Ашаршылықпен күрес

Презентация қосу

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ
МИНИСТРЛІГІ
ОҢТҮСТІК ҚАЗАҚСТАН МЕДИЦИНА АКАДЕМИЯСЫ
ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫ ЖӘНЕ ӘЛЕУМЕТТІК ҚОҒАМДЫҚ ПӘНДЕР
КАФЕДРАСЫ

Презентация тақырыбы: 1921-1922 ЖЫЛДАРДАҒЫ
ҚАЗАҚСТАНДАҒЫ АШТЫҚ
ОРЫНДАҒАН: КӘРІМЖАН КӘМИЛА
ГРУППА: ЖМҚА-09-17
ҚАБЫЛДАҒАН:
_______________________

ШЫМКЕНТ 2019
1921-1922 ЖЫЛДАРДАҒЫ ҚАЗАҚС
ТАНДАҒЫ АШТЫҚ
МАЗМҰНЫ
Ашаршылықтың көп аймақтарды
1 қамтуы

Жұқпалы аурулардың таралуы

Статистикалық деректер

Ашаршылықпен күрес
1921-1922 жылдардағы аштық қазақ халқының басына түскен аса ауыр
нәубет. Қаншама азаматтарымыз аштықтан көз жұмып, ай далада
көмусіз қалды. Қаншама қазақтың ошағы сөнді. Бір үзім нанға зар болып,
қолын жайып, қайыр тілеп, ауыл-ауылды аралап, қала көшелерінде
тентіреп, босып шет жұртқа кете барды
Қазақ жерінде аштыққа
ұшыраған Орынбор,
Ақтөбе, Орал, Қостанай,
Бөкей губерниялары мен
Адай уезінің жағдайы
аса ауыр болды. Бұл
өңірлер осы уақытқа
дейін де көп
қиыншылықты
бастан кешірген еді.
Қара мал ноябрь (1920 ж.
– С.Н.) басынан-ақ қолға
1921 жылы аштықтың қарады. Елде пішен аз. Ет
жайлап бара жатқанын салығын
айтып, дабыл қаққан ел беріп жатыр. Мал мен
газеттердің бірі - «Ақ жанға ауыртпашылық бірдей
жол» газеті. Оның түсіп, шаруа күйзеліп тұр»
беттерінде күнделікті
аштыққа ұрынған қазақ
жерлері туралы
ақпарат, мәліметтер
жарияланып тұрды.

Мәселен мына бір ақпаратта былай
келтірілді: «Торғай уезінде ауру көбейіп
барады. Иесіз, иен қалған үйлер бар.
Қыс ерте түсті. Жер мұз.
Мал өліп жатыр.
Аштық кезінде Жетісу өңірінен жиналып а
лынған өнім көлемі

Астық кептірілген тары мал басы
жеміс
1652645 пұт 2876 пұт 293040 пұт 520864
Сонымен Қазақстандағы 1921-22 ж.ж. ашаршылықтың шығуына екі себеб,
олар: Ресейдегі азамат соғысының кесірінен қазақ даласындағы
шаруашылықтардың күйзеліске ұрынуы және табиғи апат, қолайсыз
ауа-райының салдарынан туған жұт әсер етті.
Аштықпен бірге сүзек, тырысқақ, оба, дінгене және басқа аурулар да қатар келді.
Жұқпалы аурулармен ауырған адамдардың саны республиканың емдеу
мекемелерінің мүмкіндіктерінен едәуір асып кетті. Мысалы, Қостанай
губерниясында аштыққандар мен аурулардың 75%-ға жуығы көз жұмған.
Республиканың Денсаулық сақтау
халық комиссариатының деректері бойынша Орынбор, Орал, Ақмола және Ақтөбе
губернияларында 1921 жылдың 1 қарашасы мен 1922 жылдың 1 шілдесі арасында
37 657 адам ашаршылық құрбаны болды
Ата-анасы көз жұмып, қараусыз қалған балалардың күн сайын 50-60-ын жергілікті
өкімет органдары балалар үйлеріне бөлді. Егер 1921 жылғы 1 желтоқсандағы
деректер бойынша қараусыз қалған аш-жаланаш балалар саны Қазақ АКСР-і
бойынша
128 000 болса, осы жылдың соңында бұл көрсеткіш 158 000-ға, ал 1923 жылғы
1 наурызға қарай 408 022-ге жетті.

128000
1921 ж. желтоқсан

158000 1922 ж

1923 ж. наурыз

408022
1922 жылғы наурыз-сәуір айларында Қазақстанды қысқан ашаршылық мүлде
асқынып кетті. КазОАК-нің Төрағасы С. Мендешевтің 1922 жылғы 8 шілдеде
КазОАК-нің III сессиясында жасаған баяндамасында осы жылдың көктемінде
алынған толық емес деректер бойынша Қазақстан бойынша аштыққа ұрынғандар
саны 2 832 000
адамды құраған. Ал 1920 жылдың соңында республиканың барлық
тұрғындарының саны 4 781 263 адам еді.

50,3% 31,2% 14,4%
қазақтар орыстар украиндер
Ашаршылықпен күрес
Толық емес деректер бойынша, тек 1922 жылы ғана
ҚазОАК жанындағы Орталық балалар комиссиясына
елдің әр түрлі аудандарынан 66 790 пұт астық пен
азық-түліктін басқа да түрлері, 161 567 паек, жарты
миллион сомға жуық ақшалай көмек, 100 пұттан
астам сабын, бірнеше мың метр мата, бірнеше
жүздеген пар аяқ киім, көптеген дәрі-дәрмек берілді.

Қазақстанның аштық жайлаған губернияларына
Семей губерниясы айтарлықтай көмек
көрсетті: өз губерниясында дайындаған азық-
түлікке қоса, республиканың және Еділ
бойынын ашыққан тұрғындары үшін кршілес
Моңғолиядан 1922 жылы 77 000 қой және
5 000 ірі қара сатып алды
Кейбір халықаралық ұйымдар (Қызыл Крест, балаларға көмек көрсету жөніндегі
Халықаралық Одақ және басқалары) мен жекелеген белгілі тұлғалар да көмек
көрсетті. Мәселен, Норвегияның әлемге танымал ғалымы және қоғам қайраткері
Ф. Нансен КазОАК жанындағы Орталық балалар комиссиясына 4 052 жәшік
консерві, 20 жәшік кептірілген нан, 30 пұт медикаменттері бар екі жылжымалы
амбулатория берді.
Назарларыңызға
рахмет!

Ұқсас жұмыстар

АШАРШЫЛЫҚТЫҢ БАСАЛУЫ СЕБЕПТЕРІ

Тұрар Рысқұлов

ӘЛЕМДІК ЭКОНОМИКАДАҒЫ ҒАЛАМДЫҚ ПРОБЛЕМАЛАР

1922 жылдар аралығындағы аштық сипаты

Әлемдік діндер

Түрік қағанаты

Қазақ Ағартушылығы феномені

Тіршілік үшін күрес

Табиғи сұрыпталу түрлері

ЕРКІН КҮРЕСТІҢ ТЕХНИКАСЫ

Пәндер