Ветеринариялық антигельминттік препараттар: жіктелуі, әсер ету механизмдері және енгізу әдістері

СӨЖ Антигельминттік заттар

Орындаған:Қырғызбай Н. А

Тобы:Вм-309к

Тексерген:Жыльгелдиева А. А

1. 1. Антигельминттік препараттар

1. 2Антигельминттік препараттардың әсер ету механизмі

1. 3. Антигельминттік препараттарды енгізу әдістері мен формалары

1. 4. Антигельминттік препараттар

Жоспар:

Антигельминттіктер(анти-қарсы, гельминттер - гельминттер) - бұл гельминтозды емдеу және алдын алу үшін қолданылатын дәрілік заттар

Антигельминттік заттар

Гельминттер малдың барлық органдарында кездесуі мүмкін; бірақ дер кезінде оларға дәрілік заттардың әсерін тигізу қиынға түседі. Бұл жағдай органдардың орналасуы мен паразиттің даму кезеңіне байланысты болады. Бұл тарауда паразиттарды өлтіретін немесе оларды ішек-қарын каналынан, тыныс жолдарынан және бауырдан қуып шығаратын дәрілер баяндалады. Мұндай заттардың қатарына паразиттердің бұлшық еттері мен нерв аппаратын параличке ұшырататын немесе қоздыратын заттар жатады. Бұлшық еттерді параличке ұшырататын заттар протоплазмалық улар болып саналады. Олар тап осылай етіп кез келген органның бұлшық етін параличке ұшырата алар еді, бірақ әдетте олардың ең жоғарғы концентрациясы ішекте болатындықтан, ең алдымен олар құрттардың ғана бұлшық еттеріне әсер етеді.

Антигельминттік заттар қанға сіңісімен мал құсып, қан араласып іші өтіп, тырысқақ белгілері пайда болады, сөйтіп малға улану әсерін тигізеді; үлкен дозада қолданса, мал өліп те кетеді. Демек, мал денесін гельминттен арылту (дегельминтизация) кезінде осы жағдайларды есте ұстап, сақ болу керек. әсіресе бұл жөнінде арық және әлсіз малдарға көңіл аудару керек.

Уркхарт және басқалар (1987) жалпы шығу тегі мен әсер ету механизміне негізделген антигельминтикаға арналған жіктеу схемасын ұсынды. 1971 жылы А. И. Кротов антигельминтикалық заттарды әсер ету механизмі бойынша бес топқа бөлді:

1) Жасуша улары.

Төртхлорлы көміртегі, тетрахлорэтан, гексахлорэтан, ксилол, бромонафтол, тимол, тимолан және т. б. Бұл заттар гельминтцидтер Нерв-бұлшықет реттелу процестерін бұзатын дәрілер фосфорорганикалық дәрілер болып табылады, олар холинэстеразаның типтік ингибиторлары болып табылады: ареколин, никотин, пиперазин, эмитин. Гельминттердің жүйке-бұлшықет жүйесін парализдейтін және олардың негізгі ұлпаларын - фенозал, дихлорофен, трихлорфен, гексахлорфен, бтионол, хлороглицин туындыларын бұзатын құралдар

2) Пиперазиндер.

Іс жүзінде осы топқа жататын келесі дәрілер қолданылады (пиперазин тұздары) : пиперазин адипаты, пиперазин сульфаты, пиперазин фосфаты, диетил карбамазин. Бұл дәрі-дәрмектер гельминттердің жүйке-бұлшықет жүйесінің параличін тудырады, өйткені олар антихлорергиялық әсерге ие, бұл импульстардың өтуін бұзады. Пиперазин тұздары аскариске, ал диэтилкарбамазид филарийлер мен өкпе нематодтарына қарсы кеңінен қолданылады.

Бензимидазолдар (пробензимидазолдар) .

Антигельминттер тобына: тиабендазол, мебендазол, парбендазол, оксибендазол, оксфендазол, камбендазол, флубендазол, фебантел, тиофанат, триклабендазол және т. б. Бұл топтың дәрі-дәрмектері, әдетте, гельминттердің ішек жасушаларына әсер етіп, глюкозаның сіңуіне жол бермейді, осылайша гельминттердің ашығуын тудырады. Олар жануарларға іс жүзінде зиянсыз, тіпті фармакопеялық дозадан 10 есе жоғары дозада. Алайда гельминттер бірнеше рет қолданыла отырып, оларға төзімділікті дамытады. Препараттарды топтық әдіспен қолдануға болады. Олар қойлар мен жылқылардағы нематодтарға, цестодалар мен трематодаларға сирек қолданылады

Органофосфаттар.

Кейбір фосфорорганикалық қосылыстар нематодтарға қарсы белсенді: дихлорвос, галоксон, трихлорфон (метрифонат) . Олар холинэстеразаны тежейді, бұл ацетилхолиннің жиналуына әкеледі, бұл нематодтардың параличіне және оларды ішектен шығаруға әкеледі. Бұл дәрі-дәрмектер тобы салыстырмалы түрде улы және бірінші кезекте жылқыларға қолданылады. Сонымен қатар, мүмкін, бұл дәрі-дәрмектер қосымша инсектицидтік әсерге ие болғандықтан, олар асқазан-ішек жолдарының дернәсілдеріне қарсы қолданылады.

Салициланилидтер (фенолдардың туындылары) .

Олар: нитрозоканат, кастантел, нитроксинил, рафоксанид, оксиклосанид, бротианид, диаморенитид, никлофолан, никлосамид. Олар жеткілікті зерттелмеген, олардың тотығу фосфорлануын бұзу арқылы паразиттің АТФ түзуіне кедергі болатындығы анықталды. Көбінесе өкпелік гельминттерге қарсы фасциолиаз және никлосамид қолданылады.

Антигельминтикалық препараттарды енгізу әдістері

Антигельминтикалық препараттарды көбінесе ауызша түрде: таблетка, таблетка, тамақ қосылған ұнтақ, ботқа, тілдің тамырында капсула түрінде және зондты қолданады. Кейбір гельминтоздар үшін антигельминтиктер ректальды түрде енгізіледі