Тамақтану концепциялары




Презентация қосу
Тамақтану ғылымының
даму тарихы
Орындаған:Әлинұр
Айдана
Тексерген: Қозықан.С
Сабақтың мақсаты:
тамақтану
концепцияларын,
теорияларын ,
ғалымдардың пікірлерін
біліп, теориялармен
танысып,меңгеру.
Теңдестірілген тамақтану теориясы.

Адекватты тамақтану теориясы.

Функционалды тамақтану өнімдері.

Тамақтану концепциялары.

Бөлшектеніп тамақтану .

Рационалды тамақтану.
Тамақтану - ағзаның қуат шығынының
толтыруға, тіндер құрылуына және
жаңартылуына және қызметтерін реттеп
отыруға кажетті, ағзаға түсетін заттардың
қорытылу, сіңу және сіңірілу үрдістері.
ағзаның өмір сүруге, денсаулықты және
жұмысқа қабілеттілікті сақтауға қажет
нәрлі заттарды (ақуыз, май, көміртегі,
дәрумендер, минералды тұздар) бойға
сіңіру процесі.
Тамақтану алғаш рет Жапонияда 1980-
1985жылдары пайда болды.1990-жылдарға
дейін барлық әлем үшін тамақтан идеясы тек
Жапония шегінде шектелген болатын ,ары
қарай функциоалды тамақтану тұжырымының
негізгі ұстанымдары әлемнің дамыған және
дамушы мемлекеттерінде:
Франция,Финляндия,Швеция,АҚШ,Канада,Қыт
ай,Корея жабдықтауға анықталды.Нәтиже-
экологиялық нашарлау кезіндегі халық
денсаулығы күйінің айқын жақсаруы.
Адекватты Теңдестірілген
тамақтану тамақтану
теортясы теорясы

Тамақтану теориялары
Адекватты тамақтану теориясы академик
А.М.Уголевтың ұсынысы бойынша ашылды
(1991). Бұл теория қайта алынған
эксперименталды және клиникалық
мәліметтерге сүйене отырып, баланстанған
тамақтану теориясының негізгі ережелеріне
негізделеді. Ол тағамдық қоспалардың
сіңірілунің кейбір механизмдерінің және ағза
үшін тағам талшықтарының, ішектің
симбиоткалық микрофлорасының, асқорыту
мүшелерінде жасалатын және тамақтан пайда
болатын гормандар мен гормон тәріздес
заттардың мағынасының түсіндірілуінің
нәтижелерімен толықтырылған.
Теңдестірілген тамақтану :
Теңдестірілген тамақтану негізгі
компоненттерінің бірі ретінде қарастырылуы
тиіс белсенді кезеңін ұзарту факторларының
бірі ретінде салауатты өмір салты, өмір.
жылы Байланысты ғылыми және ғылыми-
техникалық прогресс тұрақты санын көбейту
отыр психикалық жұмыс айналысатын адамдар,
қажеттілігін, энергия ерлер мен 8,4 ӘМ ең
төменгі (кемінде 10,25 МДж (2450 ккал) (2000
ккал) үшін әйелдер). Энергия аз қалыпты
кішкентай болмашы компоненттерін
тұтынылған азық-түлік (витаминдер,
микроэлементтер).
Бөлшектеп

Тамақта
Оптимал ну Мақсатт
ьды концепц ы
иялары

Тамақтану
Функцио
концепциялары нальды
Тамақтану қағидалары:
• Тамақтану мөлшері жағынан адекватты,
яғни, рационның энергетикалық құндылығы
ағзаның энергия шығынын толық өтеп
отыруы қажет.
• Тамақтану сапасы жағынан құнды, яғни
құрамында барлық ағзаға қажетті тамақтық
(қоректік) заттар: белоктар, майлар,
көмірсулар, дәрумендер, минералды заттар,
бәрінен бұрын, алмастырылмайтын құрам
бөліктері қолайлы мөлшерде болуы тиіс.
РМФА-ның академигі А.М. Уголевтың
теориясы бойынша :-тамақ оны жұтатын
ағзамен де , ода мекендетін бактериялармен де
қорытылады;
-ағзада нутриенттердің келуі олардың тамақтан
алынуымен және қосымша қоректік заттарды
синтездейтін бактериялардың әрекеті
нәтижесінде қамтамасыз етіледі;
-қалыпты тамақтану қоректік және реттеуші
заттардың бір емес бірнеше легімен қамтамасыз
етіледі;
-тамақтану физиология,маңызды
компонеттеріне деп аталатын балласты заттар
жатады.
Бөлшектеп тамақтану концепциясы дегеніміз
тамақтық азық-түліктердің сәйкестілігі мен
сәйкессіздігіне қатал негізделген. Осы концепцияға сай
белок және көмірсуқұрамды тағамдарды (етті, балықты,
сүтті – нанмен, жармамен, ботқамен және т.б.) бір
уақытта қабылдауға болмайды. Бұл концепцияның
негізін салушы американдық диетолог Герберт Шелтон
(1895—1985) –асқазандағы асқорыту ерекшеліктерімен
түсіндіреді. Белоктар тек асқазанның төменгі
бөлігіндегі қышқылды орта ферменттері көмегімен, ал
крахмалдар сілтілі ортада сілекей ферменттері арқылы
қорытылады.
Біртіндеп Шелтонның бірқатар әлсіз әсерлері
анықталған:
- сау адамның асқазанындағы асқазан сөлі
белоктың пепсин қорытылуына жағымды орта
болып қапа қоймай, сонымен бірге микробтар
дамуын тежейтінін, сондықтан крахмалдың
онда шіри алмайтын.
- тәбет, ашығу сезімдері кезінде, тұз қышқылы
тағам түсер алдында секреттеледі;
- белогы аз тағам қабылданғанда, ол асөорыту
сөлінің белоктарымен толтырылады. Олар
тағаммен қорытылып, кейін сіңіріледі
Тағам әр түрлі, яғни, құрамында жануар текті және
өсімдік текті азықтар, сондай-ақ, жеткілікті мөлшерде
клетчатка да болуы қажет.
Рационалды тамақтанудың негізгі принциптері:
а) Тамақтану саны жағынан адекватты, яғни,
рационның энергиялық құндылығы ағзаның энергия
шығынын өтеп отыруы қажет.
б) Тамақтану сапасы жағынан құнды болуы қажет.
Яғни, құрамында ағзаға қажетті барлық тағамдық
заттар: белоктар, майлар, көмірсулар, дәрумендер,
минералды заттар, бәрінен бұрын, алмастырылмайтын
құрам бөліктері оптималды мөлшерде болуы қажет.
г) Тамақтану режимі дұрыс болуы қажет.
Қорытынды:
Барлық уақыттарда тағам өнімдеімен қамтамасыз ету
мәселесі адамзат қоғамының алдында тұрған ең маңызды
мәселеердің бірі болып табылады.Адамда тағам
өнімдерінің жеткіліксіздігін көріп келеді .Дегенмен
тағамды пайдалануды арттыру тамақтанумен байланысты
барлық мәселелерді шеше алмайды.Ол рационды
болуы ,тағам өнеркәсібін дамыту стратегиясында есепе
алынуы қажет,тағам туралы негізгі ережелерге сәйкес
болуы қажет.
Осыған орай халықтың дұрыс тамақтану мәселесі
маңызды әлеуметтік-экономикалық маңызға ие.Тағам
өнімдерінің ассимиляциясының ерешелгі туралы ғылыми
көріністер өздерінің мәндеріне сапалық өзара байланыстар
мен оңтайлы сандық қатынастарды және адам ағзасына
түскенде негізгі тағамдық заттардың өзара әрекетінің
ерекшеліктерін қарастыратын теңестірілген тамақтану
тұжырымына ие болды.

Ұқсас жұмыстар
АДЕКВАТТЫ ТАМАҚТАНУ
І.Бухгалтерлік есептің концепциялары
Мәдениет концепциясы
Бухгалтерлік есептің концепциялары мен қағидалары жайында
Қазіргі жаратылыстану концепциялары пәні және оның әлеуметтік маңызы
Рухани креоционизм консепциялары
Мемлекет және пайда болу теориялары
КРЕАЦИОНИЗМ ЖӘНЕ ОНЫҢ НЕГІЗГІ ТҮРЛЕРІ
МАРКЕТИНГ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Бухгалтерлік есеп концепциялары мен қағидалары
Пәндер