жақ,
мойын еттерінен жоғарыдағы мөлшерде үлгі алады.
Трихинеллездің қоздырғышы – трихинеллалар, ұзындығы 1 – 3 мм, тірідей туатын жұмыр құрттар.
Дернәсілдері таяқшаға ұқсас, ұзындығы 0,1 мм-ден 1 мм-ге дейін ұзарады. Ересек трихинеллалар иесінің
ішегінде өмір сүреді, ал дернәсілдері көлденең салалы бұлшық еттерге өтіп, дамиды, шиыршықтанып,
спираль тәрізді бұратылып жатады. Трихинеллез ет қоректі хайуандар мен адамның ішегінде не еттерінде
тіршілік ететін жұмыр құрт Т.spiralis тудыратын жіті немесе созылмалы түрінде кездесетін ауру. Бұл
аурумен үй малдарынан шошқа ауырғанмен, табиғи жағдайда ауру аю, қабан, борсық, түлкі, касқыр, түлкі,
күзен, құндыз, егеу құйрық, тышқан т.б. жабайы хайуандарда кездеседі.
Қиыр солтүстікте морж, белуха, итбалық секілді теңіз сүтқоректілері де осы ауруға шалдығады. Бұл
құртты ішектегі (жыныстық жағынан жетілген) және бұлшық еттегі (балапан құрт) деп екі түрге бөледі.
Трихинелланың балапан құрттары көлденең талшықты еттердің ішінде, айналасы кабықпен қоршалған,
өсіп жетіледі. Олар майды мекендемегенмен, шелмайдың арасындағы ет талшықтарында тірідей кездесуі
де ықтимал, тіпті ет талшықтары семіп жойылған жағдайда да тіршілігін сақтайды.
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
• -ТУРЫМБЕТОВ Б.С. «ВЕТЕРИНАРНО-САНИТАРНАЯ ЭКСПЕРТИЗА» ПӘНІНЕ АРНАЛҒАН ОҚУЛЫҚ 5В120100 – ВЕТЕРИНАРЛЫҚ
МЕДИЦИНА МАМАНДЫҒЫ СТУДЕНТТЕРІНЕ АРНАЛҒАН ШЫМКЕНТ : ОҚМУ, 2019 ЭКЗЕМПЛЯРЫ: ВСЕГО:5 - КЦ(1)-240С
• -ТУРЫМБЕТОВ Б.С. «ВЕТЕРИНАРНАЯ САНИТАРНАЯ ЭКСПЕРТИЗА» ПӘНІНЕ АРНАЛҒАН ДӘРІСТЕР ЖИНАҒЫ 5В120100 –
ВЕТЕРИНАРЛЫҚ МЕДИЦИНА МАМАНДЫҒЫ СТУДЕНТТЕРІНЕ АРНАЛҒАН ШЫМКЕНТ : ОҚМУ, 2019 ЭКЗЕМПЛЯРЫ: ВСЕГО:5 -
КЦ(1)-160С
• -ТҰРЫМБЕТОВ Б.С. «ВЕТЕРИНАРЛЫҚ САНИТАРЛЫҚ САРАПТАУ» ПӘНІНЕ АРНАЛҒАН ДӘРІСТЕР ЖИНАҒЫ 5В120100 –
ВЕТЕРИНАРЛЫҚ МЕДИЦИНА МАМАНДЫҒЫ СТУДЕНТТЕРІНЕ АРНАЛҒАН Б.С. ТҰРЫМБЕТОВ ШЫМКЕНТ : ОҚМУ, 2019
ЭКЗЕМПЛЯРЫ: ВСЕГО:5 - КЦ(1)-160С
• -ОСПАНОВА М.С.«ВЕТЕРИНАРНАЯ САНИТАРНАЯ ЭКСПЕРТИЗА ПТИЦ, РЫБ И ПЧЕЛ» ПӘНІНЕ АРНАЛҒАН ЗЕРТХАНАЛЫҚ
САБАҚҚА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ 5В120100 – ВЕТЕРИНАРЛЫҚ МЕДИЦИНА МАМАНДЫҒЫ СТУДЕНТТЕРІНЕ АРНАЛҒАН
ШЫМКЕНТ : ОҚМУ, 2018 ЭКЗЕМПЛЯРЫ: ВСЕГО:5 - КЦ(1)-40С
• -ОСПАНОВА М.С.«ҚҰС, БАЛЫҚ ЖӘНЕ АРАЛАРДЫҢ ВЕТЕРИНАРЛЫҚ САНИТАРЛЫҚ ЭКСПЕРТИЗАСЫ» ПӘНІНЕ АРНАЛҒАН
ЗЕРТХАНАЛЫҚ САБАҚҚА ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУ 5В120100 – ВЕТЕРИНАРЛЫҚ МЕДИЦИНА МАМАНДЫҒЫ СТУДЕНТТЕРІНЕ
АРНАЛҒАН ШЫМКЕНТ : ОҚМУ, 2018 ЭКЗЕМПЛЯРЫ: ВСЕГО:5 - КЦ(1)-40С
• -ТҰРЫМБЕТОВ Б.С. «ВЕТЕРИНАРЛЫҚ САНИТАРЛЫҚ САРАПТАУ» ПӘНІНЕ АРНАЛҒАН ОҚУЛЫҚ 5В120100 – ВЕТЕРИНАРЛЫҚ
МЕДИЦИНА МАМАНДЫҒЫ СТУДЕНТТЕРІНЕ АРНАЛҒАН Б.С. ТҰРЫМБЕТОВ ШЫМКЕНТ : ОҚМУ, 2017 O=ЭЛ. ОПТ. ДИСК (CD-
ROM)ЭКЗЕМПЛЯРЫ: ВСЕГО:5 - КЦ(1)
• -АБДРАМАНОВА Б.А. «ВЕТЕРИНАРНО-САНИТАРНАЯ ЭКСПЕРТИЗА» 5В120100-ВЕТЕРИНАРЛЫҚ МЕДИЦИНА МАМАНДЫҒЫНА
АРНАЛҒАН КЕЙС/ ШЫМКЕНТ. 2018-24С
• -МАЛ ӨНIМДЕРIҢ ВЕТЕРИНАРЛЫҚ - САНИТАРИЯЛЫҚ САРАПТАУ : АУЫЛШАРУАШЫЛЫҚ ЖОҒАРЫ ОҚУ ОРЫНДАРЫНЫҢ
0502- "ВЕТЕР. САНИТАРИЯ" МАМАНДЫҒЫНА АРНАЛҒАН ОҚУ БАҒДАРЛАМАСЫ / С. ҚЫРЫҚБАЙҰЛЫ [И ДР.]. - АЛМАТЫ, 2000. - 19
С

Ұқсас жұмыстар

Торайларды трихинеллезге

Ет және ет өнімдерін соттық ветеринарлық-санитарлық сараптау

Ауру және сау малдың етін анықтау

Жаңа сойылған және ауру малдың етін анықтау

Ветеринария мамандығы

Темір жол, автокөлік, әуе көліктерін және құрал жабдықтарды, тараларды ветеринариялық-санитариялық өндеу

МЕМЛЕКЕТТІК ВЕТЕРИНАРИЯЛЫҚ ҚАДАҒАЛАУДЫҢ НЕГІЗГІ МАҚСАТТАРЫ

Тауық жұмыртқасының құрылысы

Шартты патогенді микроорганизмдер тудыратын токсикоинфекциялар

Құстардың жұқпалы емес аурулары

Пәндер