Сынып парталары




Презентация қосу
Қазақ ұлттық қыздар педагогикалық университеті
Жаратылыстану факультеті

Мектеп жиһаздарына қойылатын
гигиеналық талаптар

Дайындаған: Ілесбек Ұлдана
Қабылдаған: Кырбасова Эльзира
Жоспары:

І Кіріспе

1. Мектеп ауданына қойылатын талаптар.
2.Мектеп жиһаздары мен жабдықтарына қойылатын гигиеналық
талаптар.

3.Сынып тақтасы мен басқа жиһаздарға қойылатын талаптар.

ІІІ Қорытынды

6. Вставьте Ваш текст
Мектеп ғимаратындағы оқу бөлмелері

Заголовок
Сынып бөлмелері мен кабинеттер кең коридор арқылы бір-бірімен
жөне оқушылардың демалыс бөлмелерімен жалғасады. Бастауыш
сыныптар мектептің жеке қанатында, ондағы бірінші, екінші сынып
бөлмелері төменгі қабатта орналасқаны жөн. Кабинеттік жүйеге
ауысуға байланысты әр пәнге екі-үш кабинет бөлінеді.
1Сыныптар мен кабинеттердің қабырғаларын ақ балшықпен, немесе
ізбеспен,
Вставитьнемесе
описаниеарнайы эмульсиямен
для текущего жылына 1 рет әктеп отыру
пункта презентации.
керек. Бөлменің жоғарғы жағын сырлы бояумен бояуға болмайды.
Себебі ол құрылыс материалдарының тесікшелерін бітеп, ауаның
2табиғи жолмен алмасуына кедергі болады. Қабырғаның төменгі
жағын биіктігі
Вставить 1,1-1,8
описание дляметрге
текущегодейін
пунктаақшыл сырлы бояумен сырлауға
презентации.
болады. Эмульсиялармен әктегенде бүкіл қабырғаны ағартып,
панельді сырлайды.
Оқушылардың денсаулығын сақтау үшін және қажетті еңбек
3жағдайларын тудыру үшін сынып бөлмесінің маңызы зор. Бөлме
Вставить описание для текущего пункта презентации.
ауасының температурасы 17-21 °С, ылғалдылығы 40-65 %, ауа
қозғалысының жылдамдығы 0,15-0,25 м/сек, әр балаға шамамен 15
м3 ауа болғаны жөн.
Сыныптың ішінде терезе орналасуы
Сыныптағы терезелер оқушылардың сол жағында орналасуы тиіс. Терезелер
кең, күн сәулесі мол түсетіндей ашық әрі таза, шынысы жұқа біртегіс болуы
керек. Терезелердің алдына ұзын сабақты үй өсімдіктерін қоюға болмайды.
Олар жарықты көлеңкелеп, мөлшерін азайтады. Терезенің төменгі жақтауы
еденнен 60-70 см, ал жоғарғы жақтауы мен төбенің арасында 15-30 см аралық
болғанда, бөлмеге жарық түсіру мүмкіндігі толық пайдаланылады.
Терезеден далаға көз салғанда әйнектің 2/3 бөлігінен аспан көрініп тұрса ,
табиғи жарықтың мөлшері дұрыс болады. Сыныптағы терезені бөлменің
ауасын тазарту үшін де пайдаланады. Ол үшін терезенің жоғарғы жағынан
ашпалы-жаппалы желдеткіш жасайды. Олар бөлменің биіктігі 3,5 метрден аз
болғанда үнемі ашық тұру керек, тіпті қыс ішінде бір желдеткіш сәл ашық
тұрған ы жөн.
Мектеп ғимаратын салғанда оның оқу бөлмелерінің терезелерін оңтүстік, не
оңтүстік батысқа, ал қосымша бөлмелерінің терезелерін терістікке қаратып
салады. Мектептің барлық бөлмелерін оқу және қосымша бөлмелер деп екі
топқа бөледі. Оқу немесе негізгі бөлмелерге сабақ жүретін кабинеттер,
сынып бөлмелері, спорт залы, шеберхана, физика және химия пәндерінің
лабораториялары жатады. Қосымша бөлмелерге әкімшілік және балалардың
денсаулығын сақтауға қажетті дәрігер кабинеті мен алғашқы жәрдем көрсету
бөлмесі, методикалық бөлме, асхана, буфет, кітапхана, мектеп музейі,
оқушылар мен мұғалімдердің демалыс орындары т. б. жатады
Сыныптағы электр шамдары

Күн бұлтты болғанда, қыс күндері табиғи жарық жеткіліксіз
болады, сондықтан бөлмелердің қосымша элктр жарық
шамдары болуы тиіс. Жарық шамдарының көлеңкесіз
біркелкі жарық беруі үшін олардың сыртында жарық
сейілдіргіштері болуы қажет. Жарық сейілдіргіштер ақ түсті
шыныдан, немесе жұқа қаңылтырдан, немесе
пластинкалардан жасалады. Олардың пішіндері әр түрлі:
айналмалы дөңгелектер, төрт бұрыш ты табақшалар немесе
шыны плафондар т. б. Жасанды жарықтың мөлшері
пайдаланатын электр шамына байланысты. Электр
шамдарының жарық мөлшері ор партаға 150 люкстен кем
болмауы тиіс, ал люминесценттік шамдардың жарығы 300
люкс. Соған байланысты злектр шамдарын 2 немесе 3 қатар
етіп, қуаттылығы 300 Вт 7-8 лампа ілінеді. Ал люминесценттік
шамдардарының қуаттылығы 40 вт 12 шам орнатылады.
Сынып парталары.Еліміздегі қазіргі мектептерде көптеген парталардың түрлері
пайдаланылады. Ертеден келе жатқан Ф.Ф. Эрисман партасы іспетті орындығы
бірге орнатылған екі орынды парталар көбінесе бастауыш сыныптарда
қолданылады. Ол парталар «мектеп парталары» деген мемлекеттік стандартқа
орта шамамен алған балалардың дене көрсеткіштеріне байланысты өлшемде
жасалады.
Парта үстелінің беті еденге сәл көлбеулеу жасалады. Бұл оқушылардың кітап
оқып, жазу жазғанда көздерінің талмай дұрыс жұмыс істеуіне қолайлы.
Үстелдіңұзындығы 110-130 см, ені 63-70 см, үстел бетінің сыртқы шеті еденнен
52-79 см биікте болады, дифференциясы 20,5-32 см. Партаның
дифференциясы деп үстелдің оқушы жақ жиегінің биіктігі мен парта
отырғышының арасындағы аралықты айтады. Партаның дифференциясы
оқушы отырғанда денесін тік ұстап, үстелге білектерін қойып отыруға ыңғайлы
болуы тиіс, гигиеналық талапта көрсетілген мөлшерден аспау және аз болмау
керек. Егер партаның дифференциясы дұрыс сақталмаса, оқушының омыртқа
сүйектері қисаяды, дифференция биік болғанда оң жақ сколиоз, дифференция
аласа болғанда сол жақ сколиоз пайда болады.
Мұғалімнің үстелі мен орындығының мөлшері
ересек адамға арналған, отырып тұру ға қолайлы
болу керек. Ол терезе жақтағы парталар қатарының
алдында немесе ортада орналасады. Оқушы партасы
мен мұғалім үстелінің арасында кемінде 15-20 см
аралық қалдырады. Кейінгі кезде оқу-тәрбие
жұмыстарында оқу-техника құралдарын жиі
орналастыру гигиенасы пайда болды. Оқу-техника
құралдары, яғни киноаппарат, диапроектор,
теледидар, магнитофон, радиоаппараттар т. б.,
шамадан көп болып, бөлмені тарылтпайтын, шаң-
тозаң жинамайтын жағдайларды қарастырған жөн.
Оларды пайдаланбаған кезде шкафтарда немесе
арнайы бөлмелерде сақтау керек. Диафильмдерді 7-
15 минут, кинофильмдерді және телекөрсетулерді
15-20 минөттен артық көрсетуге болмайды.
Сынып тақтасы — оқу болмесінің ең қажетті
жабдықтарының бірі. Тақта бөлменің
алдыңғы қабырғасының дәл ортасында
бастауыш сыныптарда еденнен 75 см, 5-7
сыныптарда — 95 см, жоғарғы сыныптарда —
100 см биікте ілінеді. Тақтаның ұзын дығы
көбінесе 3 м, ені 1,2 м, беті біртегіс, бірақ өте
жылтыр емес, түсі — қоңыр немесе қою
жасыл болады. Сызу-сурет сабағының
бөлмесінде ғана қара бояумен сырлауға
болады. Тақтаның негізі — линолеум, релин,
пластмасса, жұқа тақтай іспетті жеңіл, тегіс, су
сіңірмейтін материалдардан жасалады, ал
оның жақтауын ағаштан не жеңіл металдан
жасайды. Тақтаның жақтауының төменгі
шетіне бор үнтақтарын жинайтын жіңішке
астауша не жұқа тақтай орнатады да бір
шетіне бор, су шүберек қоятын кішкентай
Балалардың дене тұлғасының дұрыстығын гигиеналық негіздеу. Оқу-

Заголовок
тәрбие мекемелерін , қажетті жиһаздармен қамтамасыз етудің және оны
тиімді пайдаланудың өсіп келе жатқан балалардың денсаулығын
сақтауда, барлық оқу-тәрбие процессінің тиімділігін жоғарылатуда
маңызы өте зор.
Балалар мен жасөспірімдер мекемелерінің негізгі бөлмелерінің
жиһаздарына қойылатын гигиеналық талаптар, антропомерия, гигиена,
физиология ғылымдарының жетістіктеріне негізделеді және
Вставить описание для текущего пункта презентации.
жиһаздардың әрқайсысының қолданылуына қарап анықтайды.
Негізгі талаптардың бірі – жұмыс столы мен орындықтардың баланың
бой ұзындығы мен дене пропорциясына міндетті түрде сәйкес келуі.
Бұл талаптардың сақталуы балалардың дене бітімі дамуының үйлесімді
болуына,
Вставитьдене тұлғасының
описание дұрыс
для текущего қалыптасуына,
пункта презентации.қызмет қабілетінің ұзақ
уақыт жоғары болуына жағдай жасайды; Сонымен қатар, көз
анализаторы мен тірек-қимыл аппаратының бұзылыстарының
профилактикалық шаралары ретінде де өте маңызды роль атқарады. Бұл
талаптар сақталмағанда жұмыс істеу жағдайының қолайсыздығы арта
түседі: дене
Вставить кейіпінің
описание дляеңкіштігі
текущего ұлғаяды, оның ассиметриясы дамиды,
пункта презентации.
“дене мүсінінің” бұлшық еттеріне түсетін жүктеме көбейіп, ауырлық
орталығы ауысып, дене тұлғасының тұрақсыздығына әкеліп соғады,
балалар сабақта тыныш отыра алмай, артық қимыл-қозғалыстары
көбейеді және т.б. Оқушының дене бітімінің дамуы мен ақыл-ой қызмет
қабілетінің дұрыс қалыптасуы үшін сабақта отырғандағы дене тұлғасының
Заголовок
Ғылыми мәліметтер бойынша бас пен дененің кеуде бөлігінің
алға қарай біраз еңкіш болып келгені дұрыс. Дененің еңкіштігі
аздаған немесе орташа болып келеді. Аздап еңкіштік кеуде
бөлігінің, белге қарағандағы бұрышы 1700-қа жуық, ал орташа
болғанда бұл бұрыш 1600-қа жуық болып келеді. Статикалық
1және биомеханикалық тұрғыдан дене тұлғасының аздаған
еңкіштігі, ауырлық орталығының амплитудасын онша көп
Вставить описание для текущего пункта презентации.
ауыстырмайтындықтан дұрыс болып саналады. Орташа және
одан көбірек еңкіштік ауырлық ортасының алға қарай ауысып,
оның қозғалу амплитудасын кеңейтіп жібереді. Мұндай
2жағдайда арқа, мойын бұлшық еттеріне жүктеме
түсетіндіктен, тыныс алу
Вставить описание дляқозғалыстарының амплитудасы
текущего пункта презентации.
тарылып, пульс жиілігін біршама жоғарылатып, көз көруін
нашарлатып, веналық қан тамырлардың қызметін төмендетіп,
омыртқа аралық шеміршектердің алдыңғы жағының
3жаншылуына әкелетіндіктен бірқатар патологиялық өзгерістер
Вставить
туғызуы описание
мүмкін. для текущего
Сүйек-бұлшық ет пункта презентации.
жүйесінің шартты түрдегі
ыңғайсыздығы организмде қажу дамуын жеделдетіп, соған
байланысты әр түрлі өзгерістерге (дене тұлғаның еңкіштігі,
сколиоздар, иық пен жауырынның ассиметриясы т.с.с.)
дамуына әкеліп соғады.
Психофизиологиялық белгілерге дене тұлғасының құймшақ
маңайы және санның артқы бөлігімен субъективті байланысы,
ұзақ уақыт мазасыздыққа, көру жұмысы кезінде көзден жұмыс
бетіне дейінгі қолайлылық жпғдайына баға беру жатады. Оқу
процесінде техникалық оқу құралдарын пайдалануға
байланысты психофиологиялық белгілердің маңызы арта
бастады.
Баланың сабақ кезінде столға дұрыс отыруы, баланың басының,
столдың жазық бетіне еңкеюінен пайда болады, мұнда еңкею
бұрышы 25-510, кеуде жағы 41-620, бүкіл дене 85-1000 болуы
керек. Ол үшін мектеп жиһаздарының негізіг бөліктерінің - стол
мен орындықтың биіктіктерінің қатынасының дұрыстығы
міндетті түрде сақталуы қажет.
Бұл қатынастар дифференция, орындық арқалығының ара
қашықтығы және орындықтың ара қашықтығы көлемдері
арқылы анықталады
Дифференция-үстелдің оқушыға қарайтын шеті мен орындықтың жазықтығы арасындағы тік
Заголовок
қашықтық. Бұл мән екі айнымалының функциясы екені түсінікті: ол үстелдің қалыпты биіктігін
үлкен болады, бірақ төмен орындықта немесе тым жоғары үстел мен қалыпты орындықта жән
керісінше. Үлкен дифференциямен студент жазған кезде оң иықты жоғары көтеруге мәжбүр
болады, бұл омыртқаның оң жаққа қарай қисаюына әкелуі мүмкін. Кішкентай дифференциям
студент ұруға мәжбүр болады, бұл шаршаудың тез дамуына әкеледі.Осылайша, жиһазды дұры
таңдау
1 оқушыға физиологиялық тікелей қонуды қамтамасыз етеді (сурет. 1). Алайда, мұндай
позаның Вставить
ұзақ уақыт сақталуы
описание бұлшықет
для текущего шаршауына
пункта әкелетінін есте ұстаған жөн, оны азайту
презентации.
үшін студенттерге сабақ кезінде дене жағдайын өзгертуге мүмкіндік беру керек (немесе
кеңселерде тұруға жағдай жасау керек).Оқушыларды отырғызу ережелеріне келетін болсақ,
негізгі талап-жиһаз мөлшерінің оқушылардың өсуіне сәйкестігі. Әдетте әр сыныптың
оқушылары кемінде 3-4 өсу тобына жатады, сондықтан әр сыныпта (әсіресе бастауыш сыныпт
Вставить
үшін маңызды) описание
кемінде үшдля текущего
жиһаз тобыпункта
болуы презентации.
керек. Егер жиһазды таңдауда қиындықтар
туындаса, мектеп оқушысын қажет мөлшерден үлкенірек үстелге (үстелге) қою жақсы.
Оқушыларды отырғызу кезінде олардың денсаулық жағдайын, атап
айтқанда: көру, есту және суыққа бейімділікті ескеру қажет. Өздеріңіз
білетіндей, әдетте кішкентай балалар тиісті парталардың артында тақтаға
жақын отырады, ал ұзын балалар артқы жағында отырады. Ұзын бойлы
оқушының көру қабілетінен ауытқулары болған жағдайда (мысалы,
миопия), оны қалаған, бірақ сыртқы баған үшін, әрине, оған қажетті
партамен бірге досқа жақындатыңыз. Мұнда айта кету керек, егер мұндай
оқушының көру қабілеті көзілдірікпен түзетілсе, онда оны алға жылжытуға
болмайды, бірақ для
Вставить описание оның көзілдірікті
текущего пунктақолданғанына
презентации. көз жеткізу керек. Есту
қабілеті әлсіреген кезде (мысалы, отит медиасы болған жағдайда) жоғары
жастағы студентті (қажетті партамен бірге) тақтаға жақын, бірақ сыныптың
ішкі қабырғасына жақын бағанға ауыстырған жөн. Ашық, әлсіреген, жиі
суық тиетін студенттердің сыртқы бағанына отыру қажет емес. Жылына бір
Вставить описание для текущего пункта презентации.
рет (қысқы демалыстан кейін) дұрыс отырғызу принциптерін бұзбай,
экстремалды бағандардың артында отырған оқушыларды ауыстыру керек.
Орындардың мұндай өзгеруі, біріншіден, тақтаға қатысты бас пен дененің
біржақты бағдарлануын болдырмайды, екіншіден, жарықтандырудың
біркелкі жағдайларын
Вставить описание жасайды.
для текущего пункта презентации.
Заголовок
Қорытынды

Мектепке дейінгі балалар мекемесінің жиһаздарына
қойылатын негізгі талап - олардың балалар денесі мен
бойына толық сай келуі. Осы талаптарды орындау
Вставить описание для текущего пункта
балалардың дұрыспрезентации.
жетіліп, өсуіне дұрыс жағдай
жасайды. Олардың жұмысқа қабілетін және сымбатын
бұзбайды. Балаларды бойына қарай бөлу, балалар
жиһаздарына қойылатын гигиеналық талаптардың
Вставить описаниенегізін құрайды.
для текущего Ойыншықтар
пункта балалар денсаулығына
презентации.
зиянсыз болуы тиіс. Оның өткір бұрыштары немесе
қолға қадалатын өскіндері болмауы керек.
Ойыншықтардың қауіпсіздігіне санитарлық бақылау
Денсаулық сақтау Министірлігі деңгейінде жүргізіледі.
Вставить описаниеОның функциясына
для текущего ойыншық жасаудағы нормалық
пункта презентации.
техникалық құжаттарды бекіту, сонымен қатар,
шикізаттардың, материалдардың және тексерудегі
заттардың барлығына келісім беру жатады.
Пайдаланылған әдебиеттер:

1.Балалар мен жасөспірімдер
гигиенасы ,Бөлешов М.Ә.
Алматы 2010
2. О.В. Флеров. Мектеп гигиенасы.-
Алматы, 1953
3.С. Жұмабаев. Жас ерекшелік
физиологиясы
мен мектеп гигиенасы.- Алматы,
1996
4. Балалар мен жасөспірімдер
гигиенасы , Ерманова С.А.

Ұқсас жұмыстар
Мектеп парталарына қойылатын талаптар
Мектеп гигиенасы
Карта арқылы жолдан тыс жермен жүру
Ағаштар және оның пайдасы
Сынып сағаттарын өткізу формалары
Сынып жетекшісінің қызметі
Сынып сағаты
Сынып жетекшісі қызметін ұйымдастыру
Қазақ тілі мен әдебиеті
Мектепте тәрбие жұмыстарын жоспарлаудың әдістемесі
Пәндер