Қазақстан экономикасына тарихи экскурс




Презентация қосу
I. Кәсіпкерліктің жолында қандай кедергілер
бар?
II. Неліктен кейбір елдерде кәсіпкерлік
шарықтап дамиды, ал кейбір елдерде
олай емес?
1. Түсімге салынатын салықтың мөлшерін
азайтады
2. Шағын және орта бизнесті дамытуға тиімді
несиелер ұсынады
3. Ақпараттық және қаржылық қолдау
көрсетеді.
Кәсіпкерлік — өндіріс немесе сауда ғана емес, ең бастысы ол жаңа
кәсіпорындар жаңа жұм ыс орындарын құрады.
Кәс іпк ерл ер өз құқықтарының қорғалатынына сенімді болмаса, олар
жаңа кәсіпорын ашуға құлшынбайды, себебі оны құру көп әрі қажырлы
еңбекті қажет етеді.
Сенімділік пен қауіпсіздіктен бөлек кәс іпк ерлікке ашықтық
(транспаренттік) қажет. Егер кәс іпкер құқықтық жүйе қалай құрылғанын
түсінбесе, заңға енгізілген түзетулер үнемі өзгерістерге ұшырап, оны
қадағалап үлгере алмаса немесе
хабардар болмаса, оның кә сіп кер лігі дамымайды, тіпті жабылып та
қалуы мүм кін.

Міне, сондық тан Қазақстанда кә сіп кер лерді қолдайтын, о тан дық
биз нес тің ҚР Үкіметі мен мемлекеттік органдармен ке ліс сөздер дің
қарқынын арттыру мақсатында «Атамекен» Ұлттық Кәс іпк ерл ер
Палатасы құрылды. Кә сіп кер лер палатасы шағын, орта және ірі биз
нес өкілдері нің мүдде ле рін көздеп, құқықтарын қорғайды, оның қызм
еті кәсіпк ерл ікті, оның ішкі және сыртқы сауда салал ары н қамтиды.
Мемлекетте жемқорлық етек жайса, кәсіп кер
лік дамымайды, керісінше, құлдырай
бастайды.
Сіз кә сіп кер бола аласыз ба, жоқ па, — оны
экономика деген кеңістікте әрекет ету
арқылы білуге болады.
Қазақстан экономикасына тарихи экскурс
Экономика
• Экономика — адамдарды қажетті игіліктермен
қамтамасыз етуге ба ғыт тал ған адамның,
отбасының , кәсіпорынның және жалпы елдің
шаруа шы лық қызметі.
• «Экономика » сөзінің авторы — біздің
заманымыздан бұрыңғы ІV ғасырда өмір сүрген,
ежелгі грек жазушысы, тарихшы Ксенофонт. Бұл
ұғымды Аристотель ғылыми айналымға енгізген.
Бұл ұғым әлі күнге дейін маңызын жоймады.
Экономика — игіліктер өндірісі, оның
бөлінуі, тұтынылуы туралы ғылым, яғни эко
но мика шектелген ресурстары бар қоғамда
адамдардың қажеттіліктерін толық
қанағаттандыру үшін не, қалай және кім үшін
өндіру қажет деген мәселелерді қарастырады.

«Игілік» - экономикалық термин, адамдардың күнделікті өмірлік
қажеттіліктерін қанағаттандырып, пайда әкеледі және сүйіспеншілік
сылайды.
Экономика ның басты сұрағы «Не?»: не өндіру қажет?
Нарықта қандай тауарлар мен қызмет жетіспейді? Нарықтың,
ғаламшарымыздың ресурстары шектелген, сондықтан әр
елде «Дәл қазір тұтынушыларға не қажет?» деген мәселе
әрдайым шешімін тауып отыруы тиіс. Келесі сұрақ —
«Қалай жасау қажет?». Ол үшін қандай экономикалық
ресурстар бар, қандай технология ларды қолдануға болады,
кәсіпорынды қай жерде орналастыру қажет, өндірісті қалай
ұйымдас тыру қажет және т.с.с. мәселелер анықталуы керек.
Соңында, өнім кім үшін өндірілетінін шешіп алуымыз тиіс.
Оны кім сатып алады? Еліміз дің барлық тұрғыны оны сатып
алуға шамасы жете ме немесе азғана адамдарға қажет пе?
Тұтынушылар саны қанша? Кез келген бизнестің иесі
бастапқы кезеңде экономиканың осы үш мәселесін анықтап
алуы тиіс, онсыз кәсіпкерлігін дамыта алмайды.
Жалпы, экономикалық ғылымы екі басты
бөлімнен тұрады: микроэкономика және
макроэкономика.
Микроэкономика – фирмалар, үй
шаруашылықтары, үкіметтік агенттіктер
сияқты шағын бірліктер жасайтын
таңдауларды зерттейтін экономиканың бөлімі.
Макроэкономика – экономиканың инфляция,
жұмыссыздық, экономикалық өсу секілді тірі
масштабты экономикалық құбылыстарын
зерттейтін бөлігі.
Экономиканың жеке тұлғалары туралы, айталық, «заманауи кәсіпкер»
деген — кім, оны не ынталандырады, ол тұтынушылардың мәселелерін
қалай шешеді?» т.с.с. мәс елел ер микроэкономиканың зерттеу
нысанына жатады.
Микроэкономика жеке фирмалар мен тұтынушылар арасында
экономика қалай және неліктен қызмет ететінін зерттейді.
Микроэкономика нарықтың жекелеген субъектілері деңгейінде
экономикалық шешімдер қалай және не себепті қабылданатынын —
тұтынушылар тауарды сатып алу туралы шешімді қалай қабылдайды ,
баға мен табыстың өзгерісі олардың таңдауына қалай әсер етеді, бала
туу туралы шешімге отбасы табысы қалай әсер етеді, отбасында
ақшаны кім табады (отбасы экон омика сы); елдің әр өңірінде не өндіру
қажет, белгілі бір елді мекенде тұратын адамдар немен айналысуы
қажет (аймақ экономикасы); қандайда бір фирмаға не және қандай
көлемде өндіру қажет, кім оның өнімін сатып алады немесе қызметін
тұтынады (фирма экономикасы); ұқсас тауарл ар мен қызметтерді
қанша фирма өндіреді, олар өзара қалай бәсекеге түседі (нарық
экономикасы) деген мәселелерді сипаттайды.
Макроэкономика мәселені кең ауқымда қарастырады. Ол
экономикалық жүйенің, оның секторларының қызметін
біртұтас сипаттайды. Оның зерттеу нысаны: 1. ақша жүйесі
мен инфляция (елдегі ақша айналымы, ұлттық валютаның
басқа елдің валютасына шаққан да ғы құны, нақты бір
ақшаға қанша тау ар сатып алынатыны, қанша қызмет
көрсетілетіні ); 2. жұмыссыздық (елдегі еңбек етуге қабілетті,
еңбек етуге дайын, бірақ жұмыс таба алмай жүрген
халықтың саны); 3. сыртқы сауда (ел дің басқа
мемлекеттермен, нақты қандай елдермен қандай бағада
немен сауда жасай алатыны); 4. экономикалық өсім (белгілі
бір уақытта елдегі өндірілген тауар мен қызмет құны
қаншалық өскені).
Макроэкономика ғаламдық мәселелерді де
зерттейді. Белгілі бір уақыт аралығында ұлттық
экономиканың байлығы өсті ме, әлде кеміді ме?
Қарастырып отырған мемлекеттегі халықтың
қор жинағының мөлшері қандай? Неге кейбір
мемлекеттерде иняфляция бар, ал тағы
біреулерінде жоқ? Міне, осындай және тағы
басқа да сұрақтарға макроэкономика жауап
береді.

Ұқсас жұмыстар
Қазақстанда туризмнің даму перспективасы
Жемқорлық терминінің түсінігі және пайда болуы
Тәрбие - тәрбиелеу үрдісін ғылыми байыптаудың негізгі категориясы
Қазақ тіл білімінде когнитивті лингвистиканың зеріттелуі
Қазақстанның Даму Банкі
ҚОҒАМДЫҚ ДЕНСАУЛЫҚ
Компьютерлік білім беру
Кожа Ахмет Яссауи туралы
Педагогиканың ғылыми таным саласы - тәрбие
Диуани хихмет
Пәндер